Bài 22. Con cò

HỘI GIẢNG GIÁO VIÊN DẠY GIỎI TỈNH KHÁNH HÒA NĂM HỌC 2008-2009
Chào mừng quí thầy, cô giáo và các em học sinh !
Giáo viên : Trần Vũ Ngọc
Đơn vị : Phòng Giáo dục và Đào tạo huyện Vạn Ninh
KIỂM TRA BÀI CŨ :
Hỡnh ?nh con cũ du?c g?i ra tr?c ti?p t? nh?ng cõu ca dao quen thu?c, g?n gui trong l?i ru c?a m? .
Hỡnh ?nh con cũ d?n v?i tõm h?n tu?i ?u tho m?t cỏch vụ th?c . Dú l� s? kh?i d?u con du?ng di v�o th? gi?i tõm h?n con ngu?i c?a nh?ng l?i ru b?ng c? tỡnh yờu v� s? ch? che c?a ngu?i m? .
Câu hỏi :
Hình ảnh con cò xuất hiện trong đoạn đầu bài thơ được khơi nguồn từ đâu ? Ý nghĩa của hình ảnh con cò ở đoạn này ?
Bài 22 - Tiết 112:
Con cò
Chế Lan Viên
(Hướng dẫn đọc thêm )
Bài 22 -Tiết 112 :
Con cò
Chế Lan Viên
( Hướng dẫn đọc thêm )
2. D?c - hi?u do?n tho th? II :
- Em hãy đọc đoạn thơ thứ II !
Ngủ yên ! Ngủ yên ! Ngủ yên !
Cho cò trắng đến làm quen,
Cò đứng ở quanh nôi
Rồi cò vào trong tổ .
Con ngủ yên thì cò cũng ngủ,
Cánh của cò, hai đứa đắp chung đôi.
Mai khôn lớn, con theo cò đi học,
Cánh trắng cò bay theo gót đôi chân.
Lớn lên, lớn lên, lớn lên…
Con làm gì ?
Con làm thi sĩ !
Cánh cò trắng lại bay hoài không nghỉ
Trước hiên nhà
Và trong hơi mát câu văn…
2. D?c - hi?u do?n tho th? II :
? Hỡnh ?nh con cũ trong do?n tho th? II phỏt tri?n trong m?i quan h? nhu th? n�o d?i v?i con ?
Ngủ yên ! Ngủ yên ! Ngủ yên !
Cho cò trắng đến làm quen,
Cò đứng ở quanh nôi
Rồi cò vào trong tổ .
Con ngủ yên thì cò cũng ngủ,
Cánh của cò, hai đứa đắp chung đôi.
Mai khôn lớn, con theo cò đi học,
Cánh trắng cò bay theo gót đôi chân.
Lớn lên, lớn lên, lớn lên…
Con làm gì ?
Con làm thi sĩ !
Cánh cò trắng lại bay hoài không nghỉ
Trước hiên nhà
Và trong hơi mát câu văn…
? Mối quan hệ ấy thể hiện ở những chặng đường nào trong cuộc đời của con ?
? Em hãy tìm những hình ảnh thơ thể hiện điều đó ?
Mai khôn lớn, con theo cò đi học,
Cò đứng ở quanh nôi
Lớn lên, lớn lên, lớn lên…
Con làm gì ?
Con làm thi sĩ !
Cánh cò trắng lại bay hoài không nghỉ
Rồi cò vào trong tổ .
Con ngủ yên thì cò cũng ngủ,
Cánh của cò, hai đứa đắp chung đôi.
Cánh trắng cò bay theo gót đôi chân.
Trước hiên nhà
Và trong hơi mát câu văn…
Cho cò trắng đến làm quen,
Bài 22 -Tiết 112 :
Con cò
Chế Lan Viên
( Hướng dẫn đọc thêm )
Bài 22 -Tiết 112 :
Con cò
Chế Lan Viên
( Hướng dẫn đọc thêm )
2. D?c - hi?u do?n tho th? II :
? Để có những hình ảnh thơ ấy, tác giả đã sử dụng những biện pháp nghệ thuật nào ?
Ngủ yên ! Ngủ yên ! Ngủ yên !
Cho cò trắng đến làm quen,
Cò đứng ở quanh nôi
Rồi cò vào trong tổ .
Con ngủ yên thì cò cũng ngủ,
Cánh của cò, hai đứa đắp chung đôi.
Mai khôn lớn, con theo cò đi học,
Cánh trắng cò bay theo gót đôi chân.
Lớn lên, lớn lên, lớn lên…
Con làm gì ?
Con làm thi sĩ !
Cánh cò trắng lại bay hoài không nghỉ
Trước hiên nhà
Và trong hơi mát câu văn…
Cò
Cánh trắng cò
Cánh cò trắng
cò đi học
Cò đứng ở quanh nôi
hai đứa đắp chung đôi.
