Bài 20. Nguyên tử, phân tử chuyển động hay đứng yên?

Chào mừng quý thầy cô về dự giờ hội giảng!
Môn: Vật lý 8
GV dạy: Hồ Thị Xuân Trang
Câu 1. Các chất được cấu tạo như thế nào?( 4đ)
Câu 2. Cá muốn sống được phải có không khí, nhưng ta thấy cá vẫn sống được trong nước. Hãy giải thích?( 4đ)
Kiểm tra miệng:
Câu 3. Bài mới hôm nay sẽ học có tựa là gì? Gồm các nội dung nào?( 2đ)
Câu 1. Các chất được cấu tạo như thế nào?( 4đ)
Các chất được cấu tạo từ các hạt riêng biệt gọi là nguyên tử, phân tử.
Giữa các nguyên tử, phân tử có khoảng cách.
Kiểm tra miệng:
Câu 2. Cá muốn sống được phải có không khí, nhưng ta thấy cá vẫn sống được trong nước. Hãy giải thích?( 4đ)
Cá vẫn sống được trong nước vì các phân tử không khí có thể xen vào khoảng cách giữa các phân tử nước => trong nước có không khí.
Câu 3. Bài mới hôm nay sẽ học có tựa là gì? Gồm các nội dung nào?( 2đ)
Gồm các nội dung:
I.THÍ NGHIỆM BƠ – RAO
II. CÁC NGUYÊN TỬ, PHÂN TỬ CHUYỂN ĐỘNG KHÔNG NGỪNG.
III. CHUYỂN ĐỘNG PHÂN TỬ VÀ NHIỆT ĐỘ.
IV. VẬN DỤNG
Kiểm tra miệng:
Bài mới: Bài 20. NGUYÊN TỬ, PHÂN TỬ CHUYỂN ĐỘNG HAY ĐỨNG YÊN?
? Tại sao trong nước có không khí mặc dù không khí nhẹ hơn nước?
Câu 2. Cá vẫn sống được trong nước vì các phân tử không khí có thể xen vào khoảng cách giữa các phân tử nước => trong nước có không khí.
NGUYÊN TỬ, PHÂN TỬ CHUYỂN ĐỘNG HAY ĐỨNG YÊN?
Tiết 24. Bài 20.
Hãy tưởng tượng giữa sân bóng đá có một quả bóng khổng lồ và rất nhiều học sinh từ mọi phía chạy đến xô đẩy quả bóng. Vì những xô đẩy này không cân bằng nên quả bóng lúc bay lên khi rơi xuống, lúc bật sang trái, khi lăn sang phải … ( H20.1)
Trò chơi này tưởng như chẳng liên quan gì đến nguyên tử, phân tử, thế mà lại có thể giúp ta hiểu một trong những tính chất quan trọng nhất của nguyên tử, phân tử sẽ học trong bài này?
H 20.1
NGUYÊN TỬ, PHÂN TỬ CHUYỂN ĐỘNG HAY ĐỨNG YÊN?
Tiết 24: Bài 20
I.THÍ NGHIỆM BƠ - RAO
Năm 1827, nhà bác học Brao-nơ ( người Anh), khi quan sát các hạt phấn hoa trong nước bằng kính hiển vi đã phát hiện thấy chúng chuyển động không ngừng về mọi phía.
Ở thời kì đó, lí thuyết về vật chất được cấu tạo từ các nguyên tử, phân tử chưa ra đời nên ông không làm sao giải thích được chuyển động kì lạ này.
Quan sát minh họa chuyển động của hạt phấn hoa trong nước.
NGUYÊN TỬ, PHÂN TỬ CHUYỂN ĐỘNG HAY ĐỨNG YÊN?
Tiết 24: Bài 20
I.THÍ NGHIỆM BƠ - RAO
 Chúng chuyển động không ngừng về mọi phía
Em có nhận xét gì về chuyển động của các hạt phấn hoa?
Tiết 24: Bài 20
NGUYÊN TỬ, PHÂN TỬ CHUYỂN ĐỘNG HAY ĐỨNG YÊN?
II. CÁC NGUYÊN TỬ, PHÂN TỬ CHUYỂN ĐỘNG KHÔNG NGỪNG
 Giải thích sự chuyển động của các hạt phấn hoa trong thí nghiệm của Brao-nơ bằng cách dùng sự tương quan giữa chuyển động của các hạt phấn hoa với chuyển động của quả bóng
C1: Quả bóng tương tự với hạt nào trong thí nghiệm của Brao-nơ?
C1: Quả bóng tương tự với hạt phấn hoa trong thí nghiệm của Brao- nơ.
C2: Các học sinh tương tự với hạt nào trong thí nghiệm của Brao- nơ?
C2: Các học sinh tương tự với phân tử nước.
C3: Tại sao các phân tử nước có thể làm cho các hạt phấn hoa chuyển động?
C3: Các phân tử nước chuyển động không ngừng, trong khi chuyển động nó va chạm vào vào các hạt phấn hoa từ nhiều phía, các va chạm này không cân bằng nhau làm cho các hạt phấn hoa chuyển động hỗn độn không ngừng.
Vậy : Các nguyên tử, phân tử chuyển động hỗn độn không ngừng.
Hạt phấn hoa
Phân tử nước
Tiết 24: Bài 20
NGUYÊN TỬ, PHÂN TỬ CHUYỂN ĐỘNG HAY ĐỨNG YÊN?
II.CÁC NG.TỬ, P.TỬ CHUYỂN ĐỘNG KHÔNG NGỪNG
Quan sát:
NGUYÊN TỬ, PHÂN TỬ CHUYỂN ĐỘNG HAY ĐỨNG YÊN?
