Bài 21. Chó sói và cừu trong thơ ngụ ngôn của La Phông-ten

Tiết 108-109 VB Chó sói và cừu trong thơ ngụ ngôn của la phông ten

GV: Bùi Thị Chất Minh Trường THCS Gia Sàng TP Thái Nguyên
Hình ảnh chó sói và cừu trong thơ ngụ ngôn của La Phông-Ten
Hình ảnh chó sói và cừu trong thơ ngụ ngôn của La Phông-Ten
Chó sói và cừu trong thơ ngụ ngôn của laphông ten

HI-PÔ-LIT-TEN
Văn bản
Tiết 107- Ngữ Văn 9 -Bài 21
I.Giới thiệu Tác giả ,tác phẩm
1.Tác giả:


Tiết 108-109 VB Chó sói và cừu trong thơ ngụ ngôn của la phông ten

Hi-Pô-Lit-Ten

2.Tác phẩm:

- (1828-1893) - là triết gia, sử gia, nhà nghiên cứu văn học Pháp, viện sĩ viện hàn lâm khoa học Pháp. Là tác giả của công trình nghiên cứu văn học nổi tiếng laphôngten và thơ ngụ ngôn.

- Đây là công trình nghiên cứu về thơ của
la-Phông-Ten gồm 3 phần, mỗi phần lại chia thành nhiều chương
- Văn bản nghệ thuật này trích từ chương II, phần II của công trình.
*. §äc vµ gi¶i thÝch tõ khã

*.Thể loại và phương thức biểu đạt
? Văn bản chó sói và cừu trong thơ ngụ ngôn của Laphông ten được viết theo kiểu văn bản nào?
A.Nghị luận xã hội
B.Nghị luận văn chương.
C.Nghị luận một vấn đề tưởng đạo lí.
D.Nghị luận về một sự việc hiện tượng.
Nghị luận văn chương
Có ý kiến cho rằng văn bản "Chó sói và cừu ...."có thể chia làm 3 phần
A.Trích đoạn bài thơ của Laphôngten.
B.Hình tượng con cừu.
C.Hình tượng con chó.
Nhưng cũng có ý kiến khác lại cho là văn bản chỉ làm hai phần
A.Hình tượng con cừu qua cách nhìn của Laphông ten và Buyphông.
B.Hình tượng con sói qua cái nhìn của Laphông ten và Buyphông.
Nêu ý kiến của mình.
*. Bố cục
ý kiến thứ hai là đáp án đúng.
1. Hình tượng cừu trong thơ ngụ ngôn của La phông- ten và dưới ngòi bút của Buy-Phông.
? Nhà thơ Laphông ten đã nhìn con cừu như thế nào? Có điểm gì khác Buy phông
-Viết về một con cừu cụ thể với những phẩm chất cụ thể và tốt đẹp của nó(căn cứ vào những đặc tính vốn có).
+ Hiền lành, tốt bụng, nhút nhát,kêu rên,van xin chẳng bao giờ hại ai cả mà cũng không thể hại ai.
II.Tìm hiểu văn bản:
*Hình tượng con cừu trong thơ La Phông -Ten
Cừu: Như một chú bé ngoan đạo,ngây thơ,đáng thương,yếu ớt và tội nghiệp
? Theo La phông-ten cừu có tình mẫu tử không? Nó biểu hiện như thế nào?
Có, nó cũng có những nét giống con người và cũng có những nét khác con người. Giống là ở đây nó biết phân biệt con nó với đám đông, khác là nó không để ý đến hoàn cảnh với thái độ thờ ơ cam chịu.)
? Trong đoạn này có câu văn miêu tả rất cảm động tình mẫu tử của cừu. Hãy tìm câu đó và chỉ rõ nó hay ở chỗ nào?
Thật cảm động thấy con cừu mẹ chạy tới khi nghe tiếng kêu rên của con nó, nhận ra con nó trong cả đám đông cừu kia,rồi đứng yên trên nền đất lạnh và bùn lầy và nhẫn nhục mắt như lơ đãng phía trước cho đến khi bú xong
? Theo em khi viết về con cừu La phông ten có sáng tạo gì?
- Nhân hóa cừu như con người, nó cũng có suy nghĩ và nói năng, hành động như con người.

