Bài 21. Sơ đồ mạch điện - Chiều dòng điện

Câu1: Chất dẫn điện là gì ? chất cách điện là gì ?
Vận dụng : Vật nào dưới đây là vật dẫn điện?
A. Thanh gỗ khô ;
B. Một đoạn ruột bút chì ;
C. Một đoạn dây nhựa ;
D. Thanh thủy tinh.
Trả lời : Chất dẫn điện là chất cho dòng điện đi qua. Chất cách điện là chất không cho dòng điện đi qua.
KIỂM TRA MIỆNG
Câu 2: Thế nào là dòng điện trong kim loại ?
Vận dụng: Trong vật nào dưới đây không có các êlectrôn tự do:
Một đoạn dây thép ;
Một đoạn dây đồng ;
Một đoạn dây nhựa ;
Một đoạn dây nhôm.
Trả lời : Dòng điện trong kim loại là dòng các êlectrôn tự do dịch chuyển có hướng.
?
Các thợ điện căn cứ vào đâu để mắc mạch điện đúng như yêu cầu cần có ?
I/ Sơ đồ mạch điện:
Bài 21- Tiết 23 : SƠ ĐỒ MẠCH ĐIỆN - CHIỀU DÒNG ĐIỆN
Ví dụ: Đây là một sơ đồ mạch điện
Trong sơ đồ mạch điện người ta đã sử dụng một số kí hiệu để biểu diễn các bộ phận của mạch.
I/ Sơ đồ mạch điện:
Bài 21- Tiết 23 : SƠ ĐỒ MẠCH ĐIỆN - CHIỀU DÒNG ĐIỆN



1/ Ký hiệu của một số bộ phận mạch điện
I/ Sơ đồ mạch điện:
Bài 21- Tiết 23 : SƠ ĐỒ MẠCH ĐIỆN - CHIỀU DÒNG ĐIỆN
C1: Hãy sử dụng những ký hiệu vừa học vẽ lại sơ đồ hình 19.3
2/ Sơ đồ mạch điện:
Bài 21- Tiết 23 : SƠ ĐỒ MẠCH ĐIỆN - CHIỀU DÒNG ĐIỆN
Sơ đồ mạch điện hình 19.3
Bài 21- Tiết 23 : SƠ ĐỒ MẠCH ĐIỆN - CHIỀU DÒNG ĐIỆN
C2: từ sơ đồ hình 19.3. Hãy vẽ một sơ đồ khác bằng cách đổi vị trí các ký hiệu?
.......
Bài 21- Tiết 23 : SƠ ĐỒ MẠCH ĐIỆN - CHIỀU DÒNG ĐIỆN
C3: Tiến hành thí nghiệm mắc mạch điện theo đúng sơ đồ như đã vẽ ở câu C2 (hình a): tiến hành kiểm tra và đóng công tắc để đảm bảo mạch điện kín và đèn sáng.
Bài 21- Tiết 23 : SƠ ĐỒ MẠCH ĐIỆN - CHIỀU DÒNG ĐIỆN
Kết luận: Mạch điện được mô tả bằng…………và từ sơ đồ mạch điện có thể ……..mạch điện tương ứng.

sơ đồ
lắp
Mặc dù thay đổi vị trí các bộ phận trong mạch thì khi đóng khóa K vẫn đảm bảo mạch điện kín và đèn sáng.
Bài 21- Tiết 23 : SƠ ĐỒ MẠCH ĐIỆN - CHIỀU DÒNG ĐIỆN
Kết luận: Mạch điện được mô tả bằng sơ đồ và từ sơ đồ mạch điện có thể lắp mạch điện tương ứng.

