Bài 21. Nhiệt năng
Chia sẻ bởi Võ Thạch Sơn |
Ngày 29/04/2019 |
48
Chia sẻ tài liệu: Bài 21. Nhiệt năng thuộc Vật lí 8
Nội dung tài liệu:
Tiết 25 : Nhiệt năng
Kiểm tra bài cũ
Các chất được cấu tạo từ những hạt gì? Các hạt này có động năng không? Vì sao?
Các chất được cấu tạo từ các hạt riêng biệt gọi là nguyên tử, phân tử.
Nguyên tử, phân tử có động năng vì chúng chuyển động không ngừng.
Đặt vấn đề
Trong thí nghiệm về thả quả bóng rơi
(H 21.1 ) SGK, mỗi lần quả bóng nảy lên, độ cao của nó lại giảm dần. Cuối cùng không nảy lên được nữa. Trong hiện tượng này rõ ràng là cơ năng đã giảm dần. Vậy cơ năng đã biến mất hay đã chuyển thành một dạng năng lượng khác?
I. Nhiệt năng
* T×m hiÓu phÇn I trang 74 SGK vµ nªu nhËn xÐt:
+ ThÕ nµo gäi lµ nhiÖt n¨ng cña vËt?
+ NhiÖt n¨ng cña vËt liªn quan tíi nhiÖt ®é cña vËt nh thÕ nµo?
1. §Þnh nghÜa: Tæng ®éng n¨ng cña c¸c ph©n tö cÊu t¹o nªn vËt gäi lµ nhiÖt n¨ng cña vËt.
2. Quan hÖ gi÷a nhiÖt n¨ng vµ nhiÖt ®é: NhiÖt ®é cña vËt cµng cao th× c¸c ph©n tö cÊu t¹o nªn vËt chuyÓn ®éng cµng nhanh vµ nhiÖt n¨ng cña vËt cµng lín.
Trả lời nhanh:
Hãy so sánh:
Nhiệt năng của cả bình nước với nhiệt năng của nửa bình nước cùng ở 80oC.
b. Nhiệt năng của một bình nước ở 40oC với nhiệt năng của bình nước ấy ở 60oC.
II.Các cách làm thay đổi nhiệt năng
Dựa vào phần I vừa tìm hiểu: Thảo luận xem làm thế nào để thay đổi nhiệt năng của một vật, ví dụ làm thế nào để tăng nhiệt năng của một một miếng đồng (nhôm)? Nêu các phương án mà có thể thực hiện được .
1. Thực hiện công:
C1. Các em hãy nghĩ ra một thí nghiệm đơn giản để chứng tỏ khi thực hiện công lên miếng đồng ( nhôm), miếng đồng ( nhôm) sẽ nóng lên.
Cọ xát miếng đồng lên nền mặt bàn.
Nêu phương án làm tăng nhiệt năng của 1 chiếc thìa nhôm không bằng cách thực hiện công.
2. Truyền nhiệt:
Tìm hiểu SGK trang 75 và nêu nhận xét:
Truyền nhiệt là gì?
C2. Các em hãy nghĩ ra một thí nghiệm đơn giản để minh hoạ việc làm tăng nhiệt năng của một vật bằng cách truyền nhiệt.
Thả miếng đồng vào nước nóng.
Hơ miếng đồng lên ngọn lửa..
III. Nhiệt lượng
*Tìm hiểu phần III SGK trang 75 và cho biết:
+ Nhiệt lượng là gì?
+ Kí hiệu ra sao?
+ Đơn vị thế nào?
*Phần nhiệt năng mà vật nhận thêm được hay mất bớt đi trong quá trình truyền nhiệt được gọi là nhiệt lượng.
+ Kí hiệu nhiệt lượng là : Q
+ Đơn vị của nhiệt lượng là: jun ( J )
( muốn cho 1 g nước nóng thêm 10C thì cần nhiệt lượng khoảng 4J )
Hãy suy nghĩ và trả lời:
1.Một vật có nhiệt năng 3000J, sau khi nung nóng nhiệt năng của nó là 7000J. Nhiệt lượng mà vật đó nhận được là bao nhiêu?
*4000J
2. Một lưỡi cưa có nhiệt năng ban đầu là N1, sau khi cưa gỗ nó có nhiệt năng là N2. Nhiệt lượng mà lưỡi cưa nhận được là
(N1 - N2) có đúng không? Tại sao ?
* Không đúng, vì đây là trường hợp thực hiện công.
Ghi nhớ
Nhiệt năng của một vật là tổng động năng của các phân tử cấu tạo nên vật.
Nhiệt năng của một vật có thể thay đổi bằng hai cách: Thực hiện công hoặc truyền nhiệt.
Nhiệt lượng là phần nhiệt năng mà vật nhận thêm được hay mất bớt đi trong quá trình truyền nhiệt. Đơn vị của nhiệt năng và nhiệt lượng là jun (J).
