Bài 22. Chiếu dời đô (Thiên đô chiếu)
Chia sẻ bởi Trần Đình Luyện |
Ngày 03/05/2019 |
32
Chia sẻ tài liệu: Bài 22. Chiếu dời đô (Thiên đô chiếu) thuộc Ngữ văn 8
Nội dung tài liệu:
Tr?n Dình Luy?n
GIÁO VIÊN : TRẦN ĐÌNH LUYỆN
TRƯỜNG THCS PHAN BỘI CHÂU
Tr?n Dình Luy?n
KIỂM TRA BÀI CŨ
Đọc thuộc lòng bài " V?ng nguy?t " ( phiên âm , dịch thơ ) cho biết nội dung của bài thơ ?
Tr?n Dình Luy?n
Chiếu dời đô
Tiết 90
Văn bản :
Lý Công Uẩn
Tr?n Dình Luy?n
LÝ THÁI TỔ
Lý Thái Tổ - Lý Công Uẩn ( 974 - 1028), queâ ôû Baéc Ninh, là vị vua đầu tiên của triều đại nhaø Lyù.
李 太 祖
974 - 1028
1. Tác giả :
I. Đọc - Tìm hiểu chú thích
Tr?n Dình Luy?n
Chùa Một Cột -một trong những công trình kiến trúc nổi tiếng của thời Lý
Tượng Lý Thái Tổ ở Hà Nội
Tr?n Dình Luy?n
I. Đọc - Tìm hiểu chú thích
1. Tác giả :
2. Tác phẩm :
- Hoàn Cảnh ra đời :
- Thể Loại :
Năm 1010 Lý Công Uẩn dời đô t? Hoa Lu ra thành Đại La
Chiếu
Tr?n Dình Luy?n
Dựa vào chú thích *, em hãy nêu những đặc điểm cơ bản của thể chiếu về:
Mục đích?
Nội dung?
Hình thức?
Chiếu dời đô
Do vua dùng để ban bố mệnh lệnh.
Thể hiện tư tưởng chính trị lớn lao có ảnh hưởng đến vận mệnh của cả triều đại, đất nước.
Được viết bằng văn xuôi (văn vần) có xen những câu văn biền ngẫu.
+ Mục đích:
+ Nội dung :
+ Hình thức:
Tr?n Dình Luy?n
昔商家至盤庚五遷。周室迨成王三徙。豈三代之數君徇于己私。妄自遷徙。以其圖大宅中。爲億万世子孫之計。上謹天命。下因民志。苟有便輒改。故國祚延長。風俗富阜。而丁黎二家。乃徇己私。忽天命。罔蹈商周之迹。常安厥邑于茲。致世代弗長。算數短促。百姓耗損。万物失宜。朕甚痛之。不得不徙。
况高王故都大羅城。宅天地區域之中。得龍蟠虎踞之勢。正南北東西之位。便江山向背之宜。其地廣而坦平。厥土高而爽塏。民居蔑昏墊之困。万物極繁阜之丰。遍覽越邦。斯爲勝地。誠四方輻輳之要会。爲万世帝王之上都。
朕欲因此地利以定厥居。卿等如何。
Bản Chữ Hán :
Tr?n Dình Luy?n
Tích Thương gia chí Bàn Canh ngũ thiên, Chu thất đãi Thành Vương tam tỉ. Khởi Tam Đại chi sổ quân tuẫn vu kỷ tư, vọng tự thiên tỉ. Dĩ kỳ đồ đại trạch trung, vi ức vạn thế tử tôn chi kế; thượng cẩn thiên mệnh, hạ nhân dân chí, cẩu hữu tiện triếp cải. Cố quốc tộ diên trường, phong tục phú phụ. Nhi Đinh Lê nhị gia, nãi tuẫn kỷ tư, hốt thiên mệnh, võng đạo Thương Chu chi tích, thường an quyết ấp vu tư, trí thế đại phất tường, toán số đoản xúc, bách tính hao tổn, vạn vật thất nghi. Trẫm thậm thống chi, bất đắc bất tỉ.
Huống Cao Vương cố đô Đại La thành, trạch thiên địa khu vực chi trung; đắc long bàn hổ cứ chi thế. Chính Nam Bắc Đông Tây chi vị; tiện giang sơn hướng bối chi nghi. Kỳ địa quảng nhi thản bình, quyết thổ cao nhi sảng khải. Dân cư miệt hôn điếm chi khốn; vạn vật cực phồn phụ chi phong. Biến lãm Việt bang, tư vi thắng địa. Thành tứ phương bức thấu chi yếu hội; vi vạn thế đế vương chi thượng đô.
Trẫm dục nhân thử địa lợi dĩ định quyết cư, khanh đẳng như hà?
