Bài 22. Câu phủ định

PGD & ĐT CHỢ GẠO
TRƯỜNG: THCS TÂN BÌNH THẠNH
GV: NGÔ THỊ LỆ
TIẾNG VIỆT
Tiết 91:

CÂU PHỦ ĐỊNH
I. ĐẶC ĐiỂM HÌNH THỨC VÀ CHỨC NĂNG
a. Tôi đi Đà lạt.
b. Tôi không đi Đà lạt.
c. Tôi chưa đi Đà lạt.
d.Tôi chẳng đi Đà lạt.
Ví dụ 1:
Ví dụ 2:
Thầy sờ vòi bảo:
Tưởng con voi nó như thế nào, hóa ra nó sun sun như con đỉa.
Thầy sờ ngà bảo:
Không phải, nó chần chẫn như cái đòn càn.
Thầy sờ tai bảo:
Đâu có ! Nó bè bè như cái quạt thóc.
( Thầy bói xem voi)
( Thầy bói xem voi)
Đặt câu cho cuộc đối thoại giữa hai bạn có sử dụng từ phủ định
II. LUYỆN TẬP:
Bài tập1. các câu sau câu nào là câu phủ định bác bỏ ? Vì sao?
Tất cả quan chức nhà nước vào buổi sáng ngày khai trường đều chia nhau đến dự lễ khai giảng ở khắp các trường học lớn nhỏ. Bằng hành động đó, họ muốn cam kết rằng, không có ưu tiên nào lớn hơn ưu tiên giáo dục thế hệ trẻ cho tương lai.
( Theo Lí Lan, Cổng trường mở ra)
b.Tôi an ủi lão:
Cụ cứ tưởng thế đấy, chứ nó chả hiểu gì đâu! Vả lại ai nuôi chó mà chả bán hay giết thịt ! Ta giết nó chính là hóa kiếp cho nó đấy, hóa kiếp để cho nó làm kiếp khác
( Nam Cao , Lão Hạc)
c.Không, chúng con không đói nữa đâu.Hai đứa ăn hết ngần kia củ khoai thì no mòng bụng ra rồi còn đói gì nữa.
(Ngô Tất Tố, Tắt đèn)
Bài tập2. Đọc các đoạn trích:
a)Câu chuyện có lẽ chỉ là một câu chuyện hoang đường, song không phải là không có ý nghĩa.
( Hoài Thanh, ý nghĩa văn chương)
b)Tháng tám, hồng ngọc đỏ ,hồng hạc vàng, không ai không từng ăn trong tết trung thu, ăn nó như ăn cả mùa thu vào lòng vào dạ.
( Băng Sơn, Quả thơm)
c) Từng qua thời thơ ấu ở Hà Nội, ai chẳng có một lần nghển cổ nhìn lên tán lá cao vút mà ngắm nghía một cách ước ao chùm sấu non xanh hay thích thú chia nhau nhấm nháp món sấu dầm bán trước cổng trường.
( Tạ việt Anh, Cây sấu Hà Nội)
Câu phủ định có ý nghĩa tương đương
a.Câu chuyện có lẽ chỉ là một câu chuyện hoang đường, song có ý nghĩa.
b.Tháng tám, hồng ngọc đỏ , hồng ngọc vàng, ai cũng ( Mọi người đều) từng ăn trong tết Trung thu ,ăn nó như ăn cả mùa thu vào lòng vào dạ.
C.Từng qua thời thơ ấu ở Hà Nội,ai cũng có một lần nghển cổ nhìn lên tán lá cao vút mà ngắm nghía một cách ước ao chùm sấu non xanh hay thích thú chìa nhau nhấm nháp món sấu dầm bán trước cổng trường.
Bài tập 3: Xét câu văn sau- trả lời câu hỏi
Choắt không dậy được nữa , nằm thoi thóp.
( Tô Hoài, Dế Mèn phiêu lưu kí)
Choắt chưa dậy được , nằm thoi thóp.
Bài tập 4: Xác định câu phủ định- để làm gì?- đặt câu ý tương đương.
Đẹp gì mà đẹp!

b) Làm gì có chuyện đó!
c)Bài thơ này mà hay à?
d) Cụ tưởng tôi sung sướng hơn chăng?
Không đẹp tí nào!
Không thể có chuyện đó được!
Bài thơ nầy chẳng hay chút nào!
Tôi có sung sướng gì đâu!
Không phải câu phủ định- nhưng dùng để biểu thị ý nghĩa phủ định
CỦNG CỐ:
Nêu đặc điểm hình thức và chức năng của câu phủ định? Cho ví dụ minh họa
HD CHUẨN BỊ:
HỌC: Thuộc ghi nhớ- hoàn thành các bài tập còn lại.
SOẠN: chương trình địa phương.
Chuẩn bị:+ Nhóm 1+2:Giới thiệu di tích lịch sử.
+ Nhóm 3+4: giới thiệu cảnh trí quê hương.
+ Nhóm 5+6 :giới thiệu chùa làng
Xin chào quí thầy cô và các em
Hẹn gặp lại