Bài 22. Tác dụng nhiệt và tác dụng phát sáng của dòng điện

KIỂM TRA BÀI CŨ
Câu 1: Chiều dòng điện được quy ước như thế nào?
Trả lời: Chiều dòng điện là chiều từ cực dương qua dây dẫn và các thiết bị điện tới cực âm của nguồn điện.
1 - c
2 - d
3 - b
4 - e
5 - f
6 - a
-Tác dụng nhiệt.
-Tác dụng phát sáng.
-Tác dụng từ.
-Tác dụng hóa học.
-Tác dụng sinh lí .
Căn cứ vào đâu để biết có dòng điện chạy trong mạch ?
Căn cứ vào đèn sáng, quạt điện quay và các thiết bị điện khác hoạt động
=> Tác dụng của dòng điện
C1/ Hãy kể tên một số dụng cụ,thiết bị thường dùng được đốt nóng khi có dòng điện chạy qua.
Trả lời: Các dụng cụ,thiết bị đốt nóng khi có dòng điện chạy qua là :
Máy nước nóng
Đèn dây tóc
Ấm điện.
C2/ Hãy lắp mạch điện như sơ đồ H22.1 và tìm hiểu các nội dung sau đây:
a.Khi đèn sáng,bóng đèn có nóng lên không?Bằng cách nào để xác nhận điều đó?
Bóng đèn nóng lên.Có thể xác nhận qua cảm giác bằng tay hoặc sử dụng nhiệt kế.
b. Bộ phận nào của đèn bị đốt nóng mạnh và phát sáng khi có dòng điện chạy qua?
Dây tóc của bóng đèn bị đốt nóng mạnh và phát sáng.
c. Khi đèn sáng bình thường, bộ phận bị đốt nóng mạnh nhất(dây tóc) của bóng đèn có nhiệt độ khoảng 25000
Bảng nhiệt độ nóng chảy của một số chất.
Hãy giải thích vì sao dây tóc của bóng đèn thường được làm bằng vonfam?
Bộ phận bị đốt nóng mạnh nhất của bóng đèn(dây tóc) thường làm bằng vonfam để không bị nóng chảy vì nhiệt độ nóng chảy của vonfam là 33700 C.
Hình 22.2
a. Có hiện tượng gì xảy ra với các mảnh giấy khi đóng công tắc ?
* Các mảnh giấy cháy đứt và rơi xuống.
b.Từ quan sát trên hãy cho biết dòng điện đã gây ra tác dụng gì với dây sắt A B.
* Dòng điện làm dây sắt A B nóng lên nên đó là tác dụng nhiệt
Qua các câu hỏi và thí nghiệm trên ,các em hãy hoàn thành kết luận sau:
Khi có dòng điện chạy qua,các vật dẫn bị…………
Dòng điện chạy qua dây tóc bóng đèn làm dây tóc
nóng tới…………………cao và ……………………………
nóng lên
nhiệt độ
phát sáng
C4/Nếu trong mạch điện với dây dẫn bằng đồng có nối xen một đoạn dây chì (gọi là cầu chì) thì trong một số trường hợp do tác dụng nhiệt của dòng điện,dây dẫn có thể nóng lên 3270C.Hỏi khi đó có hiện tượng gì xảy ra với đoạn dây chì và với mạch điện?
Khi đó: chì nóng lên tới nhiệt độ nóng chảy và bị đứt.Mạch điện bị hở(bị ngắt mạch), tránh hư hại và tổn thất có thể xảy ra.
C5/Trong bóng đèn bút thử điện có chứa một chất khí ( khí nêôn).Hãy quan sát bóng đèn này và nhận xét về hai đầu dây bên trong nó.
Hai đầu dây trong bóng đèn của bút thử điện tách rời nhau.
C6/Hãy quan sát bóng đèn bút thử điện khi nó phát sáng và trả lời câu hỏi sau đây: Đèn sáng do hai đầu dây đèn nóng sáng hay do vùng chất khí ở giữa hai đầu này phát sáng?
Đèn của bút thử điện sáng do chất khí ở giữa hai đầu dây bên trong đèn phát sáng.
* Kết luận: Dòng điện chạy qua chất khí trong bóng đèn của bút thử điện làm chất khí này……………….
phát sáng
Hãy quan sát ảnh của đèn điôt phát quang để nhận biết hai bản kim loại to,nhỏ khác nhau ở bên trong đèn và hai đầu dây bên ngoài nối với chúng.
Thắp sáng điôt phát quang bằng cách nối hai đầu dây của đèn vào hai cực nguồn điện theo hình 22.5 .Quan sát xem đèn có sáng không?
Hình 22.5
+ Pin -
K
C7/Đảo ngược hai đầu dây đèn ,nhận xét xem khi đèn sáng thì dòng điện đi vào bản cực nào của đèn?
Hình 22.5
Pin
+
_
Đèn điôt phát quang sáng khi bản kim loại nhỏ hơn bên trong đèn được nối với cực dương của pin và bản kim loại to hơn được nối với cực âm.
* Kết luận : Đèn điôt phát quang chỉ cho dòng điện đi qua theo…………………….nhất định và khi đó đèn sáng.
một chiều
III: Vận dụng
C8/ Dòng điện không gây ra tác dụng nhiệt trong các dụng cụ nào dưới đây khi chúng hoạt động bình thường.
A. Bóng đèn của bút thử điện.
B. Đèn điôt phát quang.
C. Quạt điện
D. Đồng hồ dùng pin.
E. Không có trường hợp nào.
E. Không có trường hợp nào
C9/62/SGK:
Cho mạch điện có sơ đồ như hình 22.5/62/SGK
Xác định xem A hay B là cực(+) của pin.
C9/62/SGK:
Nối bản kim loại nhỏ của đèn LED với cực A của nguồn điện.
PIN
A
B
K
Đèn ………
sáng
?
LED
không sáng