Bài 21. Nam châm vĩnh cửu

Chia sẻ bởi Lê Khắc Nguyên | Ngày 27/04/2019 | 25

Chia sẻ tài liệu: Bài 21. Nam châm vĩnh cửu thuộc Vật lí 9

Nội dung tài liệu:

CHÀO MỪNG QUÝ THẦY CÔ
VỀ DỰ GIỜ TIẾT HỌC
VẬT LÍ LỚP 9A4
Năm 1820 nhà bác học Ơ-xtét người Đan Mạch đã tiến hành thí nghiệm phát hiện ra sự liên hệ giữa điện và từ,mà hàng nghìn năm trước con người vân coi là hai hiện tượng tách biệt,không có liên hệ gì với nhau.
Phát kiến của ông là cơ sở cho sự ra đời của động cơ điên,giải phóng sức lao động cho con người.Với ý nghĩa quan trọng đó chúng ta sẽ tìm hiểu,nghiên cứu về điện và từ qua chương II.Điện từ học
Ơ-xtét
Chương II. ĐIỆN TỪ HỌC
- Nam châm điện có điểm gì giống và khác nam châm vĩnh cửu?
Từ trường tồn tại ở đâu? Làm thế nào nhận biết từ trường? Biểu diễn từ trường bằng hình vẽ như thế nào?
Lực điện từ do từ trường tác dụng lên dòng điện qua dây dẫn thẳng có đặc điểm gì?
Trong điều kiện nào xuất hiện dòng điện cảm ứng?
Máy phát điện xoay chiều có cấu tạo và hoạt động như thế nào?
- Vì sao ở hai đầu đường dây tải điện phải đặt máy biến thế?


Trong chương này chúng ta tìm hiểu một số nội
dung chính sau:
Tổ Xung Chi nhà phát minh của Trung Quốc thế kỷ V. Ông đã
chế ra xe chỉ nam. Đặc điểm của xe này là dù xe có chuyển động theo hướng nào thì hình nhân
đặt trên xe cũng chỉ tay về
hướng Nam.
Bí quyết nào đã làm cho hình nhân trên xe của Tổ Xung Chi luôn luôn chỉ hướng nam?
Tổ Xung Chi
Bài 21 : NAM CHÂM VĨNH CỬU
I.Từ tính của nam châm
Trả lời:
Đưa thanh kim loại lại gần các
vụn sắt , thép,đồng,nhôm.
Nếu thanh kim loại hút các vụn
sắt , thép thì thanh kim loại đó
là nam châm.
1.Thí nghiệm:
C1:Nhớ lại về từ tính của nam châm
ở lớp 5 và lớp 7, hãy đề xuất và thực
hiện một thí nghiệm để phát hiện
xem một thanh kim loại có phải là
nam châm không.
C2:Đặt kim nam châm trên giá thẳng đứng.

Bài 21 : NAM CHÂM VĨNH CỬU
I.Từ tính của nam châm


- Xoay cho kim nam châm lệch
khỏi hướng vừa xác định buông
tay.Khi đứng cân bằn trở lại,kim
Nam châm còn chỉ hướng như lúc
đầu nữa không?
Khi đứng cân bằng,
kim nam châm nằm
dọc theo hướng nào ?
Nam
Bắc
1.Thí nghiệm:
Bài 21 : NAM CHÂM VĨNH CỬU
I.Từ tính của nam châm


- Khi đứng cân bằn trở lại,kim
nam châm vẫn chỉ theo hướng
Nam-Bắc của địa lí.
Khi đứng cân bằng,kim nam châm nằm dọc theo hướng
Nam-Bắc của địa lí.
Trả lời C2:
1.Thí nghiệm:
Bài 21 : NAM CHÂM VĨNH CỬU
I.Từ tính của nam châm

