Bài 22. Con cò

Chào mừng các thày giáo, cô giáo về dự giờ lớp ta
Tiết 111 - 112 -Văn bản
* Tự học có hướng dẫn
con cò
Chế Lan Viên
*Thảo luận:
-Hãy tóm tắt những nét chính của tác giả về:
+Thân thế
+ Sự nghiệp văn học
+ Phong cách nghệ thuật trong sáng tác.


I. Tác giả Chế Lan Viên(1920-1989)
-Tên thật Phan Ngọc Hoan.
- Quê:Quảng Trị
- Sự nghiệp văn học:
+ Các tác phẩm chính:
*Điêu tàn(1937),
*Hoa ngày thường-Chim báo bão(1967).
+ Thành tích: Nhà thơ hàng đầu của phong trào Thơ Mới.
Giải thưởng Hồ Chí Minh về văn học nghệ thuật(1996)
-Phong cách thơ: giầu tính suy tưởng, triết lý, đậm chất trí tuệ và tính hiện đại
II/Bài thơ Con Cò
1. Xuất xứ : Sáng tác 1962, trong tập "Hoa ngày thường-Chim báo bão"- Xuất bản 1967
2. Thể thơ : Tự do



Thảo luận:
1) Em hiểu nội dung bài thơ này theo cách nào dưới đây?
a) Kể chuyện về con cò.
b) Miêu tả về con cò
c) Mượn hình ảnh con cò trong ca dao để bộc lộ tình cảm
2) Phương thức biểu đạt chính của bài thơ là gì?
Ngoài ra, bài thơ còn kết hợp với những phương thức biểu đạt nào khác? Tìm dẫn chứng
minh hoạ
3)Đề tài: Mượn hình ảnh con cò trong ca dao để bộc lộ tình cảm
4. Phương thức biểu đạt
Biểu cảm (Kết hợp tự sự, miêu tả, nghị luận)
5. Bố cục:3 đoạn
Thảo luận:
Những dòng sau đây tương ứng với những đoạn nào trong bài thơ?
A: Hình ảnh con cò trong lời ru của mẹ trên những chặng đường đời của mỗi con người
B: Hình ảnh con cò qua những lời ru của mẹ thời thơ ấu
C: Từ hình ảnh con cò, suy ngẫm triết lý về ý nghĩa lời ru và tình mẹ đối với cuộc đời mỗi con người


A: Hình ảnh con cò trong lời ru của mẹ trên những chặng đường đời của mỗi con người .
( đoạn II)
B:Hình ảnh con cò qua những lời ru của mẹ thời thơ ấu (đoạn I)
C:Từ hình ảnh con cò, suy ngẫm triết lý về ý nghĩa lời ru và tình mẹ đối với cuộc đời mỗi con người (đoạn III)

*Thảo luận:
1)Trong ca dao, hình ảnh con cò mang ý nghĩa ẩn dụ tượng trưng cho hình ảnh của những ai?Họ có cuộc đời, phẩm chất như thế nào?
2)Trong bài thơ, tác giả xây dựng hình ảnh con cò biểu tượng cho điều gì?

III. Hướng dẫn tìm hiểu nội dung bài thơ


1)Hình ảnh biểu tượng con cò trong bài thơ:
-> Hình ảnh con cò biểu tượng cho tấm lòng người mẹ và lời mẹ ru.
2)Hình ảnh con cò qua lời ru của mẹ thời thơ ấu:
-Con còn bế trên tay
Con chưa biết con cò
Nhưng trong lời mẹ hát
Có cánh cò đang bay.

-Con cò bay la. bay lả.
- Con cò cổng phủ
-Con cò Đồng Đăng
-Con cò ăn đêm. Xa tổ
-Cò gặp cành mềm
-Cò sợ xáo măng.
? Vận dụng sáng tạo, độc đáo ca dao Việt Nam
? Con cò qua lời ru của mẹ đã thấm vào tâm hồn tuổi thơ của con một cách tự nhiên, nhẹ nhàng

*Thảo luận:
1)Một cuộc sống và số phận con người như thế nào được gợi lên từ những lời ca dao về con cò như trên?
2)Vì sao những bà mẹ Việt Nam thường ru con bằng ca dao về con cò ?


-Cò một mình, cò phải kiếm ăn
Con có mẹ, con chơi rồi ngủ.

-Ngủ yên! Ngủ yên! Cò ơi chớ sợ!
Cành có mềm mẹ đã sẵn tay nâng
Trong lời ru của mẹ thấm hơi xuân
Con chưa biết những cành mềm mẹ hát
Con chưa biết con cò con vạc
Sữa mẹ nhiều con ngủ chẳng phân vân.
Giọng thơ thiết tha, êm ái như lời ru.
*Thảo luận:
Em hiểu như thế nào về từ "hơi xuân", và từ "cành mềm" trong câu thơ: "Trong lời ru của mẹ thấm hơi xuân/ Con chưa biết những cành mềm mẹ hát..." ?
=>Tình mẹ nhân từ, rộng mở yêu thương với những gì nhỏ bé yếu đuối đáng được che chở, nâng niu

ý tưởng của tác giả:
Bồi đắp lòng nhân ái cho tâm hồn trẻ thơ
Luyện tập:
1)Viết đoạn văn trình bày cảm nhận của em về hình ảnh con cò trong đoạn thơ?
2)Em có suy nghĩ như thế nào về tình yêu thương và tấm lòng người mẹ trong đoạn thơ? Hãy trình bày suy nghĩ đó trong một đoạn văn ngắn.

*Về nhà:
Khúc hát ru đã gợi em nhớ về những kỉ niệm nào trong thời thơ ấu của em?
Viết bài văn kể lại kỉ niệm ấy?
kính
chúc
các
thầy
giáo,
cô
giáo
mạnh
khoẻ !
T