Bài 22. Tác dụng từ của dòng điện - Từ trường

CHÀO MỪNG QUÝ THẦY CÔ VỀ DỰ GIỜ THĂM LỚP.
Câu 1
Khi đặt hai nam châm lại gần nhau thì chúng tương tác với nhau như thế nào?
Câu 2
Xác định tên các từ cực của nam châm ở hình bên dưới?
*Hai từ cực của hai nam châm đặt gần nhau:
- Cùng tên thì chúng đẩy nhau.
- Khác tên thì chúng hút nhau.
N
S
Cuộn dây có dòng điện chạy qua có tác dụng từ.
Nếu dòng điện chạy qua dây dẫn thẳng hay dây dẫn có hình dạng bất kì thì nó có tác duïng töø hay khoâng?
Nguồn điện
Công tắc
Cuộn dây
Tiết 24
TÁC DỤNG TỪ CỦA DÒNG ĐIỆN – TỪ TRƯỜNG
I. Lực từ
1. Thí nghiệm (H 22.1 SGK)
HOẠT ĐỘNG NHÓM
C1: Có hiện tượng gì xảy ra với kim nam châm khi đóng K
A
B
Tiết 24
TÁC DỤNG TỪ CỦA DÒNG ĐIỆN – TỪ TRƯỜNG
Bài tập
1. Khi đặt một kim nam châm gần một dây dẫn có dòng điện chạy qua, kim nam châm bị lệch khỏi hướng Bắc – Nam. Điều đó chứng tỏ:
A. Kim nam châm bị nhiễm điện trái dấu so với dây dẫn.
B. Kim nam châm làm biến đổi lực hấp dẫn trong vùng không gian đó.
C. Dòng điện tác dụng một lực từ lên kim nam châm
D. Dòng điện tạo ra luồng gió đẩy kim nam châm.
Tiết 24
TÁC DỤNG TỪ CỦA DÒNG ĐIỆN – TỪ TRƯỜNG
Bài tập:

2. Trong thí nghiệm phát hiện tác dụng từ của dòng điện dây dẫn AB được bố trí như thế nào ?
Tạo với kim nam châm một góc bất kì
Song song với kim nam châm
Vuông góc với kim nam châm
Tạo với kim nam châm một góc nhọn
Tiết 24
TÁC DỤNG TỪ CỦA DÒNG ĐIỆN – TỪ TRƯỜNG
I. Lực từ
II. Từ trường
1. Thí nghiệm :
C2: Có hiện tượng gì xảy ra với kim nam châm, khi đưa nó đến các vị trí khác nhau xung quanh dây dẫn có dòng điện hay xung quanh thanh nam châm.
Tiết 24
TÁC DỤNG TỪ CỦA DÒNG ĐIỆN – TỪ TRƯỜNG
I.Lực từ:
HOẠT ĐỘNG NHÓM
Bắc
Nam
II. Từ trường:
1.Thí nghiệm:
Tiết 24
TÁC DỤNG TỪ CỦA DÒNG ĐIỆN – TỪ TRƯỜNG
I.Lực từ:
1.Thí nghiệm: (H 22.1 SGK)
2.Kết luận:
II. Từ trường:
1.Thí nghiệm:
Tiết 24
TÁC DỤNG TỪ CỦA DÒNG ĐIỆN – TỪ TRƯỜNG
C3. Ở mỗi vị trí, sau khi kim nam châm đã đứng yên, xoay cho nó lệch khỏi hướng vừa xác định, buông tay. Nhận xét hướng của kim nam châm sau khi đã trở lại vị trí cân bằng.
Tiết 24
TÁC DỤNG TỪ CỦA DÒNG ĐIỆN – TỪ TRƯỜNG
Tiết 24
TÁC DỤNG TỪ CỦA DÒNG ĐIỆN – TỪ TRƯỜNG
Tiết 24
TÁC DỤNG TỪ CỦA DÒNG ĐIỆN – TỪ TRƯỜNG
Thí nghiệm chứng tỏ không gian xung quang nam châm và xung quanh dòng điện có gì đặc biệt ?
Tiết 24
TÁC DỤNG TỪ CỦA DÒNG ĐIỆN – TỪ TRƯỜNG
Bài tập:
1) Từ trường không tồn tại ở đâu?
A.
Xung quanh nam châm.
Xung quanh Trái Đất.
B.
C.
D.
Xung quanh dây dẫn có dòng điện chạy qua.
Xung quanh điện tích đứng yên.
