Bài 20. Hợp kim sắt: Gang, thép

HOÁ HỌC 9
Nêu tính chất hoá học của sắt ?
-Tác dụng với dung dịch axit :
Fe(r) + 2HCl(dd) FeCl2(dd) + H2(k)
Tác dụng với dung dịch muối :
Fe(r) + CuSO4(dd) FeSO4(dd) + Cu(r)
KIỂM TRA BÀI CŨ
t0
t0
-Tác dụng với phi kim :
3Fe(r) + 2O2(k) Fe3O4(r ).
2Fe(r ) + 3Cl2(k) 2FeCl3(r )
TIẾT 26
BÀI 20 : HỢP KIM SẮT :
GANG, THÉP
I. HỢP KIM CỦA SẮT
- Hợp kim là chất rắn thu được sau khi làm nguội hỗn hợp nóng chảy của nhiều kim loại khác nhau hoặc của kim loại và phi kim .
- Hợp kim của sắt có nhiều ứng dụng là gang và thép .
- Hợp kim là gì ?
Fe
Cu
Al
Fe
Cu
Al
Làm nguội
Hỗn hợp nóng chảy
Hợp kim (chất rắn)
Thành phần của thép
Thành phần của gang
Giống nhau
Khác nhau
Từ sơ đồ trên hãy cho biết điểm giống , khác nhau về thành phần giữa gang và thép?
So sánh gang và thép:
-Gang là hợp kim của sắt với Cacbon,trong đó hàm lượng Cacbon chiếm từ 2-5%. Ngoài ra trong gang còn có một số nguyên tố khác ( Mn, S, Si,…) .
Thép là hợp kim của sắt với với một số nguyên tố khác (C, Mn, S, Si,…) . Trong đó hàm lượng Cacbon chiếm dưới 2%
Hàm lượng Cacbon chiếm từ
2-5%.
Hàm lượng Cacbon chiếm dưới 2%.
Gang cứng và giòn
Thép thường cứng, đàn hồi, ít bị ăn mòn,…
-Gang trắng: Dùng luyện thép
-Gang xám:Dùng để đúc bệ
máy,ống dẫn nước,…
- Dùng để chế tạo các chi tiết máy, vật dụng, dụng cụ lao động,…
-Dùng làm vật liệu xây dựng, chế tạo phương tiện giao thông, vận tải,…
thép
Cưa sắt
Bánh răng
Trục máy
Kìm
Kalê

Phanh
Chông cửa
Nồi gang
gang
II. SẢN XUẤT GANG, THÉP .
1. SẢN XUẤT GANG NHƯ THẾ NÀO ?
a. Nguyên liệu sản xuất gang .
? Trong sản suất gang, cần những nguyên liệu và thực hiện theo nguyên tắc nào ?
- Quặng sắt : Hematit (chứa Fe2O3), mahetit (chứa Fe3O4) .
- Than cốc, không khí giàu khí ôxi, phụ gia (CaCO3,…) .
b. Nguyên tắc sản xuất gang .
- Dùng Cacbon oxit khử oxit sắt ở nhiệt độ cao .
Ở Việt Nam, tỉnh nào có nhiều quặng sắt?
c. Quá trình sản xuất gang trong lò cao .
t0
t0
t0
t0
II. SẢN XUẤT GANG, THÉP .
2. SẢN XUẤT THÉP NHƯ THẾ NÀO ?
a. Nguyên liệu sản xuất thép .
? Cho biết nguyên liệu, nguyên tắc để sản xuất thép là gì ?
- Gang, sắt phế liệu và khí ôxi.
b. Nguyên tắc sản xuất thép .
- Oxi hoá kim loại, phi kim để loại các nguyên tố cacbon, silic, mangan,…ra khỏi gang .
c. Quá trình sản xuất thép .
Gang lỏng ở nhiệt độ cao từ lò cao chuyển qua hoặc sắt phế liệu nóng chảy được đưa vào lò.
- Thổi khí ôxi vào lò đựng gang và sắt nóng chảy ở nhiệt độ cao . Khí oxi sÏ oxi hoá (một phần Fe)và các nguyên tố C, Mn, Si, S, P,…thành oxit.các oxit dạng khí thoát ra ngoài còn Oxit dạng rắn kết hợp tạo thành xỉ nổi lên trên thép.
? Quá trình sản xuất thép như thế nào?
thép
gang
?
Tóm lại để chuyển gang thành thép người ta cần phải làm gì?
Trả lời: Người ta cần phải làm giảm hàm lượng các nguyên tố có trong gang như C , Mn ,S , P ,.xuống thấp.Đặc biệt là Cacbon từ 2-5% ?dưới 2%.
Bài tập 1: Cho các phản ứng sau, phản ứng nào xảy ra trong lò luyện gang, phản ứng nào xảy ra trong lò luyện thép.
FeO + Mn  Fe + MnO
Fe2O3 + 3CO  2Fe + 3CO2
2FeO + Si 2Fe + SiO2
FeO + C  Fe + CO
ĐÁNH GIÁ
t0
t0
t0
t0
Trong lò luyện gang
Trong lò luyện thép
Trong lò luyện thép
Trong lò luyện thép
ĐÁNH GIÁ
Bài 4 trang 63 : Những khí thải (CO2, SO2,…) trong quá trình sản xuất gang thép ảnh hưởng như thế nào đến môi trường xung quanh ? Dẫn ra một số phản ứng để giải thích . Thử nêu biện pháp để chống ô nhiễm môi trường ở khu dân cư gần cơ sở sản xuất gang thép ?
Trả lời :
*Ảnh hưởng
- Gây ô nhiễm môi trường, độc hại cho con người và động thực vật .
Làm nồng độ axit trong nước mưa cao hơn mức bình thường .
SO2 + H2O  H2SO3
CO2 + H2O  H2CO3
*Biện pháp :
- Xây dựng hệ thống xử lý khí thải trước khi đưa khí thải ra môi trường ngoài .
- Trồng cây xanh xung quanh các nhà máy .
HƯỚNG DẪN HỌC Ở NHÀ
1. Bài cũ:
- Học bài cũ, nắm được các ý chính :
+ Hợp kim là gì ?
+ Gang là gì ? Ứng dụng của gang ?
+ Thép là gì ? Ứng dụng của thép ?
+ Sản xuất gang như thế nào ? PTHH ?
+ Sản xuất thép như thế nào ? PTHH ?
2. Bài mới : Xem và nắm nội dung bài mới
- Làm bài tập 6/63 .