Bản phiên âm Hán - Việt :
Tr?n Dình Luy?n
Bản Tiếng Việt
Chiếu dời đô
Xa nhµ Th¬ng ®Õn vua Bµn Canh n¨m lÇn dêi ®«; nhµ Chu ®Õn vua Thµnh V¬ng còng ba lÇn dêi ®«. Ph¶i ®©u c¸c vua thêi Tam ®¹i theo ý riªng m×nh mµ tù tiÖn chuyÓn dêi? ChØ vì muèn ®ãng ®« ë n¬i trung t©m, mu toan nghiÖp lín, tÝnh kÕ mu«n ®êi cho con ch¸u; trªn v©ng mÖnh trêi, díi theo ý d©n, nÕu thÊy thuËn tiÖn th× thay ®æi. Cho nªn vËn níc l©u dµi, phong tôc phån thÞnh. ThÕ mµ hai nhµ §inh, Lª l¹i theo ý riªng m×nh, khinh thêng mÖnh trêi, kh«ng noi theo dÊu cò cña Th¬ng, Chu, cø ®ãng yªn ®« thµnh ë n¬i ®©y, khiÕn cho triÒu ®¹i kh«ng ®îc l©u bÒn, sè vËn ng¾n ngñi, tr¨m hä ph¶i hao tèn, mu«n vËt kh«ng ®îc thÝch nghi. TrÉm rÊt ®au xãt vÒ viÖc ®ã, kh«ng thÓ kh«ng dêi ®æi.
Huống gì thành Đại La, kinh đô cũ của Cao Vương: ở vào nơi trung tâm trời đất; được cái thế rồng cuộn hổ ngồi; đã đúng ngôi nam bắc đông tây; lại tiện hướng nhìn sông dựa núi; đia thế rộng mà bằng; đất đai cao mà thoáng. Dân cư khỏi chịu cảnh khốn khổ ngập lụt; muôn vật cũng rất mực phong phú tốt tươi. Xem khắp đất Việt ta, chỉ nơi này là thắng địa. Thật là chốn tụ hội trọng yếu của bốn phương đất nước; cũng là nơi kinh đô bậc nhất của đế vương muôn đời.
Trẫm muốn dựa vào sự thuận lợi của đất ấy để định chỗ ở. Các khanh nghĩ thế nào?
Tr?n Dình Luy?n
Thiên đô chiếu
Xưa nhà Thương đến vua Bàn Canh năm lần dời đô; nhà Chu đến vua Thành Vương cũng ba lần dời đô. Phải đâu các vua thời Tam đại theo ý riêng mình mà tự tiện chuyển dời? Chỉ vỡ muốn đóng đô ở nơi trung tâm, mưu toan nghiệp lớn, tính kế muôn đời cho con cháu; trên vâng mệnh trời, dưới theo ý dân, nếu thấy thuận tiện thì thay đổi. Cho nên vận nước lâu dài, phong tục phồn thịnh. Thế mà hai nhà Đinh, Lê lại theo ý riêng mình, khinh thường mệnh trời, không noi theo dấu cũ của Thương, Chu, cứ đóng yên đô thành ở nơi đây, khiến cho triều đại không được lâu bền, số vận ngắn ngủi, trăm họ phải hao tốn, muôn vật không được thích nghi. Trẫm rất đau xót về việc đó, không thể không dời đổi.
Tr?n Dình Luy?n
Huống gì thành Đại La, kinh đô cũ của Cao Vương: ở vào nơi trung tâm trời đất; được cái thế rồng cuộn hổ ngồi; đã đúng ngôi nam bắc đông tây; lại tiện hướng nhìn sông dựa núi; đia thế rộng mà bằng; đất đai cao mà thoáng. Dân cư khỏi chịu cảnh khốn khổ ngập lụt; muôn vật cũng rất mực phong phú tốt tươi. Xem khắp đất Việt ta, chỉ nơi này là thắng địa. Thật là chốn tụ hội trọng yếu của bốn phương đất nước; cũng là nơi kinh đô bậc nhất của đế vương muôn đời.
Trẫm muốn dựa vào sự thuận lợi của đất ấy để định chỗ ở. Các khanh nghĩ thế nào?
Tr?n Dình Luy?n
Khẳng định quyết tâm dời đô
Bố cục:
Phần I: Từ đầu .. -> không thể không dời đổi
Nêu lí do dời đô
Phần II: Huống gì .. -> muôn đời
Nêu lí do chọn thành Đại La làm nơi định đô
Phần III: Còn lại
Chiếu dời đô
3 phần
Tr?n Dình Luy?n
II. Đọc - Tìm hiểu văn bản :
1. Lí do dời đô :
Lập luận chặt chẽ, lý lẽ sắc bén , dẫn chứng lịch sử thuyết phục
Dời đô là việc làm chính nghĩa vì nước vì dân.
