Bài 22. Con cò

Tiết 111-112 Bài 22



Chế Lan Viên
Kiểm tra : Đã đọc bài thơ nào viết về lời ru c?a mẹ ? Tìm những bài ca dao => hát ru có hình ảnh con cò ? Những lời ru ấy em được nghe khi nào ?
I. TÌM HIEÅU CHUNG
1. Taùc giaû :
Phong caùch suy töôûng trieát lyù, ñaäm chaát trí tueä vaø tính hieän ñaïi
2. taùc phaåm (SGK)

3. Höôùng daãn ñoïc tìm hieåu chuù thích, boá cuïc
(ñoïc, hieåu chuù thích - SGK)

4. Boá cuïc : 3 phaàn
- Hình aûnh Coø qua nhöõng lôøi ru vôùi tuoåi thô
- Hình aûnh Coø gaàn guõi cuøng con suoát chaëng ñöôøng ñôøi.
Hình aûnh Coø gôïi suy ngaãm veà yù nghóa cuûa lôøi ru vaø loøng meï ñoái vôùi cuoäc ñôøi cuûa moïi ngöôøi.
II.Phân Tích
Đoạn thơ gợi cho em nhớ đến hình ảnh Cò được nhắc ở những bài ca dao dùng làm hát ru nào ?
Ở mỗi bài hát em cảm nhận được điều gì về thân phận con cò ?
(Hình ảnh con cò bay lả bay la gợi không gian như thế nào ? )
Cò đi ăn đêm diễn tả đời sống như thế nào ?
: Em hiểu gì về ca dao, lời ru trong đời sống nhân dân đất nước ? (mang điệu hồn dân tộc và nhân dân)
Từ việc cảm nhận của em bé trong lời ru về hình ảnh con cò, em thấy cách đón nhận điệu hồn dân tộc của mỗi con người như thế nào ?
II. PHÂN TÍCH
1. Hình tượng con cò và ý nghĩa biểu trưng của nó.
+ Cò trong ca dao hát ru
- Con cò bay la -> cò vất vả trong hành trình cuộc đời trên bình yên thong thả của cuộc sống xưa.
- Con cò đi ăn đêm -> cò lặn lội kiếm sống -> tượng trưng cho người phụ nữ nhọc nhằn lam lũ
Hình ảnh con cò đến với tâm hồn tuổi ấu thơ một cách vô thức, đón nhận sự vỗ về trong âm điệu ngọt ngào dịu dàng của lời ru
-> cảm nhận bằng trực giác tình yêu và sự che chở của người m?.
=> Em đón nhận con cò trong lời ru thật mơ mộng (êm ái vô tư như tuổi thơ em vậy)
Hình ảnh con cò trong lời ru đi vào lòng người một cách vô thức
-> là sự khởi đầu của con đường cảm nhận điệu hồn dân tộc, nhân dân
2.D?c Ph�n tích ph?n 2
Hình tượng cò trong đoạn 2 gắn bó với cuộc đời mỗi người ở những chặng nào ? ý nghĩa của hình tượng cò trong mỗi hình ảnh ấy như thế nào ?
Hình tượng cò khi con ở trong nôi gợi cho em liên tưởng đến ai ? người đó quan trong với em như thế nào ?
Khi em đi học cò xuất hiện gần gũi với em như thế nào ?
Khi con khôn lớn con muốn gì ? Em hiểu gì sao người con có ước mơ trở thành thi sĩ ?
Cò lại xuất hiện trong đời con như thế nào ?
=> Em hiểu gì về cuộc đời gắn bó với hình ảnh con cò.
2. Hình aûnh con coø gaàn guõi vôùi tuoåi thô vaø töøng chaëng ñöôøng cuûa moãi ngöôøi.
a. Khi coøn trong noâi :
- Coø vaøo trong toå
- hai ñöùa ñaép chung ñoâi
- Con nguû -> coø cuøng nguû.
-> Coø hoùa thaân trong ngöôøi meï chôû che, lo laéng cho con töøng giaác nguû.
b. Khi đi học.
- Con theo cò đi học
Cò chắp cánh những ước mơ cho con
Cị l� hình tu?ng b� m? quan t�m cham sĩc n�ng bu?c con
c. Khi con khơn l?n
-> Cò là hiện thân của mẹ bền bỉ, âm thầm nâng bước cho con suốt chặn đường đời con.
3.? 4 câu thơ của đầu do?n gợi cho em suy nghĩ gì về tấm lòng của người mẹ ?
hai câu : "Con dù lớn .
Đi hết đời ..theo con"
Đã khái quát một qui luật của tình cảm, theo em đó là qui luật gì ?
Những câu ca dao tục ngữ nào nói lên điều đó ?
(Nước mắt chảy xuôi, .)
GV bình thấy được những suy tưởng triết lí trong thơ Chế Lan Viên.
Hỏi : Nhận xét gì về giọng điệu đoạn cuối : à ơi .
3. Hình aûnh Coø gôïi suy ngaãm vaø trieát lyù veà yù nghóa cuûa Meï vaø lôøi ru.
- Coø laø hieän töôïng Meï ôû beân con suoát ñôøi"Duø ôû gaàn con…"
Töø söï thaáu hieåu taám loøng ngöôøi meï, nhaø thô ñaõ khaùi quaùt moät qui luaät cuûa tình caûm coù yù nghóa beà vöõng, roäng lôùn vaø saâu saéc : Loøng meï luoân beân con laøm choå döïa vöõng chaét suoát ñôøi con.
- Ñoaïn cuoái baøi : gioïng ñieäu lôøi ru ñuùc keát yù nghóa phong phuù cuûa hình töôïng con coø trong nhöõng lôøi ru
III. TỔNG KẾT
1. Nghệ thuật
- Giọng thơ ; êm ái mượt mà.
- nhịp đa dạng => diễn tả linh hoạt cảm xúc .
2. Nội dung
Khai th�c hình tu?ng con cị trong nh?ng l?i h�t ru, b�i tho con cị c?a Ch? Lan Vi�n ng?i ca tình m? v� � nghia l?i ru d?i v?i cu?c s?ng c?a con ngu?i.
- B�i tho th�nh cơng trong vi?c v�n d?ng s�ng t?o ca dao cĩ nh?ng c�u tho d�c k?t du?c nh?ng suy ng?m s�u s?c
IV. LUYỆN TẬP
Cách khai thác lời ru
- Bài Khúc hát ru .
Tác giả vừa trò chuyện với em bé, vừa nói về ước mơ của mẹ qua lời ru
- Bài "Con Cị" gợi lại điệu hát ru => Ca ngợi tình mẹ và ý nghĩa của lời ru
C. HƯỚNG DẪN HỌC Ở NHÀ
- Cho HS hát lại một lời ru từ thuở nhỏ em đã được nghe.
- Suy nghĩ về người mẹ với cuộc đời em ?
- Chuẩn bị bài : "Cách làm bài văn nghị luận"