Bài 22. Chiếu dời đô (Thiên đô chiếu)

chào mừng CáC THầY CÔ Về Dự GIờ THăM LớP
giáo viên: phạm thị thịnh
thcs hợp tiến
Trường THCS hơp tiến
Hội giảng
Thơ thất ngôn bát cú đường luật
Thơ lục bát
Thơ thất ngôn tứ tuyệt đường luật
Chiếu
kiểm tra
Đọc thuộc bài thơ "Ngắm trăng" bản dịch của Nam Trân và cho biết bài thơ thuộc thể loại nào ?
(thiên đô chiếu)
Tiết 90- Ngữ Văn 8-Bài 22
Văn bản
(Lí Công Uẩn)
Chiếu dời đô
tiết 90 : chiếu dời đô
i/ đọc - hiểu chú thích
1/ Đọc
2/Chú thích
a/ Tác giả
(Lí Công Uẩn)
Lí Công Uẩn
(974 - 1028)
- Lí Công Uẩn (974 - 1028).
- Quê : Từ Sơn - Bắc Ninh.
- Là người thông minh, nhân ái, có chí lớn.
- Là người sáng lập vương triều Lí.
b/ Tác phẩm
Xuất xứ:
- Viết năm 1010.
- Khi Lí Thái Tổ có ý định dời đô từ Hoa Lư về Đại La.
c/ Giải thích từ khó
tiết 90 : chiếu dời đô
i/ đọc - hiểu chú thích
(Lí Công Uẩn)
iI/ đọc - hiểu văn bản
1/ Tìm hiểu chung
b. Phương thức biểu đạt:
nghị luận
* Vấn đề nghị luận:
sự cần thiết phải dời đô
c. Bố cục :
Từ đầu..phong tục phồn thịnh.
Nh?ng tiền
đề l?ch s?
của việc
dời đô.
Tiếp .không thể không
dời đổi.
Hạn chế của hai nhà Đinh, Lê

Còn lại:
Khẳng định Đại La là nơi kinh đô bậc nhất của đế vương muôn đời
a. Thể loại :
Chiếu (còn gọi là chiếu thư, chiếu chỉ)
Mục đích: ban bố mệnh lệnh của vua cho thần dân.
- Hình thức: có thể viết bằng văn vần, văn biền ngẫu hay văn xuôi.
"Chiếu dời đô": viết bằng văn xuôi chữ Hán có xen câu văn biền ngẫu.
tiết 90 : chiếu dời đô
(Lí Công Uẩn)
2/ Tìm hiểu chi tiết
a, Nh?ng tiền đề l?ch s? của việc dời đô.

- Lịch sử từng có những cuộc dời đô.
- Việc dời đô làm mang lại kết quả tốt đẹp đem hạnh phúc cho dân.
đất nước vững bền, thịnh vượng.
Nhà Thương vua Bàn Canh đã năm lần
dời đô
-Nhà Chu đến vua Thành Vương ba lần
dời đô
i/ đọc - hiểu chú thích
iI/ đọc - hiểu văn bản
1/ Tìm hiểu chung
-Mưu toan nghiệp lớn, tính kế lâu dài
cho con cháu.
- Trên theo mệnh trời, dưới theo ý dân,
nếu thấy thuận tiện thì thay đổi.
-Vận nước lâu dài, phong tục phồn thịnh
Việc viện dẫn sử sách trung Quốc với những số liệu cụ thể, chính xác
và suy luận chặt chẽ Dựa theo mệnh trời và noi gương tiền nhân ? Ni?m
t? h�o dõn t?c. Lí Thái Tổ dời đô là bình thường và hợp qui luật mu?n
mang l?i HP cho dõn .đã tạo ra một tiền đề vững chắc cho việc dời
đô của Lí Thái Tổ.
tiết 90 : chiếu dời đô
(Lí Công Uẩn)
2/ Tìm hiểu chi tiết
a, Nh?ng tiền đề l?ch s? của việc dời đô.
i/ đọc - hiểu chú thích
iI/ đọc - hiểu văn bản
1/ Tìm hiểu chung
b,Chứng minh tiền đề bằng thực tế.
