Bài 22. Dẫn nhiệt

1/ Nhiệt năng là gì ?
2/ Có mấy cách làm biến đổi nhiệt năng của
một vật ? Cho ví dụ ?
3/ Nhiệt lượng là gì ?
4/ Một viên đạn đang bay trên cao có những
dạng năng luợng nào mà em đã được học ?
K
I
Ể
M
T
R
A
B
À
I
C
Ũ
Trong sự truyền nhiệt, nhiệt năng được truyền từ phần này sang phần khác của một vật, từ vật này sang vật khác. Sự truyền nhiệt này được thực hiện bằng những cách nào?
I. SỰ DẪN NHIỆT
1. THÍ NGHIỆM
Trong thí nghiệm ở hình 22.1 các đinh a,b,c,d,e được gắn bằng sáp vào thanh đồng AB.
Dùng đèn cồn đun nóng đầu A của thanh đồng. quan sát và mô tả hiện tượng xảy ra.
A
e
d
c
b
a
B
A
B
a
b
c
d
e
TRẢ LỜI CÂU HỎI
C1:Các đinh rơi xuống chứng tỏ điều gì?
Các đinh rơi xuống chứng tỏ nhiệt đã truyền
đến sáp làm cho sáp nóng lên và chảy ra
TRẢ LỜI CÂU HỎI
a
b
c
d
e
C2: Các đinh rơi xuống trước sau theo thứ tự nào ?

Các đinh rơi xuống theo thứ tự từ a đến b, rồi c, d, e.
TRẢ LỜI CÂU HỎI
a
b
c
d
e
A
B
C3: Hãy dựa vào thứ tự rơi xuống của các đinh để
mô tả sự truyền nhiệt năng trong thanh đồng AB. ?
Dựa vào thứ tự rơi xuống của các đinh chứng
tỏ nhiệt được truyền dần từ đầu A đến đầu
B của thanh đồng.
KẾT LUẬN
I. Sự dẫn nhiệt
Nhiệt năng có thể truyền từ phần này sang phần khác của một vật, từ vật này sang vật khác bằng hình thức dẫn nhiệt.

II.Tính dẫn nhiệt của các chất:

Thí nghiệm 1
Dùng đèn cồn đun nóng đồng thời các thanh đồng, nhôm, thủy tinh có đinh gắn bằng sáp ở đầu (H.22.2).
Hãy dựa vào các thí nghiệm sau đây để rút ra nhận xét về tính dẫn nhiệt của các chất rắn, lỏng , khí.
TRẢ LỜI CÂU HỎI
Các đinh gắn ở đầu các thanh không rơi xuống đồng thời. Hiện tượng này chứng tỏ kim loại dẫn nhiệt tốt hơn thủy tinh.

C4: Các đinh gắn ở đầu các thanh có rơi xuống đồng thời
không ? Hiện tượng này chứng tỏ điều gì ?
TRẢ LỜI CÂU HỎI
C5: Hãy dựa vào thí nghiệm trên để so sánh tính dẫn nhiệt
của đồng, nhôm, thủy tinh. Chất nào dẫn nhiệt tốt nhất, chất
nào dẫn nhiệt kém nhất? Từ đó có thể rút ra kết luận gì ?

Trong ba chất này thì đồng dẫn nhiệt tốt nhất,
thủy tinh dẫn nhiệt kém nhất. Trong chất rắn,
kim loại dẫn nhiệt tốt nhất.
Thí nghiệm 2. Dùng đèn cồn đun nóng miệng một ống nghiệm trong có đựng nước, dưới đáy có một cục sáp (H.22.3).
TRẢ LỜI CÂU HỎI
C6: Khi nước ở phần trên của ống nghiệm bắt đầu sôi thì cục sáp ở đáy ống nghiệm có bị nóng chảy không ? Từ thí nghiệm này có thể rút ra nhận xét gì về tính dẫn nhiệt của chất lỏng ?
Khi nước ở phần trên của ống nghiệm bắt đầu sôi
thì cục sáp ở đáy ống nghiệm không bị nóng chảy ?
Hiện tượng này chứng tỏ chất lỏng dẫn nhiệt kém.
Thí nghiệm 3.
Dùng đèn cồn đun nóng đáy một ống nghiệm trong có không khí, ở nút có gắn một cục sáp (H.22.4).
TRẢ LỜI CÂU HỎI
C7: Khi đáy một ống nghiệm đã nóng thì miếng sáp gắn ở nút ống nghiệm có bị nóng chảy không ? Từ thí nghiệm này có thể rút ra nhận xét gì về tính dẫn nhiệt của chất khí ?
Khi đáy một ống nghiệm đã nóng thì miếng sáp
gắn ở nút ống nghiệm không bị nóng chảy.Hiện
tượng này chứng tỏ chất khí dẫn nhiệt kém
Chất rắn dẫn nhiệt tốt. Trong chất rắn, kim loại dẫn nhiệt tốt nhất.

II.Tính dẫn nhiệt của các chất:
Chất lỏng và chất khí dẫn nhiệt kém.
C8
C9
C10
C11
C12
C8: Tìm ba ví dụ về hiện tượng dẫn nhiệt.

C9:Tại sao nồi, xoong, thường làm bằng kim loại,
còn bát đĩa thường làm bằng sứ ?
Nồi, xoong, thường làm bằng kim loại, còn
bát đĩa thường làm bằng sứ vì kim loại dẫn
nhiệt tốt, còn sứ dẫn nhiệt kém.
C10: Tại sao về mùa đông mặc nhiều áo
mỏng ấm hơn mặc một áo dày ?
Về mùa đông mặc nhiều áo mỏng ấm hơn mặc một
áo dày vì không khí ở giữa các lớp áo mỏng dẫn
nhiệt kém.
C11: Về mùa nào chim
thường hay đứng xù
lông? T?i sao?
Về mùa đông chim thường hay đứng xù lông. Để tạo ra
các lớp không khí dẫn nhiệt kém giữa các lông chim
C12: Tại sao trong những ngày rét sờ vào kim
loại ta thấy lạnh, còn trong những ngày nắng
sờ vào kim loại ta thấy nóng ?
Trong những ngày rét sờ vào kim loại ta thấy lạnh, còn trong những ngày nắng sờ vào kim loại ta thấy nóng vì kim loại dẫn nhiệt tốt. Những ngày rét nhiệt độ bên ngoài thấp hơn nhiệt độ cơ thể nên khi sờ vào kim loại, nhiệt từ cơ thể truyền vào kim loại và phân tán trong kim loại nhanh nên ta cảm thấy lạnh, ngược lại, những ngày nóng nhiệt độ bên ngoài cao hơn nhiệt độ cơ thể nên nhiệt từ kim loại truyền vào cơ thể nhanh nên ta cảm giác lạnh.
Trong các cách sắp xếp vật liệu dẫn nhiệt
từ tốt đến kém sau đây, cách nào là đúng?
Đồng, nước, thuỷ ngân, không khí
Đồng, thuỷ ngân, nước, không khí
Thuỷ ngân, đồng, nước, không khí
Không khí, nước, thuỷ ngân, đồng
CỦNG CỐ
Trong sự dẫn nhiệt, nhiệt được truyền từ vật
nào sang vật nào? Hãy chọn câu trả lời đúng
A.Từ vật có nhiệt năng lớn hơn sang vật
có nhiệt năng nhỏ hơn.
C.Từ vật có nhiệt độ cao hơn sang vật
có nhiệt độ thấp hơn.
B.Từ vật có khối lượng lớn hơn sang vật
có khối lượng nhỏ hơn.
D.Cả ba câu trả lời trên đều đúng
DẶN DÒ
Đọc phần: "Có thể em chưa biết".
Học bài và làm bài tập 22.1 ? 22.6
sách THVL; 22.3, 22.5, 22.6 sách BT
của Bộ GD-ĐT.
Xem trước bài 23:
"ĐỐI LƯU - BỨC XẠ NHIỆT".