- Lấy sử sách làm chỗ dựa : Dời đô là điều từng xảy ra trong lịch sử
- Soi vào thực tế : Hạn chế của việc đóng đô ở Hoa Lư
- Khẳng định : Dời đô là điều tất yếu sẽ xảy ra.
Tr?n Dình Luy?n
Phần 2: Lí do chọn thành Đại la
"Huống gì thành Đại La, kinh đô cũ của Cao Vương: ở vào nơi trung tâm trời đất; được cái thế rồng cuộn hổ ngồi. Đã đúng ngôi nam bắc đông tây; lại tiện hướng nhìn sông dựa núi. Địa thế rộng mà bằng; đất đai cao mà thoáng. Dân cư khỏi chịu cảnh khốn khổ ngập lụt; muôn vật cũng rất mực phong phú tốt tươi. Xem khắp đất Việt ta, chỉ nơi này là thắng địa. Thật là chốn hội tụ trọng yếu của bốn phương đất nước; cũng là nơi kinh đô bậc nhất của đế vương muôn đời."
Tr?n Dình Luy?n
- Nơi trung tâm trời đất, có thế rồng cuộn hổ ngồi
- Đúng ngôi nam bắc đông tây, tiện hướng nhìn sông dựa núi
- Địa thế rộng mà bằng, đất đai cao mà thoáng.
Là thắng địa của đất Việt.
Là chốn hội tụ trọng yếu của bốn phương đất nước.
+ Lịch sử:
- Dân cư khỏi chịu cảnh khốn khổ ngập lụt.
- Muôn vật phong phú tốt tươi.
Chiếu dời đô
Kinh đô cũ
+ Vị trí địa lí:
+ Chính trị, văn hoá:
Thành Đại La có nhiều lợi thế
Tr?n Dình Luy?n
Thành Đại La có nhiều lợi thế.
2. Lý do chọn thành Đại La để đóng đô :
Thµnh §¹i La là kinh đô cũ.
Tr?n Dình Luy?n
"Huống gì thành Đại La, kinh đô cũ của Cao Vương: ở vào nơi trung tâm trời đất // được cái thế rồng cuộn hổ ngồi. Đã đúng ngôi nam bắc đông tây // lại tiện hướng nhìn sông dựa núi. Địa thế rộng mà bằng // đất đai cao mà thoáng. Dân cư khỏi chịu cảnh khốn khổ ngập lụt // muôn vật cũng rất mực phong phú tốt tươi. Xem khắp đất Việt ta, chỉ nơi này là thắng địa. Thật là chốn hội tụ trọng yếu của bốn phương đất nước; cũng là nơi kinh đô bậc nhất của đế vương muôn đời."
rồng cuộn hổ ngồi
nhìn sông dựa núi
phong phú tốt tươi
trung tâm trời đất
cao mà thoáng
Tr?n Dình Luy?n
Lời văn trang trọng, câu văn biền ngẫu cân xứng nhịp nhàng .
Đại La l� noi t?t nh?t d? d?nh dơ
Thành Đại La laứ kinh ủoõ cuừ.
Thành Đại La có nhiều lợi thế.
2. Lý do chọn thành Đại La để đóng đô :
Tr?n Dình Luy?n
"Trẫm muốn dựa vào sự thuận lợi của đất ấy để định chỗ ở. Các khanh nghĩ thế nào?
(Khanh đẳng như hà ? )
Chiếu dời đô
Tr?n Dình Luy?n
1. Kết thúc bài Chiếu có gì đặc biệt ? Cách kết thúc như vậy có tác dụng gì ?
2. Bài chiếu thuyết phục người đọc bởi yếu tố nào ? Vì sao ?
THẢO LUẬN NHÓM
Tr?n Dình Luy?n
Tạo ra sự đồng cảm giữa m?nh l?nh c?a vua với dân và bề tôi
3. Khẳng định quyết tâm dời đô :
.Các khanh nghĩ thế nào ?
Lời tâm tình, đối thoại
Tr?n Dình Luy?n
Lòng yêu nước, thương dân cao cả.
Tầm nhìn xa, rộng , sáng suốt.
Qua văn bản Chiếu dời đô em hiểu và trân trọng những phẩm chất nào của Lý Công Uẩn?
Chiếu dời đô
Tr?n Dình Luy?n
1. Nghệ thuật :
Lập luận chặt chẽ .
Kết hợp hài hoà giữa lí và tình .
2. Nội dung :
Phản ánh khát vọng đất nước độc lập, thống nhất, ý chí tự cường của dân tộc Đại Việt .
