Bài 22. Con cò

Nhóm 2:
CON CÒ
_Chế Lan Viên_
Lời ru của mẹ và hình ảnh con cò:

Con còn bế trên tay 
Con chưa biết con cò 
Nhưng trong lời mẹ ru 
Có cánh cò đang bay : 
“Con cò bay la 
Con cò bay lả 
Con cò cổng phủ, 
Con cò Đồng Đăng…” 
Cò một mình, cò phải kiếm lấy ăn, 
Con có mẹ, con chơi rồi lại ngủ. 
“Con cò ăn đêm, 
Con cò xa tổ, 
Cò gặp cành mềm 
Cò sợ xáo măng...” 
Ngủ yên! ngủ yên ! Cò ơi, chớ sợ ! 
Cành có mềm, mẹ đã sẵn tay nâng ! 
Trong lời ru của mẹ thấm hơi xuân, 
Con chưa biết con cò, con vạc.
Con chưa biết cành mềm mẹ hát, 
Sữa mẹ nhiều, con ngủ chẳng phân vân.
Hình ảnh con cò qua lời ru của mẹ:
Đúng là đứa trẻ còn quá bé bỏng để hiểu được thế nào là con cò, con vạc, thế nhưng ngay từ giấc ngủ đầu nôi, người mẹ đã nhẹ nhàng đem cánh cò đến với con bằng lời ru dịu dàng, nồng ấm. Điệp từ “con cò” được nhắc đi, nhắc lại ở câu bốn đến câu tám của khổ thơ đầu như một điệp khúc ngân nga, nhịp nhàng. Người đọc cảm nhận được trong thơ có nhạc. Nhạc điệu là lời ru của mẹ đối với con, là lời kể, tả của mẹ về hình ảnh cò trong dân gian cho con nghe. Hình ảnh “con cò bay la,..... bay lả”, từ “cổng phủ” cho đến “Đồng Đăng” miêu tả hình ảnh cò thung dung bay lượn một cách tự do trên khắp mọi nẻo quê hương, trở thành biểu tượng gắn bó với làng quê Việt Nam. Hình ảnh cò “xa tổ”, cò “ăn đêm”, sợ gặp “cành mềm”, sợ bị “xáo măng” gợi hình ảnh cò lẻ loi một mình đi kiếm mồi trong đêm tăm tối có muôn vàn cạm bẫy đang chực chờ phía trước. Phải chăng, tác giả muốn nhắc đến thân phận yếu đuối của người phụ nữ và nỗi vất vả gian truân trong cuộc mưu sinh để nuôi con âm thầm, khi bên ngoài xã hội còn nhiều cạm bẫy đang chực chờ. Mặc dù người mẹ biết con mình còn quá bé bỏng trước cuộc đời. Nhưng mẹ muốn hát cho con nghe để con hình thành tình yêu thương đối với những gì thuộc về quê hương, đất nước, hiểu được tình thương bao la mà mẹ dành cho con. Bên cạnh đó, mẹ muốn con hãy yên tâm trước cuộc đời, vì đã có mẹ chở che trong câu: “sữa mẹ nhiều, con ngủ chẳng phân vân”. Đọc đến đây, ta cảm động trước tình mẹ bao la, sâu sắc, vỗ về, chở che ta từ khi còn tấm bé. Để rồi, khi ta từng bước trưởng thành, vẫn có mẹ bên cạnh sẻ chia.