Bài 20. Hợp kim sắt: Gang, thép

KIỂM TRA BÀI CŨ
Câu 1 :
Nêu các tính chất hoá học của sắt ?
Bài tập 4 _ SGK trang 60 :
Sắt tác dụng được với chất nào sau đây :
a. Dung dịch muối Cu(NO3)2,
b. H2SO4 đặc nguội,
c. Khí Cl2
d. Dung dịch ZnSO4
Viết các phương trình hoá học và ghi điều kiện nếu có .
Câu 1:
Fe tác dụng được với phi kim( O2, Cl2.), với dung dịch axit, và với dung dịch muối
Câu 2:
Fe tác dụng được với:
Fe + Cu(NO3)2 ? Fe(NO3)2 + Cu?
2Fe + 3Cl2 ? 2FeCl3
to
Thứ tư ngày 26 tháng 11 năm 2008
Các em hãy cho biết:
Hợp kim là gì ? Hợp kim của sắt có nhiều ứng dụng nhất là những loại hợp kim nào ?
- Hợp kim là chất rắn thu được sau khi làm nguội hỗn hợp nóng chảy của nhiều kim lọai khác nhau hoặc của kim lọai và phi kim.
- Hợp kim của sắt có nhiều ứng dụng là gang và thép
?
I. HỢP KIM CỦA SẮT
Hợp kim là chất rắn thu được sau khi làm nguội hỗn hợp nóng chảy của nhiều kim lọai khác nhau hoặc của kim lọai và phi kim.
Thứ tư ngày 26 tháng 11 năm 2008
TIẾT 26 - BÀI 20

HỢP KIM SẮT: GANG, THÉP
Thứ tư ngày 26 tháng 11 năm 2008
HỢP KIM SẮT: GANG, THÉP
TIẾT 26 - BÀI 20

Làm chi tiết máy, vật dụng, dụng cụ lao động, vật liệu x.d...
Dùng để luyện thép, đúc bệ máy, ống dẫn nước .
Ứng
dụng
Có tính đàn hồi, cứng và ít bị ăn mòn hơn so với sắt
Giòn và cứng hơn sắt
Tính chất
Thép là hợp kim của sắt với Cacbon, và một số nguyên tố khác (Si, Mn, S, ...) trong đó hàm lượng Cacbon <2%
Gang là hợp kim của sắt với Cacbon, và một số nguyên tố khác (Si, Mn, S, ...) trong đó hàm lượng Cacbon từ 2-5%
Thành
phần
Thép
Gang
I. HỢP KIM CỦA SẮT
- Gang là gì? Thép là gì?
Thành phần của gang
Cho biết điểm giống và khác nhau giữa gang và thép?
Giống nhau
Khác nhau
Thành phần của thép
?
?
Em hãy kễ một số nguyên liệu chính dùng để sản suất gang?
I. HỢP KIM CỦA SẮT
* Gang là gì? Thép là gì?
II. SẢN XUẤT GANG
1. Nguyên liệu.
(SGK trang 61)
2. Nguyên tắc.
- Dùng cacbon oxit (CO) khử oxit sắt ở nhiệt độ cao trong lò luyện kim (lò cao)
Thứ tư ngày 26 tháng 11 năm 2008
HỢP KIM SẮT: GANG, THÉP
TIẾT 26 - BÀI 20

Quặng, đá vôi, than cốc có kích thước vừa phải được đưa vào lò cao qua miệng lò và xếp thành từng lớp xen kẽ nhau. Không khí nóng được thổi từ hai bên lò từ dưới lên
I. HỢP KIM CỦA SẮT
* Gang là gì? Thép là gì?
II. SẢN XUẤT GANG.
1. Nguyên liệu.
2. Nguyên tắc.
3. Quá trình sản xuất.
- Các phản ứng chính
* Phản ứng tạo thành khí CO
C + O2 ? CO2
CO2 + C ? 2CO
* Khí CO khử oxit sắt trong quặng thành sắt
3CO + Fe2O3? 2Fe + 3CO2
Hoặc
4CO + Fe3O4? 3Fe +4CO2
- Vai trò của CaCO3
CaCO3 ? CaO + CO2
CaO + SiO2? CaSiO3 (xỉ)
Thứ tư ngày 26 tháng 11 năm 2008
HỢP KIM SẮT: GANG, THÉP
TIẾT 26 - BÀI 20

to
to
to
to
( lọai xỉ )
to
to
I. HỢP KIM CỦA SẮT.
* Gang là gì? Thép là gì?
II. SẢN XUẤT GANG.
1. Nguyên liệu.
2. Nguyên tắc.
3. Quá trình sản xuất.
III. SẢN XUẤT THÉP.
1. Nguyên liệu.
(SGK trang 62)
2. Nguyên tắc.
- Oxi hóa một số kim loại, phi kim để loại ra khỏi gang phần lớn các nguyên tố C, Si, Mn, S .
Thứ tư ngày 26 tháng 11 năm 2008
HỢP KIM SẮT: GANG, THÉP
TIẾT 26 - BÀI 20