CHÓ SÓI VÀ CỪU TRONG THƠ NGỤ NGÔN LA-PHÔNG-TEN
Dưới ngòi bút của Buy-phông, hình ảnh cừu hiện ra như thế nào?
Ngu ngốc, sợ sệt, đần độn
 hiền lành, vô hại
*Hình ảnh con cừu dưới ngòi bút của Buy-Phông
CHÓ SÓI VÀ CỪU TRONG THƠ NGỤ NGÔN LA-PHÔNG-TEN
Vì sao Buy-phông lại có cách nhìn như vậy về cừu? Ông nhìn nhận sự vật dưới góc độ nào? ? ViÕt vÒ loµi cõu Buy ph«ng cã c¸i nh×n nh­ thÕ nµo (dùa trªn yÕu tè nµo)
Buy-phông là một nhà khoa học, ông nhìn nhận sự việc theo quan điểm chính xác, vì vậy ông chỉ nêu lên những đặc điểm cơ bản(về mặt sinh học) của chúng (nói chung).
- Dựa trên những đặc điểm cơ bản của chúng:
( Ưa lối sống bầy đàn, trí tụê chậm chạp, đần độn không có khả năng thích ứng với xung quanh, phản ứng theo bản năng bắt chước, không có ý thức tự vệ, không biết trốn tránh kẻ thù....)
? Nhận xét về cách miêu tả con cừu của Buy phông.
- Miêu tả khách quan, chính xác , đó là cái nhìn của nhà khoa học, dựa trên những đặc tính cơ bản của chúng.
VB- 107: CHÓ SÓI VÀ CỪU TRONG THƠ NGỤ NGÔN LA-PHÔNG-TEN
II.Tìm hiểu văn bản:1.
* con cừu dưới ngòi bút của Buy –phông-một nhà khoa học.
+Con cừu:Ngu ngốc, sợ sệt, đần độn
 hiền lành, vô hại
II. Tìm hiểu văn bản:
.

2) con sói dưới ngòi bút của nhµ th¬ La Ph«ng –Ten vµ Buy –phông một nhà khoa học.
* con sói dưới ngòi bút của nhµ th¬ La Ph«ng –Ten
Hình tượngcon chó sói trong thơ ngụ ngôn của La Phông-Ten hiện lên như thế nào?
VB- 107: CHÓ SÓI VÀ CỪU TRONG THƠ NGỤ NGÔN LA-PHÔNG-TEN (tiếp)
Theo La-phông-ten , chó sói có đơn giản là tên bạo chúa khát máu và đáng ghét không? Vì sao?
*Nhân vật: là một con chó sói cụ thể, một gã vô lại gÇy gi¬ x­¬ng, ®ãi meo ®i kiÕm måi, b¾t gÆp cõu non….
*Sói muốn kiếm cớ gây sự, cho rằng cừu làm đục nguồn nước, nói xấu sói... sói đói meo,muốn ăn thịt cừu một kẻ độc ác, là bạo chúa của cừu.
*Chó sói có tính cách phức tạp:độc ác mà khổ sở, một tên trộm cướp mà bất hạnh, đói khát, vụng về, thường xuyên bị mắc mưu, bị ăn đòn, bị truy đuổi…
Nêu những chi tiết về hình ảnh chó sói dưới mắt nhìn của La-phông-ten
+Một con chó sói(cụ thể) đói meo, gầy giơ xương.
+Tâm địa độc ác, gian giảo,hống hách, đáng ghét
bi kịch của sự độc ác
--La-phông-ten dựng một vở hài kịch về sự ngu ngốc