Qua thí nghiệm em hãy rút ra kết
luận về từ tính của nam châm?
2.Kết luận
Nam châm nào cũng có hai từ cực. Khi để tự do, cực luôn về hướng Bắc gọi là cực Bắc,còn cực luôn chỉ hướng Nam gọi là cực Nam.
1.Thí nghiệm:
Bài 21 : NAM CHÂM VĨNH CỬU
I.Từ tính của nam châm
1.Thí Nghiệm:
2.Kết luận
Nam châm nào cũng có hai từ cực. Khi để tự do, cực luôn về hướng Bắc gọi là cực Bắc,còn cực luôn chỉ hướng Nam gọi là cực Nam.
-Người ta sơn các màu khác nhau để phân biệt các từ cực của nam châm, màu sơn phụ thuộc vào nhà sản xuất (thông thường màu đỏ là cực Bắc màu xanh là cực Nam)

-Nhiều khi trên nam châm có ghi chữ
N (North) , chỉ cực Bắc.Chữ S (South) chỉ cực Nam.
Bài 21 : NAM CHÂM VĨNH CỬU
I.Từ tính của nam châm
1.Thí Nghiệm:
2.Kết luận
Nam châm nào cũng có hai từ cực. Khi để tự do, cực luôn về hướng Bắc gọi là cực Bắc,còn cực luôn chỉ hướng Nam gọi là cực Nam.
Ngoài sắt, thép nam châm còn hút được ni ken, cô ban ,gađôlini ,…các kim loại này là các vật liệu từ.

Nam châm hầu như không hút đồng, nhôm và các kim loại không thuộc nhóm vật liệu từ.
Bài 21 : NAM CHÂM VĨNH CỬU
I.Từ tính của nam châm
1.Thí Nghiệm:
2.Kết luận
Nam châm nào cũng có hai từ cực. Khi để tự do, cực luôn về hướng Bắc gọi là cực Bắc,còn cực luôn chỉ hướng Nam gọi là cực Nam.
Nam châm chữ U:
* Một số nam châm dùng trong phòng thí nghiệm và trong cuộc sống:
Nam châm thẳng:
Kim nam châm:
I. Từ tính của nam châm
1. Thí nghiệm
2. K?t lu?n
II.Tuong tỏc gi?a hai nam chõm
1.Thí nghiệm
B�i 21: Nam châm vĩnh cửu
Nam châm nào cũng có hai từ cực. Khi để tự do, cực luôn về hướng Bắc gọi là cực Bắc,còn cực luôn chỉ hướng Nam gọi là cực Nam.
C3: Đưa từ cực của hai nam
châm lại gần nhau .
C4: Đổi đầu của một trong hai
nam châm rồi đưa lại gần nhau.
Nhận xét:
I. Từ tính của nam châm
1. Thí nghiệm
2. Kết luận
II.Tuong tỏc gi?a hai nam chõm
1.Thí nghiệm
S
N
S
N
S
S
N
N
B�i 21: Nam châm vĩnh cửu
Hút nhau
Nam châm nào cũng có hai từ cực. Khi để tự do, cực luôn về hướng Bắc gọi là cực Bắc,còn cực luôn chỉ hướng Nam gọi là cực Nam.
Đẩy nhau
Nhận xét:
I. T? tớnh c?a nam chõm
1. Thí nghiệm
2. Kết luận
II. Tuong tỏc gi?a hai nam chõm
1.Thí nghiệm
B�i 21: Nam châm vĩnh cửu
Nam châm nào cũng có hai từ cực. Khi để tự do, cực luôn về hướng Bắc gọi là cực Bắc,còn cực luôn chỉ hướng Nam gọi là cực Nam.
Qua thí nghiêm trên em
hãy rút ra kết luận về sự
tương tác giửa hai nam
châm?
2.Kết luận
Khi dua t? c?c c?a hai nam chõm l?i g?n nhau thỡ chỳng hỳt nhau n?u cỏc c?c khỏc tờn,d?y nhau n?u cỏc c?c cựng tờn.
I. Từ tính của nam châm
1. Thí nghiệm
2. Kết luận
II. Tuong tỏc gi?a hai nam chõm
1.Thí nghiệm
B�i 21: Nam châm vĩnh cửu

