Bài 20. Tổng kết chương I: Điện học

I. Tự kiểm tra
II. Vận dụng:
III. Trò chơi ô chữ
I. Tự kiểm tra
1. Cường độ dòng điện I chạy qua một dây dẫn phụ thuộc như thế nào vào hiệu điện thế U giữa hai đầu dây dẫn đó ?
TL:Cường độ dòng điện I chạy một dây dẫn tỉ lệ thuận với hiệu điện thế U giữa hai đầu dây dẫn đó.
2. Nếu đặt hiệu điện thế U giữa hai đầu một dây dẫn và I là cường độ dòng điện chạy qua dây dẫn đó thì thương số là giá trị của đại lượng nào đặc trưng cho dây dẫn? Khi thay đổi hiệu điện thế U thì giá trị này có thay đổi không? Vì sao?
TL: Thương số là giá trị của điện trở R được đặc trưng cho dây dẫn. Khi thay đổi hiệu điện thế U thì giá trị này không đổi, vì hiệu điện thế U tăng hay giảm bao nhiêu lần thì cường độ I cũng tăng hoặc giảm bấy nhiêu lần.
C3: Vẽ sơ đồ mạnh điện, trong đó có sử dụng ampe kế và vôn kế để xác định điện trở của một dây dẫn.
I. Tự kiểm tra
I. Tự kiểm tra
C4: Viết công thức điện trở tương đương đối với:
a. Đoạn mạch gồm hai điện trở R1 và R2 mắc nối tiếp.
b. Đoạn mạch gồm hai điện trở R1 và R2 mắc song song.
TL: a. Đoạn mạch nối tiếp : RTD = R1 + R2
b. Đoạn mạch song song:RTD=
I. Tự kiểm tra
Câu 5: Hãy cho biết:
Điện trở của dây dẫn thay đổi như thế nào khi chiều dài của nó tăng lên gấp 3 lần?
Điện trở của dây dẫn thay đổi như thế nào khi tiết diện của nó tăng lên bốn lần?
Vì sao dựa vào điện trở suất có thể nói đồng dẫn điện tốt hơn nhôm?
Hệ thức nào thể hiện mối liên hệ giữa điện trở R của dây dân với chiều dài l, tiết diện S và điện trở suất của vật liệu làm dây dẫn?
I. Tự kiểm tra
TLC5: a. Điện trở của dây dẫn tăng lên 3 lần khi chiều dài của nó tăng lên 3 lần.
b. Điện trở của dây dẫn giảm đi 4 lần khi tiết diện của nó tăng lên 4 lần.
c. Có thể nói đồng dẫn điện tốt hơn nhôm vì điện trở suất đồng bé hơn điện trở suất của nhôm.
d. Đó là hệ thức: R =


I. Tự kiểm tra
Câu 6: Viết đầy đủ các câu dưới đây:
Biến trở là một điện trở ………………… và có thể được dùng để …………...........................................................
Các điện trở dùng trong kĩ thuật có kích thước ……….. và có trị số được …. ……… hoặc được xác định theo các ………….
Có thể thay đổi trị số
Thay đổi, điều chỉnh cường độ dòng điện
nhỏ
ghi sẵn
vòng màu
Câu 7: Viết đầy đủ các câu dưới đây:
Số oat ghi trên mỗi dụng cụ điện cho biêt ……………….
Công suất tiêu thụ điện năng của một đoạn mạch bằng tích ………….
Công suất định mức của dụng cụ đó
của hiệu điện thế giữa hai đầu đoạn mạnh và cường độ dòng điện chạy qua đoạn mạnh đó
Câu 8: Hãy cho biết:
Điện năng sử dụng bởi một dụng cụ điện được xác định theo công suất, hiệu điện thế, cường độ dòng điện và thời gian sử dụng bằng công thức nào?
Các dụng cụ điện có tác dụng gì trong việc biến đổi năng lượng? Nêu một số ví dụ.
Câu 9: Phát biểu và viết hệ thức của định luật Jun- Len xơ.
TL: - Phát biểu
- Q = I2Rt
I. Tự kiểm tra
TL: A= P.t = UIt
Tự cho ví dụ
Câu 10: Cần phải thực hiện những quy tắc nào để đảm bảo an toàn khi sử dụng điện năng ?


