Bài 22. Chiếu dời đô (Thiên đô chiếu)

-----------------------------
Văn 8 Tiết 90
NGƯỜI THỰC HIỆN: Đinh Công Thuận
CHIẾU DỜI ĐÔ
Ngữ văn 8 : Bài 22
TIẾT 90
CHIẾU DỜI ĐÔ (Thiên đô chiếu)
I. Đọc tìm hiểu chú thích:
1/Tác giả:
-Lí Công Uẩn (974 -1028) – Lí Thái Tổ, quê ở tỉnh Bắc Ninh .
-Ông là người thông minh, nhân ái và sáng lập ra nhà Lý.
TƯỢNG LÍ CÔNG UẨN - Ở HÀ NỘI
2/Tác phẩm:
Hoàn cảnh ra đời:-Ra đời năm 1010 nhằm
bày tỏ ý định dời đô từ Hoa Lư ra Đại La.
+ Mục đích: do vua dùng để ban bố mệnh lệnh.
+ Nội dung: Thể hiện tư tưởng chính trị lớn lao có ảnh hưởng đến thời đại.
+ Hình thức : Được viết bằng văn xuôi(văn vần) có xen kẽ những câu văn biền ngẫu
- Thể loại: Chiếu
Ngữ văn 8 : Bài 22
CHI?U D?I Dễ
(Thiờn dụ chi?u )
I/Đọc tìm hiểu chú thích:
1/Tác giả:
2/Tác phẩm:
3/ Từ khó:
II/ Đọc hiểu văn bản
Ngữ văn 8 : Bài 22
CHI?U D?I Dễ
(Thiờn dụ chi?u )
II/Đọc hiểu văn bản
1/Đọc:
2/Phương thức biểu đạt:
Nghị luận
3/ Bố cục:
3 phần (2 luận điểm)

CHI?U D?I Dễ
(Thiờn dụ chi?u )
Bố cục: 3 phần
Từ đầu -> không thể không dời đô:
Phần 2 :Tiếp cho đến muôn đời:
Ngữ văn 8 : Bài 22

Nêu lý do chọn thành Đại La
N êu lý do dời đô
Phần 3 : Phần còn lại: Khẳng định quyết tâm dời đô

CHI?U D?I Dễ
(Thiờn dụ chi?u )
II/Đọc hiểu văn bản
1/Đọc:
2/Phương thức biểu đạt:
3/ Bố cục:
Ngữ văn 8 : Bài 22
4/Tìm hiểu chi tiết
Nghị luận
3 phần

Xưa nhà Thương đến vua Bàn Canh năm lần dời đô; nhà Chu đến vua Thành Vương cũng ba lần dời đô. Phải đâu các vua thời Tam đại theo ý riêng mình mà tự tiện chuyển dời? Chỉ vì muốn đóng đô ở nơi trung tâm, mưu toan nghiệp lớn, tính kế muôn đời cho con cháu; trên vâng mệnh trời, dưới theo ý dân, nếu thấy thuận tiện thì thay đổi. Cho nên vận nước lâu dài, phong tục phồn thịnh. Thế mà hai nhà Đinh, Lê lại theo ý riêng mình, khinh thường mệnh trời, không noi theo dấu cũ của Thương, Chu, cứ đóng yên đô thành ở nơi đây, khiến cho triều đại không được lâu bền, số vận ngắn ngủi, trăm họ phải hao tốn, muôn vật không được thích nghi. Trẫm th?y đau xót về việc đó, không thể không dời đổi.

1: Lí do dời đô
4/ Tìm hiểu chi tiết:
- Nh� Thuong nam l?n d?i dụ nh� Chu ba l?n d?i dụ.

+/Lịch sử các triều đại ở Trung Quốc:
a/Lí do dời đô:
+/Thực tế lịch sử nhà Đinh,Lê
- Nhà Đinh, Lê không dời đô

- Lý do: Theo ý trời, ý dân.
- Kết quả: Đất nước thịnh vượng

- Kết quả: Triều đại không lâu bền …
- Nghệ thuật: So sánh đối chiếu, dẫn chứng toàn diện, tiêu biểu lập luận thấu tình đạt lý.
-Ý nghĩa:
+ Dời đô là việc làm chính nghĩa vì nước vì dân theo mệnh trời
+ Thể hiện thực lực của nước ta lớn mạnh, ý chí tự cường.
=>Thái độ và quyết định của nhà vua: Trẫm rất đau xót … không thể không dời đổi.
- Trái ý trời, ý dân

Huèng g× thµnh §¹i La, kinh ®« cò cña Cao V­¬ng: ë vµo n¬i trung t©m trêi ®Êt; ®­îc c¸i thÕ rång cuén hæ ngåi; ®· ®óng ng«i nam b¾c ®«ng t©y; l¹i tiÖn h­íng nh×n s«ng dùa nói; ®Þa thÕ réng mµ b»ng; ®Êt ®ai cao mµ tho¸ng. D©n c­ khái chÞu c¶nh khèn khæ ngËp lôt; mu«n vËt còng rÊt mùc phong phó tèt t­¬i. Xem kh¾p ®Êt ViÖt ta, chØ n¬i nµy lµ th¾ng ®Þa. ThËt lµ chèn tô héi träng yÕu cña bèn ph­¬ng ®Êt n­íc; còng lµ n¬i kinh ®« bËc nhÊt cña ®Õ v­¬ng mu«n ®êi.
TrÉm muèn dùa vµo sù thuËn lîi cña ®Êt Êy ®Ó ®Þnh chç ë. C¸c khanh nghÜ thÕ nµo?
2/ Nguyên nhân chọn Đại La .
2/ Nguyờn nhõn ch?n D?i La .
-V? m?t d?a lớ:Trung tõm, cú nỳi cú sụng, d?t r?ng b?ng cao thoỏng.
-V? van hoỏ chớnh tr?: L� m?nh d?t th?nh vu?ng,, d?u m?i giao luu.
 Hội tụ đủ mọi mặt của đất nước xứng đáng là trung tâm văn hoá, kinh tế, chính trị).
-Về mặt lịch sử: Nơi xưa Cao Vương đóng đô.
Đại La
Về lịch sử
Cao Vương đóng đô
Về địa lí
Trung tâm của trời đất
Về văn hoá
Mảnh đất thịnh vượng
Hội đủ điều kiện Kinh đô
Dời đô là điều đã từng xảy ra trong lịch sử
Hạn chế của việc đóng đô ở Hoa Lư
Đại La có nhiều lợi thế
Đại La đã từng là kinh đô
Mong được sự đồng thuận của mọi người
Lí do dời đô
Khẳng định quyết tâm dời đô
Chọn Đại La làm nơi định đô
Nhất thiết phải dời đô
Đại La là nơi tốt nhất để định đô
Bố cục và lập luận của bài
III/ T?ng k?t :
1.Nội dung: Khát vọng một đất nước thống nhất, độc lập, hùng cường, khẳng định ý chí tự cường và sự lớn mạnh của dân tộc Đại Việt.
2.Nghệ thuật: Thuyết phục người nghe bằng lí lẽ chặt chẽ,sử dụng những câu văn biền ngẫu giàu hình ảnh và sự kết hợp hài hoà giữa lí và tình.
N hững điều cần nắm vững qua bài học
*Thấy được khát vọng đất nước độc lập, khí
phách tự cường của dân tộc.
*Th?y du?c k?t c?u ch?t ch?, l?p lu?n thuy?t ph?c k?t h?p gi?a lớ v� tỡnh.
* Nắm được đặc điểm chức năng thể chiếu và vận dụng làm văn nghị luận.