Bài 20. Hô hấp và các cơ quan hô hấp

Chúc các em học giỏi
Phan Thị Thanh Hải
Trường THCS Văn Lang
Hô hấp và cơ quan hô hấp
Tiết 21
Chương IV
Hô hấp
O2
CO2
O2
O2
CO2
CO2
- Hô hấp là gì?
Hô hấp và cơ quan hô hấp
Tiết 21
Chương IV
Hô hấp
Khái niệm hô hấp
- Là quá trình không ngừng cung cấp O2 cho các TB của cơ thể.
- Loại CO2 ra khỏi cơ thể.
GLUXIT
LIPIT
PRÔTEIN
O2
CO2+H2O
Tạo năng lượng (ATP) cho các hoạt động sống của TB và cơ thể
CƠ THỂ
TẾ BÀO
TRAO ĐỔI CHẤT
Nước và Muối khoáng
Chất hữu cơ
Oxi
Năng lượng
Cacbônic và chất bài tiết
Hô hấp và cơ quan hô hấp
Tiết 21
- Hô hấp có vai trò gì?
Hô hấp và cơ quan hô hấp
Tiết 21
Chương IV
Hô hấp
Khái niệm hô hấp
- Là quá trình không ngừng cung cấp O2 cho các TB của cơ thể.
- Loại CO2 ra khỏi cơ thể.
* Cung cấp O2 để oxi hoá các chất dinh dưỡng -> CO2 + H2O và năng lượng (ATP) cho mọi hoạt động sống của TB và cơ thể.
Hô hấp và cơ quan hô hấp
Tiết 21
Không khí
Phế nang
trong phổi
Tế bào biểu
mô ở phổi
Mao mạch
phế nang
ở phổi
Mao mạch
ở các mô
Tim
Tế bào
ở các mô
Sự thở
(sự thông
khí ở phổi)
Trao đổi
khí ở phổi
Trao đổi
khí ở tế bào
O2
CO2
O2
CO2
O2
CO2
- Hô hấp gồm mấy giai đoạn chủ yếu?
Khái niệm hô hấp
Gồm 3 giai đoạn:
+ Sự thở:
Giúp thông khí ở phổi, tạo ĐK trao đổi khí diễn ra liên tục
+ Trao đổi khí ở phổi:
+ Trao đổi khí ở TB
- Sự thở có ý nghĩa gì đối với hô hấp?
Hô hấp và cơ quan hô hấp
Tiết 21
Khái niệm hô hấp
Các cơ quan trong hệ hô hấp của người và chức năng của chúng
Khoang mũi
Họng (hầu)
Thanh quản
Khí quản
Lá phổi trỏi
Lá phổi ph?i
Phế quản
Lỗ mũi
Nắp thanh quản
Lớp màng ngoài
(lá thành)
Lớp màng trong
(lá tạng)
Phế quản nhỏ
Động mạch phổi máu nghèo oxi
Tỉnh mạch phổi máu giàu oxi
phế nang
Các cơ quan trong hệ hô hấp của người
* Đường dẫn khí :
- Mũi :
- Họng :
- Thanh quản:
- Khí quản:
- Phế quản
- Có nhiều lông mũi
- Có lớp niêm mạc tiết chất nhày
- Có lớp mao mạch dày đặc
Có nắp thanh quản( sụn thanh thiệt) có thể cử động để đậy kín đường hô hấp
- Cấu tạo bởi 15-20 vòng sụn khuyết xếp chồng lên nhau
- Có lớp niêm mạc tiết chất nhày với nhiều lông rung chuyển động liên tục
Cấu tạo bởi các vòng sụn. Ở phế quản nơi tiếp xúc các phế nang thì không có vòng sụn mà là các thớ cơ