- Nhà Đinh, Lê không dời đô:
Theo ý riêng mình, coi thường mệnh trời
Không noi theo dấu của Thương, Chu
- Cứ đóng yên đô thành ở Hoa Lư
Phê phán hai triều Đinh, Lê không
tuân theo mệnh trời, không theo ý dân.
(không phù hợp với quy luật khách
quan)
Không biết học theo cái đúng của
người xưa.
- Triều đại không được lâu bền, số vận ngắn ngủi.
Trăm họ hao tốn
Muôn vật không được thích nghi.
-
Đáng tiếc, nhân dân cực khổ,
Đất nước không phát triển.
Bằng cách đưa ra dẫn chứng thực tế sinh động cụ thể, lí lẽ nhất quán trên cơ
sở của mệnh trời, vận nước và đời sống nhân dân đã tác động mạnh mẽ đến
lí trí của người nghe. Bên cạnh đó nhà vua còn bộc lộ tình cảm chân thành
có tác động sâu sắc đến trái tim người nghe. Lí và tình có sức thuyết phục
khiến ai cũng hiểu rằng việc dời đô không thể không làm.
- Lập luận sắc bén :
+Phần trên làm chỗ dựa, làm tiền đề cho lí lẽ ở phần dưới.
+ Có lí, có tình.
? Khẳng định việc dời đô khỏi Hoa Lư là một tất yếu.
Đường vào cố đô Hoa Lư
Cố đô Hoa Lư
tiết 90 : chiếu dời đô
(Lí Công Uẩn)
2/ Tìm hiểu chi tiết
a, Nh?ng tiền đề l?ch s? của việc dời đô.
i/ đọc - hiểu chú thích
iI/ đọc - hiểu văn bản
1/ Tìm hiểu chung
b,Chứng minh tiền đề bằng thực tế.
- Nhà Đinh, Lê không dời đô:
Theo ý riêng mình, coi thường mệnh trời
Không noi theo dấu của Thương, Chu
- Cứ đóng yên đô thành ở Hoa Lư
Phê phán hai triều Đinh, Lê không
tuân theo mệnh trời, không theo ý dân.
(không phù hợp với quy luật khách
quan)
Không biết học theo cái đúng của
người xưa.
- Triều đại không được lâu bền, số vận ngắn ngủi.
Trăm họ hao tốn
Muôn vật không được thích nghi.
-
Hậu quả xấu đáng tiếc, nhân dân
cực khổ điêu đứng.
Đất nước không phát triển.
Bằng cách đưa ra dẫn chứng thực tế sinh động cụ thể, lí lẽ nhất quán trên cơ
sở của mệnh trời, vận nước và đời sống nhân dân đã tác động mạnh mẽ đến
lí trí của người nghe. Bên cạnh đó nhà vua còn bộc lộ tình cảm chân thành
có tác động sâu sắc đến trái tim người nghe. Lí và tình có sức thuyết phục
khiến ai cũng hiểu rằng việc dời đô không thể không làm.
tiết 90 : chiếu dời đô
i/ đọc - hiểu chú thích
(Lí Công Uẩn)
2/ Tìm hiểu chi tiết
a, Nh?ng tiền đề l?ch s? của việc dời đô.
iI/ đọc - hiểu văn bản
1/ Tìm hiểu chung
b, Chứng minh tiền đề bằng thực tế.
C, Khẳng định Đại La là nơI tốt nhất để định đô.
1- Kinh đô cũ của Cao Vương
2- ở vào nơi trung tâm trời đất;
được cái thế rồng cuộn hổ ngồi.
2- Đã đúng ngôi nam bắc đông tây;
lại tiện hướng nhìn sông dựa núi.
3- Địa thế rộng mà bằng;
đất đai cao mà thoáng.
4- Dân cư khỏi chịu cảnh khốn khổ ngập lụt;
muôn vật cũng rất mực phong phú tốt tươi.
5- Thật là chốn tụ hội trọng yếu của bốn
phương đất nước;
cũng là nơi kinh đô bậc nhất của đế vương
muôn đời.