Bài 21- Tiết 23 : SƠ ĐỒ MẠCH ĐIỆN - CHIỀU DÒNG ĐIỆN
*Quy ước về chiều dòng điện:
- Chiều dòng điện là chiều từ cực dương qua dây dẫn và các dụng cụ điện tới cực âm của nguồn điện.
-Dòng điện cung cấp bởi ắc quy hay pin có chiều không đổi gọi là dòng điện một chiều.
II/ Chiều dòng điện:
Bài 21- Tiết 23 : SƠ ĐỒ MẠCH ĐIỆN - CHIỀU DÒNG ĐIỆN
+
Hình 20.4
-
Chiều dòng điện
C4 : Xem hình 20.4 và so sánh chiều quy ước của dòng điện với chiều dịch chuyển có hướng của các êlectrôn tự do trong dây dẫn kim loại.
Trả lời : Chiều dòng điện……….. với chiều dịch chuyển có hướng của các ê lec trôn tự do trong kim loại.
I.Sơ đồ mạch điện.
II.Chiều dòng điện:
* Quy ước về chiều dòng điện:
ngược
Bài 21- Tiết 23 : SƠ ĐỒ MẠCH ĐIỆN - CHIỀU DÒNG ĐIỆN
Bài 21- Tiết 23 : SƠ ĐỒ MẠCH ĐIỆN - CHIỀU DÒNG ĐIỆN
C5b, c, d.
C5. Hãy dùng mũi tên như trong sơ đồ mạch điện hình 21.1a để biểu diễn chiều dòng điện trong các sơ đồ mạch điện hình 21.1 b, c, d.
C5: Hãy dùng mạch điện như sơ đồ hình 21.1a để biểu diễn chiều dòng điện trong các sơ đồ mạch điện hình 21.1 b, c, d
K
_
+
K
Hình 21.1
III/ Vận dụng:
Hãy tìm hiểu cấu tạo và hoạt động của chiếc đèn pin ống tròn vỏ nhựa thường dùng (Hình 21.2).
Bài 21- Tiết 23 : SƠ ĐỒ MẠCH ĐIỆN - CHIỀU DÒNG ĐIỆN
a. Nguồn điện của đèn gồm mấy chiếc pin? Ký hiệu nào cho trong “Bảng kí hiệu của một số bộ phận mạch điện” tương ứng với nguồn điện này? Thông thường, cực dương của nguồn điện lắp về phía đầu hay phía cuối của đèn pin?
Nguồn điện của pin gồm: 2 pin. Ký hiệu:
Thông thường cực dương của nguồn điện được lắp về phía đầu của đèn pin.
Pin
Vỏ
Công tắc
Bóng neon
Gương cầu lõm
Cấu tạo và hoạt động của đèn pin
b/ Hãy vẽ sơ đồ mạch điện của đền pin và dùng mũi tên ký hiệu chiều dòng điện chạy trong mạch điện khi công tắc đóng
GHI NHỚ:
* Mạch điện được mô tả bằng sơ đồ và từ sơ đồ mạch điện có thể lắp mạch điện tương ứng.
* Chiều dòng điện là chiều từ cực dương qua dây dẫn và các dụng cụ điện tới cực âm của nguồn điện.
Trả lời: Các thợ điện căn cứ vào sơ đồ mạch điện để mắc mạch điện đúng như yêu cầu cần có.
Vận dụng trả lời câu hỏi đầu bài: Các thợ điện căn cứ vào đâu để có thể mắc các mạch điện đúng như yêu cầu cần có?
Hướng dẫn về nhà
Nắm vững kiến thức bài học và phần ghi nhớ SGK trang 59.
Làm bài tập trong SBT từ 21.1 – 21.8
Đọc phần “Có thể em chưa biết”.
Đọc trước bài 22: Tác dụng nhiệt và tác dụng phát sáng của dòng điện.
Bài tập vận dụng: Kẻ đoạn thẳng nối các số 1,2,…ở cột bên phải với các chữ a,b,…ở cột bên trái trong bảng dưới đây để chỉ ra sự tương ứng giữa mỗi bộ phận mạch điện và kí hiệu sơ đồ của nó.
1
2
3
4
5
6
a
b
c
d
e
f