Bài 22. Dẫn nhiệt

Nhiệt năng của một vật là tổng động năng của các phân tử cấu tạo nên vật.
Nhiệt năng của một vật có thể thay đổi bằng hai cách: Thực hiện công hoặc truyền nhiệt.
Khảo sát hiện tượng sau
- Đinh rơi xuống chứng tỏ điều gì?
- Tại sao chỉ đốt nóng đầu A mà đầu B lại nóng lên ? Sự truyền nhiệt có thể thực hiện bằng những cách nào?
* Bài học này sẽ giúp các em làm sáng tỏ điều đó.
Thanh đồng
I/ Sự dẫn nhiệt:
1. Thí nghiệm:
I/ Sự dẫn nhiệt:
1. Thí nghiệm:
2. Trả lời câu hỏi:
C1: Các đinh rơi xuống chứng tỏ điều gì?
C1: Các đinh rơi xuống chứng tỏ thanh đồng nóng lên, tức là ngọn lửa đã truyền nhiệt cho thanh đồng .
C2: Các đinh rơi xuống trước sau theo thứ tự nào?
C2: Các đinh rơi xuống theo thứ tự a, b, c, d, e .
C3: Dựa vào thứ tự rơi xuống của các đinh để mô tả sự truyền nhiệt năng trong thanh đồng AB.
C3: Nhiệt năng đã truyền từ đầu A đến đầu B của thanh đồng .
I/ Sự dẫn nhiệt:
1. Thí nghiệm:
2. Trả lời câu hỏi
. Sự dẫn nhiệt là sự truyền nhiệt năng từ phần này sang phần khác của vật.












II- TÍNH DẪN NHIỆT CỦA CÁC CHẤT :
Thí nghiệm 1.
C4: Các đinh gắn ở đầu các thanh có rơi xuống đồng thời không? Hiện tượng này chứng tỏ điều gì?
C4: Các đinh rơi xuống không đồng thời, chứng tỏ sự dẫn nhiệt của 3 thanh khác nhau.












II- TÍNH DẪN NHIỆT CỦA CÁC CHẤT :
Thí nghiệm 1.
C5: Dựa vào thí nghiệm trên để so sánh tính dẫn nhiệt của đồng, nhôm, thủy tinh. Chất nào dẫn nhiệt tốt nhất, chất nào dẫn nhiệt kém nhất? Từ đó có thể rút ra kết luận gì ?
C5: Qua thí nghiệm chứng tỏ đồng dẫn nhiệt tốt nhất rồi đến nhôm còn thủy tinh dẫn nhiệt kém nhất trong 3 thanh. Các chất khác nhau thì dẫn nhiệt khác nhau.
Thí nghiệm 2: ( SGK)
C6: Khi nước ở phần trên của ống nghiệm bắt đầu sôi thì cục sáp ở đáy ống nghiệm có bị nóng chảy không? Từ thí nghiệm này có thể rút ra nhận xét gì về tính dẫn nhiệt của chất lỏng?
C6: Khi ấy cục sáp không nóng chảy, chứng tỏ chất lỏng dẫn nhiệt kém.
Thí nghiệm 2: ( SGK )
C6: Khi ấy cục sáp không nóng chảy, chứng tỏ chất lỏng dẫn nhiệt kém.
Thí nghiệm 3: (SGK)
C7: Khi đáy ống nghiệm đã nóng thì miếng sáp gắn ở nút ống nghiệm có bị nóng chảy không? Từ đó rút ra nhận xét gì về tính dẫn nhiệt của chất khí?
C7: Khi ấy cục sáp không nóng chảy, chứng tỏ chất khí dẫn nhiệt kém.

Thí nghiệm 2: ( SGK )
C6: Khi ấy cục sáp không nóng chảy, chứng tỏ chất lỏng dẫn nhiệt kém.
Thí nghiệm 3: (SGK)
C7: Khi ấy cục sáp không nóng chảy, chứng tỏ chất khí dẫn nhiệt kém.

III- Vận dụng:
C8: Tìm 3 ví dụ về hiện tượng dẫn nhiệt.
III- Vận dụng:
C8: ( Hs tự cho ví dụ)
C9: Tại sao nồi, xoong thường làm bằng kim loại, còn bát đĩa thường làm bằng sứ?
C9: Nồi, xoong thường làm bằng kim loại vì kim loại dẫn nhiệt tốt, bát đĩa thường làm bằng sứ vì sứ dẫn nhiệt kém hơn, khi cầm đỡ nóng tay.
C10: Tại sao về mùa đông mặc nhiều áo mỏng ấm hơn mặc một áo dày?
C10: Vì không khí giữa các lớp áo mỏng dẫn nhiệt kém nên hạn chế sự dẫn nhiệt từ cơ thể ra môi trường xung quanh.
C11: Về mùa nào chim thường hay đứng xù lông?Tại sao?
C11: Về mùa lạnh; khi xù lông, lớp không khí giữa các lớp lông tăng, không khí dẫn nhiệt kém nên hạn chế sự dẫn nhiệt từ thân chim ra môi trường xung quanh.
III- Vận dụng :

C12: Tại sao trong những ngày rét sờ vào kim loại ta thấy lạnh, còn trong những ngày nắng nóng sờ vào kim loại ta thấy nóng?
C12: Do kim loại dẫn nhiệt tốt, ngày rét nhiệt độ bên ngoài thấp hơn nhiệt độ cơ thể, khi sờ vào kim loại, nhiệt từ cơ thể truyền vào kim loại dễ dàng nên ta cảm thấy lạnh, ngược lại ngày nóng nhiệt độ bên ngoài cao hơn thân nhiệt nên nhiệt truyền nhanh vào cơ thể, ta cảm thấy nóng.

GHI NHỚ:
. Nhiệt năng có thể truyền từ phần này sang phần khác của một vật, từ vật này sang vật khác bằng hình thức dẫn nhiệt.
. Chất rắn dẫn nhiệt tốt. Trong chất rắn, kim loại dẫn nhiệt tốt nhất.
. Chất lỏng (trừ dầu hỏa và thủy ngân) và chất khí dẫn nhiệt kém.

Lá tản nhiệt
Lá tản nhiệt
 Những ứng dụng về sự dẫn nhiệt trong đời sống và kỹ thuật :
* Các động cơ xe máy, ôtô đều có các lá bằng kim loại để tản nhiệt giúp máy bớt nóng khi vận hành.
 Những ứng dụng về sự dẫn nhiệt trong đời sống và kỹ thuật :
* Ống xả (ống pô) xe máy bằng kim loại nên dẫn nhiệt tốt, đề phòng bị bỏng khi vô ý tiếp xúc
 Những ứng dụng về sự dẫn nhiệt trong đời sống và kỹ thuật :
* Các trần nhà (La-phông) sử dụng bằng các vật liệu dẫn nhiệt kém như: xốp, ván ép, tấm nhựa rỗng... để chống nóng.
Dặn dò:
- Học kỹ phần ghi nhớ.
Đọc phần “Có thể em chưa biết” SGK.
Làm các bài tập 22.1, 22.2, 22.3, 22.4, 22.5, 22.6 SBT.