Bài 21. Chó sói và cừu trong thơ ngụ ngôn của La Phông-ten

I. Tìm hiểu chung
1.Tác giả và tác phẩm
a.Tác giả(1828-1993) là triết gia, sử gia, nhà nghiên cứu văn học Pháp, viên sĩ viên hàn lâm khoa học Pháp. Là tác giả của công trình nghiên cứu văn học nổi tiếng laphôngten và thơ ngụ ngôn.




Chó sói và cừu trong thơ ngụ ngôn của laphông ten
H.Ten

b.Tác phẩm:
- Đây là công trình nghiên cứu gồm 3 phần, mỗi phần lại chia thành nhiều chương
- Văn bản nghệ thuật này trích từ chương II, phần II của công trình.
2. §äc vµ gi¶i thÝch tõ khã

3.Thể loại và phương thức biểu đạt
? Văn bản chó sói và cừu trong thơ ngụ ngôn của Laphông ten được viết theo kiểu văn bản nào?
A.Nghị luận xã hội
B.Nghị luận văn chương.
C.Nghị luận một vấn đề tưởng đạo lí.
D.Nghị luận về một sự việc hiện tượng.
Nghị luận văn chương
Có ý kiến cho rằng văn bản "Chó sói và cừu ...."có thể chia làm 3 phần
A.Trích đoạn bài thơ của Laphôngten.
B.Hình tượng con cừu.
C.Hình tượng con chó.
Nhưng cũng có ý kiến khác lại cho là văn bản chỉ làm hai phần
A.Hình tượng con cừu qua cách nhìn của Laphông ten và Buyphông.
B.Hình tượng con sói qua cái nhìn của Laphông ten và Buyphông.
Nêu ý kiến của mình.
4. Bố cục
ý kiến thứ hai là đáp án đúng.
II. Tìm hiểu chi tiết.
1. Hình tượng con cừu.
a. Cái nhìn của Buy phông
? Viết về loài cừu Buy phông có cái nhìn như thế nào (dựa trên yếu tố nào)
- Dựa trên những đặc điểm cơ bản của chúng:
( Ưa lối sống bầy đàn, trí tụê chậm chạp, đần độn không có khả năng thích ứng với xung quanh, phản ứng theo bản năng bắt chước, không có ý thức tự vệ, không biết trốn tránh kẻ thù....)
? Nhận xét về cách miêu tả con cừu của Buy phông.
- Miêu tả khách quan, chính xác , đó là cái nhìn của nhà khoa học, dựa trên những đặc tính cơ bản của chúng.
b. Hình tượng cừu trong thơ ngụ ngôn của Laphông ten.
? Nhà thơ Laphông ten đã nhìn con cừu như thế nào? Có điểm gì khác Buy phông
-Viết về một con cừu cụ thể với những phẩm chất cụ thể và tốt đẹp của nó.
+ Hiền lành, tốt bụng, nhút nhát, chẳng bao giờ hại ai cả mà cũng không thể hại ai. (Buy phông cho cừu là ngu ngốc và sợ sệt, đần độn ....)
? Theo Laphôngten cừu có tình mẫu tử không? Nó biểu hiện như thế nào?
Có, nó cũng có những nét giống con người và cũng có những nét khác con người. Giống là ở đây nó biết phân biệt con nó với đám đông, khác là nó không để ý đến hoàn cảnh với thái độ thờ ơ cam chịu.)
? Trong đoạn này có câu văn miểu tả rất cảm động tình mẫu tử của cừu. Hãy tìm câu đó và chỉ rõ nó hay ở chỗ nào?
Thật cảm động thấy con cừu mẹ chạy tới khi nghe tiếng kêu rên của con nó, nhận ra con nó trong cả đám đông cừu kia,rồi đứng yên trên nền đất lạnh và bùn lầy và nhẫn nhục mắt như lơ đãng phía trước cho đến khi bú xong
? Theo em khi viết về con cừu La phông ten có sáng tạo gi?
- Nhân hóa cừu như con người, nó cũng có suy nghĩ và nói năng, hành động như con người.
C. Nghệ thuật mà H.Ten sử dụng trong đoạn này là gì?
- Nghệ thuật đối chiếu và so sánh hai cách nhìn khác nhau về một đối tượng. Một về lí tính và một về cảm tính. Cái nhìn lí tính thiên về quan sát khách quan,từ đó rút ra đặc điểm riêng chỉ loài cừu non mới có. Còn cách nhìn cảm tính có phần chủ quan,từ những rung động thầm kín bên trong mà nhận ra con vật với những vui buồn thân phận của con người.
? Đánh giá về hai cách nhìn
Cách nhìn khoa học là cách nhìn phân loại
- Cách nhìn văn chương là cách nhìn nhân văn-sự cảm thông gữa con người và con vật (Hai cách nhìn này không hoàn toàn giống nhau).
* LuyÖn tËp.
Tæ 1
Nhµ khoa häc ®· c¨n cø vµo ®©u ®Ó nhËn xÐt ®¸nh gi¸ vÒ loµi cõu.
A. Dùa trªn viÖc quan s¸t mét con vËt cô thÓ trong hoµn c¶nh cô thÓ.
B. Dùa trªn nh÷ng ®Æc tÝnh c¬ b¶n cña tõng loµi qua nghiªn cøu khoa häc.
C. Dùa trªn nh÷ng dßng th¬ miªu t¶ vÒ loµi vËt cña Laph«ng ten.
D. Dùa trªn nh÷ng ®Æc tÝnh cë b¶n cña loµi vËt gÇn gòi víi chóng.
Con cừu trong thơ ngụ ngôn cho những phẩm chất tốt đẹp gì?
A.Co cụm sợ sệt,đần độn.
B.Thân thương và tốt bụng.
C.Chỉ biết đứng ì ra đó hoặc bắt trước con đầu đàn.
D.bị gã chăn cừu xua đi.
Tổ 2: Tại sao nhà khoa học không nói về sự thân thương của loài cừu.
A.Loài cừu không có đặc điểm đó.
B.Vì Buy phông chưa phất hiện ra điều đó.
C.Vì nó không phải là đặc tính riêng có bản chỉ loài cừu mới có.
D.Vì Buy phông nhìn bằng con mắt của nhà khoa học.

C©u hái th¶o luËn: §Ó x©y dùng h×nh t­îng con cõu trong bµi th¬ Laph«ng ten ®· chän nh÷ng khÝa c¹nh nµo cña loµi vËt,®ång thêi cã s¸ng t¹o gi?
-Lùa chän mét chó cõu cô thÓ,®Æt vµo mét hoµn c¶nh cô thÓ,®èi mÆt víi Sãi.
-Kh¾c ho¹ cõu qua biÓu hiÖn,th¸i ®é,ng«n tõ vµ c¨n cø vµo ®¨c ®iÓm vèn cã cña cõu,biÓu hiÖn qua th¸i ®é ,ng«n ng÷ vµ c¨n cø ®Æc ®iÓm vèn cã cuae cõu:hiÒn lµnh,kh«ng h¹i ai,còng kh«ng cã kh¶ n¨ng hai ai.
-Nh©n c¸ch ho¸ cõu,cã suy nghÜ nãi n¨ng vµ hµnh ®éng nh­ con ng­êi” Xin bÖ h¹….”®ã chÝnh lµ nÐt s¸ng t¹o cña t¸c gØa khi x©y dùng.