Bài 22. Câu phủ định

Tiết 91:
Câu phủ định
tiết 91: CA�U PHU� ẹềNH
I. Đặc điểm hình thức và chức năng
Ví dụ 1 :
a. Nam đi Huế.
b. Nam không đi Huế.
c. Nam chưa đi Huế.
d. Nam chẳng đi Huế.
Đọc các ví dụ a, b, c, d và cho biết
các câu b, c, d có gì khác so với câu a?
Chứa các từ: không, chưa, chẳng
Thông báo, xác nhận không có sự việc "Nam đi Huế"
Câu phủ định
Câu khẳng � định
I. Đặc điểm hình thức và chức năng
Ví dụ 2 :
- Không phải, nó ... đòn càn.
- Đâu có !

Những câu này được dùng để làm gì?
tiết 91: CA�U PHU� ẹềNH
Đọc đoạn trích và cho biết câu nào có các từ ngữ phủ định?
Các ông thầy bói dùng câu này
để phản bác ý kiến của
các ông thầy bói khác.
Có chứa các từ: không phải, đâu có,...
Câu phủ định
I. Đặc điểm hình thức và chức năng
Ví dụ :
Nam không đi Huế.
Không phải, nó . . .đòn càn.
Đâu có !

Câu phủ định miêu tả
Câu phủ định bác bỏ
Nêu đặc điểm hình thức và chức năng của câu phủ định ?
? Câu phủ định là câu :
Có những từ ngữ phủ định như: không, chẳng,
chả, chưa, không phải (là), đâu có phải (là), đâu
(có), . . .
Dùng để thông báo, xác nhận không có sự việc
sự vật, tính chất, quan hệ nào đó ( phủ định miêu
tả ).
Phản bác một ý kiến, nhận định ( phủ định bác
bỏ).
GHI NHỚ : SGK/53.
tiết 91: CA�U PHU� ẹềNH
I. Đặc điểm hình thức và chức năng
II. Luyện tập
Bài 1(53):
b. Cụ cứ tưởng thế đấy chứ nó chả hiểu gì đâu !
? Phản bác lại suy nghĩ của lão Hạc.
c. Không, chúng con không đói nữa đâu.
? Phản bác lại điều chị Dậu đang nghĩ, lo lắng.
a. Không có.
tiết 91: CA�U PHU� ẹềNH
Tìm câu phủ định bác bỏ
Xác định yêu cầu của bài tập 1,
SGK trang 53
Bài 2 (54):
Xác định ý nghĩa của câu
a- C� ba c�u a, b, c �Ịu l� c�u phđ ��nh vì
�Ịu ch�a c�c t� phđ ��nh nh� : kh�ng, ch�ng.
DỈc �iĨm cđa ba c�u phđ ��nh n�y l� c� m�t t�
phđ ��nh k�t hỵp víi m�t t� phđ ��nh kh�c:
kh�ng ph�i l� kh�ng (a); kh�ng ai kh�ng (b) ;
ai ch�ng (c). Vì th� ngh�a cđa c�u phđ ��nh n�y
l� kh�ng ��nh.

b- Dặt nh?ng câu không có từ ng? phủ định mà có ý nghĩa tương đương.
Câu chuyện có lẽ chỉ là một câu chuyện hoang đường, song có ý nghĩa.
-> ý nghĩa khẳng định giảm nhẹ.
b. Tháng tám, hồng ngọc đỏ, hồng hạc vàng, ai cũng an trong tết
trung thu, an nó như an cả mùa thu vào lòng vào dạ.
-> ý nghĩa khẳng định giảm nhẹ.
c. Từng qua thời thơ ấu ở Hà Nội, ai cũng có một lần nghển cổ lên
nhỡn tán lá cao vút mà ngắm nghía một cách ước ao chùm sấu non xanh
hay thích thú chia nhau món sấu dầm bán trước cổng trường.
->ý nghĩa khẳng định giảm nhẹ đi.
Bài 2 (54):
Xác định ý nghĩa của câu
Nếu xét tình huống câu chuyện thì câu văn
của Tô Hoài rất phù hợp,vì vậy không nên viết lại.
Choắt không dậy được nữa, nằm thoi thóp.
? chưa dậy được có nghĩa là sau đó có thể
dậy được ( phủ định tương đối ).
? không dậy được nữa có nghĩa là vĩnh viễn
không dậy được ( phủ định tuyệt đối ).
Choắt chưa dậy được, nằm thoi thóp( bỏ từ nữa).
Bài 3 (54):
Viết đoạn đối thoại
ngắn, có dùng câu phủ
định miêu tả và câu phủ
định bác bỏ.
tiết 91: CA�U PHU� ẹềNH
Bài 6 (54):
Hà tình cờ gặp Linh, vội kêu lên :
Lâu quá, tớ không thấy cậu !
Linh cười :
Làm gì có chuyện đó !
Hà nói:
Thật mà !
Linh vẫn cười :
Ngày nào tớ chẳng gặp cậu ở căngtin. Cậu có
thèm để ý đến ai đâu.
tiết 91: CA�U PHU� ẹềNH
Hà tình cờ gặp Linh, vôi kêu lên :
Lâu quá, tớ không thấy cậu !
Linh cười :
Làm gì có chuyện đó !
Hà nói:
Thật mà !
Linh vẫn cười :
Ngày nào tớ chẳng gặp cậu ở căntin. Cậu có
thèm để ý đến ai đâu.
I. Đặc điểm hình thức và chức năng
II. Luyện tập
Các bài tập còn lại HS hoàn tất ở nhà.
tiết 91: CA�U PHU� ẹềNH
Học bài cũ, nắm nội dung bài học.
Chuẩn bị bài: Chương trình địa phương
* HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