? Ghi nhớ : SGK/ trg 51
III. Tổng Kết :
Tr?n Dình Luy?n
Dời đô là điều đã từng xảy ra trong lịch sử
Hạn chế của việc đóng đô ở Hoa Lư
Đại La có nhiều lợi thế
Đại La đã từng là kinh đô
Mong được sự đồng thuận của mọi người
Lí do dời đô
Khẳng định quyết tâm dời đô
Chọn Đại La làm nơi định đô
Nhất thiết phải dời đô
Đại La là nơi tốt nhất để định đô
Bố cục và lập luận của bài
Tr?n Dình Luy?n
Dặn dò
- Học bài
- Chuẩn bị bài : Hịch tướng sĩ
Tr?n Dình Luy?n
Trò chơi
1
2
3
4
5
Vua Lí Thái Tổ
Tr?n Dình Luy?n
Trò chơi: Tỏc ph?m n�o?
Tác phẩm này ra đời trong một hoàn cảnh đặc biệt. Khi Lí Thường Kiệt chỉ huy quân đội chặn đánh quân Tống trên phòng tuyến sông Như Nguyệt, bỗng nghe thấy tiếng đọc bài thơ này trong một ngôi đền cổ ven sông.
Tác phẩm này được coi là "Bản tuyên ngôn độc lập" đầu tiên của dân tộc.
1
Sông núi nước Nam
Tr?n Dình Luy?n
Những tác phẩm của bà thường thể hiện nỗi niềm hoài cổ.
Bà là một nữ sĩ tài danh nổi tiếng đất Thăng Long.
Trò chơi: Bà là ai?
2
Bà Huyện Thanh Quan
Tr?n Dình Luy?n
Ông được dân gian gọi là Tam nguyên Yên Đổ, bởi vì ông đã từng đỗ đầu ba kì thi: Hương, Hội, Đình
Ông được mệnh danh là nhà thơ của làng cảnh Việt Nam.
Trò chơi: Ông là ai?
3
Nguyễn Khuyến
Tr?n Dình Luy?n
Đây là tên một tác phẩm được đánh giá là khúc khải hoàn ca, thể hiện hào khí Đông A.
Trong bài thơ có nhắc tới những địa danh nổi tiếng: Chương Dương, Hàm Tử.
Trò chơi: Tác phẩm nào
4
Phò giá về kinh
Tr?n Dình Luy?n
Trong bài thơ có nhắc tới một địa danh mà bây giờ đã trở nên quen thuộc với giới hâm mộ bóng đá.
Đây là tên một tác phẩm của một ông vua có tâm hồn gắn bó máu thịt với quê hương nơi thôn dã.
Trò chơi: Tác phẩm nào
Buổi chiều đứng ở phủ Thiên Trường trông ra
5
Tr?n Dình Luy?n
Tr?n Dình Luy?n
Tr?n Dình Luy?n
Thăng Long - Hà Nội : kinh đô của bậc đế vương muôn đời
Tr?n Dình Luy?n
Trung tâm trời đất , tựa núi nhìn sông
Tr?n Dình Luy?n
Tr?n Dình Luy?n
Chốn tụ hội trọng yếu bốn phương
Tr?n Dình Luy?n
Dân cư đông đúc, muôn vật tốt tươi
Phục dựng Hoàng Thành Thăng Long
Tr?n Dình Luy?n
Xưa nhà Thương đến vua Bàn Canh năm lần dời đô; nhà Chu đến vua Thành Vương cũng ba lần dời đô. Phải đâu các vua thời Tam đại theo ý riêng mình mà tự tiện chuyển dời? Chỉ vì muốn đóng đô ở nơi trung tâm, mưu toan nghiệp lớn, tính kế muôn đời cho con cháu; trên vâng mệnh trời, dưới theo ý dân, nếu thấy thuận tiện thì thay đổi. Cho nên vận nước lâu dài, phong tục phồn thịnh
Phần 1: Lí do dời đô
Lấy sử sách làm chỗ dựa...
Tr?n Dình Luy?n
Lí do dời đô ...
Thế mà hai nhà Đinh, Lê lại theo ý riêng mình, khinh thường mệnh trời, không noi theo dấu cũ của Thương, Chu, cứ đóng yên đô thành ở nơi đây, khiến cho triều đại không được lâu bền, số vận ngắn ngủi, trăm họ phải hao tốn, muôn vật không được thích nghi
...Lấy lý lẽ làm khuôn thước soi vào thực tế
Hoa Lư núi non hiểm trở
Tr?n Dình Luy?n
"Trẫm rất đau xót về việc đó, không thể không dời đổi"
(Trẫm thậm thống tri , bất đắc bất tỉ )
Chiếu dời đô
Tr?n Dình Luy?n
Tr?n Dình Luy?n
GIÁO VIÊN : TRẦN ĐÌNH LUYỆN
TRƯỜNG THCS PHAN BỘI CHÂU
Tr?n Dình Luy?n
KIỂM TRA BÀI CŨ
Đọc thuộc lòng bài " V?ng nguy?t " ( phiên âm , dịch thơ ) cho biết nội dung của bài thơ ?