Có tuyến amiđan và tuyến VA chứa nhiều tế bào limphô
HỌNG
Đặc điểm cấu tạo của các cơ quan hô hấp ở người
- Có nhiều lông mũi.
- Có lớp niêm mạc tiết chất nhày.
- Có lớp mao mạch dày đặc.
Có tuyến amiđan và tuyến V.A chứa nhiều tế bào limphô.
Có nắp thanh quản ( sụn thanh thiệt) có thể cử động để đậy
kín đường hô hấp.
- Cấu tạo bởi 15- 20 vòng sụn khuyết xếp chồng lên nhau.
- Có lớp niêm nạc tiết chất nhày với nhiều lông rung chuyển
động liên tục.
Cấu tạo bởi các vòng sụn. ở phế quản nơi tiếp xúc các phế
nang thì không có vòng sụn mà là các thớ cơ.
Hô hấp và cơ quan hô hấp
Tiết 21
Khái niệm hô hấp
Các cơ quan trong hệ hô hấp của người và chức năng của chúng
Đặc điểm cấu tạo của các cơ quan hô hấp ở người
- Có nhiều lông mũi.
- Có lớp niêm mạc tiết chất nhày.
- Có lớp mao mạch dày đặc.
Có tuyến amiđan và tuyến V.A chứa nhiều tế bào limphô.
Có nắp thanh quản ( sụn thanh thiệt) có thể cử động để đậy
kín đường hô hấp.
- Cấu tạo bởi 15- 20 vòng sụn khuyết xếp chồng lên nhau.
- Có lớp niêm nạc tiết chất nhày với nhiều lông rung chuyển
động liên tục.
Cấu tạo bởi các vòng sụn. ở phế quản nơi tiếp xúc các phế
nang thì không có vòng sụn mà là các thớ cơ.
- Bao ngoài 2 lá phổi có 2 lớp màng, lớp ngoài dính với lồng
ngực, lớp trong dính với phổi, giữa hai lớp có chất dịch.
- Đơn vị cấu tạo của phổi là các phế nang tập hợp thành từng
cụm và được bao bởi mạng mao mạch dày đặc. Có tới
700 - 800 triệu phế nang
Dặc điểm tham gia bảo vệ phổi tránh tác nhân gây hại:
+ Lông mũi : Gi? lại các hạt bụi lớn.
+ Chất nhày : Do niêm mạc tiết ra gi? lại các hạt bụi nhỏ.
+ Lông rung : Quét vật lạ ra khỏi khí quản.
+ Nắp thanh quản (sụn thanh thiệt): Dậy kín đường hô hấp, ngan thức an khỏi lọt vào khi nuốt.
+ Các tế bào lim phô ở tuyến amiđan và tuyến V.A tiết ra kháng thể để vô hiệu hoá các tác nhân gây nhiễm.
- Đặc điểm nào của đường dẫn khí bảo vệ phổi tránh tác nhân gây hại?
Hô hấp và cơ quan hô hấp
Tiết 21
Khái niệm hô hấp
Các cơ quan trong hệ hô hấp của người và chức năng của chúng
? Những đặc điểm cấu tạo nào của đường dẫn khí có tác dụng làm ấm, làm ẩm không khí khi đi vào phổi ?