Cánh của cò
cò trắng đến làm quen,
Bài 22 -Tiết 112 :
Con cò
Chế Lan Viên
( Hướng dẫn đọc thêm )
2. D?c - hi?u do?n tho th? II :
Ngủ yên ! Ngủ yên ! Ngủ yên !
Cho cò trắng đến làm quen,
Cò đứng ở quanh nôi
Rồi cò vào trong tổ .
Con ngủ yên thì cò cũng ngủ,
Cánh của cò, hai đứa đắp chung đôi.
Mai khôn lớn, con theo cò đi học,
Cánh trắng cò bay theo gót đôi chân.
Lớn lên, lớn lên, lớn lên…
Con làm gì ?
Con làm thi sĩ !
Cánh cò trắng lại bay hoài không nghỉ
Trước hiên nhà
Và trong hơi mát câu văn…
? Em có cảm nhận gì về hình ảnh con cò trong những câu thơ trên ?
Con cò trở thành người bạn đồng hành của con từ tuổi ấu thơ trong nôi, tới tuổi đến trường và đến khi trưởng thành .
? Qua đó, người mẹ bộc lộ những điều mong ước nào đối với con ?
? Hình ảnh con cò gắn với từng chặng đường đời của con trong lời ru của mẹ gợi ý nghĩa biểu tượng về điều gì ?
Hình ảnh con cò gợi ý nghĩa biểu tượng về tấm lòng người mẹ, về sự chở che, bao dung, dìu dắt, nâng đỡ dịu dàng và bền bỉ của mẹ.
2. D?c - hi?u do?n tho th? III :
- Em hãy đọc đoạn thơ thứ III !
Dù ở gần con,
Dù ở xa con,
Lên rừng xuống bể,
Cò sẽ tìm con,
Cò mãi yêu con.
Con dù lớn vẫn là con của mẹ,
Đi hết đời, lòng mẹ vẫn theo con.
À ơi !
Một con cò thôi,
Con cò mẹ hát
Cũng là cuộc đời
Vỗ cánh qua nôi.
Ngủ đi ! Ngủ đi !
Cho cánh cò, cánh vạc,
Cho cả sắc trời
Đến hát
Quanh nôi.
? Từ đó, em cảm nhận ý nghĩa của hình ảnh con cò trong những câu thơ ấy như thế nào ?
? Qua đoạn thơ, sự gắn bó giữa cò và con biểu hiện ở những câu thơ nào ?
Dù ở gần con,
Dù ở xa con,
Lên rừng xuống bể,
Cò sẽ tìm con,
Cò mãi yêu con.
2. D?c - hi?u do?n tho th? III :
Dù ở gần con,
Dù ở xa con,
Lên rừng xuống bể,
Cò sẽ tìm con,
Cò mãi yêu con.
Con dù lớn vẫn là con của mẹ,
Đi hết đời, lòng mẹ vẫn theo con.
À ơi !
Một con cò thôi,
Con cò mẹ hát
Cũng là cuộc đời
Vỗ cánh qua nôi.
Ngủ đi ! Ngủ đi !
Cho cánh cò, cánh vạc,
Cho cả sắc trời
Đến hát
Quanh nôi.
- Biểu tượng cho tấm lòng người mẹ.
? Từ sự thấu hiểu tấm lòng người mẹ, nhà thơ đã khái quát điều gì ?
? Như vậy, trong đoạn thơ này, hình ảnh con cò nhằm nhấn mạnh biểu tượng nào ?
Khái quát về tình mẹ :
Con dù lớn vẫn là con của mẹ,
Đi hết đời, lòng mẹ vẫn theo con.
2. D?c - hi?u do?n tho th? III :
Em hãy đọc diễn cảm đoạn thơ cuối :
từ “À ơi ! … quanh nôi” !
Dù ở gần con,
Dù ở xa con,
Lên rừng xuống bể,
Cò sẽ tìm con,
Cò mãi yêu con.
Con dù lớn vẫn là con của mẹ,
Đi hết đời, lòng mẹ vẫn theo con.
À ơi !
Một con cò thôi,
Con cò mẹ hát
Cũng là cuộc đời
Vỗ cánh qua nôi.
Ngủ đi ! Ngủ đi !
Cho cánh cò, cánh vạc,
Cho cả sắc trời
Đến hát
Quanh nôi.
? Em có nhận xét gì về giọng điệu trong đoạn cuối bài thơ vừa đọc ?
Con cò mẹ hát
Cũng là cuộc đời
Vỗ cánh qua nôi.
? Con cò trong lời ru của mẹ ở đoạn này được nâng lên ý nghĩa khái quát mới. Em hãy tìm những câu thơ thể hiện điều đó ?