Mô tả quá trình sản suất thép (lò Bet-xơ-me )?
?
Thổi khí oxi vào lò đựng gang nóng chảy ở nhiệt độ cao. Khí oxi oxi hóa các nguyên tố trong gang như C, Mn, Si, S .
C + O2 ? CO2
S + O2 ? SO2
CO2 , SO2 .
to
to
I. HỢP KIM CỦA SẮT
* Gang là gì?Thép là gì?
II. SẢN XUẤT GANG.
1. Nguyên liệu.
2. Nguyên tắc.
3. Quá trình sản xuất.
III. SẢN XUẤT THÉP.
1. Nguyên liệu.
2. Nguyên tắc.

3. Quá trình sản xuất .
- Thổi khí oxi vào lò đựng gang nóng chảy ở nhiệt độ cao. Khí oxi oxi hóa các nguyên tố trong gang như C, Mn, Si, S, P .
C + O2 ? CO2
S + O2 ? SO2
Sản phẩm thu được là thép

Thứ tư ngày 26 tháng 11 năm 2008
HỢP KIM SẮT: GANG, THÉP
TIẾT 26 - BÀI 20

to
to
Bài 4 trang 63 (SGK)
Những khí thải (CO2, SO2 .) trong quá trình sản xuất gang thép có ảnh hưởng như thế nào đến môi trường xung quanh? Dẫn ra một số phản ứng để giải thích. Thử nêu biện pháp để chống ô nhiễm môi trường ở khu dân cư gần cơ sở sản xuất gang thép.
* Những khí thải (CO2 , SO2 .) trong quá trình sản xuất gang thép có ảnh hưởng đến môi trường xung:
Khí SO2 gây ô nhiễm không khí, độc hại cho người và động thực vật.
Làm tăng nồng độ axit trong nước mưa
SO2 + H2O ? H2SO3
CO2 + H2O ? H2CO3
* Biện pháp chống ô nhiễm:
- Xử lý khí thải độc hại trước khi thải ra môi trường.
- Trồng cây xanh.

Làm bài tập còn lại trong SGK trang 63
Chuẩn bị bài 21 :
SỰ ĂN MÒN KIM LOẠI
VÀ BẢO VỆ KIM LOẠI KHÔNG BỊ ĂN MÒN
VỀ NHÀ
Bài tập 5 trang 63 ( lập pt theo sơ đồ sau)
O2 + Mn ? MnO
Fe2O3 + CO ? Fe + CO2
O2 + Si ? SiO2
O2 + S ? SO2
Cho biết phản ứng nào xảy ra trong quá trình luyện gang, phản ứng nào xảy ra trong quá trình luyện thép, chất nào là chất oxi hóa, chất nào là chất khử?
* Dựa vào nguyên tắc luyện gang thép để lựa chọn.
- Phản ứng b xảy ra trong quá trình luyện gang.
- Phản ứng a, c, d xảy ra trong quá trình luyện thép.
- Chất khử: Mn, CO, Si, S.
- Chất oxi hóa: O2, Fe2O3
to
to
to
to
2
2
2
3
3
Trong lò luyện thép
Nguyên tắc: oxi hóa các nguyên tố C, Si, S, Mn .
C + O2 ? CO2
Trong lò cao
Nguyên tắc: CO khử các oxit sắt ở nhiệt độ cao
CO + Fe2O3 ?3CO2 + 2Fe
Sản
Xuất
Chi tiết máy, vật dụng, dụng cụ lđ, vlxd.
Luyện thép, đúc bệ máy.
Ứng dụng
Đàn hồi, dẻo (rèn, dát mỏng, kéo sợi được), cứng
Giòn, không rèn, không dát mỏng được
Tính
chất
Hàm lượng Cacbon <2%
Hàm lượng Cacbon từ 2-5%
Thành phần
Thép
Gang
to
to