Bài 22. Tác dụng từ của dòng điện - Từ trường

CHÀO MỪNG QUÝ THẦY CÔ VÀ CÁC EM HỌC SINH
KIỂM TRA BÀI CŨ
*Hãy nêu 1 ví dụ chứng tỏ nam châm có từ tính?
- Khi để nam châm ở trạng thái tự do, thì hai đầu kim luôn chỉ về hai hướng Bắc - Nam địa lý.
*Khi đưa hai nam châm lại gần nhau có những hiện tượng gì xảy ra?
-Nếu hai cực đặt gần nhau cùng tên thì chúng đẩy nhau và nếu khác tên thì chúng hút nhau.
Hãy nhớ lại kiến thức đã học ở lớp 7
K
Bài 22. TÁC DỤNG TỪ CỦA DÒNG ĐIỆN -TỪ TRƯỜNG
I. Lực từ.
1. Thí nghiệm.
C1.Đóng công tắc. Quan sát và cho biết có hiện tượng gì xảy ra với kim nam châm. Lúc đã nằm cân bằng, kim còn song song với dây dẫn nữa không?
Hình 22.1
Bài 22. TÁC DỤNG TỪ CỦA DÒNG ĐIỆN -TỪ TRƯỜNG
I. Lực từ.
Thí nghiệm.
C1. Kim nam châm đã bị lệch đi so với vị trí ban đầu. Không còn nằm song song với dây dẫn.
2. Kết luận:
SGK
*Kim nam châm đã bị lệch đi so với vị trí ban đầu. Không còn nằm song song với dây dẫn.
-Vậy cái gì đã làm kim nam châm chuyển động lệch so với vị trí ban đầu?
*Lực từ của dòng điện chạy qua dây dẫn thẳng gây ra.
Dòng điện chạy qua dây dẫn thẳng hay dây có hinh dạng bất kỳ đều gây ra tác dụng lực ( gọi là lực từ) lên kim nam châm đặt gần nó. Ta nói rằng dòng điện có tác dụng từ.
Bài 22. TÁC DỤNG TỪ CỦA DÒNG ĐIỆN -TỪ TRƯỜNG
I. Lực từ.
Thí nghiệm.
C1.
2. Kết luận: SGK


II. Từ trường.
Thí nghiệm.

-Trong thí nghiệm 1 kim nam châm có tiếp xúc trực tiếp với dây dẫn điện không?
* Không.
-Vậy lực từ của dòng điện tác dụng lên kim nam châm được là nhờ đâu? Để tìm
hiểu vấn đề này ta sang
phần II.
Hình 22.1
Hình 22.1
Bài 22. TÁC DỤNG TỪ CỦA DÒNG ĐIỆN -TỪ TRƯỜNG
I. Lực từ.
Thí nghiệm.
2. Kết luận: SGK
II. Từ trường.
Thí nghiệm.
C2. Kim nam châm lệch khỏi hướng Nam - Bắc.
C3. Kim nam châm luôn chỉ một hướng xác định.

C2. Có hiện tượng gì xảy ra với kim nam châm?
* Kim nam châm lệch khỏi hướng Nam - Bắc.
C3. Ở mỗi vị trí sau khi nam châm đứng yên, xoay cho nam châm lệch khỏi hướng vừa xác định, buông tay. Nhận xét hướng của nam châm sau khi đã trở lại vị trí cân bằng.
* Kim nam châm luôn chỉ một hướng xác định.
Bài 22. TÁC DỤNG TỪ CỦA DÒNG ĐIỆN -TỪ TRƯỜNG
I. Lực từ.
Thí nghiệm.
C1.
2. Kết luận: SGK
II. Từ trường.
Thí nghiệm.
2. Kết luận: SGK
3. Cách nhận biết từ trường.

-Không gian xung quanh nam châm, xung quanh dòng điện có khả năng tác dụng lực từ lên kim nam châm đặt trong nó. Ta nói trong không gian đó có từ trường.
-Tại mỗi vị trí nhất địng trong từ trường của thanh nam châm hoặc của dòng điện, kim nam châm đều chỉ một hướng xác định.
Bài 22. TÁC DỤNG TỪ CỦA DÒNG ĐIỆN -TỪ TRƯỜNG
I. Lực từ.
Thí nghiệm.
C1.
2. Kết luận: SGK
II. Từ trường.
Thí nghiệm.
2. Kết luận: SGK
3. Cách nhận biết từ trường.
-Nơi nào trong không gian có lực từ tác dụng lên kim nam châm thử thì nơi đó có từ trường.
-Chúng ta có nhìn thấy, có sờ từ trường không? Vậy làm thế nào để nhận biết ở đó có từ trường hay không?
*Đưa kim nam châm thử vào nơi cần kiểm tra, nếu có lực từ tác dụng lên kim nam châm thử thì nơi đó có từ trường.
Bài 22. TÁC DỤNG TỪ CỦA DÒNG ĐIỆN -TỪ TRƯỜNG
I. Lực từ.
Thí nghiệm. C1.
2. Kết luận: SGK
II. Từ trường.
1. Thí nghiệm.
2. Kết luận: SGK
3. Cách nhận biết từ trường.
III. Vận dụng.
C4. Nếu có một kim nam châm thử em làm thế nào để phát hiện ra trong dây dẫn AB có dòng điện hay không?
*Đặt kim nam châm lại gần dây dẫn AB. Nếu kim nam châm lệch khỏi hướng Nam - Bắc thì dây dẫn AB có dòng điện chạy qua và ngược lại.
C5. Thí nghiệm nào đã làm với nam châm chứng tỏ trái đất có từ trường?
Bài 22. TÁC DỤNG TỪ CỦA DÒNG ĐIỆN -TỪ TRƯỜNG
I. Lực từ.
Thí nghiệm. C1.
2. Kết luận: SGK
II. Từ trường.
1. Thí nghiệm.
2. Kết luận: SGK
3. Cách nhận biết từ trường.
III. Vận dụng.
C5.
C6.
Không gian xung quanh kim nam châm có từ trường.