Bài 20. Thuyết minh về một danh lam thắng cảnh

Rủ nhau xem cảnh Kiếm Hồ
Xem cầu Thê Húc, xem chùa Ngọc Sơn
Đài nghiên, tháp bút chưa mòn,
Hỏi ai gây dựng, nên non nước này?
( ca dao )
Thứ sáu ngày 06 tháng 02 năm 2009
Tập làm văn :
Tiết 83

I. Giới thiệu một danh lam thắng cảnh
1. Văn bản:
Hồ Hoàn Kiếm và đền Ngọc Sơn
Văn bản:
HỒ HOÀN KIẾM VÀ ĐỀN NGỌC SƠN
Nếu tính từ khi hồ Hoàn Kiếm còn là một đoạn của dòng cũ sông Hồng để lại sau khi sông chuyển dòng thì tới nay hồ đã có đến vài nghìn tuổi. Nhưng cái tên Hoàn Kiếm thì mới có từ năm thế kỉ nay. Trước đó, hồ có tên là Lục Thủy vì nước hồ bốn mùa xanh ngắt. Tới thế kỉ XV có tên Hoàn Kiếm do sự tích Lê Lợi trả gươm. Truyện kể rằng Lê Lợi khi còn ở Lam Sơn có bắt được một thanh gươm. Gươm ấy luôn ở bên ông trong suốt mười năm chinh chiến. Khi dẹp xong giặc Minh, vua Lê về Thăng Long, một hôm ngự thuyền dạo chơi trên hồ Lục Thủy, bỗng một con rùa nổi lên, ông rút gươm ra trỏ thì rùa liền đớp ngay thanh gươm mà lặn xuống. Như vậy là vua trả gươm cho trời. Vì vậy, hồ có tên là Hoàn Kiếm, gọi nôm na là Hồ Gươm. Sau thủy quân dùng hồ làm nơi luyện tập nên có thêm tên là hồ Thủy Quân.
Theo truyền thuyết thì đời Lê Thánh Tông (nửa sau thế kỉ XV) chỗ này là gò Tháp Rùa từng là Điếu Đài tức là nơi vua đến ngồi câu cá. Đến thời Vĩnh Hựu, chúa Trịnh Giang lập cung Khánh Thụy ở đảo Ngọc làm nơi hóng gió ngày hè. Đầu thế kỉ XIX, một ngôi chùa được dựng lên trên nền cung Khánh Thụy cũ và có tên chùa Ngọc Sơn. Ít lâu sau, nơi đây không thờ Phật nữa mà thờ thánh Văn Xương (chủ về văn chương, khoa cử) và Đức thánh Trần (tức anh hùng Trần Quốc Tuấn), do vậy được đổi gọi là đền Ngọc Sơn. Năm 1864, Nguyễn Văn Siêu, nhà văn hóa lớn của Hà Nội thời đó, đã đứng ra sửa sang l?i toàn cảnh. Trên gò Ngọc Bội, ông xây một ngọn tháp hình bút lông, thân tháp có tạc ba chữ Tả thanh thiên (có nghĩa là viết lên trời xanh). Đó là Tháp Bút. Đi qua Tháp Bút tới một cửa cuốn gọi là Đài Nghiên vì trên có đặt một cái nghiên mực bằng đá. Qua Đài Nghiên đến cầu Thê Húc (có nghĩa là nơi ánh mặt trời đậu lại). Cầu dẫn đến cổng đền Ngọc Sơn. Đền có ba nếp, nếp ngoài là bái đường, nếp giữa là nơi thờ Văn Xương và nếp sau thờ Trần Hưng Đạo. Trước mặt bái đường là Trấn Ba Đình (đình chắn sóng). Nhìn thẳng về hướng nam là Tháp Rùa. Tháp chỉ mới có từ cuối thế kỉ XIX nhưng đã trở thành biểu tượng quen thuộc của Hồ Gươm Hà Nội.
Ngày nay khu vực quanh hồ đã thành tên là Bờ Hồ, là nơi nhân dân thủ đô dạo chơi ngày hè, nơi đón giao thừa, lại còn là nơi tổ chức hội hoa đăng - đèn hoa - pháo hoa - trong những dịp lễ tết hằng năm.
(Theo Lịch văn hóa tổng hợp 1987 - 1990 )
Thứ sáu ngày 06 tháng 02 năm 2009
Tập làm văn :
Tiết 83
I. Giới thiệu một danh lam thắng cảnh
1. Văn bản :
Hồ Hoàn Kiếm và Đền Ngọc Sơn

1, Bài viết
giới thiệu
thắng cảnh nào?