Tr?n Dình Luy?n
Chiếu dời đô
Tiết 90
Văn bản :
Lý Công Uẩn
Tr?n Dình Luy?n
LÝ THÁI TỔ
Lý Thái Tổ - Lý Công Uẩn ( 974 - 1028), queâ ôû Baéc Ninh, là vị vua đầu tiên của triều đại nhaø Lyù.
李 太 祖
974 - 1028
1. Tác giả :
I. Đọc - Tìm hiểu chú thích
Tr?n Dình Luy?n
Chùa Một Cột -một trong những công trình kiến trúc nổi tiếng của thời Lý
Tượng Lý Thái Tổ ở Hà Nội
Tr?n Dình Luy?n
I. Đọc - Tìm hiểu chú thích
1. Tác giả :
2. Tác phẩm :
- Hoàn Cảnh ra đời :
- Thể Loại :
Năm 1010 Lý Công Uẩn dời đô t? Hoa Lu ra thành Đại La
Chiếu
Tr?n Dình Luy?n
Dựa vào chú thích *, em hãy nêu những đặc điểm cơ bản của thể chiếu về:
Mục đích?
Nội dung?
Hình thức?
Chiếu dời đô
Do vua dùng để ban bố mệnh lệnh.
Thể hiện tư tưởng chính trị lớn lao có ảnh hưởng đến vận mệnh của cả triều đại, đất nước.
Được viết bằng văn xuôi (văn vần) có xen những câu văn biền ngẫu.
+ Mục đích:
+ Nội dung :
+ Hình thức:
Tr?n Dình Luy?n
昔商家至盤庚五遷。周室迨成王三徙。豈三代之數君徇于己私。妄自遷徙。以其圖大宅中。爲億万世子孫之計。上謹天命。下因民志。苟有便輒改。故國祚延長。風俗富阜。而丁黎二家。乃徇己私。忽天命。罔蹈商周之迹。常安厥邑于茲。致世代弗長。算數短促。百姓耗損。万物失宜。朕甚痛之。不得不徙。
况高王故都大羅城。宅天地區域之中。得龍蟠虎踞之勢。正南北東西之位。便江山向背之宜。其地廣而坦平。厥土高而爽塏。民居蔑昏墊之困。万物極繁阜之丰。遍覽越邦。斯爲勝地。誠四方輻輳之要会。爲万世帝王之上都。
朕欲因此地利以定厥居。卿等如何。
Bản Chữ Hán :
Tr?n Dình Luy?n
Tích Thương gia chí Bàn Canh ngũ thiên, Chu thất đãi Thành Vương tam tỉ. Khởi Tam Đại chi sổ quân tuẫn vu kỷ tư, vọng tự thiên tỉ. Dĩ kỳ đồ đại trạch trung, vi ức vạn thế tử tôn chi kế; thượng cẩn thiên mệnh, hạ nhân dân chí, cẩu hữu tiện triếp cải. Cố quốc tộ diên trường, phong tục phú phụ. Nhi Đinh Lê nhị gia, nãi tuẫn kỷ tư, hốt thiên mệnh, võng đạo Thương Chu chi tích, thường an quyết ấp vu tư, trí thế đại phất tường, toán số đoản xúc, bách tính hao tổn, vạn vật thất nghi. Trẫm thậm thống chi, bất đắc bất tỉ.
Huống Cao Vương cố đô Đại La thành, trạch thiên địa khu vực chi trung; đắc long bàn hổ cứ chi thế. Chính Nam Bắc Đông Tây chi vị; tiện giang sơn hướng bối chi nghi. Kỳ địa quảng nhi thản bình, quyết thổ cao nhi sảng khải. Dân cư miệt hôn điếm chi khốn; vạn vật cực phồn phụ chi phong. Biến lãm Việt bang, tư vi thắng địa. Thành tứ phương bức thấu chi yếu hội; vi vạn thế đế vương chi thượng đô.
Trẫm dục nhân thử địa lợi dĩ định quyết cư, khanh đẳng như hà?
