Bài 21. Nam châm vĩnh cửu

TỔ xung chi là nhà phát minh Trung Quốc thế kỉ V . Ông đã chế tạo ra xe chỉ nam. Đặc điểm của xe này dù xe có chuyển động theo hướng nào thì hình nhân đặt trên xe cũng chỉ tay về hướng nam. Vậy làm sao Tổ xung làm được điều này ?????
1/ THÍ NGHIỆM
C1. Nhớ lại kiến thức lớp 5 và lớp 7 ,
hãy đề xuất và thực hiện một thí nghiệm
Để phát hiện xem một thanh kim loại
Có phải là nam châm hay không?
I/ TỪ TÍNH CỦA NAM CHÂM
NAM CHÂM VĨNH CỬU
C1.Đưa thanh kim loại lại gần vụn sắt trộn lẫn
nhôm,đồng … Nếu thanh kim loại hút vụn sắt
thì nó là Nam châm
15:38:32
nhôm
Sắt
Đồng
15:38:32
nhôm
Sắt
Đồng
15:38:32
Thanh sắt
THANH NAM CHÂM
Xem lại
15:38:32
NAM CHÂM VĨNH CỬU
C2
Đặt kim nam châm trên giá thẳng đứng như hình sau:
15:38:32
15:38:32
15:38:32
15:38:32
15:38:32
15:38:32
15:38:32
15:38:32
15:38:32
15:38:32
15:38:32
15:38:32
15:38:32
15:38:32
15:38:32
15:38:32
15:38:32
15:38:32
15:38:32
HƯỚNG
BẮC
NAM
Xem lại
Tiếp
15:38:32
Khi đứng cân bằng kim nam châm nằm dọc theo hướng nào?
Khi đứng cân bằng kim nam châm nằm dọc theo hướng Nam – Bắc
NAM CHÂM VĨNH CỬU
15:38:32


Xoay kim nam châm lệch khỏi hướng vừa xác định, buông tay . Khi đã đứng cân bằng trở lại kim nam châm còn chỉ hướng như lúc đầu nữa không ?
NAM CHÂM VĨNH CỬU
15:38:32

15:38:32

15:38:32

15:38:32
15:38:32
15:38:32
15:38:32
15:38:32
15:38:32
15:38:32
15:38:32
BẮC
NAM
ĐÔNG
TÂY
Xem lại
15:38:32
2 Kết luận:
bình thường kim( hoặc thanh) nam châm tự do
khi đã cân bằng chỉ hướng nam- bắc.
một cực của nam châm(còn gọi là từ cực) luôn chỉ hướng bắc(được gọi là cực bắc)
còn cực kia luôn chỉ hướng nam gọi là cực nam
NAM CHÂM VĨNH CỬU
15:38:32
 Người ta sơn các màu khác nhau để phân biệt các từ cực của nam châm .
Nhiều khi trên nam châm có ghi chữ N , chỉ cực Bắc
Chữ S chỉ cực Nam.
NAM CHÂM VĨNH CỬU
15:38:32
N
S
N
S
N
S
15:38:32
Ngoài sắc thép nam châm còn hút được ni ken, cô ban ,gađôlini …
các kim loại này là các vật liệu từ.
Nam châm hầu như không hút đồng, nhôm và các kim loại không thuộc nhóm vật liệu từ
NAM CHÂM VĨNH CỬU
15:38:32
Một số nam
châm vĩnh cửu
Được dùng
trong phòng thí
Nghiệm và
đời sống
15:38:32
II/ TƯƠNG TÁC GiỮA HAI NAM CHÂM .

1 /THÍ NGHIỆM.

C3. Đưa từ cực của hai nam châm lại gần nhau . Quan sát hiện tượng cho nhận xét.
NAM CHÂM VĨNH CỬU
15:38:32

15:38:32

Xem lại
15:38:32

Cực bắc của kim nam
châm bị cực nam của
Thanh nam châm hút
15:38:32
NAM CHÂM VĨNH CỬU
C4. Đổi đầu của
một trong hai nam châm
rồi đưa lại gần nhau.
Có hiện tượng gì xảy
ra với các nam châm
15:38:32

15:38:32

15:38:32

15:38:32

15:38:32

15:38:32

Các cực cùng
tên của Hai
nam châm
đẩy nhau
C4
Xem lại
15:38:32

NAM CHÂM VĨNH CỬU
2 / kết luận.
Khi đưa từ cực của hai
Nam châm lại gần nhau
thì chúng hút nhau nếu
các cực khác tên ,đẩy
nhau nếu các cực cùng
tên
15:38:32



C5/ Theo em, có thể giải thích thế nào hiện tượng hình nhân đặt trên xe của Tổ Xung Chi luôn luôn chỉ hướng nam ???
NAM CHÂM VĨNH CỬU
III / VẬN DỤNG.
C5/
có thể Tổ Xung Chi
lắp đặt trên xe
một kim nam châm
15:38:32
C6/ người ta dùng la bàn để xác định hướng bắc- nam.
Tìm hiểu cấu tạo la bàn .
 Hãy cho biết bộ phận nào của la bàn có tác dụng chỉ hướng.
Giải thích .?
Biết rằng mặt số của la bàn có thể quay độc lặp với kim nam châm
NAM CHÂM VĨNH CỬU
?
15:38:32
NAM CHÂM VĨNH CỬU
H 21.4
C6 /
bộ phận chỉ
hướng của la
bàn là kim
nam châm.
Bởi vì tại mọi nơi
trên trái đất
(trừ hai địa cực)kim
nam châm luôn chỉ
hướng nam – bắc
15:38:32
C7 / hãy xác định tên từ cực của các nam châm thường dùng trong phòng thí nghiệm (nam châm thẳng ,nam châm chữ U,kim nam châm)
NAM CHÂM VĨNH CỬU
15:38:32
trả lời C7
Đầu nào của kim nam châm có ghi chữ N là cực bắc
Đầu nào có ghi chữ S là cực nam
Đối với nam châm chỉ sơn màu không ghi chữ thì màu đỏ thì là cực bắc(N) đầu sơn màu xanh thì là cực nam(S)
NAM CHÂM VĨNH CỬU
15:38:32
NAM CHÂM VĨNH CỬU
C8 .Xác định tên các từ cực
của thanh nam châm ở hình vẽ.
15:38:32
NAM CHÂM VĨNH CỬU

15:38:32
NAM CHÂM VĨNH CỬU

15:38:32
NAM CHÂM VĨNH CỬU

15:38:32

NAM CHÂM VĨNH CỬU
Kết quả
Xem lại

15:38:32
NAM CHÂM VĨNH CỬU
15:38:32
Ghi nhớ.
Nam châm nào cũng có hai từ cực. Khi để tự do ,cực luôn chỉ hướng bắc là cực bắc,còn cực luôn chỉ hướng nam là cực nam. Khi đặt hai nam châm gần nhau ,các từ cực cùng tên đẩy nhau,các từ cực khác tên hút nhau.
NAM CHÂM VĨNH CỬU
15:38:32
bài học kết thúc!
Mời các em đón học
Tiếp bài 22:
TÁC DỤNG TỪ
CỦA DÒNG ĐiỆN
- TỪ TRƯỜNG
NAM CHÂM VĨNH CỬU