Bài 21. Nhiệt năng

TRƯỜNG THCS LƯƠNG PHÚ
TIẾT 25: NHIỆT NĂNG
MÔN VẬT LÝ8
Các em hãy quan sát và
đưa ra ý kiến của mình?
Trong thí nghiệm về thả quả bóng rơi. Mỗi lần quả bóng nảy lên, độ cao của nó lại giảm dần. Cuối cùng không nảy lên được nữa. Trong hiện tượng này rõ ràng là cơ năng đã giảm dần. Vậy cơ năng đã biến mất hay đã chuyển thành một dạng năng lượng khác?
Tiết 25:
NHIỆT NĂNG
NỘI DUNG
I. Nhiệt năng
Các phân tử cấu tạo nên vật chúng chuyển động hay đứng yên?
Như các em đã biết một vật chuyển động thì vật đó có động năng.
Mỗi phân tử chuyển động, phân tử có động năng không?
Các phân tử chuyển động thì nó cũng có động năng gọi là động năng phân tử.
Tổng động năng của các phân tử cấu tạo nên vật gọi là nhiệt năng của vật
Tổng động năng của các phân tử cấu tạo nên vật gọi là nhiệt năng của vật. Đơn vị của nhiệt năng là jun kí hiệu J.
Tiết 25:
NHIỆT NĂNG
NỘI DUNG
I. Nhiệt năng
Em hãy cho biết làm thế nào để hòn bi bằng kim loại:
Nóng lên nhanh?
Lạnh đi nhanh?
- Cá nhân suy nghĩ ghi ra giấy nháp.
Nhóm thảo luận thống nhất ghi vào bảng nhóm các cách làm cho hòn bi:
Nóng nhanh Lạnh nhanh.
( 4 phút )
Tổng động năng của các phân tử cấu tạo nên vật gọi là nhiệt năng của vật. Đơn vị của nhiệt năng là jun kí hiệu J.
Tiết 25:
NHIỆT NĂNG
NỘI DUNG
I. Nhiệt năng
Với cách mà nhóm chọn hãy nêu các dụng cụ cần thiết và cách làm thí nghiệm như thế nào?
Các nhóm tiến hành làm thí nghiệm và ghi lại kết quả nhóm vào giấy ( 3 phút )
Tổng động năng của các phân tử cấu tạo nên vật gọi là nhiệt năng của vật. Đơn vị của nhiệt năng là jun kí hiệu J.
Bài 21:
NHIỆT NĂNG
NỘI DUNG
I. Nhiệt năng
Hòn bi nóng lên thì các phân tử của hòn bi chuyển động với vận tốc như thế nào?
Khi vận tốc của các phân tử tăng lên thì động năng của các phân tử thay đổi như thế nào?
Tổng động năng của các phân tử cấu tạo nên vật gọi là nhiệt năng của vật. Đơn vị của nhiệt năng là jun kí hiệu J.
Em hay rút ra mối quan hệ giữa nhiệt năng với nhiệt độ của vật?
Nhiệt độ của vật càng cao các phân tử cấu tạo nên vật chuyển động cang nhanh và nhiệt năng của vật càng lớn.
- Nhiệt năng của hòn bi lúc này thay đổi như thế nào?
Bài 21:
NHIỆT NĂNG
NỘI DUNG
I. Nhiệt năng
Các em hãy nhóm các phương án làm thay đổi nhiệt độ của vật bằng cách:
Có tác dụng lực
Hai vật có nhiệt độ khác nhau được tiếp xúc với nhau
Có hai cách làm thay đổi nhiệt năng của vật:
- Thực hiện công: Hai vật va chạm hoặc cọ xát với nhau.
- Truyền nhiệt: Hai vật có nhiệt độ khác nhau được tiếp xúc với nhau.
Qua đó ta thấy có mấy cách để làm thay đổi nhiệt năng của vật?
II. Các cách làm thay đổi nhiệt năng
Tiêt 25:
NHIỆT NĂNG
NỘI DUNG
I. Nhiệt năng
Vật A có nhiệt độ cao tiếp xúc vật B có nhiệt độ thấp thì vật nào có nhiệt độ tăng, vật nào có nhiệt độ giảm?
- Vật nào nhận thêm nhiệt năng?
- Vật nào mất bớt nhiệt năng?
- Phần nhiệt năng mà vật nhận thêm được hay mất bớt đi trong quá trình truyền nhiệt gọi là nhiệt lượng, kí hiệu Q.