IV. Vận dụng
C3. Nung nãng mét miÕng ®ång råi th¶ vµo cèc níc l¹nh. Hái nhiÖt n¨ng cña miÕng ®ång vµ níc thay ®æi nh thÕ nµo? §©y lµ sù thùc hiÖn c«ng hay truyÒn nhiÖt?
*NhiÖt n¨ng cña miÕng ®ång gi¶m, nhiÖt n¨ng cña níc t¨ng.
§©y lµ sù truyÒn nhiÖt.
C4. Xoa hai bàn tay vào nhau ta thấy tay nóng lên. Trong hiện tượng này đã có sự chuyển hoá năng lượng từ dạng nào sang dạng nào? Đây là sự thực hiện công hay truyền nhiệt ?
* Từ cơ năng sang nhiệt năng. Đây là sự thực hiện công.
C5. Hãy dùng những kiến thức đã học trong bài để giải thích hiện tượng nêu ra ở đầu bài.
* Một phần cơ năng đã biến thành nhiệt năng của không khí gần quả bóng, của quả bóng và mặt sàn.
Bài tập
BT1. Câu nào sau đây nói về nhiệt năng là không đúng:
A. Nhiệt năng là một dạng năng lượng.
B. Nhiệt năng là tổng động năng và thế năng của vật.
C. Nhiệt năng là tổng động năng của các phân tử cấu tạo nên vật.
D. Nhiệt năng là năng lượng mà vật lúc nào cũng có.
BT 2: Điền từ thích hợp vào chỗ trống trong các câu sau đây:
1. Nhiệt năng của một vật là tổng ..........
của các phân tử cấu tạo nên vật.
2. Nhiệt năng của một vật có thể thay đổi bằng hai cách:........ hoặc.........
động năng
Thực hiện công
truyền nhiệt.
Trò chơi Ô chữ
Luật chơi:
1. Chia hai đội, lần lượt lựa chọn từ theo ý muốn
2. Lựa chọn từ hàng ngang ( có lời gợi ý) trả lời đúng được 10 điểm sau 5 giây không trả lời được hoặc trả lời sai sẽ bị mất quyền trả lời từ đó
3. Lựa chọn từ hàng dọc và trả lời đúng được 20 điểm. Chỉ trả lời từ hàng dọc khi mở bốn từ hàng ngang trở lên
4. Tổng kết đội nhiều điểm là đội thắng sẽ được thưởng
Trò chơi ô chữ
Về nhà
+ Đọc phần ghi nhớ và ghi vào vở
+ Làm các bài tập từ 21.1 đến 21. 6 trong sách bài tập
+ Đọc phần có thể em chưa biết ( tr. 76 SGK )
Kiểm tra bài cũ
Các chất được cấu tạo từ những hạt gì? Các hạt này có động năng không? Vì sao?
Các chất được cấu tạo từ các hạt riêng biệt gọi là nguyên tử, phân tử.
Nguyên tử, phân tử có động năng vì chúng chuyển động không ngừng.
Đặt vấn đề
Trong thí nghiệm về thả quả bóng rơi
(H 21.1 ) SGK, mỗi lần quả bóng nảy lên, độ cao của nó lại giảm dần. Cuối cùng không nảy lên được nữa. Trong hiện tượng này rõ ràng là cơ năng đã giảm dần. Vậy cơ năng đã biến mất hay đã chuyển thành một dạng năng lượng khác?
I. Nhiệt năng
* T×m hiÓu phÇn I trang 74 SGK vµ nªu nhËn xÐt:
+ ThÕ nµo gäi lµ nhiÖt n¨ng cña vËt?
+ NhiÖt n¨ng cña vËt liªn quan tíi nhiÖt ®é cña vËt nh thÕ nµo?
1. §Þnh nghÜa: Tæng ®éng n¨ng cña c¸c ph©n tö cÊu t¹o nªn vËt gäi lµ nhiÖt n¨ng cña vËt.
2. Quan hÖ gi÷a nhiÖt n¨ng vµ nhiÖt ®é: NhiÖt ®é cña vËt cµng cao th× c¸c ph©n tö cÊu t¹o nªn vËt chuyÓn ®éng cµng nhanh vµ nhiÖt n¨ng cña vËt cµng lín.
Trả lời nhanh:
Hãy so sánh:
Nhiệt năng của cả bình nước với nhiệt năng của nửa bình nước cùng ở 80oC.
b. Nhiệt năng của một bình nước ở 40oC với nhiệt năng của bình nước ấy ở 60oC.
II.Các cách làm thay đổi nhiệt năng
Dựa vào phần I vừa tìm hiểu: Thảo luận xem làm thế nào để thay đổi nhiệt năng của một vật, ví dụ làm thế nào để tăng nhiệt năng của một một miếng đồng (nhôm)? Nêu các phương án mà có thể thực hiện được .
1. Thực hiện công:
C1. Các em hãy nghĩ ra một thí nghiệm đơn giản để chứng tỏ khi thực hiện công lên miếng đồng ( nhôm), miếng đồng ( nhôm) sẽ nóng lên.
Cọ xát miếng đồng lên nền mặt bàn.