2, Bài viết giúp em
hiểu biết những gì
về Hồ Hoàn Kiếm
và Đền Ngọc Sơn?
- Đối tượng:
Hồ Hoàn Kiếm và đền Ngọc Sơn
+Nguồn gốc hình thành: một đoạn
của dòng cũ sông Hồng để lại.
+Tên cũ:Lục thủy .Tên mới: Hồ Hoàn Kiếm
(Hồ Gươm) Có khi còn được gọi là Hồ Thủy
Quân.
+Thần tích: Lê Lợi trả gươm (Ý nghĩa tên gọi)

* Hồ Hoàn Kiếm
* Đền Ngọc Sơn
+Nguồn gốc hình thành :- Đời chúa Trịnh
lập cung Khánh Thuỵ ? TK.XIX ngôi chùa
được mọc lên có tên là Ngọc Sơn.
- Năm 1864 Nguyễn Siêu xây tháp bút,
đài nghiên, Qua đền có cầu Thê Húc.
4, Muốn có những
tri thức ấy ,người ta
phải làm như thế nào?
3, Qua dĩ, ta th?y,
muốn viết bài giới
thiệu một danh lam
thắng cảnh như vậy
cần có những
kiến thức nào?

5, Theo em có thể giới
Thiệu Hồ Hoàn Kiếm
và Đền Ngọc Sơn
bằng quan sát
được không? Vì sao ?

6, Từ việc tìm hiểu
văn bản trên, em
rút ra được kết luận
gì trong việc thuyết
minh về một danh
lamThắng cảnh?
Thứ sáu ngày 06 tháng 02 năm 2009
Tập làm văn :
Tiết 83
I. Giới thiệu một danh lam thắng cảnh
Văn bản:
Hồ Hoàn Kiếm và Đền Ngọc Sơn

- Đối tượng:
Hồ Hoàn Kiếm và đền Ngọc Sơn
+Nguồn gốc hình thành: một đoạn
của dòng cũ sông Hồng để lại.
+Tên cũ:Lục thủy .Tên mới: Hồ Hoàn Kiếm (Hồ Gươm) Có khi còn được gọi là Hồ Thủy Quân.
+Thần tích : Lê Lợi trả gươm (Ý nghĩa tên gọi)

* Hồ Hoàn Kiếm
* Đền Ngọc Sơn
+Nguồn gốc hình thành :-Đời chúa Trịnh
lập cung Khánh Thuỵ ? TK.XIX ngôi chùa
được mọc lên có tên là Ngọc Sơn.
- Năm 1864 Nguyễn Siêu xây tháp bút,
đài nghiên, Qua đền có cầu Thê Húc.

7. Bài viết được sắp xếp
theo bố cục, thứ tự nào?
2. Bố cục
1. Cách giới thiệu
Đoạn 1: Giôùi thieäu Hoà Hoaøn Kieám
Đoạn 2: Giôùi thieäu ñeàn Ngoïc Sôn
3 đoạn
Đoạn 3 : Giôùi thieäu bôø Hoà
->Trình tư �sắp xếp theo không gian ,
vị trí từng cảnh : H? - đền - bờ hồ.
8, Em có nhận xét gì
về bố cục của bài văn?
Bố cục của bài này có
thiếu phần nào không?
Toàn cảnh Hồ Gươm
H? Hoàn Ki?m nhìn t? Quảng trường Đông Kinh nghĩa thục
HỒ GƯƠM - XANH MÀU NƯỚC
HỒ GƯƠM - THÁP RÙA
Cầu Thê Húc
Cổng vào đền Ngọc Sơn
Tháp Bút
Cụ Rùa nổi lên
Hè về trên Hồ gương
MỘT THOÁNG HỒ GƯƠM
Thứ sáu ngày 06 tháng 02 năm 2009
Tập làm văn :
Tiết 83
I. Giới thiệu một danh lam thắng cảnh
Văn bản:
Hồ Hoàn Kiếm và Đền Ngọc Sơn

- Đối tượng:
Hồ Hoàn Kiếm và đền Ngọc Sơn
+Nguồn gốc hình thành: một đoạn
của dòng cũ sông Hồng để lại.
+Tên cũ:Lục thủy .Tên mới: Hồ Hoàn
Kiếm (Hồ Gươm) Có khi còn được gọi
là Hồ Thủy Quân.
+Thần tích Lê Lợi trả gươm (Ý nghĩa tên gọi)

* Hồ Hoàn Kiếm
* Đền Ngọc Sơn
+Nguồn gốc hình thành :-Đời chúa Trịnh
lập cung Khánh Thuỵ ? TK.XIX ngôi chùa
được mọc lên có tên là Ngọc Sơn.
Năm 1864 Nguyễn Siêu xây tháp bút,
đài nghiên, Qua đền có cầu Thê Húc.