Nam châm nào cũng có hai từ cực. Khi để tự do, cực luôn về hướng Bắc gọi là cực Bắc,còn cực luôn chỉ hướng Nam gọi là cực Nam.
Em hãy nêu ứng dụng
của nam châm vĩnh cửu?
2.Kết luận
Khi dua t? c?c c?a hai nam chõm l?i g?n nhau thỡ chỳng hỳt nhau n?u cỏc c?c khỏc tờn,d?y nhau n?u cỏc c?c cựng tờn.
III.Vận dụng
Trả lời:
Nam châm vĩnh cửu được
dùng để làm la ban,loa
điên,đồ chơi trẻ em,…
I. Từ tính của nam châm
1. Thí nghiệm
2. Kết luận
II. Tuong tỏc gi?a hai nam chõm
1.Thí nghiệm
B�i 21: Nam châm vĩnh cửu
Nam châm nào cũng có hai từ cực. Khi để tự do, cực luôn về hướng Bắc gọi là cực Bắc,còn cực luôn chỉ hướng Nam gọi là cực Nam.
2.Kết luận
Khi dua t? c?c c?a hai nam chõm l?i g?n nhau thỡ chỳng hỳt nhau n?u cỏc c?c khỏc tờn,d?y nhau n?u cỏc c?c cựng tờn.
III.Vận dụng
C5: Theo em, có thể giải
thích thế nào hiện tượng
hình nhân trên xe của Tổ Xung Chi luôn luôn chỉ hướng Nam?
Trả lời C5: Tổ Xung Chi đã lắp trờn hỡnh nhõn một thanh nam chõm vinh c?u,c? th? l� nam chõm g?n v�o tay hỡnh nhõn,c?c Nam c?a nam chõm quay v? phớa d?u ngún tay.
I. Từ tính của nam châm
1. Thí nghiệm
2. Kết luận
II. Tuong tỏc gi?a hai nam chõm
1.Thí nghiệm
B�i 21: Nam châm vĩnh cửu
Nam châm nào cũng có hai từ cực. Khi để tự do, cực luôn về hướng Bắc gọi là cực Bắc,còn cực luôn chỉ hướng Nam gọi là cực Nam.
2.Kết luận
Khi dua t? c?c c?a hai nam chõm l?i g?n nhau thỡ chỳng hỳt nhau n?u cỏc c?c khỏc tờn,d?y nhau n?u cỏc c?c cựng tờn.
III.Vận dụng
C6: Người ta dùng la bàn để xác định hướng Bắc, Nam. Tìm hiểu cấu tạo của la bàn. Hãy cho biết bộ phận nào của la bàn có tác dụng chỉ hướng.
Giải thích Biết rằng mặt số của la bàn có thể quay độc lập với kim nam châm.
I. Từ tính của nam châm
1.Thí nghiệm
2.K?t lu?n
II. Tuong tỏc gi?a hai nam chõm
1.Thí nghiệm
B�i 21: Nam châm vĩnh cửu
Nam châm nào cũng có hai từ cực. Khi để tự do, cực luôn về hướng Bắc gọi là cực Bắc,còn cực luôn chỉ hướng Nam gọi là cực Nam.
2.Kết luận
Khi dua t? c?c c?a hai nam chõm l?i g?n nhau thỡ chỳng hỳt nhau n?u cỏc c?c khỏc tờn,d?y nhau n?u cỏc c?c cựng tờn.
III.Vận dụng
Trả lời C6:
Bộ phận chỉ hướng của la bàn là kim nam châm.
Bởi vì tại mọi nơi trên
trái đất (trừ hai địa cực) kim nam châm luôn chỉ hướng Nam – Bắc .
I.T? tớnh c?a nam chõm
1.Thớ nghi?m
2. Kết luận
II. Tuong tỏc gi?a hai nam chõm
1.Thí nghiệm
B�i 21: Nam châm vĩnh cửu
Nam châm nào cũng có hai từ cực. Khi để tự do, cực luôn về hướng Bắc gọi là cực Bắc,còn cực luôn chỉ hướng Nam gọi là cực Nam.
2.Kết luận
Khi dua t? c?c c?a hai nam chõm l?i g?n nhau thỡ chỳng hỳt nhau n?u cỏc c?c khỏc tờn,d?y nhau n?u cỏc c?c cựng tờn.
III.Vận dụng
Theo em có những cách nào để nhận biết các từ cực của một nam châm ?
Trả lời
- Dựa vào màu sơn.
- Dự vào kí hiệu N,S.
- Dự vào định hướng của nam châm (khi đặt tự do)
Dùa vµo sù t­¬ng t¸c gi÷a 2 nam ch©m.
I. T? tớnh c?a nam chõm
1. Thí nghiệm
2. Kết luận
II. Tuong tỏc gi?a hai nam chõm
1.Thí nghiệm
B�i 21: Nam châm vĩnh cửu
Nam châm nào cũng có hai từ cực. Khi để tự do, cực luôn về hướng Bắc gọi là cực Bắc,còn cực luôn chỉ hướng Nam gọi là cực Nam.
2.Kết luận
Khi dua t? c?c c?a hai nam chõm l?i g?n nhau thỡ chỳng hỳt nhau n?u cỏc c?c khỏc tờn,d?y nhau n?u cỏc c?c cựng tờn.
III.Vận dụng
C8: X¸c ®Þnh tªn c¸c tõ cùc cña thanh nam ch©m trªn h×nh 21.5.
S
N
I. Từ tính của nam châm
1. Thí nghiệm
2. Kết luận
II. Tuong tỏc gi?a hai nam chõm
1.Thí nghiệm
B�i 21: Nam châm vĩnh cửu
Nam châm nào cũng có hai từ cực. Khi để tự do, cực luôn về hướng Bắc gọi là cực Bắc,còn cực luôn chỉ hướng Nam gọi là cực Nam.
2.Kết luận
Khi dua t? c?c c?a hai nam chõm l?i g?n nhau thỡ chỳng hỳt nhau n?u cỏc c?c khỏc tờn,d?y nhau n?u cỏc c?c cựng tờn.
III.Vận dụng
Nếu có một thanh nam
châm thẳng bị gãy tại
chính giữa của thanh, hỏi
lúc này một nửa của thanh
nam châm sẽ như thế nào?