Tiết 24: Bài 20
III. CHUYỂN ĐỘNG PHÂN TỬ VÀ NHIỆT ĐỘ
Nếu tăng nhiệt độ của nước thì chuyển động của các hạt phấn hoa như thế nào?
- Nhiều thí nghiệm khác cũng cho kết quả tương tự
? Hãy rút ra kết luận về chuyển động của các phân tử và nhiệt độ?
 Nhiệt độ càng cao thì các nguyên tử, phân tử cấu tạo nên vật chuyển động càng nhanh => chuyển động nhiệt
Tiết 24: Bài 20
NGUYÊN TỬ, PHÂN TỬ CHUYỂN ĐỘNG HAY ĐỨNG YÊN?
IV. VẬN DỤNG
C4. Đổ nhẹ nước vào một bình đựng dung dịch đồng sunfat màu xanh( H20.4). Vì nước nhẹ hơn nên nổi ở trên tạo thành một mặt phân cách giữa hai chất lỏng. Sau một thời gian, mặt phân cách này mờ dần rồi mất hẳn. Trong bình chỉ còn một chất lỏng đồng nhất màu xanh nhạt. Nước và đồng sunfat đã hòa lẫn vào nhau.
Hiện tượng này gọi là hiện tượng khuếch tán.
? Hãy dùng những hiểu biết của mình về nguyên tử, phân tử để giải thích hiện tượng trên?
GIẢI THÍCH: Các phân tử nước và đồng sunfat đều chuyển động không ngừng về mọi phía, nên các phân tử đồng sunfat có thể chuyển động lên trên xen vào khoảng cách giữa các phân tử nước và các phân tử nước có thể chuyển động xuống dưới xen vào khoảng cách giữa các phân tử đồng sunfat.
Cứ như thế làm cho mặt phân cách giữa nước và đồng sunfat mờ dần cuối cùng trong bình chỉ còn một chất lỏng đồng chất màu xanh nhạt.
IV. V?N D?NG
C5: Tại sao trong nước hồ, ao, sông, biển lại có không khí mặc dù không khí nhẹ hơn nước rất nhiều?
Do các phân tử không khí chuyển động không ngừng về mọi phía,va chạm vào nhau. Các phân tử khí ở cạnh mặt nước rơi xuống nước xen kẽ vào khoảng cách của các phân tử nước => trong nước có không khí
C6: Hiện tượng khuếch tán có xảy ra nhanh hơn khi tăng nhiệt độ không? Tại sao?
Có, vì khi nhiệt độ tăng các phân tử chuyển động nhanh hơn.
C7: Bỏ vài hạt thuốc tím vào cốc nước lạnh và một cốc đựng nước nóng. Quan sát hiện tượng và giải thích?
Tiết 24: Bài 20
NGUYÊN TỬ, PHÂN TỬ CHUYỂN ĐỘNG HAY ĐỨNG YÊN?
Trong cốc nước nóng, thuốc tím tan nhanh hơn vì các phân tử chuyển động nhanh hơn

Bài 1. Hãy chỉ ra kết luận đúng trong các kết luận sau:
A. Nguyên tử,phân tử chuyển động càng nhanh thì vật cũng chuyển động càng nhanh.
B. Các nguyên tử, phân tử chuyển động không ngừng.
C. Nguyên tử, phân tử chuyển động chậm thì vật cũng chuyển động chậm.
D. Cả A và C đều đúng
Bài 2. Khi các nguyên tử, phân tử cấu tạo nên vật chuyển động nhanh thì đại lượng nào sau đây tăng?
A. Khối lượng của vật
B. Trọng lượng của vật
C. Nhiệt độ của vật
D. Cả khối lượng và trọng lượng của vật.
Bài 3:
a) Tại sao khi mở lọ nước hoa trong lớp học thì cả lớp ngửi thấy mùi nước hoa?
b) Tại sao phải mất vài giây sau ở cuối lớp mới ngửi thấy mùi nước hoa?
Trả lời:
a) Do các phân tử nước hoa chuyển động hỗn độn không ngừng nên khi mở lọ nước hoa một số phân tử nước hoa có thể chuyển động tới mũi ta làm ta ngửi thấy mùi nước hoa.
b) Do các phân tử nước hoa trong khi chuyển động va chạm vào nhau và va chạm vào các phân tử không khí làm chúng chuyển động díc dắc mà không theo đường thẳng.
+ Các chất được cấu tạo từ các hạt riêng biệt gọi là nguyên tử, phân tử.
+ Giữa các nguyên tử, phân tử có khoảng cách.
+ Các nguyên tử, phân tử chuyển động không ngừng.
+ Nhiệt độ của vật càng cao thì các nguyên tử, phân tử cấu tạo nên vật chuyển động càng nhanh.
* Bốn nội dung cơ bản về tính chất của nguyên tử, phân tử là:
Hướng dẫn HS tự học
* BÀI CŨ
Học thuộc ghi nhớ SGK/70,73
Đọc phần: “Có thể em chưa biết”.
Làm bài tập: 20.1 - 20.6 SBT
Vẽ sơ đồ tư duy: cấu tạo các chất( 4 nội dung đã học)
* BÀI MỚI: Bài 21. “NHIỆT NĂNG”
Đọc trước nội dung các phần trả lời vào bài soạn các câu hỏi sau:
? Nhiệt năng của vật là gì?
? Nêu các cách làm thay đổi nhiệt năng của một vật?
? Nhiệt lượng là gì?
? Trả lời các câu hỏi: C1- C5
Mỗi nhóm chuẩn bị một đồng xu
CHÚC SỨC KHỎE QUÝ THẦY CÔ
CHÀO THÂN ÁI !