Bài 22. Tác dụng nhiệt và tác dụng phát sáng của dòng điện

Giáo viên dạy: Lại Thị Hương.
Đơn vị công tác: Trường THCS Liêm Thuận.
Năm học: 2008 - 2009
A- Quạt điện.
B- Nồi cơm điện.
C- Máy thu hình (tivi).
D- Máy thu thanh (rađiô).
E- ?m di?n.
2. Làm bài tập 22.1 – SBT:
Khi các dụng cụ sau hoạt động thì tác dụng nhiệt của dòng điện là có ích với những dụng cụ nào? Không có ích với những dụng cụ nào?
1. Nêu các tác dụng của dòng điện đã học ở bài 22?
+ Mục đích thí nghiệm:
- Nghiên cứu của nam châm điện.
+ Dụng cụ thí nghiệm:
- Cuộn dây dẫn trong có lõi sắt non
- Nguồn điện.
- Công tắc.
- Dây dẫn có vỏ bọc cách điện
- Kim nam châm.
- Mũi nhọn.
- Đinh sắt nhỏ.
- Mẩu dây đồng.
- Mẩu dây nhôm.
THÍ NGHIỆM
tính chất từ
+ Các bước tiến hành:
- Bước 1: Mắc mạch điện theo hình vẽ.
- Bước 2: Đưa một đầu cuộn dây lại gần các đinh sắt nhỏ, mẩu dây đồng hoặc nhôm.
- Bước 3: Đưa 1 kim nam châm lại gần một đầu cuộn dây và đóng công tắc.
Bảng kết quả thí nghiệm
Không có hiện tượng gì xảy ra.
Đầu cuộn dây hút đinh sắt, không hút mẩu dây đồng, mẩu dây nhôm.
1 cực của kim nam châm hoặc bị hút hoặc bị đẩy.
Kết luận:
1. Cuộn dây dẫn quấn quanh lõi sắt non có dòng điện chạy qua là…….
nam châm điện
2. Nam châm điện có …………….…..…... ..vì nó có khả năng làm quay kim nam châm hoặc hút các vật bằng sắt hoặc thép
tính chất từ
Nguồn điện
Cuộn dây
Lá thép đàn hồi
Miếng sắt
Tiếp điểm
Đầu gõ chuông
Chuông
Chuông điện
Chốt kẹp
Công tắc
`
Mô phỏng hoạt động của chuông điện
C2
Khi đóng công tắc hiện tượng gì xảy ra với cuộn dây, với miếng sắt và với đầu gõ chuông?
Khi đóng công tắc, dòng điện đi qua cuộn dây và cuộn dây trở thành nam châm điện. Khi đó cuộn dây hút miếng sắt làm cho đầu gõ chuông đập vào chuông, chuông kêu.
C3
Ngay sau đó, mạch điện bị hở. Hãy chỉ ra chỗ hở mạch này. Giải thích vì sao miếng sắt khi đó lại trở về tì sát vào tiếp điểm?
Chỗ hở của mạch điện ở chỗ miếng sắt bị hút nên rời khỏi tiếp điểm. Khi đó mạch hở, cuộn dây không có dòng điện đi qua, không có tính chất từ nên không hút miếng sắt nữa. Do tính chất đàn hồi của thanh kim loại nên miếng sắt lại trở về tì sát vào tiếp điểm.
C4
Tại sao chuông kêu liên tiếp khi nào công tắc còn đóng?
Khi miếng sắt trở lại tì sát vào tiếp điểm, mạch kín và cuộn dây lại có dòng điện chạy qua và lại có tính chất từ. Cuộn dây lại hút miếng sắt và đầu gõ chuông lại đập vào làm chuông kêu. Mạch lại bị hở. Cứ như vậy chuông kêu liên tiếp chừng nào công tắc còn đóng
`
Mô phỏng hoạt động của chuông điện
C2
Khi đóng công tắc, dòng điện đi qua cuộn dây và cuộn dây trở thành nam châm điện. Khi đó cuộn dây hút miếng sắt làm cho đầu gõ chuông đập vào chuông, chuông kêu.
Chỗ hở của mạch điện ở chỗ miếng sắt bị hút nên rời khỏi tiếp điểm. Khi đó mạch hở, cuộn dây không có dòng điện đi qua, không có tính chất từ nên không hút miếng sắt nữa. Do tính chất đàn hồi của thanh kim loại nên miếng sắt lại trở về tì sát vào tiếp điểm.
Khi miếng sắt trở lại tì sát vào tiếp điểm, mạch kín và cuộn dây lại có dòng điện chạy qua và lại có tính chất từ. Cuộn dây lại hút miếng sắt và đầu gõ chuông lại đập vào làm chuông kêu. Mạch lại bị hở. Cứ như vậy chuông kêu liên tiếp chừng nào công tắc còn đóng
C3
C4
Nắp nhựa
Hình 23.3
N?p nh?a
Kết luận: Dòng điện đi qua dung dịch muối đồng làm cho thỏi than nối với cực âm được phủ một lớp…………
đồng
- +
Acquy
Thỏi than
Dung dịch muối đồng sunphat
* Dòng điện có tác dụng từ vì nó làm quay kim nam châm.
* Dòng điện có tác dụng hoá học, chẳng hạn khi cho dòng điện đi qua dung dịch muối đồng thì nó tách đồng ra khỏi dung dịch, tạo thành lớp đồng bám trên thỏi than nối với cực âm.
* Dòng điện có tác dụng sinh lý khi đi qua cơ thể người và các động vật.
1. Tác dụng nhiệt.
2. Tác dụng phát sáng.
3. Tác dụng từ.
4. Tác dụng hoá học.
5. Tác dụng sinh lý.
16
Vật nào dưới đây có tác dụng từ?
A. Một pin còn mới đặt riêng trên bàn.
B. Một mảnh nilông đã được cọ sát mạnh.
C. Một cuộn dây dẫn đang có dòng điện chạy qua.
D. Một đoạn băng dính.
Dòng điện không có tác dụng nào dưới đây?
A. Làm tê liệt thần kinh.
B. Làm quay kim nam châm.
D. Hút các vụn giấy.
C. Làm nóng dây dẫn.
C7
C8
C
D
+ Học thuộc phần ghi nhớ.
+ Làm các bài tập: 23.1;23.2; 23.3; 23.4 trong SBT trang 124.
+ Đọc trước bài 24: Cường độ dòng điện.