Bài 21. Nhiệt năng

Kiểm tra bài cũ
Các chất được cấu tạo như thế nào?
Các chất được cấu tạo từ các hạt riêng biệt gọi là nguyên tử, phân tử. Giữa các nguyên tử , phân tử có khoảng cách.
Giữa nhiệt độ của vật và chuyển động của các nguyên tử, phân tử cấu tạo nên vật có quan hệ như thế nào?
Nhiệt độ của vật càng cao thì các nguyên tử, phân tử cấu tạo nên vật chuyển động càng nhanh

Tiết 25: Nhiệt năng

I. Nhiệt năng:
Khi nào một vật có động năng ?
Cơ năng của vật do chuyển động mà có gọi là động năng.
Các phân tử cấu tạo nên vật có động năng không? vì sao?
Các phân tử cấu tạo nên vật có cũng có động năng vì chúng chuyển động không ngừng.
I. Nhiệt năng :

Tổng động năng của các phân tử cấu tạo nên vật gọi là nhiệt năng của vật.
Nhiệt năng có quan hệ với nhiệt độ của vật như thế nào? Vì sao?
Nhiệt độ của vật càng cao thì các phân tử cấu tạo nên vật chuyển động càng nhanh và nhiệt năng của vật càng lớn.
Căn cứ vào đâu để biết nhiệt năng của vật thay đổi( tăng hay giảm)?
Để nhận biết nhiệt năng của vật thay đổi ta căn cứ vào sự thay đổi nhiệt độ của vật. Nếu nhiệt độ của vật tăng thì nhiệt năng của vật đó tăng.
Làm thế nào để thay đổi nhiệt năng của một vật? Ví dụ làm tăng nhiệt năng của miếng đồng
Di miếng đồng trên mặt bàn, thả vào nước nóng, phơi ngoài trời nắng, hơ trên ngọn lửa, tiếp xúc với vật có nhiệt độ cao hơn.
Trong các cách trên những cách nào cần có lực tác dụng?
Di miếng đồng trên mặt bàn
Khi di chuyển miếng đồng ta đã thực hiện một công

Cách thực hiện công

C1: Các em hãy nghĩ ra một thí nghiệm đơn giản để chứng tỏ khi thực hiện công lên miếng đồng, miếng đồng sẽ nóng lên.
Cọ xát miếng đồng lên mặt bàn, ta thấy miếng đồng nóng lên do đó nhiệt năng của miếng đồng tăng.


Khi cho miếng đồng tiếp xúc với vật có nhiệt độ cao hơn nó, miếng đồng sẽ nóng lên, nhiệt năng của nó tăng, còn vật có nhiệt độ cao hơn thì lạnh đi, nhiệt năng của nó giảm.
Vật có nhiệt độ cao đã truyền cho miếng đồng một phần nhiệt năng của nó.
Cách làm thay đổi nhiệt năng mà không cần thực hiện công gọi là truyền nhiệt
C2: Các em hãy nghĩ ra một thí nghiệm đơn giản để minh họa việc làm tăng nhiệt năng của một vật bằng cách truyền nhiệt.
Thả cái thìa vào cốc nước nóng.
Có mấy cách làm thay đổi nhiệt năng của vật?
Có hai cách làm thay đổi nhiệt năng của vật:
+ Truyền nhiệt
+ Thực hiện công
III. Nhiệt lượng:
Phần nhiệt năng mà vật nhận được hay mất bớt đi trong quá trình truyền nhiệt được gọi là nhiệt lương
Ký hiệu: Q
Đơn vị: Jun ( J)
IV.Vận dụng
C3: Nung nóng một miếng đồng rồi thả vào một cốc nước lạnh. Hỏi nhiệt năng của miếng đồng và của nước thay đổi thế nào? Đây là sự thực hiện công hay truyền nhiệt.
Nhiệt năng của miếng đồng giảm còn nhiệt năng của nước tăng. Đây là sự truyền nhiệt.
C4:Xoa hai tay vào nhau ta thấy nóng lên. Trong hiện tượng này đã có sự chuyển hóa năng lượng từ dạng nào sang dạng nào? Đây là sự thực hiện công hay truyền nhiệt.
Khi xoa hai tay vào nhau, cơ năng đã chuyển hóa thành nhiệt năng, Đây là sự thực hiện công.
C5: Hãy dùng kiến thức đã học trong bài để giải thích hiện tượng nêu ở đầu bài.
Trong quá trình quả bóng rơi xuống và nảy lên, nó cọ sát với không khí và mặt sàn.Do đó làm không khí xung quanh qủa bóng, bản thân quả bóng và mặt sàn nóng lên. Một phần cơ năng đã biến thành nhiệt năng của không khí gần quả bóng, của quả bóng và mặt sàn
* Ghi nhớ
Nhiệt năng của một vật là tổng động năng của các phân tử cấu tạo nên vật.
Nhiệt năng của một vật có thể thay đổi bằng hai cách: Thực hiện công hoặc truyền nhiệt.
Nhiệt lượng là phần nhiệt năng mà vật nhận được hay mất đi trong quá trình truyền nhiệt.
Đơn vị của nhiệt năng và nhiệt lượng là Jun ( J)
Bài tập vận dụng:
Bài 21.1 ( SBT)
Khi chuyển động nhiệt của các phân tử cấu tạo nên vật nhanh lên thì đại lượng nào sau đây của vật không tăng? Hãy chọn câu trả lời đúng:
A. Nhiệt độ. C. Khối lượng
B. Nhiệt năng. D. Thể tích.
Bài 21.2 ( SBT)
Nhỏ một giọt nước đng sôi vào một cốc đựng nước ấm thì nhiệt năng của giọt nước và của nước trong cốc thay đổi như thế nào? Hãy chọn câu trả lời đúng:
A. Nhiệt năng của giọt nước tăng, của nước trong cốc giảm.
B. Nhiệt năng của giọt nước giảm, của nước trong cốc tăng.
C. Nhiệt năng của giọt nước và của nước trong cốc đều giảm.
D. Nhiệt năng của giọt nước và của nước trong cốc đều tăng.
Về nhà học kỹ bài, làm tiếp các bài tập còn lại trong sách bài tập.
Xem trước bài nhiệt năng.
Bµi häc ®Õn ®©y kÕt thóc!
Chào tạm biệt các em!