Bài 20. Nguyên tử, phân tử chuyển động hay đứng yên?

Hình 20.1
Vô số
Nhỏ bé
Chạy từ nhiều phía va chạm vào bóng
Học sinh
1
Khổng lồ
Chuyển động không ngừng về mọi phía
Quả bóng
Số lượng
Kích thước
Diễn biến
Năm 1827 nhà sinh vật học người Anh là Bơ - rao đã tiến hành quan sát bằng kính hiển vi sự chuyển động của các hạt phấn hoa trong nước

Nhà sinh vật học Bơ - rao
Nước
Hạt phấn hoa
Chuyển động của hạt phấn hoa
trong thí nghiệm của Bơ-rao
Hình 20.1
Hạt phấn hoa
Hình 20.3
SỰ VA CHẠM CỦA CÁC PHÂN TỬ NƯỚC VÀO HẠT PHẤN HOA
Phân tử nước
Nước nóng
Tương tự với hạt nào?
C1 : Quả bóng
Hạt phấn hoa
Tương tự với hạt nào?
C2 : Những học sinh
Các phân tử nước
Chuyển động
không ngừng về mọi phía
va chạm vào hạt phấn hoa.
Vô s
Vô số
Vô số
1
1
Nhỏ bé
Nhỏ bé
Khổng lồ
Khổng lồ
Chạy từ nhiều phía va chạm vào quả bóng
Chuyển động không ngừng về mọi phía
Chuyển động không ngừng về mọi phía
C3: Tại sao các phân tử nước có thể làm cho các hạt phấn hoa chuyển động?
Trả lời:
Do các phân tử nước chuyển động không ngừng và va chạm vào các hạt phấn hoa từ nhiều phía, mà các va chạm này không cân bằng nhau nên làm cho các hạt phấn hoa chuyển động không ngừng.
Trong thí nghiệm Bơ-rao nếu ta càng tăng nhiệt độ của nước thì chuyển động của các hạt phấn hoa càng nhanh.
Nước lạnh
Nước nóng
GHI NHỚ
* Các nguyên tử, phân tử chuyển động không ngừng.

* Nhiệt độ của vật càng cao thì các nguyên tử, phân tử cấu tạo nên vật chuyển động càng nhanh.
C4:
Sau một thời gian nước và đồng sunfat (CuSO4) đã hoà lẫn vào nhau vì các phân tử nước và đồng sunfat đều chuyển động không ngừng về mọi phía nên các phân tử đồng sunfat có thể chuyển động lên trên, xen vào khoảng cách giữa các phân tử nước và các phân tử nước có thể chuyển động xuống dưới, xen vào khoảng cách giữa các phân tử đồng sunfat do đó nước và đồng sunfat đã hoà lẫn vào nhau.
Hiện tượng này gọi là hiện tượng khuếch tán.
* Hiện tượng khuếch tán là hiện tượng các chất tự trộn lẫn vào nhau.
* Hiện tượng khuếch tán xảy ra ở tất cả các chất.


Vàng
1mm
Chi


Vàng
Chỡ

Chỡ
Ví dụ: Ép chặt một thỏi vàng vào một thỏi chì.
Trả lời:
Do các phân tử không khí chuyển động không ngừng về mọi phía nên trong nước hồ, ao, sông, ngòi luôn có không khí.
C5: Tại sao trong nước hồ, ao, sông biển lại có không khí mặc dù không khí nhẹ hơn nước?
C6:
Hiện tượng khuếch tán có xảy ra nhanh hơn khi tăng nhiệt độ của nước không?
Trả lời:
Hiện tượng khuếch tán có xảy ra nhanh hơn khi tăng nhiệt độ của nước vì khi đó các phân tử chuyển động nhanh hơn.
C7: Bỏ vài giọt thuốc tím vào một cốc đựng nước lạnh và một cốc đựng nước nóng. Quan sát hiện tượng và giải thích?
Trả lời:
Trong cốc nước nóng thuốc tím tan nhanh hơn vì các phân tử chuyển động nhanh hơn.
Hướng dẫn về nhà
- Học thuộc phần ghi nhớ.
- Giải thích các hiện tượng đã nêu trong bài và làm các bài tập trong sách bài tập trang 27.
- Đọc phần có thể em chưa biết.
Ngày nay kính hiển vi hiện đại đã chụp được ảnh của một số nguyên tử, phân tử một số chất và không còn ai nghi ngờ về sự tồn tại của những hạt nguyên tử, phân tử này. Tuy nhiên trạng thái của các phân tử, nguyên tử trong vật chất như thế nào? Bài học hôm nay chúng ta sẽ cùng tìm hiểu: