Bài 22. Dẫn nhiệt

BÀI GIẢNG VẬT LÝ 8
Kiểm tra bài cũ:
Câu 1: Nhiệt năng của vật là gì ? Mối quan hệ giữa nhiệt năng và nhiệt độ của vật ?
Câu 2: Có thể thay đổi nhiệt năng bằng cách nào ? Cho ví dụ.
Nhiệt năng của vật bằng tổng động năng của các phân tử cấu tạo nên vật.
Mối quan hệ giữa nhiệt năng và nhiệt độ: Nhiệt độ của vật càng cao thì các phân tử cấu tạo nên vật chuyển động càng nhanh và nhiệt năng của vật càng lớn.
- Có thể thay đổi nhiệt năng bằng cách: Thực hiện công, truyền nhiệt.
- VD: Thực hiện công:
+ Cọ xát đồng xu vào lòng bàn tay……
- Truyền nhiệt:
+ Nhúng thìa nhôm vào nước nóng….
Có thể thay đổi nhiệt năng của vật bằng cách truyền nhiệt. Sự truyền nhiệt đó được thực hiện bằng cách nào ? Bài học hôm nay chúng ta đi tìm hiểu một trong những cách truyền nhiệt, đó là dẫn nhiệt.
Giới thiệu bài mới:
Bài 22: DẪN NHIỆT
I/ SỰ DẪN NHIỆT.
1/ Thí nghiệm:
- Trong thí nghiệm ở hình 22.1 các đinh a, b, c, d, e được gắn bằng sáp vào thanh đồng AB.
- Dùng đèn cồn đun nóng đầu A của thanh đồng. Quan sát và mô tả hiện tượng xảy ra.
Play
Các em quan sát và mô tả hiện tượng xảy ra.
A
B
Hình 22.1
a
b
c
d
e
Bài 22: DẪN NHIỆT
I/ SỰ DẪN NHIỆT.
1/ Thí nghiệm:
2/ Trả lời câu hỏi.
C1: Các đinh rơi xuống chứng tỏ đều gì ?
Nhiệt đã truyền đến sáp làm cho sáp nóng lên và chảy ra.
C2: Các đinh rơi xuống trước sau theo thứ tự nào?
Các đinh rơi xuống theo thứ tự từ a đến b rồi đến c, d, e.
Hãy dựa vào thứ tự rơi xuống của các đinh để mô tả sự truyền nhiệt năng trong thanh đồng AB.
Nhiệt được truyền dần từ đầu A đến đầu B của thanh đồng.
Vậy dẫn nhiệt là gì?
Dẫn nhiệt là sự truyền nhiệt năng từ phần này sang phần khác của một vật hoặc từ vật này sang vật khác.
II/ TÍNH DẪN NHIỆT CỦA CÁC CHẤT
1/ Thí nghiệm 1:
Đồng
Nhôm
Thuỷ tinh
Play
Hình 22.2
Các đinh gắn ở đầu các thanh có rơi xuống đồng thời không? Hiện tượng này chứng tỏ điều gì?
C4:
Không. Kim loại dẫn nhiệt tốt hơn thủy tinh.
Hãy dựa vào thí nghiệm trên để so sánh tính dẫn nhiệt của đồng, nhôm, thủy tinh. Chất nào dẫn nhiệt tốt nhất, chất nào dẫn nhiệt kém nhất? Từ đó có thể rút ra kết luận gì?
Trong ba chất này thì đồng dẫn nhiệt tốt nhất, thủy tinh dẫn nhiệt kém nhất. Trong chất rắn, kim loại dẫn nhiệt tốt nhất.
C 5:
Bài 22: DẪN NHIỆT
I/ SỰ DẪN NHIỆT.
1/ Thí nghiệm:
2/ Trả lời câu hỏi.
Dẫn nhiệt là sự truyền nhiệt năng từ phần này sang phần khác của một vật hoặc từ vật này sang vật khác.
II/ TÍNH DẪN NHIỆT CỦA CÁC CHẤT
1/ Thí nghiệm 1:
2/ Thí nghiệm 2:
Play
Hình 22.3
Khi nước ở phần trên ống nghiệm bắt đầu sôi thì cục sáp ở đáy ống nghiệm có bị nóng chảy không? Từ thí nghiệm này có thể rút ra nhận xét gì về tính dẫn nhiệt của chất lỏng?
C6:
Không. Chất lỏng dẫn nhiệt kém.
Bài 22: DẪN NHIỆT
I/ SỰ DẪN NHIỆT.
1/ Thí nghiệm:
2/ Trả lời câu hỏi.
Dẫn nhiệt là sự truyền nhiệt năng từ phần này sang phần khác của một vật hoặc từ vật này sang vật khác.
II/ TÍNH DẪN NHIỆT CỦA CÁC CHẤT
1/ Thí nghiệm 1:
2/ Thí nghiệm 2:
3/ Thí nghiệm 3:
Play
Hình 22.4
Khi đáy ống nghiệm đã nóng thì miếng sáp gắn ở nút ống nghiệm có bị nóng chảy không? Từ thí nghiệm này có thể rút ra nhận xét gì về tính dẫn nhiệt của chất khí?
C 7:
Không. Chất khí dẫn nhiệt kém.
Bài 22: DẪN NHIỆT
I/ SỰ DẪN NHIỆT.
1/ Thí nghiệm:
2/ Trả lời câu hỏi.
Dẫn nhiệt là sự truyền nhiệt năng từ phần này sang phần khác của một vật hoặc từ vật này sang vật khác.
II/ TÍNH DẪN NHIỆT CỦA CÁC CHẤT
1/ Thí nghiệm 1:
2/ Thí nghiệm 2:
3/ Thí nghiệm 3:
III/ VẬN DỤNG.
C8: Tìm ba thí dụ về hiện tượng dẫn nhiệt ?
* Trả lời :
- Đun nóng đầu thanh kim loại, lát sau đầu kia cũng nóng lên .
- Rót nước sôi vào ly, lát sau ly cũng nóng lên.
- Đun nóng phía dưới ấm chứa nước, lát sau nước trong ấm cũng nóng lên.
Chất rắn dẫn nhiệt tốt. Trong chất rắn, kim loại dẫn nhiệt tốt nhất. Chất lỏng và chất khí dẫn nhiệt kém. Chân không không dẫn nhiệt.
C9: Tại sao nồi, xoong thường làm bằng kim loại, còn bát đĩa thường làm bằng sứ ?

Bài 22: DẪN NHIỆT
C9: Vì kim loại dẫn nhiệt tốt nên khi nấu thì thức ăn nhanh chín, còn sứ dẫn nhiệt kém nên khi đựng thức ăn ta cầm tay vào không bị nóng và thức ăn lâu nguội
C10: Tại sao về mùa đông mặc nhiều áo mỏng ấm hơn mặc một áo dày?
C11: Về mùa nào chim thường hay đứng xù lông? Tại sao?
Mùa đông. Để tạo ra các lớp không khí dẫn nhiệt kém giữa các lông chim.
C10: Vì tạo ra nhiều lớp không khí ở giữa các lớp áo mỏng, mà không khí thì dẫn nhiệt kém nên hạn chế truyền nhiệt từ cơ thể ra ngoài môi trường
C12:
Tại sao trong những ngày rét sờ vào kim loại ta thấy lạnh, còn trong những ngày nắng nóng sờ vào kim loại ta lại thấy nóng?
Vì kim loại dẫn nhiệt tốt. Những ngày rét, nhiệt độ bên ngoài thấp hơn nhiệt độ cơ thể nên khi sờ vào kim loại, nhiệt từ cơ thể truyền vào kim loại và phân tán trong kim loại nhanh nên ta cảm thấy lạnh, ngược lại những ngày nóng nhiệt độ bên ngoài cao hơn nhiệt độ cơ thể nên nhiệt từ kim loại truyền vào cơ thể nhanh và ta có cảm giác nóng.
Củng cố bài học
Câu 1 : Trong các cách sắp xếp vật liệu dẫn nhiệt từ tốt hơn đến kém hơn sau đây cách nào là đúng ?
a) Đồng, nước, thủy ngân, không khí

c) Thủy ngân, đồng, nước, không khí
d) Không khí, nước, thủy ngân, đồng
b) Đồng, thủy ngân, nước, không khí
b) Đồng, thủy ngân, nước, không khí
Củng cố bài học
Câu 2 : Trong sự dẫn nhiệt, nhiệt được truyền từ vật nào sang vật nào ? Hãy chọn câu trả lời đúng .
a) Từ vật có nhiệt năng lớn hơn sang vật có nhiệt năng nhỏ hơn
b) Từ vật có khối lượng lớn hơn sang vật có khối lượng nhỏ hơn


d) Cả 3 câu trả lời trên đều đúng
c) Từ vật có nhiệt độ cao hơn sang vật có nhiệt độ thấp hơn
c) Từ vật có nhiệt độ cao hơn sang vật có nhiệt độ thấp hơn
Câu 3. Đun nước bằng ấm nhôm và bằng ấm đất trên cùng một bếp lửa thì nước trong ấm nào sẽ mau sôi hơn? Giải thích?
Đun nước bằng ấm nhôm và bằng ấm đất trên cùng một bếp lửa thì nước trong ấm nhôm sẽ mau sôi hơn vì nhôm là kim loại nên dẫn nhiệt tốt hơn đất.
Củng cố bài học
HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ
1/ Đọc thêm phần có thể em chưa biết.
2/ Học bài và làm bài tập 22.1 đến 22.6 SBT.
3/ Xem trước bài mới “ĐỐI LƯU - BỨC XẠ NHIỆT” cần nắm rõ các nội dung sau:
a/ Đối lưu là gì?
b/ Bức xạ nhiệt là gì?