Hóy ch?n dỏp ỏn dỳng:
a. Chỉ còn từ cực Bắc
b. Chỉ còn từ cực Nam
c. Còn một trong hai từ cực
d. V?n cũn t? c?c Nam v� t? c?c B?c.
SƠ ĐỒ TƯ DUY
CÓ THỂ EM CHƯA BIẾT
Trái Đất là một nam châm khổng lồ,vì như các nam châm khác nó có hai từ cực là hai nơi mà từ tính mạnh nhất so với các nơi khác.
Từ cực của Trái Đất không năm ngay trên mặt đất , mà nằm ở phía dưới mặt đất .Ở mặt đất ngay phía dưới mỗi từ cực các kim nam châm đều hướng theo chiều thẳng đứng,tức là vuông góc với mặt đất.
Từ cực Nam của Trái Đất nằm ở miền bắc nước Ca-na-đa,cách cực bắc địa lí vài trăm kilômét.Từ cực Bắc của Trái Đất nằm ở miền nam Ô-xtrây-li-a chúng không trùng với cực nam địa lí.

HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ

- Về nhà học thuộc nội dung bài và xem trước bài mới: Bài 22 tác dụng từ của dòng điện – Từ trường.

Bài tập về nhà:
Bài 21.1 ; 21.2; 21.3; 21.4 ; 21.5 (SBT – Trang 48 )
CHÚC QUÝ THẦY CÔ VÀ CÁC EM HỌC SINH VUI KHỎE !
* Một số tài liệu cũ có thể bị lỗi font khi hiển thị do dùng bộ mã không phải Unikey ...

Người chia sẻ: Lê Khắc Nguyên
Dung lượng: | Lượt tài: 3
Loại file:
Nguồn : Chưa rõ
(Tài liệu chưa được thẩm định)