Bài 20. Nghị luận về một vấn đề tư tưởng, đạo lí

phạm hữu trần tiến - thcs an thuy, quang binh
Trang bìa
Trang bìa:
Tiết 109 NGHỊ LUẬN VỀ MỘT VẤN ĐỀ TƯ TƯỞNG, ĐẠO LÝ Trang bìa:
I. TÌM HIỂU BÀI NGHỊ LUẬN VỀ MỘT VẤN ĐỀ TƯ TƯỞNG ĐẠO LÍ
1. Thế nào là nghị luận về một vấn đề tư tưởng, đạo lí:
1. ThÕ nµo lµ nghÞ luËn vÒ mét vÊn ®Ò t­ t­ëng, ®¹o lÝ ? *V¨n b¶n: "Tri thøc lµ søc m¹nh" - VÊn ®Ò nghÞ luËn: Gi¸ trÞ cña tri thøc khoa häc vµ ng­êi trÝ thøc. -> VÊn ®Ò thuéc lÜnh vùc t­ t­ëng, ®¹o ®øc, lèi sèng. *Ghi nhí (sgk-36). I. TÌM HIỂU BÀI NGHỊ LUẬN VỀ MỘT VẤN ĐỀ TƯ TƯỞNG ĐẠO LÍ 2a. Yêu cầu nội dung và hình thức bài nghị luận:
2. Yªu cÇu néi dung vµ h×nh thøc cña bµi nghÞ luËn vÒ mét t­ t­ëng, ®¹o lÝ: a. Yªu cÇu néi dung: - Bµi v¨n cã bè côc ba phÇn: Më bµi (®o¹n 1) Th©n bµi (®o¹n 2,3) KÕt bµi (®o¹n 4) Mở bài:

Mở bài:

Nêu vấn đề bàn luận.

- Nội dung vấn đề:

Tri thức là sức mạnh.

Ai có tri thức người đó có sức mạnh.

Thân bài:
*Th©n bµi : - §o¹n 2 LuËn ®iÓm DÉn chøng: : Lµm s¸ng tá vÊn ®Ò. (C©u 1): Tri thøc lµ søc m¹nh. (C©u 2 ®Õn c©u 8): KÓ c©u chuyÖn vÒ chuyªn gia Xten-met-x¬ sö dông tri thøc cøu mét c¸i m¸y khái sè phËn mét ®èng phÕ liÖu. Kh¼ng ®Þnh l¹i luËn ®iÓm (C©u 9,10) -> PhÐp lËp luËn ph©n tÝch, tæng hîp Thân bài:
- §o¹n 3: LuËn ®iÓm (C©u 1): Tri thøc còng lµ søc m¹nh cña c¸ch m¹ng. DÉn chøng (C¸c c©u cßn l¹i):Nãi vÒ viÖc B¸c Hå ®· thu hót nhiÒu nhµ trÝ thøc lín theo Ng­êi tham gia ®ãng gãp cho cuéc kh¸ng chiÕn chèng Ph¸p, chèng MÜ vµ c«ng cuéc x©y dùng ®Êt n­íc. -> PhÐp lËp luËn chøng minh Kết bài:
* KÕt bµi: KÕt thóc vµ më réng vÊn ®Ò - Néi dung: Phª ph¸n mét sè ng­êi kh«ng biÕt quý träng tri thøc, sö dông tri thøc kh«ng ®óng chç. Tri thức:
Tri thøc lµ søc m¹nh Tri thøc còng lµ søc m¹nh cña c¸ch m¹ng Phª ph¸n mét sè ng­êi kh«ng biÕt quý träng tri thøc, sö dông tri thøc kh«ng ®óng chç Tri thøc ®óng lµ søc m¹nh Ghi nhớ:
* Ghi nhí: Yªu cÇu vÒ néi dung cña bµi nghÞ luËn nµy lµ ph¶i lµm s¸ng tá c¸c vÊn ®Ò t­ t­ëng, ®¹o lý b»ng c¸c c¸ch gi¶i thÝch, chøng minh, so s¸nh, ®èi chiÕu, ph©n tÝch, ... ®Ó chØ ra chç ®óng hay chç sai cña mét t­ t­ëng nµo ®ã, nh»m kh¼ng ®Þnh t­ t­ëng cña ng­êi viÕt. Nghị luận:
b. Yêu cầu về hình thức:
b. Yªu cÇu vÒ h×nh thøc: * Ghi nhí: VÒ h×nh thøc, bµi viÕt ph¶i cã bè côc ba phÇn; cã luËn ®iÓm ®óng ®¾n, s¸ng tá; lêi v¨n chÝnh x¸c, sinh ®éng. II. LUYỆN TẬP
Luyện tập:
V¨n b¶n: Thêi gian lµ vµng. Nhãm 1: V¨n b¶n trªn thuéc lo¹i nghÞ luËn nµo? Nhãm 2: V¨n b¶n nghÞ luËn vÒ vÊn ®Ò g×? ChØ ra luËn ®iÓm chÝnh cña nã? Nhãm 3: PhÐp lËp luËn chñ yÕu trong bµi nµy lµ g×? C¸ch lËp luËn trong bµi cã søc thuyÕt phôc nh­ thÕ nµo? a. V¨n b¶n thuéc lo¹i nghÞ luËn t­ t­ëng, ®¹o lý v× bµn luËn vÒ gi¸ trÞ cña thêi gian. b. V¨n b¶n nghÞ luËn vÒ vÊn ®Ò: gi¸ trÞ cña thêi gian. - LuËn ®iÓm chÝnh: Thêi gian lµ vµng. c. PhÐp lËp luËn chñ yÕu: Ph©n tÝch vµ chøng minh - C¸c luËn ®iÓm ®­îc triÓn khai theo lèi ph©n tÝch nh÷ng biÓu hiÖn chøng tá thêi gian lµ vµng. Sau mçi luËn ®iÓm lµ dÉn chøng chøng minh cho luËn ®iÓm. II. LUYỆN TẬP. Luyện tập:
Trong những đề bài sau, đề nào không thuộc bài nghị luận về vấn đề tư tưởng đạo lý?
A. Suy nghĩ về đạo lý “Uống nước nhớ nguồn”.
B. Suy nghĩ từ truyện ngụ ngôn “ếch ngồi đáy giếng”.
C. Suy nghĩ về câu “Có chí thì nên”.
D. Suy nghĩ về một tấm gương vượt khó.
III. HƯỚNG DẪN HỌC
Hướng dẫn học:
Làm bài tập : Đề “Giúp đỡ bạn là hạnh phúc .” Cần nắm vững: Nghị luận một vấn đề tư tưởng, đạo lí khác với bài nghị luận về một sự việc, hiện tượng trong đời sống như thế nào. Chuẩn bị bài: Liên kết câu & đoạn văn. III. HƯỚNG DẪN HỌC Kết thúc: