Bài 21. Nam châm vĩnh cửu

Giáo án điện tử Vật lý lớp 9

Học ở lớp 7 cỏc em đã được biết, một số vật được gọi là Nam Châm.
Vậy Nam Châm là những vật có đặc tính gì ?
Nam châm là những vật hút được sắt và một số hợp kim của sắt
Ngoài những đặc tính trên, Nam châm còn có những đặc tính nào khỏc khụng ?
V�o Thế kỷ V, nhà phát minh Tổ Xung Chi của Trung Quốc đã phát minh ra "xe chỉ nam". Đặc điểm của xe này là dù xe có chuyển động theo hướng nào thì hình nhân đặt trên xe vẫn chỉ tay về hướng Nam. Bí quyết của phát minh trên đây là ở chỗ nào?
?
Chương II : Điện từ trường
Tiết 22 : Nam châm vĩnh cửu

I - Từ Tính của Nam Châm
1 - Thí nghiệm :
C1.
Hóy dua thanh nam chõm d?n g?n m?u s?t
v� quan sỏt hi?n tu?ng.
C2. Hãy thực hiện thí nghiệm
để tìm những đặc tính của Nam Châm
+ Đặt kim Nam châm trên trục quay và chờ kim đứng cân bằng
Hãy nhận xét hướng chỉ của hai đầu kim Nam Châm ?
- Xoay kim Nam châm lệch hướng cũ, Nhận xét gì khi thả Tay khỏi kim ?
?
Chương 2 : Điện từ trường
Tiết 22 : Nam châm vĩnh cửu

I - Từ Tính của Nam Châm
1 - Thí nghiệm :
Hướng Nam Hướng Bắc D?a lý D?a lý

2 - Kết luận
- Mỗi Nam châm luôn có 2 cực từ
- Khi đứng cân bằng tự do, một cực luôn chỉ về hướng Nam dịa lý gọi là Cực từ Nam
một cực luôn chỉ về hướng Bắc dịa lý gọi là Cực từ Bắc

Hãy mô tả hình dạng các Nam Châm trong phòng thí nghiệm ?
Hướng Nam Hướng Bắc địa lý địa lý
- Kim Nam Châm
- Nam Châm thẳng
- Nam Châm hình chữ U
- Xem các Nam châm hiện có, hãy cho biết tên các cực được ký hiệu bằng màu sắc và chữ như thế nào ?
- Quy ước :
+ Cực từ Bắc : chữ N
+ Cực từ Nam : Chữ S
Màu sắc hai cực khác nhau
Ngoài ra Nam châm còn đặc tính nào khác không ?
- Xoay kim Nam châm lệch hướng cũ, Nhận xét gì khi thả Tay khỏi kim ?
?
Chương 2 : Điện từ trường
Tiết 22 : Nam châm vĩnh cửu

I - Từ Tính của Nam Châm
1 - Thí nghiệm :
2 - Kết luận
-Mỗi Nam châm luôn có 2 cực từ
- Khi đứng cân bằng tự do , một cực luôn chỉ về hướng Nam gọi là Cực Nam
một cực luôn chỉ về hướng Bắc gọi là Cực Bắc

- Quy ước :
+ Cực từ Bắc : chữ N
+ Cực từ Nam : Chữ S
II - Tương tác giữa các cực Nam Châm
1 - Thí Nghiệm
- Đặt một Kim Nam châm trên trục quay, chờ kim dừng quay
Đưa một đầu thanh Nam Châm đến gần một đầu của kim cùng loại
Hãy mô tả hiện tượng đã xảy ra
C3. - Hai cực Nam châm cùng loại khi đến gần thì đẩy nhau.
- Hãy làm thí nghiệm tương tự với hai cực nam châm khác loại
Hãy mô tả hiện tượng vừa quan sát được
C4. - Hai cực Nam Châm khác loại khi đến gần thì hút nhau
Qua thí nghiệm có kết luận gì khi đưa hai Nam châm đến gần nhau?
2 - Kết luận.
Hai Nam châm khi ở gần nhau
+ Nếu các cực cùng loại thì đẩy nhau
+ Nếu các cực khác loại thì hút nhau
?
Chương 2 : Điện từ trường
Tiết 22 : Nam châm vĩnh cửu

I - Từ Tính của Nam Châm
1 - Thí nghiệm :
2 - Kết luận
-Mỗi Nam châm luôn có 2 cực từ
- Khi đứng cân bằng tự do , một cực luôn chỉ về hướng Nam gọi là Cực Nam
một cực luôn chỉ về hướng Bắc gọi là Cực Bắc

- Quy ước :
+ Cực từ Bắc : chữ N
+ Cực từ Nam : Chữ S
II - Tương tác giữa các cực Nam Châm
1 - Thí Nghiệm
2 - Kết luận
Hai Nam châm khi ở gần nhau:
+ Nếu các cực cùng loại thì đẩy nhau.
+ Nếu các cực khác loại thì hút nhau.
III - Vận Dụng
C6. Hãy tìm hiểu cấu tạo của La bàn , giải thích hoạt động của nó
Bộ phận chính của La bàn là kim Nam châm đặt trên trục quay luôn chỉ về hướng Bắc - Nam của trái đất giúp ta xác định phương hướng
* Hãy tìm những cách xác định tên cực từ của một thanh Nam châm
Cách 1: Đưa một đầu đến gần một thanh Nam châm khác đã ghi tên cực từ. Căn cứ sự hút hoặc đẩy để xác định tên cực Nam châm
- Cách 2 : Treo thanh Nam châm đó ở trạng thái tự do . Căn cứ phương Bắc - Nam của trái đất để xác định tên cực từ
Hướng Nam
?
Chương 2 : Điện từ trường
Tiết 22 : Nam châm vĩnh cửu

Hãy đọc phần mở bài và giải thích đặc điểm của xe Tổ Xung Chi
Tay người chính là kim Nam châm đặt trên trục quay
Các em thân mến !
Sau toàn bộ nội dung bài học, các em hãy mô tả đầy đủ từ tính của một Nam châm
Nam châm hút được sắt và một số hợp kim của sắt
Nam châm nào cũng có hai cực từ. Khi để tự do, cực từ luôn chỉ hướng Bắc địa lý gọi là cực từ Bắc, còn cực luôn chỉ hướng Nam địa lý gọi là cực từ Nam
- Khi đặt hai Nam châm lại gần nhau, các cực cùng tên thì đẩy nhau, các cực khác tên thì hút nhau.


Hướng dẫn về nhà
1 - Học thuộc các nội dung cơ bản trong bài, các kết luận trong bài
2 - Làm các câu hỏi bài tập 21.2; 21.3; 21.5; 21.6
Giờ học của các em kết thúc ở đây.
Hướng dẫn bài tập 25.5 Sách Bài tập
Cực Bắc Địa lý
Cực Nam Địa lý
Cực từ .....
Cực từ .....
Nam
Bắc