Bài 21. Nhiệt năng

CHÀO MỪNG CÁC THÀY CÔ VỀ DỰ GIỜ
MÔN VẬT LÝ LỚP 8A
1/ các nguyên tử, phân tử chuyển động hay đứng yên?

2/ Giữa nhiệt độ của vật và chuyển động của nguyên tử, phân tử cấu tạo nên vật có quan hệ như thế nào?




Em có nhận xét gì về độ cao của quả bóng sau mỗi lần nảy lên ?
độ cao của nó lại giảm dần. Cuối cùng không nảy lên được nữa.
Fe
Fe
Fe
Fe
Fe
Fe
Fe
Fe
Fe
Fe
Fe
Fe
Fe
Fe
Fe
Fe
Fe
Fe
Fe
Fe
Nhiệt năng của một vật là gì?
Cơ năng của các phân tử ở dạng nào?
Cơ năng của các phân tử ở dạng động năng.
Thanh sắt ở nhiệt độ bình thường
Mô hình chuyển động của các phân tử sắt
Định nghĩa : Nhiệt năng của một vật là tổng động năng của các phân tử cấu tạo nên vật.
Thanh sắt ở nhiệt độ cao
Fe
Fe
Fe
Fe
Fe
Fe
Fe
Fe
Fe
Fe
Fe
Fe
Fe
Fe
Fe
Fe
Fe
Fe
Fe
Fe
Fe
Fe
Fe
Fe
Fe
Fe
Fe
Fe
Fe
Fe
Fe
Fe
Fe
Fe
Fe
Fe
Fe
Fe
Fe
Fe
Thanh sắt ở nhiệt độ bình thường
Nhiệt độ càng cao các phân tử cấu tạo nên vật chuyển động như thế nào ? Và nhiệt năng của vật như thế nào ?
* Nhiệt độ càng cao các phân tử cấu tạo nên vật chuyển động càng nhanh Và nhiệt năng của vật càng lớn
Nhiệt độ càng thấp các phân tử cấu tạo nên chuyển động như thế nào ? Và nhiệt năng của vật như thế nào ?
* Nhiệt độ càng thấp các phân tử cấu tạo nên chuyển động càng chậm Và nhiệt năng của vật càng thấp
Giữa nhiệt năng và nhiệt độ của vật có mối quan hệ với nhau như thế nào ?
Kết luận :
Nhiệt độ của vật càng cao thì các phân tử cấu tạo nên vật chuyển động càng nhanh và nhiệt năng của vật càng lớn (và ngược lại)
Ta đã biết khi nhiệt độ thay đổi thì nhiệt năng của vật thay đổi vậy các em hãy thảo luận xem làm thế nào để thay đổi nhiệt năng nhiệt năng của một vật ?
Dù có nhiều cách khác nhau nhưng có thể quy về hai cách
-Thực hiện công
- Truyền nhiệt
Nóng lên
Nóng lên
Nóng lên
Nóng lên
Vật nóng lên, chứng tỏ nhiệt năng của vật thay đổi như thế nào?
Khi thực hiện công vật nóng lên, nhiệt năng của vật tăng
C1:Em hãy nghĩ ra một thí nghiệm đơn giản để chứng tỏ khi thực hiện công đồng xu nóng lên ?
Em hãy Tìm thêm các VD:do thực hiện công làm
Nhiệt năng của một vật tăng ?
C2:Em hãy nghĩ ra một thí nghiệm đơn giản để minh họa việc làm tăng nhiệt năng của một vật bằng cách truyền nhiệt ?
Thả đồng xu vào cốc nước nóng
Thí nghiệm
Kết quả
Nhóm 1
Nhóm 2
Nhóm 3
Nhóm 4
Nóng lên
Nóng lên
Nóng lên
Nóng lên
Đồng xu nóng lên nhiệt năng của đồng xu như thế nào ?
Nhiệt năng của đồng xu tăng
Nhiệt năng của đồng xu tăng có phải do thực hiện công hay không ?
Cách làm thay đổi nhiệt năng không cần thực hiện công giọi là truyền nhiệt
Em hãy Tìm thêm các VD: minh họa việc làm tăng Nhiệt năng của một vật bằng cách truyền nhiệt ?
Do đâu mà nhiệt năng của đồng xu trong nước nóng tăng?
- Đồng xu nóng lên, nhiệt năng của đồng xu tăng.