Bản phiên âm Hán - Việt :
Tr?n Dình Luy?n
Bản Tiếng Việt
Chiếu dời đô
Xa nhµ Th¬ng ®Õn vua Bµn Canh n¨m lÇn dêi ®«; nhµ Chu ®Õn vua Thµnh V¬ng còng ba lÇn dêi ®«. Ph¶i ®©u c¸c vua thêi Tam ®¹i theo ý riªng m×nh mµ tù tiÖn chuyÓn dêi? ChØ vì muèn ®ãng ®« ë n¬i trung t©m, mu toan nghiÖp lín, tÝnh kÕ mu«n ®êi cho con ch¸u; trªn v©ng mÖnh trêi, díi theo ý d©n, nÕu thÊy thuËn tiÖn th× thay ®æi. Cho nªn vËn níc l©u dµi, phong tôc phån thÞnh. ThÕ mµ hai nhµ §inh, Lª l¹i theo ý riªng m×nh, khinh thêng mÖnh trêi, kh«ng noi theo dÊu cò cña Th¬ng, Chu, cø ®ãng yªn ®« thµnh ë n¬i ®©y, khiÕn cho triÒu ®¹i kh«ng ®îc l©u bÒn, sè vËn ng¾n ngñi, tr¨m hä ph¶i hao tèn, mu«n vËt kh«ng ®îc thÝch nghi. TrÉm rÊt ®au xãt vÒ viÖc ®ã, kh«ng thÓ kh«ng dêi ®æi.
Huống gì thành Đại La, kinh đô cũ của Cao Vương: ở vào nơi trung tâm trời đất; được cái thế rồng cuộn hổ ngồi; đã đúng ngôi nam bắc đông tây; lại tiện hướng nhìn sông dựa núi; đia thế rộng mà bằng; đất đai cao mà thoáng. Dân cư khỏi chịu cảnh khốn khổ ngập lụt; muôn vật cũng rất mực phong phú tốt tươi. Xem khắp đất Việt ta, chỉ nơi này là thắng địa. Thật là chốn tụ hội trọng yếu của bốn phương đất nước; cũng là nơi kinh đô bậc nhất của đế vương muôn đời.
Trẫm muốn dựa vào sự thuận lợi của đất ấy để định chỗ ở. Các khanh nghĩ thế nào?
Tr?n Dình Luy?n
Thiên đô chiếu
Xưa nhà Thương đến vua Bàn Canh năm lần dời đô; nhà Chu đến vua Thành Vương cũng ba lần dời đô. Phải đâu các vua thời Tam đại theo ý riêng mình mà tự tiện chuyển dời? Chỉ vỡ muốn đóng đô ở nơi trung tâm, mưu toan nghiệp lớn, tính kế muôn đời cho con cháu; trên vâng mệnh trời, dưới theo ý dân, nếu thấy thuận tiện thì thay đổi. Cho nên vận nước lâu dài, phong tục phồn thịnh. Thế mà hai nhà Đinh, Lê lại theo ý riêng mình, khinh thường mệnh trời, không noi theo dấu cũ của Thương, Chu, cứ đóng yên đô thành ở nơi đây, khiến cho triều đại không được lâu bền, số vận ngắn ngủi, trăm họ phải hao tốn, muôn vật không được thích nghi. Trẫm rất đau xót về việc đó, không thể không dời đổi.
Tr?n Dình Luy?n
Huống gì thành Đại La, kinh đô cũ của Cao Vương: ở vào nơi trung tâm trời đất; được cái thế rồng cuộn hổ ngồi; đã đúng ngôi nam bắc đông tây; lại tiện hướng nhìn sông dựa núi; đia thế rộng mà bằng; đất đai cao mà thoáng. Dân cư khỏi chịu cảnh khốn khổ ngập lụt; muôn vật cũng rất mực phong phú tốt tươi. Xem khắp đất Việt ta, chỉ nơi này là thắng địa. Thật là chốn tụ hội trọng yếu của bốn phương đất nước; cũng là nơi kinh đô bậc nhất của đế vương muôn đời.
Trẫm muốn dựa vào sự thuận lợi của đất ấy để định chỗ ở. Các khanh nghĩ thế nào?
Tr?n Dình Luy?n
Khẳng định quyết tâm dời đô
Bố cục:
Phần I: Từ đầu .. -> không thể không dời đổi
Nêu lí do dời đô
Phần II: Huống gì .. -> muôn đời
Nêu lí do chọn thành Đại La làm nơi định đô
Phần III: Còn lại
Chiếu dời đô
3 phần
Tr?n Dình Luy?n
II. Đọc - Tìm hiểu văn bản :
1. Lí do dời đô :
Lập luận chặt chẽ, lý lẽ sắc bén , dẫn chứng lịch sử thuyết phục
Dời đô là việc làm chính nghĩa vì nước vì dân.
- Lấy sử sách làm chỗ dựa : Dời đô là điều từng xảy ra trong lịch sử
- Soi vào thực tế : Hạn chế của việc đóng đô ở Hoa Lư
- Khẳng định : Dời đô là điều tất yếu sẽ xảy ra.