CHÓ SÓI VÀ CỪU TRONG THƠ NGỤ NGÔN LA-PHÔNG-TEN
Dưới ngòi bút của Buy-phông, hình ảnh chã sói hiện ra như thế nào?
Thù ghét sự kết bạn, lấm lét,hoang dã, hó rïng rîn,h«i, b¶n tÝnh h­ háng, gớm ghiếc  sèng cã hại,chÕt v« dông, đáng ghét
*Hình ảnh con chó sói dưới ngòi bút của Buy-Phông
CHÓ SÓI VÀ CỪU TRONG THƠ NGỤ NGÔN LA-PHÔNG-TEN
Vì sao Buy-phông lại có cách nhìn như vậy về sãi? Ông nhìn nhận sự vật dưới góc độ nào?
Buy-phông là một nhà khoa học, ông nhìn nhận sự việc theo quan điểm chính xác, vì vậy ông chỉ nêu lên những đặc điểm cơ bản(về mặt sinh học) của chúng (nói chung).
-Buy-phông dựng một vở bi kịch về sự độc ác
VB- 107: CHÓ SÓI VÀ CỪU TRONG THƠ NGỤ NGÔN LA-PHÔNG-TEN (tiếp)
*Nhân vật: là một con chó sói kh«ng cụ thể,chØ ra nh÷ng ®Æc tÝnh chung cña c¶ loµi.
*Chó sói có ®Æc tính loµi d· thó ¨n thÞt, cã mïi h«i, tiÕnghó rïng rîn , ¨n sèng nuèt t­¬i…
*Hình tượng sói d­íi ngßi bót cña Buy Ph«ng:
-Buy-phông dựng một vở bi kịch về sự độc ác
-
hình ảnh chó sói d­íi ngßi bót cña Buy- Ph«ng hiÖn lªn nh­ thÕ nµo?
Loài vật đáng ghét.lấm lét ,hoang dã, sống có hại, chết vô dụng.
VB- 107: CHÓ SÓI VÀ CỪU TRONG THƠ NGỤ NGÔN LA-PHÔNG-TEN (tiếp)
Tìm hiểu văn bản:
Hãy đối chiếu hai cách tả của hai ngòi bút: Buy-phông và La-phông-ten, từ đó rút ra nghệ thuật sáng tạo của một nhà nghệ sĩ.
1) con cừu dưới ngòi bút của La Ph«ng Ten vµ Buy –phông-một nhà khoa học.
2)Chó sói trong thơ ngụ ngôn La-phông-ten vµ Buy Ph«ng:
*Sự sáng tạo của nhà nghệ sĩ:
+Quan sát tinh tế, nhạy cảm, trí tưởng tượng phong phú, phóng khoánghình ảnh chân thực, gợi cảm.
+Biện pháp nghệ thuật: nhân hoá  Phù hợp chuyện ngụ ngôn.
+Xúc cảm trước nhân vật (loài vật).
+Gởi gắm bài học đạo lý sâu sắc (về cái thiện và cái ác).
Buy-phông-nhà KH.
La-phông-ten-nhà NS.
Tả chính xác, khách
quan, dựa trênquan sát,
nghiên cứu, phân tích
để khái quát những
đặc tính cơ bản của
từng loài vật
Quan sát tinh tế, nhạy cảm,
trí tưởng tượng phong phú.
Nhập thân vào đối tượng
để giúp người đọc hiểu thêm,
nghĩ thêm về đạo lý trên đời
(về cái thiện và cái ác,
sự đối mặt giữa kẻ yếu
và kẻ mạnh…).Cừu và sói
đã được nhân hoá thể hiện
những tâm trạng và tính cách
khác nhau…
Đó là đặc điểm bản chất của
sáng tạo nghệ thuật
Đó là đặc điểm bản chất của sáng tạo nghệ thật.
VB- 107: CHÓ SÓI VÀ CỪU TRONG THƠ NGỤ NGÔN LA-PHÔNG-TEN (tiếp)
Tìm hiểu văn bản
Hãy phân tích nghệ thuật nghị luận của Hi-pô-lit-ten trong văn bản.
1) con cừu) dưới ngòi bút của La Ph«ng –Ten vµ Buy –phông-một nhà khoa học.
2)Chó sói trong thơ ngụ ngôn La-phông-ten vµ Buy Ph«ng:
*Sự sáng tạo của nhà nghệ sĩ:
*Nghệ thuật nghị luận của H.Ten:
+Lập luận so sánh hai cách nhìn, chấp nhận sự đồng nhất, nêu bật sự khác biệt.
+Khẳng định đặc trưng sáng tạo nghệ thuật của người nghệ sĩ.
+Phân tích, so sánh, chứng minh làm rõ luận điểmsống động, thuyết phục.
Mạch lập luận trong văn bản như thế nào?
Tác giả đã dùng những phương pháp
nghị luận nào?
Qua bài viết, tác giả muốn khẳng định điều gì?
VB- 107: CHÓ SÓI VÀ CỪU TRONG THƠ NGỤ NGÔN LA-PHÔNG-TEN (tiếp)
II.Tìm hiểu văn bản:
+Con cừu:Ngu ngốc, sợ sệt, đần độn
 hiền lành, vô hại
+Con sói:Thù ghét sự kết bạn, lấm lét,hoang dã, gớm ghiếc  có hại, đáng ghét
C. Nghệ thuật mà H.Ten sử dụng trong đoạn này là gì?
- Nghệ thuật đối chiếu và so sánh hai cách nhìn khác nhau về một đối tượng. Một về lí tính và một về cảm tính. Cái nhìn lí tính thiên về quan sát khách quan,từ đó rút ra đặc điểm riêng chỉ loài cừu non mới có. Còn cách nhìn cảm tính có phần chủ quan,từ những rung động thầm kín bên trong mà nhận ra con vật với những vui buồn thân phận của con người.
VB- 107: CHÓ SÓI VÀ CỪU TRONG THƠ NGỤ NGÔN LA-PHÔNG-TEN (tiếp)
IV.Tổng kết:
Qua phân tích văn bản, em rút ra được những bài học chủ yếu nào?
Bằng cách so sánh hình tượng con cừu và con chó sói trong thơ ngụ ngôn La-phông-ten và cách nhìn của nhà khoa học Buy-phông, Hi-pô-lit-ten đã nêu bật đặc trưng của sáng tác nghệ thuật là in đậm dấu ấn cách nhìn, cách nghĩ riêng của nhà văn , đó là đặc điểm, bản chất của sáng tạo nghệ thuật.
GHI NHỚ:
Ghi nhớ/SGK)
? Đánh giá về hai cách nhìn
Cách nhìn khoa học là cách nhìn phân loại
- Cách nhìn văn chương là cách nhìn nhân văn-sự cảm thông giữa con người và con vật (Hai cách nhìn này không hoàn toàn giống nhau).
* LuyÖn tËp.
Tæ 1
Nhµ khoa häc ®· c¨n cø vµo ®©u ®Ó nhËn xÐt ®¸nh gi¸ vÒ loµi cõu.
A. Dùa trªn viÖc quan s¸t mét con vËt cô thÓ trong hoµn c¶nh cô thÓ.
B. Dùa trªn nh÷ng ®Æc tÝnh c¬ b¶n cña tõng loµi qua nghiªn cøu khoa häc.
C. Dùa trªn nh÷ng dßng th¬ miªu t¶ vÒ loµi vËt cña Laph«ng ten.
D. Dùa trªn nh÷ng ®Æc tÝnh cë b¶n cña loµi vËt gÇn gòi víi chóng.
Con cừu trong thơ ngụ ngôn cho những phẩm chất tốt đẹp gì?
A.Co cụm sợ sệt,đần độn.
B.Thân thương và tốt bụng.
C.Chỉ biết đứng ì ra đó hoặc bắt trước con đầu đàn.
D.bị gã chăn cừu xua đi.