- nhiệt năng của đồng xu tăng do nước nóng truyền nhiệt cho đồng xu
Khi đó nhiệt năng của nước nóng thay đổi như thế nào?
- Khi đó nhiệt năng của nước nóng giảm
Quá trình truyền nhiệt xảy ra khi hai vật có nhiệt độ như thế nào?
- Quá trình truyền nhiệt xảy ra khi hai vật có nhiệt độ khác nhau.
Nhiệt năng chỉ có thể truyền từ vật có nhiệt độ nào sang vật có nhiệt độ nào?
- Nhiệt năng chỉ có thể truyền từ vật có nhiệt độ cao hơn sang vật có nhiệt độ thấp hơn.
Quá trình truyền nhiệt dừng lại khi nào?
- Quá trình truyền nhiệt dừng lại khi nhiệt độ của hai vật bằng nhau.
Vật nóng
(nhiệt độ cao)
Truyền nhiệt
Nhiệt năng giảm
(mất bớt đi)
Vật lạnh
(nhiệt độ thấp)
Nhiệt năng tăng
(nhận thêm)
Nhiệt lượng
Định nghĩa :
Nhiệt lượng là phần nhiệt năng mà vật nhận thêm được hay mất bới đi trong quá trình truyền nhiệt.
Ký hiệu: Q
Đơn vị: Jun (J)
Nhiệt lượng là gì ?
C3: Nung nóng một miếng đồng rồi thả vào một cốc nước lạnh. Hỏi nhiệt năng của miếng đồng và của nước thay đổi như thế nào? Đây là sự thực hiện công hay truyền nhiệt?
Trả lời C3: Nhiệt năng của miếng đồng giảm dần, nhiệt năng của nước tăng dần.
Đây là sự truyền nhiệt.
C4 : Xoa hai bàn tay vào nhau ta thấy tay nóng lên.Trong hiện tượng này đã có sự chuyển hóa năng lượng từ dạng nào sang dạng nào? Đây là sự thực hiện công hay truyền nhiệt?
Trả lời C4 : Có sự chuyển hóa cơ năng thành nhiệt năng. Đây là sự thực hiện công.
C5 :Hãy dùng những kiến thức đã học trong bài để giải thích hiện tượng nêu ra ở đầu bài?
Trả lời C5: Một phần cơ năng của quả bóng đã biến thành nhiệt năng của không khí gần quả bóng, của quả bóng và mặt sàn.
CÓ THỂ EM CHƯA BIẾT
 Phải mất nhiều thế kỉ, con người mới trả lời được câu hỏi về bản chất của nhiệt là gì? Vào đầu thế kỉ XVIII,người ta cho rằng nhiệt là một chất đặc biệt gọi là “chất nhiệt”. Đó là một là một chất lỏng vô hình, không có trọng lượng, thấm sâu vào mọi vật và có thể truyền dễ dàng từ vật này sang vật khác. Thuyết chất nhiệt có thể giải thích được một số hiện tượng nhiệt trong đó có sự truyền nhiệt, nhưng không giải thích được nhiều hiện tượng nhiệt khác trong đó có hiện tượng thay đổi nhiệt năng bằng cách thực hiện công.
Đồng thời với thuyết chất nhiệt còn có thuyết cho rằng bản chất của nhiệt là do chuyển động của các hạt vật chất. Trong số nhưng người ủng hộ thuyết này có các nhà vật lí nổi tiếng như Niu–tơn , Ma–ri-ốt, Lô–mô-nô–xốp, Jun . Tuy nhiên cũng phải chờ đến đầu thế kỉ XIX, khi thuyết về vật chất được cấu tạo từ các nguyên tử, phân tử ra đời người ta mới công nhận bản chất của nhiệt là do chuyển động của các hạt vật chất cấu tạo nên vật.
Hướng dẫn về nhà
Học nội dung bài.
Làm các bài tập 21.1  21.19 SBT.
Luyện tập.
TI?T H?C K?T TH�C K�NH CHĂO QU� THĂY C