Nêu phương án làm tăng nhiệt năng của 1 chiếc thìa nhôm không bằng cách thực hiện công.
2. Truyền nhiệt:
Tìm hiểu SGK trang 75 và nêu nhận xét:
Truyền nhiệt là gì?
C2. Các em hãy nghĩ ra một thí nghiệm đơn giản để minh hoạ việc làm tăng nhiệt năng của một vật bằng cách truyền nhiệt.
Thả miếng đồng vào nước nóng.
Hơ miếng đồng lên ngọn lửa..
III. Nhiệt lượng
*Tìm hiểu phần III SGK trang 75 và cho biết:
+ Nhiệt lượng là gì?
+ Kí hiệu ra sao?
+ Đơn vị thế nào?
*Phần nhiệt năng mà vật nhận thêm được hay mất bớt đi trong quá trình truyền nhiệt được gọi là nhiệt lượng.
+ Kí hiệu nhiệt lượng là : Q
+ Đơn vị của nhiệt lượng là: jun ( J )
( muốn cho 1 g nước nóng thêm 10C thì cần nhiệt lượng khoảng 4J )
Hãy suy nghĩ và trả lời:
1.Một vật có nhiệt năng 3000J, sau khi nung nóng nhiệt năng của nó là 7000J. Nhiệt lượng mà vật đó nhận được là bao nhiêu?
*4000J
2. Một lưỡi cưa có nhiệt năng ban đầu là N1, sau khi cưa gỗ nó có nhiệt năng là N2. Nhiệt lượng mà lưỡi cưa nhận được là
(N1 - N2) có đúng không? Tại sao ?
* Không đúng, vì đây là trường hợp thực hiện công.
Ghi nhớ
Nhiệt năng của một vật là tổng động năng của các phân tử cấu tạo nên vật.
Nhiệt năng của một vật có thể thay đổi bằng hai cách: Thực hiện công hoặc truyền nhiệt.
Nhiệt lượng là phần nhiệt năng mà vật nhận thêm được hay mất bớt đi trong quá trình truyền nhiệt. Đơn vị của nhiệt năng và nhiệt lượng là jun (J).
IV. Vận dụng
C3. Nung nãng mét miÕng ®ång råi th¶ vµo cèc níc l¹nh. Hái nhiÖt n¨ng cña miÕng ®ång vµ níc thay ®æi nh thÕ nµo? §©y lµ sù thùc hiÖn c«ng hay truyÒn nhiÖt?
*NhiÖt n¨ng cña miÕng ®ång gi¶m, nhiÖt n¨ng cña níc t¨ng.
§©y lµ sù truyÒn nhiÖt.
C4. Xoa hai bàn tay vào nhau ta thấy tay nóng lên. Trong hiện tượng này đã có sự chuyển hoá năng lượng từ dạng nào sang dạng nào? Đây là sự thực hiện công hay truyền nhiệt ?
* Từ cơ năng sang nhiệt năng. Đây là sự thực hiện công.
C5. Hãy dùng những kiến thức đã học trong bài để giải thích hiện tượng nêu ra ở đầu bài.
* Một phần cơ năng đã biến thành nhiệt năng của không khí gần quả bóng, của quả bóng và mặt sàn.
Bài tập
BT1. Câu nào sau đây nói về nhiệt năng là không đúng:
A. Nhiệt năng là một dạng năng lượng.
B. Nhiệt năng là tổng động năng và thế năng của vật.
C. Nhiệt năng là tổng động năng của các phân tử cấu tạo nên vật.
D. Nhiệt năng là năng lượng mà vật lúc nào cũng có.
BT 2: Điền từ thích hợp vào chỗ trống trong các câu sau đây:
1. Nhiệt năng của một vật là tổng ..........
của các phân tử cấu tạo nên vật.
2. Nhiệt năng của một vật có thể thay đổi bằng hai cách:........ hoặc.........
động năng
Thực hiện công
truyền nhiệt.
Trò chơi Ô chữ
Luật chơi:
1. Chia hai đội, lần lượt lựa chọn từ theo ý muốn
2. Lựa chọn từ hàng ngang ( có lời gợi ý) trả lời đúng được 10 điểm sau 5 giây không trả lời được hoặc trả lời sai sẽ bị mất quyền trả lời từ đó
3. Lựa chọn từ hàng dọc và trả lời đúng được 20 điểm. Chỉ trả lời từ hàng dọc khi mở bốn từ hàng ngang trở lên
4. Tổng kết đội nhiều điểm là đội thắng sẽ được thưởng
Trò chơi ô chữ
Về nhà
+ Đọc phần ghi nhớ và ghi vào vở
+ Làm các bài tập từ 21.1 đến 21. 6 trong sách bài tập
+ Đọc phần có thể em chưa biết ( tr. 76 SGK )
* Một số tài liệu cũ có thể bị lỗi font khi hiển thị do dùng bộ mã không phải Unikey ...
Người chia sẻ: Võ Thạch Sơn
Dung lượng: |
Lượt tài: 2
Loại file:
Nguồn : Chưa rõ
(Tài liệu chưa được thẩm định)