Lịch sử lâu đời
Về phong thuỷ: thế rồng cuộn hổ ngồi
Vị thế địa lí thuận lợi ở vào nơi trung
tâm đất trời, mở ra bốn phương nam,
bắc, đông, tây. Đại La thật đẹp và
hùng vĩ, có núi, có sông, đất rộng mà
bằng phẳng, cao mà thoáng tránh được nạn lụt lội chật chội.
-Về vị thế chính trị văn hoá: là đầu
mối giao lưu, "chốn hội tụ của bốn phương"; là mảnh đất hưng thịnh "
Muôn vật được phong phú, tốt tươi"
Thành Đại La có đầy đủ mọi điều
kiện để trở thành kinh đô của
đất nước.
(Lí Công Uẩn)
trạch
thiên
địa
khu
vực
chi
trung
đắc
long
bàn
hổ
cứ
chi
thế
chính
Nam
Bắc
Đông
Tây
chi
vị
tiện
giang
sơn
hướng
bội
chi
nghi
tiết 90 : chiếu dời đô
i/ đọc - hiểu chú thích
(Lí Công Uẩn)
Huống gì thành Đại La, kinh đô cũ của Cao Vương : ở vào nơi trung tâm trời đất; được cái thế rồng cuộn hổ ngồi. Đã đúng ngôi nam bắc đông tây; lại tiện hướng nhìn sông dựa núi. Địa thế rộng mà bằng; đất đai cao mà thoáng. Dân cư khỏi chịu cảnh khốn khổ ngập lụt; muôn vật cũng rất mực phong phú tốt tươi. Xem khắp đất Việt ta, chỉ nơi này là thắng địa. Thật là chốn tụ hội trọng yếu của bốn phương đất nước; cũng là nơi kinh đô bậc nhất của đế vương muôn đời.
Huống gì thành Đại La, kinh đô cũ của Cao Vương : ở vào nơi trung tâm trời đất; được cái thế rồng cuộn hổ ngồi. Đã đúng ngôi nam bắc đông tây; lại tiện hướng nhìn sông dựa núi. Địa thế rộng mà bằng; đất đai cao mà thoáng. Dân cư khỏi chịu cảnh khốn khổ ngập lụt; muôn vật cũng rất mực phong phú tốt tươi. Xem khắp đất Việt ta, chỉ nơi này là thắng địa. Thật là chốn tụ hội trọng yếu của bốn phương đất nước; cũng là nơi kinh đô bậc nhất của đế vương muôn đời.
tiết 90 : chiếu dời đô
i/ đọc - hiểu chú thích
(Lí Công Uẩn)
2/ Tìm hiểu chi tiết
a, Nh?ng tiền đề l?ch s? của việc dời đô.
iI/ đọc - hiểu văn bản
1/ Tìm hiểu chung
b,Chứng minh tiền đề bằng thực tế.
C, Khẳng định Đại La là nơI tốt nhất để định đô.
- Đoạn văn nghị luận đặc sắc:
+ Dùng nhiều từ ngữ có nghĩa khẳng định, liệt kê dẫn chứng.
+ Phép lập luận phân tích, tổng hợp.
+ Lời văn biền ngẫu cân xứng, trang trọng, giầu hình ảnh, nhịp điệu.
+ Sử dụng nghị luận kết hợp hài hoà với miêu tả và biểu cảm.
Có tác dụng thuyết phục người đọc, người nghe hiểu được việc dời đô là không thể không làm và khẳng định chắc chắn thành Đại La là thắng địa của đất Việt, là nơI tốt nhất để định đô, xứng đáng là kinh đô bậc nhất của đất nước độc lập, hùng cường và bền vững.
tiết 90 : chiếu dời đô
i/ đọc - hiểu chú thích
(Lí Công Uẩn)
2/ Tìm hiểu chi tiết
a, Nh?ng tiền đề l?ch s? của việc dời đô.
iI/ đọc - hiểu văn bản
1/ Tìm hiểu chung
b,Chứng minh tiền đề bằng thực tế.
C, Khẳng định Đại La là nơI tốt nhất để định đô.
