Bài 21. Đặc điểm chung và vai trò của ngành Thân mềm

L?p 7A- THCS
Tảo Dương Van
Thứ bảy ngày 7 tháng 11 nam 2009

Nhiệt liệt chào mừng các thầy giáo, cô giáo về dự giờ
Sinh học 7
KIỂM TRA BÀI CŨ
Chọn trong số đại diện tên những loài ĐV sau, hãy chỉ ra những loài nào là thuộc ngành thân mềm ? Cho biết nơi sống và lối sống của chúng ?

Trai sông, giun đũa, ốc sên, sò, đỉa,
ốc vặn, giun đỏ, mực .


Đặc điểm về nơi sống và lối sống của những đại diện đó là:
ĐẶC ĐIỂM CHUNG VÀ VAI TRÒ CỦA NGÀNH THÂN MỀM

TIẾT 22
I. Đặc điểm chung :
Quan sát và đọc thông tin ở các hình sau, hãy nhận biết chúng về đại diện, nơi sống, lối sống, kiểu vỏ đá vôi, đặc điểm cơ thể, khoang áo của chúng ?
Trai sông
Sống ở nước ngọt, có lối sống vùi lấp, là thân mềm,có 2 mảnh vỏ, khoang áo phát triển
Sò
Sống ở biển, có lối sống vùi lấp, là thân mềm, có 2 mảnh vỏ, khoang áo phát triển
Ốc sên
Sống ở cạn, có lối sống bò chậm chạp, là thân mềm, có 1 vỏ xoắn ốc, khoang áo phát triển
Ốc vặn
Sống ở nước ngọt, có lối sống bò chậm chạp, là thân mềm, có 1 vỏ xoắn ốc, khoang áo phát triển
Mực
Sống ở biển, di chuyển bằng cách bơi rất nhanh, là thân mềm, vỏ tiêu giảm, khoang áo phát triển
Quan sát và nhận xét về đặc điểm cấu tạo chung của đại diện (trai, ốc sên, mực) ?
Hình : Sơ đồ cấu tạo chung của các đại diện thân mềm
1. Chân ; 2. Vỏ(hay mai) đá vôi ; 3. Ống tiêu hoá ; 4. Khoang áo ; 5. Đầu
A- Trai ; B - Ốc sên ; C - Mực
Dựa vào thông tin đã biết, hoàn thành bảng sau ?
Đặc
điểm
Đại diện
Nước ngọt
Vùi lấp
Ở biển
Ở cạn
Ở biển
Nước ngọt
Vùi lấp
Bò chậm chạp
Bò chậm chạp
Bơi nhanh
1 vỏ xoắn ốc
2 mảnh vỏ
1 vỏ xoắn ốc
Tiêu giảm
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
Phân hoá
Phân hoá
Phân hoá
Phân hoá
Phân hoá
Hệ
tiêu hoá
2 mảnh vỏ
Dựa vào thông tin ở mục I-SGK và nội dung bảng trên em hãy nhận xét sự đa dạng của ngành thân mềm?
Đặc
điểm
Đại diện
Nước ngọt
Vùi lấp
Ở biển
Ở cạn
Ở biển
Nước ngọt
Vùi lấp
Bò chậm chạp
Bò chậm chạp
Bơi nhanh
Tiêu giảm
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
Phân hoá
Phân hoá
Phân hoá
Phân hoá
Phân hoá
Hệ
tiêu hoá
Ngành thân mềm đa dạng về: Số lượng loài, kích thước, nơi sống, lối sống và cấu tạo
Dựa vào nội dung bảng trên em hãy rút ra các đặc điểm chung của thân mềm
2 mảnh vỏ
2 mảnh vỏ
1 vỏ xoắn ốc
1 vỏ xoắn ốc
Kết luận: Đặc điểm chung của thân mềm là:
Là thân mềm, không phân đốt
Có vỏ đá vôi, hệ tiêu hoá phân hoá
- Có khoang áo phát triển
2. Vai trò:
Quan sát, nhận biết và tìm hiểu một số thông tin về vai trò của ngành thân mềm qua các hình ảnh sau ?
A
B
C
A : Ốc mút
B : Ốc tai
Vật chủ trung gian truyền
bệnh sán lá gan
C : Ốc đĩa : Vật chủ trung gian truyền
bệnh sán bã trầu
Dựa vào thông tin đã biết, hoàn thành bảng sau ?
1. Lợi ích :
Làm thực phẩm cho con người
- Làm thức ăn cho ĐV khác
- Làm đồ trang trí, trang sức
- Làm sạch môi trường nước
- Làm nguyên liệu xuất khẩu
- Có giá trị về mặt địa chất
2.Tác hại :
Là vật trung gian truyền bệnh giun sán
- Một số có hại cho cây trồng
Mực,sò, ốc, hến …
Hến, ốc, sò…
Ngọc trai, vỏ ốc…
Vỏ ốc, vỏ trai …
Trai, sò, hến…
Ốc sên, ốc bươu vàng
Ốc tai, ốc mút…
Mực, sò huyết…
Hoá thạch vỏ ốc, vỏ sò …
Vai trò
Dựa vào nội dung trong bảng .Em hãy cho biết lợi ích và tác hại của ngành thân mềm ?
Tiết 22 : Đặc điểm chung và vai trò của ngành thân mềm
I Đặc điểm chung
Là thân mềm, không phân đốt
Có vỏ đá vôi, hệ tiêu hoá phân hoá
Có khoang áo phát triển
II Vai trò
1. Lợi ích :
Làm thực phẩm cho con người
- Làm thức ăn cho ĐV khác
- Làm đồ trang trí, trang sức
- Làm sạch môi trường nước
- Làm nguyên liệu xuất khẫu
- Có giá trị về mặt địa chất
2.Tác hại :
- Là vật trung gian truyền bệnh giun sán
Một số có hại cho cây trồng
*Kết luận chung (SGK)
Qua bài em rút ra kết luận chung như thế nào?
1. Mực và ốc sên thuộc ngành thân mềm vì:
Thân mềm và không phân đốt
Có khoang áo phát triển
c. cả a và b

2. Đặc điểm nào dưới đây chứng tỏ mực thích nghi với lối di chuyển tốc độ nhanh.
Có vỏ cơ thể tiêu giảm
Có cơ quan di chuyển phát triển
c. cả a và b

3. Những thân mềm nào dưới đây có hại.
ốc sên, trai, sò
ốc sên, ốc đĩa, ốc bươu vàng
c. Mực, hà biển, hến
Chọn câu trả lời đúng nhất
HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ
- Học bài và trả lời ba câu hỏi trong SGK. Làm vở bài tập
- Đọc thêm mục “Em có biết” (Tr 73-SGK)
Chuẩn bị bài mới:
- Tìm hiểu hoạt động sống, cấu tạo, di chuyển của tôm sông
Kính chúc các Thầy giáo,
Cô giáo mạnh khoẻ.
Chúc các em học sinh chăm ngoan, học giỏi.