I.Tự kiểm tra
TL:-Chỉ làm TN dành cho HS THCS với hiệu điện thế dưới 40oC
Phải sử dụng dd có vỏ bọc cách điện đúng theo qui định
Cần mắc cầu chì có cường độ định mức phù hợp với mỗi dụng cụ điện dùng trong mạng điện gia đình
Không được tự mình tiếp xúc với mạng điện gia đình
Phải ngắt công tắc hoặc cầu chì trước khi thay bóng đèn và đảm bảo cách điện giữa cơ thể người và nền nhà
Nối đất cho võ kin loại của các dụng cụ hay thiết bị điện


I. Tự kiểm tra
Câu 11: Hãy cho biết:
a. Vì sao phải sử dụng tiết kiệm điện năng?
b. Có những cách nào để sử dụng kiệm điện năng?
TL: a) - Trả tiền điện ít, giảm bớt chi phí gia đình
Các thiết bị và dụng cụ điện được sử dụng lâu bền
Giảm bớt sự cố gây tổn hại chung do hệ thống cung cấp điện bị quá tải vào những giờ cao điểm
Dành phần điện năng cho sản xuất, cho những vùng chưa có điện và cho xuất khẩu
b) – Sử dụng các dụng cụ hay thiết bị điện có công suất hợp lí, vừa đủ mức cần thiết.
- Chỉ sử dụng các dụng cụ hay thiết bị điện trong những lúc cần thiết

Câu12: Đặt một hiệu điện thế 3V vào hai đầu dây dẫn bằng hợp kim thì cđdđ chạy qua dd này là 0,2A. Hỏi nếu tăng thêm 12V nữa cho hđt giữa hai đầu dd này thì cđdđ qua nó có giá trị nào dưới đây ?
A. 0,6A
B. 0,8A
C. 1A
D. Một giá trị khác
I. Tự kiểm tra
II. Vận dụng
I. Tự kiểm tra
II. Vận dụng:
Câu 13: §Æt mét hiÖu ®iÖn thÕ U vµo hai ®Çu c¸c d©y dÉn kh¸c nhau vµ ®o c­êng ®é dßng ®iÖn I ch¹y qua mçi d©y dÉn ®ã. C©u ph¸t biÓu nµo sau ®©y lµ ®óng khi tÝnh th­¬ng sè cho mçi d©y dÉn?
A. Th­¬ng sè nµy cã gi¸ trÞ nh­ nhau ®èi c¸c d©y dÉn?
B. Th­¬ng sè nµy cã gi¸ trÞ cµng lín ®èi víi d©y dÉn nµo th× d©y dÉn ®ã cã ®iÖn trë cµng lín.
C. Th­¬ng sè nµy cã gi¸ trÞ cµng lín ®èi víi d©y dÉn nµo th× d©y dÉn ®ã cã ®iÖn trë cµng nhá.
D. Th­¬ng sè nµy kh«ng cã gi¸ trÞ x¸c ®Þnh ®èi víi mçi d©y dÉn.
I. Tự kiểm tra
II. Vận dụng:
Câu14: §iÖn trë R1= 30 chÞu ®­îc dßng ®iÖn cã c­êng ®é lín nhÊt lµ 2A vµ ®iÖn trë R2= 10 chÞu ®­îc dßng ®iÖn cã c­êng ®é lín nhÊt lµ 1A. Cã thÓ m¾c nèi tiÕp hai điÖn trë nµy vµo hiÖu ®iÖn thÕ nµo d­íi ®©y.
A. 80V v× ®iÖn trë t­¬ng ®­¬ng cña m¹ch lµ 40 vµ chÞu ®­îc dßng ®iÖn cã c­êng ®é lín nhÊt lµ 2A.
B. 70V v× ®iÖn trë R1 chÞu ®­îc hiÖu ®iÖn thÕ lín nhÊt 60V, ®iÖn trë R2 chÞu ®­îc 10V.
C. 120 V v× ®iÖn trë t­¬ng ®­¬ng cña m¹ch lµ 40 vµ chÞu ®­îc dßng ®iÖn cã c­êng ®é tæng céng lµ 3A.
D. 40V v× ®iÖn trë t­¬ng ®­¬ng cña m¹ch lµ 40 vµ chÞu ®­îc dßng ®iÖn cã c­êng ®é 1A.
I. Tự kiểm tra
II. Vận dụng:
Câu15. Cã thể m¾c // hai ®iÖn trë ®· cho ë c©u 14 vµo hiÖu ®iÖn thÕ nµo d­íi ®©y.
A. 10V B. 22,5V C. 60V D. 15V