Tiết 24
TÁC DỤNG TỪ CỦA DÒNG ĐIỆN – TỪ TRƯỜNG
Cách nhận biết từ trường
Tiết 24
TÁC DỤNG TỪ CỦA DÒNG ĐIỆN – TỪ TRƯỜNG
Trả lời câu hỏi
b) Nêu cách nhận biết từ trường?
a) Nhắc lại cách bố trí và tiến hành thí nghiệm chứng tỏ xung quanh dòng điện có từ trường.
Tiết 24
TÁC DỤNG TỪ CỦA DÒNG ĐIỆN – TỪ TRƯỜNG
- Từ trường thường được phát hiện ở khu vực:
- Lân cận các đường dây cao thế.
Tiết 24
TÁC DỤNG TỪ CỦA DÒNG ĐIỆN – TỪ TRƯỜNG
Từ trường thường được phát hiện ở khu vực:
- Khu vực xung quanh thiết bị điện đang vận hành: màn hình máy vi tính, đồng hồ điện, máy sấy tóc, điện thoại di động….
- Các dây tiếp đất của các thiết bị điện..
Một số hình ảnh liên quan đến từ trường
Một số hình ảnh liên quan đến từ trường
Tiết 24
TÁC DỤNG TỪ CỦA DÒNG ĐIỆN – TỪ TRƯỜNG
C4 : Nếu có một kim nam châm thì em làm thế nào để phát hiện ra trong dây dẫn có dòng điện hay không ?
III. Vận dụng
Tiết 24
TÁC DỤNG TỪ CỦA DÒNG ĐIỆN – TỪ TRƯỜNG
+ Kim nam châm không có hiện tượng gì chứng tỏ trong dây dẫn không có dòng điện chạy qua
+ Kim nam châm bị lệch đi chứng tỏ trong dây dẫn có dòng điện,
C4 : Nếu có một kim nam châm thì em làm thế nào để phát hiện ra trong dây dẫn có dòng điện hay không?
* Đưa kim nam châm lại gần dây dẫn, nếu:
C5 : Thí nghiệm nào đã làm với nam châm chứng tỏ rằng xung quanh Trái Đất có từ trường
Tiết 24
TÁC DỤNG TỪ CỦA DÒNG ĐIỆN – TỪ TRƯỜNG
C5. Thí nghiệm đặt kim nam châm ở trạng thái tự do, khi đã đứng yên, kim nam châm luôn chỉ hướng Bắc - Nam
Bắc
Nam
Tiết 24
TÁC DỤNG TỪ CỦA DÒNG ĐIỆN – TỪ TRƯỜNG
C6. Tại một điểm trên bàn làm việc, người ta thử đi thử lại vẫn thấy kim nam châm luôn nằm dọc theo một hướng xác định, không trùng với hướng Nam – Bắc. Từ đó có thể rút ra kết luận gì về không gian xung quanh kim nam châm ?
C6. Không gian xung quanh kim nam châm có từ trường.
Tiết 24
TÁC DỤNG TỪ CỦA DÒNG ĐIỆN – TỪ TRƯỜNG
Rùa biển, Cá hồi nhờ vào từ trường Trái đất để tìm chính xác nơi mà chúng sinh ra.
Tiết 24
TÁC DỤNG TỪ CỦA DÒNG ĐIỆN – TỪ TRƯỜNG
một số hình ảnh về từ trường
Từ trường củaTrái Đất
Từ trường của Trái Đất
Tiết 24
TÁC DỤNG TỪ CỦA DÒNG ĐIỆN – TỪ TRƯỜNG
CÓ THỂ EM CHƯA BIẾT
H.C.Ơ.XTét
Ơ-X tét (người thứ nhất bên trái) làm thí nghiệm tác dụng từ của dòng điện năm 1820
Năm 1820, Oersted , nhà vật lí người Đan Mạch nổi tiếng vì đã phát hiện ra mối quan hệ giữa dòng điện và từ trường và mối quan hệ này được gọi là hiện tượng điện từ.
Phát hiện này đã tạo ra một bước ngoặc trong lịch sử nghiên cứu điện từ.
(1777-1851)
Tiết 24
TÁC DỤNG TỪ CỦA DÒNG ĐIỆN – TỪ TRƯỜNG
HƯỚNG DẪN TỰ HỌC:
+ Bài vừa học:
- Học thuộc ghi nhớ.
- Làm bài tập 22.1 22.9 SBT
+ Bài sắp học: “Từ phổ -đường sức từ”
Tìm hiểu kĩ bài 23SGK và nắm :
* Từ phổ
* Đường sức từ của nam châm.
KÍNH CHÚC CÁC THẦY CÔ SỨC KHỎE. CÁC EM HỌC SINH NGOAN - HỌC GIỎI.