Một con cò thôi,
Con cò mẹ hát
Cũng là cuộc đời
Vỗ cánh qua nôi.
Một con cò thôi,
2. D?c - hi?u do?n tho th? III :
Dù ở gần con,
Dù ở xa con,
Lên rừng xuống bể,
Cò sẽ tìm con,
Cò mãi yêu con.
Con dù lớn vẫn là con của mẹ,
Đi hết đời, lòng mẹ vẫn theo con.
À ơi !
Một con cò thôi,
Con cò mẹ hát
Cũng là cuộc đời
Vỗ cánh qua nôi.
Ngủ đi ! Ngủ đi !
Cho cánh cò, cánh vạc,
Cho cả sắc trời
Đến hát
Quanh nôi.
Dù ở gần con,
Dù ở xa con,
Lên rừng xuống bể,
Cò sẽ tìm con,
Cò mãi yêu con.
Con dù lớn vẫn là con của mẹ,
Đi hết đời, lòng mẹ vẫn theo con.
? Qua những câu thơ vừa phát hiện, ý nghĩa biểu tượng của hình ảnh con cò ở đây là gì?
Con cò mẹ hát
Cũng là cuộc đời
Vỗ cánh qua nôi.
- Biểu tượng cho cả cuộc đời .
2. D?c - hi?u do?n tho th? III :
Dù ở gần con,
Dù ở xa con,
Lên rừng xuống bể,
Cò sẽ tìm con,
Cò mãi yêu con.
Con dù lớn vẫn là con của mẹ,
Đi hết đời, lòng mẹ vẫn theo con.
À ơi !
Một con cò thôi,
Con cò mẹ hát
Cũng là cuộc đời
Vỗ cánh qua nôi.
Ngủ đi ! Ngủ đi !
Cho cánh cò, cánh vạc,
Cho cả sắc trời
Đến hát
Quanh nôi.
Dù ở gần con,
Dù ở xa con,
Lên rừng xuống bể,
Cò sẽ tìm con,
Cò mãi yêu con.
Con dù lớn vẫn là con của mẹ,
Đi hết đời, lòng mẹ vẫn theo con.
Con cò mẹ hát
Cũng là cuộc đời
Vỗ cánh qua nôi.
? Em cảm nhận như thế nào về ý nghĩa của biểu tượng này ?
? Từ những ý nghĩa biểu tượng của hình ảnh con cò, nhà thơ khái quát những điều gì ?
Khái quát ý nghĩa của lời ru
Tình mẹ và ý nghĩa của lời ru đối với cuộc đời con .
III. T?ng k?t :
? Hình tượng con cò trong những câu hát ru được nhà thơ Chế Lan Viên khai thác đầy sáng tạo. Qua hình tượng đó, tác giả muốn nói về điều gì trong bài thơ ?
Khai thác hình tượng con cò trong những câu hát ru, bài thơ ngợi ca tình mẹ và ý nghĩa của lời ru đối với cuộc sống con người .
? Bài thơ có những nét đặc sắc nào về nghệ thuật ?
Vận dụng sáng tạo ca dao, có những hình ảnh thơ mới lạ, những câu thơ đúc kết được những suy ngẫm sâu sắc.
? D?i chi?u b�i tho "Con cũ " v?i b�i tho "Khỳc hỏt ru nh?ng em bộ l?n trờn lung m?", em hóy ch? ra cỏch v?n d?ng l?i ru ? m?i b�i tho ?
IV.Luyện tập : Bài tập 1 – SGK tr.48
- B�i "Khỳc hỏt ru nh?ng em bộ l?n trờn lung m?": tỏc gi? v?a trũ chuy?n v?i d?i tu?ng b?ng gi?ng di?u g?n nhu l?i ru, l?i cú nh?ng l?i ru tr?c ti?p t? ngu?i m?. Khỳc hỏt ru th? hi?n s? th?ng nh?t gi?a tỡnh yờu con v?i tỡnh yờu cỏch m?ng, v?i lũng yờu nu?c v� ý chớ chi?n d?u .
- B�i tho "Con cũ", tỏc gi? g?i l?i di?u hỏt ru l� mu?n núi v? ý nghia c?a l?i ru v� ng?i ca tỡnh m? d?i v?i cu?c s?ng m?i con ngu?i .
HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ :
Bài cũ : - Luyện đọc diễn cảm bài thơ và học thuộc đoạn III .
- Nắm vững nội dung, nghệ thuật bài thơ .
- Làm bài tập 2 – SGK tr. 49 .
Bài mới : Cách làm bài nghị luận về một vấn đề tư tưởng, đạo lý (Xem và chuẩn bị bài SGK tr. 51-53)

Chúc quý thầy cô giáo và các em học sinh sức khỏe, hạnh phúc !