CHÓ SÓI VÀ CỪU TRONG THƠ NGỤ NGÔN LA-PHÔNG-TEN
Câu 1: Hãy điền tên 3 tác giả :Hi-pô-lit-ten, Buy-phông và La-phông-ten vào chỗ trống ứng với lời giới thiệu đúng về tác giả.
La-phông-ten
Buy-phông
Hi-pô-lit-ten
Nhà thơ ngụ ngôn nổi tiếng của Pháp thế kỷ XVII,
Tác giả bài thơ “Chó sói và cừu non”.
Nhà vạn vật học, nhà văn Pháp thế ký XVIII,
tác giả công trình Vạn vật học nổi tiếng.
Triết gia, nhà nghiên cứu văn học Pháp thế kỷ XIX,
tác giả công trình nghiên cứu về La-phông -ten
và thơ ngụ ngôn của ông.
Tổ 2: Tại sao nhà khoa học không nói về sự thân thương của loài cừu.
A.Loài cừu không có đặc điểm đó.
B.Vì Buy phông chưa phất hiện ra điều đó.
C.Vì nó không phải là đặc tính riêng có bản chỉ loài cừu mới có.
D.Vì Buy phông nhìn bằng con mắt của nhà khoa học.

C©u hái th¶o luËn: §Ó x©y dùng h×nh t­îng con cõu trong bµi th¬ Laph«ng ten ®· chän nh÷ng khÝa c¹nh nµo cña loµi vËt,®ång thêi cã s¸ng t¹o gi?
-Lùa chän mét chó cõu cô thÓ,®Æt vµo mét hoµn c¶nh cô thÓ,®èi mÆt víi Sãi.
-Kh¾c ho¹ cõu qua biÓu hiÖn,th¸i ®é,ng«n tõ vµ c¨n cø vµo ®¨c ®iÓm vèn cã cña cõu,biÓu hiÖn qua th¸i ®é ,ng«n ng÷ vµ c¨n cø ®Æc ®iÓm vèn cã cuae cõu:hiÒn lµnh,kh«ng h¹i ai,còng kh«ng cã kh¶ n¨ng hai ai.
-Nh©n c¸ch ho¸ cõu,cã suy nghÜ nãi n¨ng vµ hµnh ®éng nh­ con ng­êi” Xin bÖ h¹….”®ã chÝnh lµ nÐt s¸ng t¹o cña t¸c gi¶khi x©y dùng.
HƯỚNG DẪN HỌC TẬP:
1)BÀI HỌC:
 Nắm vững các kiến thức cơ bản của văn bản”Chó sói và cừu…”.
 Học thuộc lòng đoạn thơ đầu “Chó sói và chiên con”.
 Đọc thêm toàn văn bài thơ “Chó sói và chiên con”.
2)BÀI MỚI: Nghị luận về một vấn đề tư tưởng đạo lý.
 Đọc kĩ và tìm hiểu bài “Tri thức là sức mạnh”
Soạn bài luyện tập: “Thời gian là vàng”
Ch©n thµnh c¶m ¬n
quý thÇy c« gi¸o vµ
c¸c em !