Bài 20. Hô hấp và các cơ quan hô hấp

Máu
O2
CO2
Nước mô
O2
CO2
Tế bào
Nhờ đâu máu lấy được O2 để cung cấp cho các tế bào và thải khí CO2 ra khỏi cơ thể ?

O2
CO2
O2
O2
CO2
CO2
GLUXIT
LIPIT
PRÔTEIN
O2
CO2+H2O
Enzim
Không khí
Phế nang
trong phổi
Tế bào biểu
mô ở phổi
Mao mạch
phế nang
ở phổi
Mao mạch
ở các mô
Tim
Tế bào
ở các mô
Sự thở
(sự thông
khí ở phổi)
O2
CO2
CO2
O2
CO2
O2
Trao đổi
khí ở phổi
Trao đổi
khí ở tế bào
Không khí
Phế nang
trong phổi
Tế bào biểu
mô ở phổi
Mao mạch
phế nang
ở phổi
Mao mạch
ở các mô
Tim
Tế bào
ở các mô
Sự thở
(sự thông
khí ở phổi)
O2
CO2
CO2
O2
CO2
O2
Trao đổi
khí ở phổi
Trao đổi
khí ở tế bào
Khoang mũi
Họng
Thanh quản
Khí quản
Lá phổi trái
Lá phổi phải
Phế quản
Các cơ quan trong hệ hô hấp
* Đường dẫn khí :
Khoang mũi:
Họng:
Thanh quản:
Khí quản:
Phế quản
- Có nhiều lông mũi
- Có lớp niêm mạc tiết chất nhày
- Có lớp mao mạch dày đặc
Có nắp thanh quản( sụn thanh thiệt) có thể cử động để đậy kín đường hô hấp
- Cấu tạo bởi 15-20 vòng sụn khuyết xếp chồng lên nhau
- Có lớp niêm mạc tiết chất nhày với nhiều lông rung chuyển động liên tục
Cấu tạo bởi các vòng sụn. Ở phế quản nơi tiếp xúc các phế nang thì không có vòng sụn mà là các thớ cơ
Có tuyến amiđan và tuyến V.A chứa nhiều tế bào limpho
MŨI
HỌNG
THANH QUẢN
Khí quản
Động mạch phổi máu nghèo oxi
Tỉnh mạch phổi máu giàu oxi
phế nang
Mao mạch máu
* Hai lá phổi:
Đọc bảng 20 và thảo luận nhóm
Câu1: Những đặc điểm cấu tạo nào của các cơ quan trong đường dẫn khí có tác dụng làm ấm, làm ẩm không khí đi vào phổi và đặc điểm nào tham gia bảo vệ phổi tránh khỏi các tác nhân có hại?
- Làm ẩm không khí là do lớp niêm mạc tiết chất nhày lót bên trong đường dẫn khí.
Làm ấm không khí do lớp mao mạch dày đặc, đặc biệt ở mũi và phế quản
Tham gia bảo vệ phổi:
+ Lông mũi giữ lại những hạt bụi lớn, chất nhày do niêm mạc tiết ra giữ lại những hạt bụi nhỏ, lớp lông rung quét chúng ra khỏi khí quản.
+ Nắp thanh quản (sụn thanh nhiệt) đậy kín đường hô hấp cho thức ăn khỏi lọt vào khi nuốt, tế bào limpho ở các hạch amiđan, V.A tiết kháng thể vô hiệu hoá tác nhân gây nhiễm

Câu 2: Đặc điểm cấu tạo nào của phổi làm tăng diện tích bề mặt trao đổi khí ?
- Bao bọc phổi có 2 lớp màng là lá thành dính chặt vào thành ngực và lá tạng dính chặt vào phổi, giữa chúng có lớp dịch rất mỏng làm cho áp suất bên trong đó là âm hoặc không làm cho phổi nở rộng và xốp
- Có 700-800 triệu tế bào nang cấu tạo nên phổi làm diện tích bề mặt trao đổi khí lên 70-80 m2.
? Nêu nhận xét về chức năng của đường dẫn khí và của 2 lá phổi.
Trả lời câu hỏi
- Đường dẫn khí: dẫn khí ra vào phổi, ngăn bụi, làm ẩm không khí vào phổi và bảo vệ phổi khỏi tác nhân có hại.
- Phổi: thực hiện chức năng trao đổi khí giữa môi trường ngoài và máu trong mao mạch phổi.
Khoanh tròn vào câu trả lời đúng:
Hoạt động nào dưới đây không phải là chức năng của hô hấp :
a. Loại bỏ CO2 ra khỏi cơ thể. c. Cung cấp chất dinh dưỡng cho tế bào
b. Cung cấp oxi cho tế bào d. Giúp tế bào và cơ thể tránh bị đầu độc bởi khí CO2.
2) Nơi xảy ra trao đổi khí ở phổi là :
a. Xoang mũi c. Phế quản.
b. Khí quản d. Phế nang
3) Vừa tham gia dẫn khí hô hấp vừa là bộ phận của cơ quan phát âm là :
a. Thanh quản c. Phế quản
b. Khí quản d. Phổi
4) Tuyến V.A và tuyến Amiđan có ở:
a. Khí quản c. Họng
b. Thanh quản d. Mũi
5) Chất nhày trong mũi có tác dụng:
a. Diệt khuẩn c. Giữ bụi, làm ẩm
b. Sưởi ấm không khí d. Cả a, b, c đều đúng
HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ :
-Về nhà học bài , trả lời câu hỏi cuối bài trong sgk
- Đọc mục “Em có biết ?’’
- Nghiên cứu trước bài : Hoạt động hệ hô hấp .