+ Làm ẩm không khí là do lớp niêm mạc tiết chất nhày lót bên trong đường dẫn khí.
+ Làm ấm không khí là do lớp mao mạch dày đặc, căng máu và ấm nóng dưới lớp niêm mạc đặc biệt ở mũi và phế quản.
Hô hấp và cơ quan hô hấp
Tiết 21
Khái niệm hô hấp
Các cơ quan trong hệ hô hấp của người và chức năng của chúng
? Đặc điểm cấu tạo nào của phổi làm tăng diện tích bề mặt trao đổi khí?

+ Số lượng phế nang lớn (700 - 800 triệu) làm cho diện tích bề mặt trao đổi khí tăng.
+ Bao bọc phổi có 2 lớp màng lá thành dính chặt vào lồng ngực và lá tạng dính chặt vào phổi, giữa chúng là lớp dịch rất mỏng làm cho áp suất trong đó là âm hoặc (0), giúp cho phổi nở rộng và xốp.
Hô hấp và cơ quan hô hấp
Tiết 21
Khái niệm hô hấp
Các cơ quan trong hệ hô hấp của người và chức năng của chúng

Hô hấp là quá trỡnh .......cung cấp ôxy cho các tế bào của cơ thể và loại cácbonic do các ........khỏi cơ thể.
Quá trỡnh hô hấp gồm sự thở, sự trao đổi khí .....và sự trao đổi khí của tế bào.
Hệ hô hấp gồm các cơ quan của đường dẫn khí và 2 lá phổi.
. .......có chức nang dẫn khí vào và ra.
Phổi là nơi ...... gi?a cơ thể và môi trường ngoài
Bài 2:
Chọn các cụm từ thích hợp điền vào chỗ trống:

không ngừng
Dường dẫn khí

ở phổi

ở phế nang

trao đổi khí

tế bào thải ra

? Nơi xảy ra trao đổi khi ở phổi?
A. Xoang mòi
B. Mµng phæi
C. PhÕ nang
D. PhÕ qu¶n
? Nơi xảy ra trao đổi khí gi?a cơ thể với môi trường bên ngoài?
Luyện tập:
1
2
sai
Giải ô chữ :
T H A N H Q U Ả N
N I Ê M M Ạ C
H Ọ N G
L Ô N G M Ũ I
K H Á N G T H Ể
Q U É T V Â T L Ạ
L I M P H Ô
1. Cơ quan có nắp đậy kín đường hô hấp ?
2. Bộ phận làm ẩm không khí khi đi qua ?
3. Cơ quan có tuyến amiđan và tuyến VA ?
4. Bộ phận ngăn giữ các hạt bụi lớn ?
5. Chất tiết của tuyến amiđan và VA ?
6. Lông rung có tác dụng như thế nào ?
7. Các tế bào ở tuyến amiđan
Khoanh tròn vào câu trả lời đúng.
Hoạt động nào dưới đây không phải là chức năng của hô hấp :
a. Loại bỏ CO2 ra khỏi cơ thể. c. Cung cấp chất dinh dưỡng cho tế bào
b. Cung cấp oxi cho tế bào d. Giúp tế bào và cơ thể tránh bị đầu độc bởi khí CO2.
2) Nơi xảy ra trao đổi khí ở phổi là :
a. Xoang mũi c. Phế quản.
b. Khí quản d. Phế nang
3) Vừa tham gia dẫn khí hô hấp vừa là bộ phận của cơ quan phát âm là :
a. Thanh quản c. Phế quản
b. Khí quản d. Phổi
4) Tuyến V.A và tuyến Amiđan có ở:
a. Khí quản c. Họng
b. Thanh quản d. Mũi
5) Chất nhày trong mũi có tác dụng:
a. Diệt khuẩn c. Giữ bụi
b. Sưởi ấm không khí d. Cả a, b, c đều đúng
1
2
3
4
5
6
HÃY CHỌN CÂU HỎI
CÂU 1
Vừa tham gia dẫn khí cho hô hấp, vừa có vai trò trong sự phát âm là:

a. Thanh quản
c. Khí quản
b. Phế quản
d. Mũi
CÂU 2
Chất nhày trong mũi có tác dụng gì?

a. Diệt khuẩn
c. Giữ bụi
b. Sưởi ấm không khí
d. Cả a, b, c đều đúng
CÂU 3
Nơi x?y ra trao đổi khí giữa cơ thể với môi trường là:

a. Phổi
c. Khí quản
b. Phế quản
d. Mũi
CÂU 4
Quá trình hô hấp xãy ra mấy giai đoạn?

a. 1
c. 3
b. 2
d. 4
CÂU 5
Sự thở là quá trình hô hấp

a. Đúng
b. Sai
CÂU 6
Trong không khi ở bệnh viện thường có chứa nhiều:

a. Bụi
c. Cacbon Oxit
b. Nitơ Oxit
d. Vi sinh vật gây bệnh
Dặn dò:
?Học bài và trả lời các câu hỏi SGK
 Chuaån bò baøi 21 cho tieát hoïc sau.