Tr?n Dình Luy?n
Phần 2: Lí do chọn thành Đại la
"Huống gì thành Đại La, kinh đô cũ của Cao Vương: ở vào nơi trung tâm trời đất; được cái thế rồng cuộn hổ ngồi. Đã đúng ngôi nam bắc đông tây; lại tiện hướng nhìn sông dựa núi. Địa thế rộng mà bằng; đất đai cao mà thoáng. Dân cư khỏi chịu cảnh khốn khổ ngập lụt; muôn vật cũng rất mực phong phú tốt tươi. Xem khắp đất Việt ta, chỉ nơi này là thắng địa. Thật là chốn hội tụ trọng yếu của bốn phương đất nước; cũng là nơi kinh đô bậc nhất của đế vương muôn đời."
Tr?n Dình Luy?n
- Nơi trung tâm trời đất, có thế rồng cuộn hổ ngồi
- Đúng ngôi nam bắc đông tây, tiện hướng nhìn sông dựa núi
- Địa thế rộng mà bằng, đất đai cao mà thoáng.
Là thắng địa của đất Việt.
Là chốn hội tụ trọng yếu của bốn phương đất nước.
+ Lịch sử:
- Dân cư khỏi chịu cảnh khốn khổ ngập lụt.
- Muôn vật phong phú tốt tươi.
Chiếu dời đô
Kinh đô cũ
+ Vị trí địa lí:
+ Chính trị, văn hoá:
Thành Đại La có nhiều lợi thế
Tr?n Dình Luy?n
Thành Đại La có nhiều lợi thế.
2. Lý do chọn thành Đại La để đóng đô :
Thµnh §¹i La là kinh đô cũ.
Tr?n Dình Luy?n
"Huống gì thành Đại La, kinh đô cũ của Cao Vương: ở vào nơi trung tâm trời đất // được cái thế rồng cuộn hổ ngồi. Đã đúng ngôi nam bắc đông tây // lại tiện hướng nhìn sông dựa núi. Địa thế rộng mà bằng // đất đai cao mà thoáng. Dân cư khỏi chịu cảnh khốn khổ ngập lụt // muôn vật cũng rất mực phong phú tốt tươi. Xem khắp đất Việt ta, chỉ nơi này là thắng địa. Thật là chốn hội tụ trọng yếu của bốn phương đất nước; cũng là nơi kinh đô bậc nhất của đế vương muôn đời."
rồng cuộn hổ ngồi
nhìn sông dựa núi
phong phú tốt tươi
trung tâm trời đất
cao mà thoáng
Tr?n Dình Luy?n
Lời văn trang trọng, câu văn biền ngẫu cân xứng nhịp nhàng .
Đại La l� noi t?t nh?t d? d?nh dơ
Thành Đại La laứ kinh ủoõ cuừ.
Thành Đại La có nhiều lợi thế.
2. Lý do chọn thành Đại La để đóng đô :
Tr?n Dình Luy?n
"Trẫm muốn dựa vào sự thuận lợi của đất ấy để định chỗ ở. Các khanh nghĩ thế nào?
(Khanh đẳng như hà ? )
Chiếu dời đô
Tr?n Dình Luy?n
1. Kết thúc bài Chiếu có gì đặc biệt ? Cách kết thúc như vậy có tác dụng gì ?
2. Bài chiếu thuyết phục người đọc bởi yếu tố nào ? Vì sao ?
THẢO LUẬN NHÓM
Tr?n Dình Luy?n
Tạo ra sự đồng cảm giữa m?nh l?nh c?a vua với dân và bề tôi
3. Khẳng định quyết tâm dời đô :
.Các khanh nghĩ thế nào ?
Lời tâm tình, đối thoại
Tr?n Dình Luy?n
Lòng yêu nước, thương dân cao cả.
Tầm nhìn xa, rộng , sáng suốt.
Qua văn bản Chiếu dời đô em hiểu và trân trọng những phẩm chất nào của Lý Công Uẩn?
Chiếu dời đô
Tr?n Dình Luy?n
1. Nghệ thuật :
Lập luận chặt chẽ .
Kết hợp hài hoà giữa lí và tình .
2. Nội dung :
Phản ánh khát vọng đất nước độc lập, thống nhất, ý chí tự cường của dân tộc Đại Việt .
