Bài 22. Chiếu dời đô (Thiên đô chiếu)

TIẾT 90 – PHẦN VĂN BẢN
CHIẾU DỜI ĐÔ < THIÊN ĐÔ CHIẾU >
- Lý Công Uẩn -
Tiết 90 – Văn bản : CHIẾU DỜI ĐÔ < THIÊN ĐÔ CHIẾU >
- Lý Công Uẩn -
I, Đọc,hiểu khái quát văn bản :
II, Đọc,hiểu chi tiết văn bản :
1, Lí do dời đô :

Xưa nhà Thương đến vua Bàn Canh năm lần dời đô; nhà Chu đến vua Thành Vương cũng ba lần dời đô. Phải đâu các vua thời Tam đại theo ý riêng mình mà tự tiện chuyển dời? Chỉ vì muốn đóng đô ở nơi trung tâm, mưu toan nghiệp lớn, tính kế muôn đời cho con cháu; trên vâng mệnh trời, dưới theo ý dân, nếu thấy thuận tiện thì thay đổi. Cho nên vận nước lâu dài, phong tục phồn thịnh. Thế mà hai nhà Đinh, Lê lại theo ý riêng mình, khinh thường mệnh trời, không noi theo dấu cũ của Thương, Chu, cứ đóng yên đô thành ở nơi đây, khiến cho triều đại không được lâu bền, số vận ngắn ngủi, trăm họ phải hao tốn, muôn vật không được thích nghi. Trẫm thấy đau xót về việc đó, không thể không dời đổi.
1. Lý do dời đô.
Tiết 90 – Văn bản : CHIẾU DỜI ĐÔ < THIÊN ĐÔ CHIẾU >
- Lý Công Uẩn -
I, Đọc,hiểu khái quát văn bản :
II, Đọc,hiểu chi tiết văn bản :
1, Lí do dời đô :
- Dẫn chứng :
- Lý do :
- Mục đích:
- Kết quả :
+ Các triều đại Trung Quốc :
Nhà Thương : 5 lần dời đô.
Nhà Chu : 3 lần dòi đô .
→ Vận nước lâu dài .
+ Các triều đại Việt Nam :
Nhà Đinh , Lê không dời đổi , cứ đóng đô ở một chỗ .
→ Vận nước ngắn ngủi .
Theo ý trời , thuận ý dân .
Mưu toan nghiệp lớn, xây dựng vương triều phồn thịnh, tính kế lâu dài cho thế hệ sau
vận nước lâu dài,phong tục phồn thịnh
=> Việc dời đô là đúng .
2, Lí do chon thành Đại La làm kinh đô :

Huống gì thành Đại La, kinh đô cũ của Cao Vương: ở vào nơi trung tâm trời đất; được cái thế rồng cuộn hổ ngồi; đã đúng ngôi nam bắc đông tây; lại tiện hướng nhìn sông dựa núi; địa thế rộng mà bằng; đất đai cao mà thoáng. Dân cư khỏi chịu cảnh khốn khổ ngập lụt; muôn vật cũng rất mực phong phú tốt tươi. Xem khắp đất Việt ta, chỉ nơi này là thắng địa. Thật là chốn tụ hội trọng yếu của bốn phương đất nước; cũng là nơi kinh đô bậc nhất của đế vương muôn đời.
Trẫm muốn dựa vào sự thuận lợi của đất ấy để định chỗ ở. Các khanh nghĩ thế nào?
2. Lý do chọn Đại La .
Tiết 90 – Văn bản : CHIẾU DỜI ĐÔ < THIÊN ĐÔ CHIẾU >
- Lý Công Uẩn -
I, Đọc,hiểu khái quát văn bản :
II, Đọc,hiểu chi tiết văn bản :
1, Lí do dời đô :
- Dẫn chứng :
- Lý do :
- Mục đích:
- Kết quả :
+ Các triều đại Trung Quốc :
Nhà Thương : 5 lần dời đô.
Nhà Chu : 3 lần dòi đô .
→ Vận nước lâu dài .
+ Các triều đại Việt Nam :
Nhà Đinh , Lê không dời đổi , cứ đóng đô ở một chỗ .
→ Vận nước ngắn ngủi .
Theo ý trời , thuận ý dân .
Mưu toan nghiệp lớn, xây dựng vương triều phồn thịnh, tính kế lâu dài cho thế hệ sau
vận nước lâu dài,phong tục phồn thịnh
=> Việc dời đô là đúng .
2, Lí do chon thành Đại La làm kinh đô :
- Về lịch sử :
- Về văn hóa , chính trị :
- Về vị trí địa lí :
Từng là kinh đô cũ của Cao Vương .
Trung tâm trời đất,rộng , bằng , đủ 4 hướng , sông , núi , cao
→ Vùng đất đẹp , sẽ phát triển được .

Là mảnh đất thịnh vượng đầu mối giao lưu
→ Là trung tâm kinh tế của đất nước .
=> Thành Đại La xứng đáng là nơi đóng đô , thuận lợi cho việc phát triển , mở rộng đất nước .
Quyết định dời đô từ Hoa Lư về Đại La :
- Nhà vua thông báo với thần dân về việc chọn thành Đại La làm kinh đô .
→ Lời thông báo có tình , có nghĩa , khiến cho người dân một lòng một dạ nghe theo
Tiết 90 – Văn bản : CHIẾU DỜI ĐÔ < THIÊN ĐÔ CHIẾU >
- Lý Công Uẩn -
I, Đọc,hiểu khái quát văn bản :
II, Đọc,hiểu chi tiết văn bản :
III, Tổng kết :
1, Nội dung :
2, Nghệ thuật :
1.Nghệ thuật: Thuyết phục người nghe bằng lí lẽ chặt chẽ,sử dụng những câu văn biền ngẫu giàu hình ảnh và sự kết hợp hài hoà giữa lí và tình.
2.Nội dung: Khát vọng một đất nước thống nhất, độc lập, hùng cường, khẳng định ý chí tự cường và sự lớn mạnh của dân tộc Đại Việt.
=> Ghi nhớ < Sách giáo khoa >
GHI NHỚ
CHIẾU DỜI ĐÔ phản ánh khát vọng của nhân dân về một đất nước độc lập , thống nhất , đồng thời phản ánh ý chí tự cường của dân tộc Đại Việt đang trên đà lớn mạnh . Bài CHIẾU có sức thuyết phục mạnh mẽ vì nói đúng được ý nguyện của nhân dân , có sự kết hợp hài hòa giữa lí và tình .
Ý
tưởng
dời
đô
Lý do dời đô
Hoa Lư không phù hợp
Nêu lịch sử
Dời đô nên phát triển
Thực tế nhà Đinh, Lê
Không dời nên suy vong
Lý do chọn Đại La
Hội đủ mọi điều kiện
Lợi thế của Đại La
Lý tưởng về mọi mặt
CHÂN THÀNH CẢM ƠN
CÁC THẦY CÔ GIÁO VÀ CÁC EM HỌC SINH