Bài 22. Chiếu dời đô (Thiên đô chiếu)

Cảm nghĩ đọc “Chiếu dời đô”.
Một và hình ảnh về trường THCS Thanh Cao – Thanh Oai – T.P Hà Nội.
Đôi bạn cùng tiến
Cảm nghĩ đọc
“ Chiếu dời đô”






Tác giả: Bùi Thị Kim Anh.
Hiệu trưởng trường THCS Thanh Cao
– Thanh Oai – T.P Hà Nội.
Tượng đài Lý Công Uẩn ở Hà Nội
Vương triều Lý của một nghìn năm trước
Chuyện kể về vị vua trẻ mới lên ngôi.
Thuở nhỏ tuấn tú hơn người
Thiền sư nuôi dạy, toàn tài vang danh!
Khoan hoà, nhân thứ, dân yêu mến.
Tôn lên ngôi, lấy hiệu Thuận Thiên.
Trước tiên mưu tính dời đô
Anh hùng thật khó có ai sánh bằng!
Mở đầu bài chiếu vua rằng:
" Xưa Thương Chu đã năm ba lần dời đô"
Lời viện dẫn thật là khúc chiết
Rõ ràng nên thu phục nhân tâm!
"Phải đâu tự tiện đổi dời"
Mưu toan nghiệp lớn, mệnh trời ý dân!
Cho nên vận nước lâu dài
Phong tục phồn thịnh, thái bình muôn dân!
Xưa Nhà Thương đến vua Bàn Canh năm lần dời đô; Nhà Chu đến vua Thành Vương cũng ba lần dời đô.Phải đâu các vua thời Tam đại theo ý riêng mình mà tự tiện chuyển dời?
Chỉ vì muốn đóng đô ở nơi trung tâm, mưu toan nghiệp lớn, tính kế muôn đời cho con cháu; trên vâng mệnh trời, dưới theo ý dân, nếu thấy thuận tiện thì thay đổi. Cho nên vận nước lâu dài, phong tục phồn thịnh.
Vua lại dẫn triều Đinh, Lê trước đó
Khinh mệnh trời, không theo dấu Thương Chu
Đô thành đóng mãi Hoa Lư
Trăm họ hao tổn, muôn phần diệt vong!
Minh chứng rõ ràng trong sử sách.
Lập luận nêu đanh thép làm sao!
Mệnh dân, vận nước nêu cao
Đoái thương trăm họ xiết bao cơ hàn!
Lời phê phán hùng hồn mạnh mẽ
Vẫn xiết bao lý lẽ phân minh.
Thế mà hai nhà Đinh, Lê lại theo ý riêng mình, khinh thường mệnh trời, không noi theo dấu cũ của Thương, Chu cứ đóng yên đô thành ở nơi đây, khiến cho triều đại không được lâu bền, số vận ngắn ngủi, trăm họ phải hao tốn, muôn vật không được thích nghi.
Xưa kia vận nước nguy nan
Núi rừng hiểm trở Hoa Lư giữ thành.
Trẫm rất đau xót về việc đó, không thể không dời đổi.
Giờ đến lúc sánh cùng cường quốc
Không thể theo dấu cũ Đinh, Lê
Số phận ngắn ngủi một bề.
Tấm lòng đau xót nghĩ về muôn dân.
Lời lẽ thật thấu tình đạt lý
Lòng vua trông sáu cõi nhân gian.
Chiếu là lệnh của vua ban
Mà sao như thấy những lời tâm giao.
Huống gì Đại La kinh đô cũ,
Ở vào nơi thắng địa nước Nam.
Trung tâm trời đất là đây.
Hổ ngồi, Rồng cuộn linh thiêng chốn này.
"Địa thế rộng mà bằng
Đất đai cao mà thoáng
Dân cư khỏi chịu cảnh khốn khổ ngập lụt,
Muôn vật cũng rất mực phong phú tốt tươi".
Huống gì thành Đại La,kinh đô cũ của Cao Vương: ở vào nơi trung tâm trời đất; được cái thế rồng cuộn hổ ngồi. Đã đúng ngôi nam bắc đông tây; lại tiện hướng nhìn sông dựa núi. Địa thế rộng mà bằng; đất đai cao mà thoáng. Dân cư khỏi chịu cảnh khốn khổ ngập lụt; muôn vật cũng rất mực phong phú tốt tươi.
Vẫn là từ lòng dân mà nghĩ
Vẫn là từ vận nước mà mong!
"Chốn tụ hội bốn phương đất nước
Nơi kinh đô bậc nhất đế vương".
Xem khắp đất Việt ta, chỉ nơi này là thắng địa. Thật là chốn hội tụ trọng yếu của bốn phương đất nước; cũng là nơi kinh đô bậc nhất của đế vương muôn đời.
Lời hào sảng, hơi văn mạnh mẽ
Ý từng câu, từng chữ âm vang.
Nhịp văn biền ngẫu nối nhau
Một lời khẳng định chốn này kinh đô!
Đều mang khẩu khí đế vương
Mà sao vẫn thấy nhún nhường biết bao!
Xoá đô hộ phủ đau thương,
Đại La tên cũ đổi thành Thăng Long!
Trẫm muốn dựa vào sự thuận lợi của đất ấy để định chỗ ở. Các khanh nghĩ thế nào?
Tầm nhìn của một nghìn năm trước
Đến hôm nay vẫn đúng xiết bao!
Một nghìn năm của Thủ đô
Địa linh nhân kiệt hồn thiêng tụ về.
Hồ Hoàn Kiếm
Đất nước vẫn trên đà phát triển
Thế rồng bay vững bước đi lên!
Tự hào mang một trái tim:
Công bằng, dân chủ, văn minh, đẹp giàu.
Ngã tư Đinh Tiên Hoàng
Ga Hà Nội
Một góc cảnh Hà Nội
Tên thành phố đẹp thêm tên đất nước
Nhân loại ca, gọi khúc hát "Hoà bình"
Một nghìn năm của Thủ đô
Bốn nghìn năm của Việt Nam oai hùng!
Mỗi người dân Việt hôm nay
Nhớ ơn kỳ tích xưa ngày dời đô
Áng văn cổ nghìn thu để lại
Là tâm hồn thời đại cha ông...
Nghìn năm đọc "Chiếu dời đô"
Vẫn là tài trí Việt Nam sáng ngời!
Thảo luận

Bùi Thị Kim Anh. [email protected])
Chân thành cảm ơn!