0
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
20
30
40
50
60
tiết 90 : chiếu dời đô
i/ đọc - hiểu chú thích
(Lí Công Uẩn)
iI/ đọc - hiểu văn bản
VĂN MIếU XƯA
VĂN MIếU NGàY NAY
CHùA MộT CộT
tiết 90 : chiếu dời đô
1) Nghệ thuật :
" Chiếu dời đô" có sức thuyết phục mạnh mẽ bởi lập luận sắc bén và sự kết hợp hài hoà giữa lí và tình.
i/ đọc - hiểu chú thích
iI/ đọc - hiểu văn bản
III/ tổng kết
Chứng tỏ triều đình nhà Lý đủ sức chấm dứt nạn phong
kiến cát cứ
B. Thế và lực của dân tộc Đại Việt sánh ngang hàng với phương Bắc
C. Thể hiện ý chí nguyện vọng của nhân dân thu giang sơn về một mối và dựng xây đất nước độc lập tự cường
Khoanh tròn vào chữ cái câu trả lời đúng nhất cho ý kiến sau: Việc chiếu dời đô ra đời đã phản ánh ý chí độc lập tự cường và sự phát triển lớn mạnh của dân tộc Đại Việt
D. Cả ba ý kiến trên
tiết 90 : chiếu dời đô
i/ đọc - hiểu chú thích
(Lí Công Uẩn)
iI/ đọc - hiểu văn bản
(Lí Công Uẩn)
III/ tổng kết
1) Nghệ thuật :
" Chiếu dời đô" có sức thuyết phục mạnh mẽ bởi lập luận sắc bén và sự kết hợp hài hoà giữa lí và tình.
2) Nội dung :
Thể hiện khát vọng của nhân dân về một đất nước độc lập thống nhất đồng thời phản ánh ý chí tự cường của dân tộc Đại Việt đang trên đà lớn mạnh.
tiết 90 : chiếu dời đô
i/ đọc - hiểu chú thích
(Lí Công Uẩn)
iI/ đọc - hiểu văn bản
(Lí Công Uẩn)
III/ tổng kết
Hãy học thuộc ghi nhớ các bạn nhé!

Chiếu dời đô phản ánh
khát vọng của nhân dân về một
đất nước độc lập, thống nhất, đồng
thời phản ánh ý chí tự cường của dân tộc
Đại Việt đang trên đà lớn mạnh. Bàichiếu
có sức thuyết phục mạnh mẽ vì nói đúng
được ý nguyện của nhân dân, có sự
kết hợp hài hoà giữa
lí và tình.
Chinh
Phục
đỉnh
EVEREST
Củng cố
tiết 90 : chiếu dời đô
Thảo Luận Nhóm
Câu hỏi: Điểm riêng biệt của bài "Chiếu dời đô" so với thể loại chiếu
nói chung?
Bên cạnh tính chất mệnh lệnh là tính chất tâm tình, bên cạnh ngôn từ mang tính đơn thoại , một chiều của người trên ban bố mệnh lệnh cho kẻ dưới là ngôn từ mang tính chất đối thoại,trao đổi như một lời tâm tình bàn bạc!
tiết 90 : chiếu dời đô
i/ đọc - hiểu chú thích
(Lí Công Uẩn)
iI/ đọc - hiểu văn bản
Thảo Luận Nhóm
Câu hỏi: Điểm riêng biệt của bài "Chiếu dời đô" so với thể loại chiếu
nói chung?
0
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
20
30
40
50
60
Bên cạnh tính chất mệnh lệnh là tính chất tâm tình, bên cạnh ngôn từ mang tính đơn thoại , một chiều của người trên ban bố mệnh lệnh cho kẻ dưới là ngôn từ mang tính chất đối thoại,trao đổi như một lời tâm tình bàn bạc!
III/ tổng kết
IV/ luyện tập
DẶN DÒ
* Học thuộc ghi nhớ
Soạn bài: Hịch tướng sĩ
* Làm các bài tập
học sinh trường thcs Hợp Tiến thi đua học tốt
chào mừng CáC THàY CÔ Về Dự GIờ THăM LớP
giáo viên: phạm thị thịnh
thcs hợp tiến