Bài 21. Nam châm vĩnh cửu

GV thực hiện: Dương Quang Tiến
Năm 1820 nhà bác học ơ-xtét người Đan Mạch phát kiến về sự liên hệ giữa điện và từ, (mà hàng nghìn năm về trước con người vẫn coi là hai hiện tượng tách biệt, không liên hệ gì với nhau). Là cơ sở cho sự ra đời của động cơ điện. Giải phóng sức lao động cho con người. Với những ý nghĩa quan trọng đó th?y trò chúng ta sẽ nghiên cứu điện và từ qua
chương II. Điện từ học
CHƯƠNG II. ĐIỆN TỪ HỌC
Nam châm điện có đặc điểm gì khác nam châm vĩnh cửu.
Từ trường tồn tại ở đâu ? Làm thế nào nhận biết được từ trường ? Biểu diễn từ trường bằng hình vẽ như thế nào ?
Lực điện từ do từ trường tác dụng lên dòng điện chạy qua dây dẫn thẳng có đặc điểm gì ?
Trong điều kiện nào thì xuất hiện dòng điện cảm ứng ?
Máy phát điện xoay chiều có cấu tạo và hoạt động như thế nào ?
Vì sao ở hai đầu đường dây tải điện phải đặt máy biến thế ?
Ở Trung Quốc thế kỉ V
Tổ Xung Chi là nhà phát minh của Trung Quốc thế kỷ V. Ông đã chế ra
xe chỉ Nam. Đặc điểm của xe này là dù xe có chuyển động theo hướng
nào thì hình nhân đặt trên xe cũng chỉ tay về hướng Nam.
Bí quyết nào đã làm cho hình nhân trên xe của Tổ Xung Chi luôn luôn
chỉ hướng Nam?
Tiết 23-Bài 21
NAM CHÂM VĨNH CỬU
I- TỪ TÍNH CỦA NAM CHÂM
1- Thí nghiệm
C1
Đưa thanh kim loại lại gần các vật bằng sắt, nếu thanh kim loại hút được các vật bằng sắt thì thanh đó là nam châm
Phương án thí nghiệm:
C2
Bắc
Nam
Làm sao để biết một thanh kim loại có phải là nam châm hay không ?
Tiết 23-Bài 21
Có phải mọi kim loại đều bị nam châm hút không?Muốn trả lời được câu hỏi này em làm thí nghiệm như thế nào?
Nam châm hút được sắt, thép, niken, côban......Các kim loại này gọi là vật liệu từ.
Nam châm hầu như không hút được đồng, nhôm và các kim loại không thuộc vật liệu từ.
Khi đã đứng cân bằng kim nam châm nằm dọc theo hướng nào?
Xoay kim nam châm,buông tay,kim nam châm còn chỉ hướng Nam-Bắc nữa không?
Bài 21
NAM CHÂM VĨNH CỬU
I- TỪ TÍNH CỦA NAM CHÂM
1- Thí nghiệm
2- Kết luận
Nam châm nào cũng có hai cực. Khi để tự do, cực luôn chỉ về hướng Bắc gọi là cực Bắc (sơn màu đỏ hoặc ghi chữ N), còn cực luôn chỉ hướng Nam gọi là cực Nam (sơn màu xanh hoặc ghi chữ S).
Các dạng nam châm
N
S
N
S
N
S
Bài 21
NAM CHÂM VĨNH CỬU
I- TỪ TÍNH CỦA NAM CHÂM
1- Thí nghiệm
2- Kết luận
II- TƯƠNG TÁC GiỮA HAI NAM CHÂM
1- Thí nghiệm
C3
Hút nhau
Bài 21
NAM CHÂM VĨNH CỬU
I- TỪ TÍNH CỦA NAM CHÂM
1- Thí nghiệm
2- Kết luận
II- TƯƠNG TÁC GiỮA HAI NAM CHÂM
1- Thí nghiệm
C4
2- Kết luận
Khi đặt hai nam châm gần nhau, các từ cực cùng tên đẩy nhau, các từ cực khác tên hút nhau.
Đẩy nhau
Tiết 23-Bài 21
NAM CHÂM VĨNH CỬU
I- TỪ TÍNH CỦA NAM CHÂM
Qua đây em hãy cho biết có mấy cách để nhận biết cỏc t? c?c c?a m?t nam châm?
II- TƯƠNG TÁC GiỮA HAI NAM CHÂM
+Căn cứ vào màu sơn (d? ho?c xanh)
+ Căn cứ vào kí hiệu bằng chữ viết ( N hoặc S).
+Căn cứ vào sự định hướng của nam châm.
+ Căn cứ vào sự tương tác giữa hai nam châm.
Ở Trung Quốc thế kỉ V
Giải thích hiện tượng hình nhân trên xe của Tổ Xung Chi luôn luôn chỉ hướng Nam?
Có thể Tổ Xung Chi đã lắp đặt trên xe một thanh
nam châm.
Bài 21
NAM CHÂM VĨNH CỬU
III- VẬN DỤNG
C5
Có thể trên hình nhân đặt trên xe của Tổ Xung Chi có gắn thanh nam châm và cánh tay là cực nam của nam châm
C6
Bộ phận chính chỉ hướng của la bàn là kim nam châm. Vì mọi nơi trên trái đất kim nam châm luôn chỉ hướng Nam – Bắc

Người ta dùng la bàn để xác định hướng Bắc, Nam. Tìm hiểu cấu tạo của la bàn. Hãy cho biết bộ phận nào của la bàn có tác dụng chỉ hướng. Giải thích. Biết rằng mặt số của la bàn có thể quay độc lập với kim nam châm.
Bài 21
NAM CHÂM VĨNH CỬU
III- VẬN DỤNG
C8
S
N
Xác định tên từ cực của thanh nam châm trên
Nếu một nam châm không có chữ ghi hoặc màu sơn thì làm thế nào để xác định từ cực của nam châm đó?
Bài 21
NAM CHÂM VĨNH CỬU
CỦNG CỐ BÀI HỌC
Tại sao nói nam châm có tính chất từ?
Mỗi nam châm có mấy từ cực? Nêu các cách xác định tên các từ cực?
Khi hai nam châm đặt gần nhau thì nó tương tác với nhau như thế nào?
Bài 21
NAM CHÂM VĨNH CỬU
GHI NH? KI?N TH?C
- Nam châm nào cũng có hai cực. Khi để tự do, cực luôn về hướng Bắc gọi là cực Bắc (sơn màu đỏ hoặc chữ N), còn cực luôn chỉ hướng Nam gọi là cực Nam (sơn màu xanh hoặc chữ S).
Khi đặt hai nam châm gần nhau, các từ cực cùng tên đẩy nhau, các cực khác tên hút nhau.
Bài 21
NAM CHÂM VĨNH CỬU
- Học thuộc phần ghi nhớ.
- Đọc phần “Có thể em chưa biết”/ SGK- trang 60.
- Làm bài tập 21.1→ 21.6/ SBT- trang 26.
- Xem trước bài
“TÁC DỤNG TỪ CỦA DÒNG ĐiỆN – TỪ TRƯỜNG”
HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ
XIN CHÂN THÀNH CẢM ƠN CÁC EM ĐÃ THEO DÕI TIẾT DẠY
HẾT BÀI