. vì hiệu điện thế lớn nhất giữa hai đầu dây dẫn 1 và 2 lần lượt là:U1= IR1 = 2. 30 = 60V và U2 = 1. 10 = 10V. Mắc song song thì chúng có hiệu điện thế bằng nhau. Để cho cả hai dây cùng không hỏng thì hiệu điện thế của mạch phải bằng 10V.
II. Vận dụng:
Chọn D. Nếu chập hai dây này với nhau thỡ tiết diện tăng gấp đôi, chO nên điện trở này giảm hai lần. Vậy điện trở mới là: 3 .
Tự kiểm tra

II. Vận dụng:
Câu17. Khi m¾c nèi tiÕp hai ®iÖn trë R1 vµ R2 vµo hiÖu ®iÖn thÕ 12V th× dßng ®iÖn qua bóng cã c­êng ®é I= 0,3A. NÕu m¾c // hai ®iÖn trë nµy còng vµo hiÖu ®iÖn thÕ 12V th× dßng ®iÖn m¹ch chÝnh cã c­êng ®é I’ = 1,6A. H·y tÝnh R1 vµ R2.
I.Tự kiểm tra
TL: - Điện trở tương đương của hai điện trở mắc nối
tiếp là RTĐ= R1+R2 = = = 40
Điện trở tương đương của hai điện trở mắc song song
là RTĐ= = U/I’= 12/1,6 = 7,5

Vậy: R1+R2= 40 (1)
(R1.R2) / (R1+R2) = 7,5 (2)
Giải hệ phương trình (1) và (2) ta được R1= 30 ;
R2= 10 ( hoặc R1= 10 ; R2= 30
I. Tự kiểm tra
II. Vận dụng:
C18.
a. T¹i sao bé phËn chÝnh cña nh÷ng dông cô ®èt nãng b»ng ®iÖn ®Òu lµm b»ng d©y cã ®iÖn trë suÊt lín?
b. TÝnh ®iÖn trë cña Êm ®iÖn cã ghi 220V- 1000 W khi Êm ho¹t ®éng b×nh th­êng.
c. D©y ®iÖn trë cña Êm ®iÖn trªn ®©y lµm b»ng nicrom dµi 2m vµ cã tiÕt diÖn trßn. TÝnh ®­êng kÝnh tiÕt diÖn cña d©y ®iÖn trë nµy
TL: a) Bộ phận chính (dây đốt) của các dụng cụ đốt nóng bằng điện làm bằng chất có điện trở suất lớn nên điện trở của chúng lớn. Còn dây dẫn bằng đồng có điện trở suất rất nhỏ nên điện trở rất nhỏ. Khi có dòng điện chạy qua thì nhiệt lượng hầu như chỉ toả ra ở đây đốt mà không toả ra trên dây dẫn theo định luật Jun-Len-xơ.
I. Tự kiểm tra
II. Vận dụng:
Từ CT: S=


