Bài 22. Chiếu dời đô (Thiên đô chiếu)

Tiết 90 :
CHIẾU DỜI ĐÔ
KIỂM TRA BÀI CŨ
- Đọc thuộc lòng bài thơ: Ngắm trăng của Hồ Chí Minh.
- Nêu giá trị của bài thơ ?
- Bài thơ tứ tuyệt giản dị mà hàm súc, cho ta thấy tình yêu thiên nhiên đến say mê và phong thái ung dung của Bác Hồ ngay cả trong cảnh ngục tù khổ cực tối tăm
Đền Đô (Bắc Ninh) nơi thờ tám vị vua nhà Lí
Tiết 90
Văn bản:
CHIẾU DỜI ĐÔ
(Thiên đô chiếu-Lí Công Uẩn)
I .Đọc -hiểu chú thích
1.Tác giả :
Lí Công Uẩn(974-1028) tức vua Lí Thái Tổ.Quê Tõ S¬n Bắc Ninh
- Ông là người thông minh, nhân ái, có chí lớn
- Ông là người sáng lập ra vương triều nhà Lí,lấy niên hiệu là Thuận Thiên
2.Tác phẩm:
Vi?t nam 1010 - bày tỏ ý định dời đô từ Hoa Lư về Đại La.
Nguyên tác "Thiên đô Chiếu" của Lý Công Uẩn
(Bằng chữ Hán)
Ti?t 90
Văn bản:
CHIẾU DỜI ĐÔ
(Thiên đô chiếu-Lí Công Uẩn)

I .Đọc -hiểu chú thích
Tỏc gi?:
Tỏc ph?m:
Y/C?u :Đọc to rõ ràng, giọng điệu thiết tha, hùng hồn, trang trọng
2- Thể loại: chiếu
Thể chiếu :
-Lời ban bố mệnh lệnh, chủ trương, đường lối, nhiệm vụ của vua và triều đình, yêu cầu thần dân thực hiện.
-"Chiếu dời đô": viết bằng văn xuôi chữ Hán có xen câu văn biền ngẫu.
- Phương thức: nghị luận
- Vấn đề ngh? lu?n:
Sự cần thiết phải dời đô từ Hoa Lư về Đại La
-. Bố cục: 2 phần
III.Phõn tớch
II.Đọc hiểu Cấu trúc văn bản
1. Đọc
Luận điểm 1:
Vì sao phải dời đô?
Luận điểm 2:
Vì sao thành Đại La xứng đáng là kinh đô bậc nhất?
Luận cứ1:Dời đo là điều thường xuyên trong lịch sử các triều đại
-KhiÕn vËn n­íc l©u dµi ,,phong tôc phån vinh
-Hai nhà Đinh ,Lê lại theo ý riêng mình,khinh thườnh mệnh trời,không theo dấu cũ ,cứ đóng yên đô thành
-khiÕn cho triÒu ®¹i kh«ng ®­îc l©u bÒn,,sè phËn ng¾n ngñi,tr¨m hä ph¶i hao tæn,,mu«n vËt kh«ng ®­îc thÝch nghi
-Nhµ Th­¬ng 5 lÇn dêi ®«,nhµ Chu 3 lÇn, Kh«ng theo ý riªng mµ muèn ®ãng ®« ë n¬i trung t©m, m­u toan nghiÖp lín,tÝnh kÕ mu«n ®êi cho con ch¸u
LuËn cø 2:Nhµ §inh vµ nhµ Lª ®ãng ®« ë mét chç lµ h¹n chs
Luận điểm 1:Vì sao phải dời đô

Luận cứ1:Dời đo là điều thường xuyên trong lịch sử các triều đại
LuËn cø 2:Nhµ §inh vµ nhµ Lª ®ãng ®« ë mét chç lµ h¹n chs
Luận cứ1:Dời đô là điều thường xuyên trong lịch sử các triều đại
LuËn cø 2:Nhµ §inh vµ nhµ Lª ®ãng ®« ë mét chç lµ h¹n chÕ
Chứng cớ và lí lẽ có sức thuyết phục. Vì đó là sự thật đc ghi trg sử sách.
=>Thể hiện khát vọng muốn thay đổi đ.nc để p.triển đ.nc lâu bền và hùng cường.
Tiết 90
Văn bản:
CHIẾU DỜI ĐÔ
(Thiên đô chiếu-Lí Công Uẩn)
II.Đọc hiểu Cấu trúc văn bản

III. Phân tích :
1. Vì sao phảI dời đô:
I .Đọc -hiểu chú thích
-Tác giả khẳng định sự cần thiết phảI dời đổi kinh đô từ Hoa Lư về Đại La .Qua đó thể hiện khát vọng xây dựng đất nước lâu bền và hùng cường
2.Vì sao thành Đại La xứng đáng là kinh đô bậc nhất?
Luận điểm2:Thành Đại La xứng đáng là kinh đô bậc nhất. Thành Đại La là thắng cảnh của đất Việt,là nơi tốt nhất để định đô