? Ghi nhớ : SGK/ trg 51
III. Tổng Kết :
Tr?n Dình Luy?n
Dời đô là điều đã từng xảy ra trong lịch sử
Hạn chế của việc đóng đô ở Hoa Lư
Đại La có nhiều lợi thế
Đại La đã từng là kinh đô
Mong được sự đồng thuận của mọi người
Lí do dời đô
Khẳng định quyết tâm dời đô
Chọn Đại La làm nơi định đô
Nhất thiết phải dời đô
Đại La là nơi tốt nhất để định đô
Bố cục và lập luận của bài
Tr?n Dình Luy?n
Dặn dò
- Học bài
- Chuẩn bị bài : Hịch tướng sĩ
Tr?n Dình Luy?n
Trò chơi
1
2
3
4
5
Vua Lí Thái Tổ
Tr?n Dình Luy?n
Trò chơi: Tỏc ph?m n�o?
Tác phẩm này ra đời trong một hoàn cảnh đặc biệt. Khi Lí Thường Kiệt chỉ huy quân đội chặn đánh quân Tống trên phòng tuyến sông Như Nguyệt, bỗng nghe thấy tiếng đọc bài thơ này trong một ngôi đền cổ ven sông.
Tác phẩm này được coi là "Bản tuyên ngôn độc lập" đầu tiên của dân tộc.
1
Sông núi nước Nam
Tr?n Dình Luy?n
Những tác phẩm của bà thường thể hiện nỗi niềm hoài cổ.
Bà là một nữ sĩ tài danh nổi tiếng đất Thăng Long.
Trò chơi: Bà là ai?
2
Bà Huyện Thanh Quan
Tr?n Dình Luy?n
Ông được dân gian gọi là Tam nguyên Yên Đổ, bởi vì ông đã từng đỗ đầu ba kì thi: Hương, Hội, Đình
Ông được mệnh danh là nhà thơ của làng cảnh Việt Nam.
Trò chơi: Ông là ai?
3
Nguyễn Khuyến
Tr?n Dình Luy?n
Đây là tên một tác phẩm được đánh giá là khúc khải hoàn ca, thể hiện hào khí Đông A.
Trong bài thơ có nhắc tới những địa danh nổi tiếng: Chương Dương, Hàm Tử.
Trò chơi: Tác phẩm nào
4
Phò giá về kinh
Tr?n Dình Luy?n
Trong bài thơ có nhắc tới một địa danh mà bây giờ đã trở nên quen thuộc với giới hâm mộ bóng đá.
Đây là tên một tác phẩm của một ông vua có tâm hồn gắn bó máu thịt với quê hương nơi thôn dã.
Trò chơi: Tác phẩm nào
Buổi chiều đứng ở phủ Thiên Trường trông ra
5
Tr?n Dình Luy?n
Tr?n Dình Luy?n
Tr?n Dình Luy?n
Thăng Long - Hà Nội : kinh đô của bậc đế vương muôn đời
Tr?n Dình Luy?n
Trung tâm trời đất , tựa núi nhìn sông
Tr?n Dình Luy?n
Tr?n Dình Luy?n
Chốn tụ hội trọng yếu bốn phương
Tr?n Dình Luy?n
Dân cư đông đúc, muôn vật tốt tươi
Phục dựng Hoàng Thành Thăng Long
Tr?n Dình Luy?n
Xưa nhà Thương đến vua Bàn Canh năm lần dời đô; nhà Chu đến vua Thành Vương cũng ba lần dời đô. Phải đâu các vua thời Tam đại theo ý riêng mình mà tự tiện chuyển dời? Chỉ vì muốn đóng đô ở nơi trung tâm, mưu toan nghiệp lớn, tính kế muôn đời cho con cháu; trên vâng mệnh trời, dưới theo ý dân, nếu thấy thuận tiện thì thay đổi. Cho nên vận nước lâu dài, phong tục phồn thịnh
Phần 1: Lí do dời đô
Lấy sử sách làm chỗ dựa...
Tr?n Dình Luy?n
Lí do dời đô ...
Thế mà hai nhà Đinh, Lê lại theo ý riêng mình, khinh thường mệnh trời, không noi theo dấu cũ của Thương, Chu, cứ đóng yên đô thành ở nơi đây, khiến cho triều đại không được lâu bền, số vận ngắn ngủi, trăm họ phải hao tốn, muôn vật không được thích nghi
...Lấy lý lẽ làm khuôn thước soi vào thực tế
Hoa Lư núi non hiểm trở
Tr?n Dình Luy?n
"Trẫm rất đau xót về việc đó, không thể không dời đổi"
(Trẫm thậm thống tri , bất đắc bất tỉ )
Chiếu dời đô
Tr?n Dình Luy?n
Tr?n Dình Luy?n
* Một số tài liệu cũ có thể bị lỗi font khi hiển thị do dùng bộ mã không phải Unikey ...
Người chia sẻ: Trần Đình Luyện
Dung lượng: |
Lượt tài: 0
Loại file:
Nguồn : Chưa rõ
(Tài liệu chưa được thẩm định)