- Đơn vị của nhiệt lượng là jun, kí hiệu J
II. Các cách làm thay đổi nhiệt năng
III. Nhiệt lượng
Phần nhiệt năng mà vật nhận thêm được hay mất bớt đi trong quá trình truyền nhiệt gọi là nhiệt lượng.
Tiết 25:
NHIỆT NĂNG
Tổng động năng của các phân tử cấu tạo nên vật gọi là nhiệt năng của vật. Đơn vị của nhiệt năng là jun kí hiệu J.
Nhiệt độ của vật càng cao các phân tử cấu tạo nên vật chuyển động cang nhanh và nhiệt năng của vật càng lớn.
- Phần nhiệt năng mà vật nhận thêm được hay mất bớt đi trong quá trình truyền nhiệt gọi là nhiệt lượng, kí hiệu Q.
- Đơn vị của nhiệt lượng là jun, kí hiệu J
Có hai cách làm thay đổi nhiệt năng của vật:
- Thực hiện công: Hai vật va chạm mạnh hoặc cọ xát với nhau.
- Truyền nhiệt: Hai vật có nhiệt độ khác nhau được tiếp xúc với nhau.
Cơ năng đã biến mất hay đã chuyển thành một dạng năng lượng khác?
Cơ năng đã chuyển hoá thành một dạng năng lượng khác đó là nhiệt năng. Vì khi quả bóng rơi nó đã được cọ xát với không khí làm cho nhiệt độ của quả bóng tăng lên => Nhiệt năng của quả bóng tăng.
Bẻ cong nhiều lần
Dùng búa gõ
Mài
Cọ xát vật
Làm thay đổi nhiệt năng của vật bằng cách thực hiện công
MINH HỌA
Thả vật vào cốc nước nóng
Hơ vật trên ngọn lửa
Thả vật vào cốc nước đá
MINH HỌA:Làm thay đổi nhiệt năng của vật bằng cách truyền nhiệt
Thực hiện công
Truyền nhiệt
Cả hai vật đều tăng nhiệt năng.
Một vật tăng nhiệt năng, còn vật kia giảm nhiệt năng.
Hãy nêu sự khác nhau về sự biến đổi nhiệt năng của hai vật khi tham gia trực tiếp vào quá trình truyền nhiệt hoặc thực hiện công?
Phần nhiệt năng thay đổi ở cách nào được gọi là nhiệt lượng?
Sao băng là hiện tượng những thiên thạch nhỏ lao vào bầu khí quyển của trái đất và bốc cháy tạo thành. Tại sao các mảnh thiên thạch lại bốc cháy trong bầu khí quyển của trái đất?
Do các mảnh thiên thạch cọ xát vào không khí  nhiệt năng tăng, nhiệt độ của nó tăng dần  bốc cháy.
CÓ THỂ EM CHƯA BIẾT
Phải mất nhiều thế kỉ, con người mới trả lời được câu hỏi về bản chất của nhiệt là gì? Vào đầu thế kỉ XVIII,người ta cho rằng nhiệt là một chất đặc biệt gọi là “chất nhiệt”. Đó là một là một chất lỏng vô hình, không có trọng lượng, thấm sâu vào mọi vật và có thể truyền dễ dàng từ vật này sang vật khác. Thuyết chất nhiệt có thể giải thích được một số hiện tượng nhiệt trong đó có sự truyền nhiệt, nhưng không giải thích được nhiều hiện tượng nhiệt khác trong đó có hiện tượng thay đổi nhiệt năng bằng cách thực hiện công.
Đồng thời với thuyết chất nhiệt còn có thuyết cho rằng bản chất của nhiệt là do chuyển động của các hạt vật chất. Trong số những người ủng hộ thuyết này có các nhà vật lí nổi tiếng như Niu–tơn , Ma–ri-ốt, Lô–mô-nô–xốp, Jun . Tuy nhiên cũng phải chờ đến đầu thế kỉ XIX, khi thuyết về vật chất được cấu tạo từ các nguyên tử, phân tử ra đời người ta mới công nhận bản chất của nhiệt là do chuyển động của các hạt vật chất cấu tạo nên vật.
CÁC NHÀ VẬT LÍ NỔI TIẾNG
DẶN DÒ
Học bài, bài tập C3, C4 SGK và 15.1, 15.2, 15.3 SBT
Xem tiếp bài mới: Dẫn nhiệt.
Hướng dẫn về nhà