C18.
I. Tự kiểm tra
II. Vận dụng:
Câu19. Mét bÕp ®iÖn lo¹i 220V- 1000W ®­îc sö dông víi hiÖu ®iÖn thÕ 220V ®Ó ®un s«i 2lÝt n­íc cã nhiÖt ®é ban ®Çu 250C. HiÖu suÊt cña qu¸ tr×nh ®un lµ 85%.
a. TÝnh thêi gian ®un s«i n­íc, biÕt nhiÖt dung riªng cña n­íc lµ 4200J/kg.K
b. Mçi ngµy ®un s«i 4lÝt n­íc b»ng bÕp ®iÖn trªn ®©y víi cïng ®iÒu kiÖn ®· cho th× trong 1th¸ng (30 ngµy) ph¶i tr¶ bao nhiªu tiÒn ®iÖn cho viÖc ®un n­íc nµy? Cho r»ng gi¸ ®iÖn lµ 700 ®ång mâi kW.h .
c. NÕu gËp ®«i d©y ®iÖn trë cña bÕp nµy vµ vÉn sö dông hiÖu ®iÖn thÕ 220V th× thêi gian ®un s«i 2 lÝt n­íc cã nhiÖt ®é ban ®Çu vµ hiÖu suÊt nh­ trªn lµ bao nhiªu?
I. Tự kiểm tra
II. Vận dụng:
Câu19.
I. Tự kiểm tra
II. Vận dụng:
Câu 20. Mét khu d©n c­ sö dông c«ng suÊt ®iÖn trung b×nh lµ 4,95 kW víi hiÖu ®iÖn thÕ 220V. D©y t¶i ®iÖn tõ tr¹m cung cÊp tíi khu d©n c­ nµy cã ®iÖn trë tæng céng lµ 0,4
a. TÝnh hiÖu ®iÖn thÕ gi÷a hai ®Çu ®­êng d©y t¹i tr¹m cung cÊp ®iÖn.
b. TÝnh tiÒn ®iÖn mµ khu nµy ph¶i tr¶ trong mét th¸ng (30 ngµy), biÕt r»ng thêi gian dïng ®iÖn trong mét ngµy trung b×nh lµ 6 giê vµ gi¸ ®iÖn lµ 700 ®ång mçi kW.h
c. TÝnh ®iÖn n¨ng hao phÝ trªn d©y t¶i ®iÖn.
I. Tự kiểm tra
II. Vận dụng:
Gợi ý câu 20:
a) Tính cường độ đòng điện qua dây dẫn: I =
Tính hiệu điện thế trên dây:Ud= I.Rd
Tính hiệu điện thế giữa hai đầu đường dây tại trạm cung cấp:UO=U+Ud
b) Tớnh ti?n di?n m� khu v?c ph?i tr?
A =P.t T= ?
c) Điện năng hao phí trên dây Ahp = Ud.Id.t

PHẦN III: GIẢI Ô CHỮ
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
C1. Trong một dây dẫn có dòng điện chạy qua thì cường độ dòng điện và hiệu điện thế có mối quan hệ như thế nào?
C2. Điện trở tương đương lớn hơn điện trở thành phần thuộc cách mắc nào?
C3. Đây là một trong những sự phụ thuộc của điện trở.
C4. Đây là giá trị ghi trên các dụng cụ dùng điện.
C5. Dụng cụ nào dùng để xác định điện trở của dây dẫn?
C6. Dụng cụ này dùng để thay đổi cường độ dòng điện trong mạch.
C7. Người ta căn cứ điều này để chọn vật liệu làm dây dẫn .
C8. Đây là tên của nhà bác học đã tìm ra mối quan hệ giữa U và I khi đặt vào hai đầu dây dẫn.
C9. Để đo năng lượng sử dụng điện ta dùng cái gì?
C10. Khi 10 R mắc // với nhau thì nó có mấy điểm chung.
C11. Một trong những tác dụng của dòng điện.
C12. Đây là tên của định luật xác định nhiệt lượng toả ra trên dây dẫn.
10s
9s
8s
7s
6s
5s
4s
3s
2s
1s
0s
10s
9s
8s
7s
6s
5s
4s
3s
2s
1s
0s
10s
9s
8s
7s
6s
5s
4s
3s
2s
1s
0s
10s
9s
8s
7s
6s
5s
4s
3s
2s
1s
0s
10s
9s
8s
7s
6s
5s
4s
3s
2s
1s
0s
10s
9s
8s
7s
6s
5s
4s
3s
2s
1s
0s
10s
9s
8s
7s
6s
5s
4s
3s
2s
1s
0s
10s
9s
8s
7s
6s
5s
4s
3s
2s
1s
0s
10s
9s
8s
7s
6s
5s
4s
3s
2s
1s
0s
10s
9s
8s
7s
6s
5s
4s
3s
2s
1s
0s
10s
9s
8s
7s
6s
5s
4s
3s
2s
1s
0s
10s
9s
8s
7s
6s
5s
4s
3s
2s
1s
0s
XIN CHÂN THÀNH CẢM ƠN
TRƯỜNG THCS VĨNH BÌNH BẮC 2
Bài học đến đây đã kết thúc xin chân thành cám ơn quí thầy cô và các em HS