2. Bố cục
1. Cách giới thiệu
Đoạn 1: Giôùi thieäu Hoà Hoaøn Kieám
Đoạn 2: Giôùi thieäu ñeàn Ngoïc Sôn
3 đoạn
Đoạn 3 : Giôùi thieäu bôø Hoà
->Trình tư �sắp xếp theo không gian ,
vị trí từng cảnh : H? - đền - bờ hồ.
9, Sau khi xem một số
hình ảnh về Hồ Gương,
em thấy về nội dung,
bài thuyết minh trên
còn thiếu phần nào
nữa không?
10,Từ phần tìm hiểu trên,
em rút ra kết luận gì
khi làm bài văn thuyết
Minh về một danh lam
thắng cảnh?
- Muốn viết bài giới thiệu về một danh lam thắng cảnh thì tốt nhất phải đến nơi thăm thú, quan sát hoặc tra cứu sách vở, hỏi han những người hiểu biết về nơi ấy.
- Bài giới thiệu nên có bố cục đủ ba phần. Lời giới thiệu ít nhất có kèm theo miêu tả, bình luận thì sẽ hấp dẫn hơn. Tuy nhiên, bài giới thiệu phải dựa trên cơ sở kiến thức đáng tin cậy và có phương pháp thuyết minh phù hợp.
-Lời văn cần chính xác và biểu cảm.
Thứ sáu ngày 06 tháng 02 năm 2009
Tập làm văn :
Tiết 83
I. Giới thiệu một danh lam thắng cảnh
Văn bản:
Hồ Hoàn Kiếm và Đền Ngọc Sơn

- Đối tượng:
Hồ Hoàn Kiếm và đền Ngọc Sơn
+Nguồn gốc hình thành: một đoạn
của dòng cũ sông Hồng để lại.
+Tên cũ:Lục thủy .Tên mới: Hồ Hoàn
Kiếm (Hồ Gươm) Có khi còn được gọi
là Hồ Thủy Quân.
+Thần tích Lê Lợi trả gươm (Ý nghĩa tên gọi)

* Hồ Hoàn Kiếm
* Đền Ngọc Sơn
+Nguồn gốc hình thành :-Đời chúa Trịnh
lập cung Khánh Thuỵ ? TK.XIX ngôi chùa
được mọc lên có tên là Ngọc Sơn.
Năm 1864 Nguyễn Siêu xây tháp bút,
đài nghiên, Qua đền có cầu Thê Húc.

* Ghi nhớ
SGK: Trang 34
2. Bố cục
1. Cách giới thiệu
Đoạn 1: Giôùi thieäu Hoà Hoaøn Kieám
Đoạn 2: Giôùi thieäu ñeàn Ngoïc Sôn
3 đoạn
Đoạn 3 : Giôùi thieäu bôø Hoà
->Trình tư �sắp xếp theo không gian ,
vị trí từng cảnh : H? - đền - bờ hồ.
II. LUYỆN TẬP
Lập lại bố cục bài giới thiệu Hồ Hoàn Ki?m và đền Ngọc Sơn một cách h?p lí
* Giới thiệu về hồ Hoàn kiếm và đền Ngọc Sơn.
->Hồ Hoàn Kiếm là một danh lam thắng cảnh
có ý nghĩa về lịch sử,văn hoá nổi tiếng của nước ta.
->Hà Nội có nhiều cảnh đẹp, trong đó hồ Hoàn Kiếm và đền Ngọc Sơn là một thắng cảnh được nhiều người trong nước và du khách nước ngoài y�u m?n.
I. Mở bài
II. Thân bài
* Giới thiệu hồ Hoàn Kiếm
+ Giới thiệu về vị trí địa lí: Nằm giữa trung tâm
của thủ đô Hà Nội.
+ Giới thiệu về diện tích, khái quát về hồ:
Có những phần nào "Hồ-bờ h?-tháp rùa -
đền Ng?c Sơn- cầu Thê Húc"
+ Giôùi thieäu veà nguoàn goác hình thaønh ,teân goïi cuõ,
+ Giôùi thieäu veà thaàn tích:- Leâ Lôïi traû göôm
-yù nghóa teân goïi.
+ Giôùi thieäu sô veà loaïi ruøa soáng döôùi hoà,
maøu nöôùc hoà..
* Giới thiệu về đền Ngọc Sơn
( theo bài )
* Giới thiệu sơ về cầu Thê Húc
* Giới thiệu về bờ hồ : cây cối
xung quanh bờ hồ,mọi người
nghỉ ngơi, ngắm cảnh.
III. Kết bài
+ Hồ Hoàn Kiếm là chiếc lẵng
hoa xinh đẹp giữa lòng thủ đô
Hà Nội
+Vị trí của thắng cảnh trong đời
sống tình cảm của con người.
+ Nêu ý nghĩa về lich sử,văn
hoá,xã hội
+ Nêu bài học giữ gìn
Chuẩn bị bài:
+ Học thuộc phần ghi nhớ
+ Ôn tập về văn bản thuyết minh