Luận điểm2: Thành Đại La xứng đáng là kinh đô bậc nhất.
Luận cứ:Vị trí địa lí
Luận cứ:chính trị-kinh tế-văn hóa
-Đại La là kinh đô cũ của Cao Vương
-NơI trung tân trời đất
-thế "rồng cuộn hổ ngồi"
-Đúng ngôI nam bắc đông tây,tiện hướng nhìn sông, dựa núi, -Địa thế rộng mà bằng,đất đai cao mà thoáng...
-Là chốn tụ hội trọng yếu của bốn phương đ.nc, cũng là nơi kinh đô bậc nhất của đế vương muôn đời.
-Là mảnh đất hưng thịnh (dân cư khỏi chịu cảnh khốn khổ ngập lụt,muôn vật cũng rất mực tốt tươi)
Lời văn biền ngẫu,ngắn gọn,súc tích,sóng đôi nhịp nhàng mà dõng dạc
->Thể hiện khát vọng về 1 đ.nc vững mạnh, hùng cường->Khẳng định ý chí dời đô là đúng đắn, là hợp mệnh trời, hợp ý dân,hợp thời đại.*
Tiết 90
Văn bản:
CHIẾU DỜI ĐÔ
(Thiên đô chiếu-Lí Công Uẩn)

II.Đọc hiểu Cấu trúc văn bản

III. Phân tích :
a. Vì sao phảI dời đô:
I .§äc –hiÓu chó thÝch
-Tác giả khẳng định sự cần thiết phảI dời đổi kinh đô từ Hoa Lư về Đại La .Qua đó thể hiện khát vọng xây dựng đất nước lâu bền và hùng cường
b.Vì sao thành Đại La xứng đáng là kinh đô bậc nhất?
-Tác giả khẳng định ý chý quyết tâm dời đô từ Hoa Lư về Đại La
Thảo luận nhóm:Tại sao kết thúc bài chiếu nhà vua không ra lệnh mà lại hỏi ý kiến của quần thần?cách kết thúc ấy có tác dụng gì?
Kết thúc bất ngờ vì trong lời ban bố mệnh lệnh của 1 ông vua lại có những ngôn từ đối thoại như 1 lời tâm tình bàn bạc
->Nhà vua chỉ trình bày ý định và muốn lắng nghe ý kiến của triều thần. Lời lẽ ấy, thái độ ấy tác động mạnh mẽ và sâu sắc đến tình cảm mọi người => tạo sự đồng cảm, gần gũi giữa vua với tôi, tạo sự hài hoà giữa lí và tình.
Tiết 90
Văn bản:
CHIẾU DỜI ĐÔ
(Thiên đô chiếu-Lí Công Uẩn)
I .Đọc -hiểu chú thích

II Đọc hiểu Cấu trúc văn bản

III. Phân tích :
a. Vì sao phảI dời đô:
b.Vì sao thành Đại La xứng đáng là kinh đô bậc nhất?
-Tác giả khẳng định ý chý quyết tâm dời đô từ Hoa Lư về Đại La
-Lßng tin t­ëng ë quan ®iÓm cña m×nh hîp víi ý nguyÖn cña mäi ng­êi.
Tiết 90
Văn bản:
CHIẾU DỜI ĐÔ
(Thiên đô chiếu-Lí Công Uẩn)
I.Đọc -hiểu chú thích

II Đọc hiểu Cấu trúc văn bản

III. Phân tích
a. Vì sao phảI dời đô:
b.Vì sao thành Đại La xứng đáng là kinh đô bậc nhất?
=>Văn bản nghị luận, thể chiếu viết bằng văn xuôi xen câu văn biền ngẫu.
- Trình bày bằng các luận điểm, luận cứ rõ ràng, mạch lạc, thuyết phục bằng cả lí và tình.
IV.Tổng kết :
1.Nội dung:=>
=>Phản ánh ý chí tự cường và sự phát triển lớn mạnh của dân tộc ta
2.Nghệ thuật:=>
Tiết 90
Văn bản:
CHIẾU DỜI ĐÔ
(Thiên đô chiếu-Lí Công Uẩn)
I.Đọc -hiểu chú thích
1.Tác giả :
II Đọc hiểu Cấu trúc văn bản

III. Phân tích
1. Vì sao phảI dời đô?:
2.Tác phẩm:
3.Từ khó(SGK)
2.Vì sao thành Đại La xứng đáng là kinh đô bậc nhất?
- Thủ đô Hà Nội luôn là trái tim của Tổ Quốc.
- Thăng Long - Hà Nội luôn vững vàng trong mọi thử thách lịch sử.
IV.Tổng kết :
1.Nội dung:
2.Nghệ thuật:
V.Luyện tập:
Bài tập :Em cho biết sự đúng đắn trong quan điểm dời đô về Đại La của lí Công Uẩn đã được chứng minh thực tế như thế nào trong lịch sử dân tộc nước ta?
SƠ ĐỒ TRÌNH TỰ LẬP LUẬN

Soi sáng tiền đề vào thực tế hai triều đại Đinh Lê,
chỉ rõ thực tế ấy không còn thích hợp với sự
phát triển của đất nước, nhất thiết phải dời đô.

Nêu sử sách làm tiền đề, làm chỗ dựa cho lí lẽ.
Chiếu dời đô
HƯỚNG DẪN HỌC BÀI :
-Đọc lại văn bản, hiểu nội dung và nghệ thuật.
-Nắm được đặc điểm cơ bản của thể chiếu .
-Chuẩn bị bài: Câu phủ định.