Bài 20. Hô hấp và các cơ quan hô hấp

CHƯƠNG IV : HÔ HẤP
BÀI 20
HÔ HẤP VÀ CÁC CƠ QUAN HÔ HẤP
Tiết 21
KIỂM TRA BÀI CŨ:

Nhờ đâu máu lấy được O2 để cung cấp cho các tế bào và thải khí CO2 ra khỏi cơ thể ?

Nhờ hô hấp, nhờ có sự hít vào và thở ra của cơ thể mà máu lấy được ô xi để cung cấp cho các tế bào và thải khí CO2 ra khỏi cơ thể
Hãy nghiên cứu thông tin , hình 20.1 SGK, thảo luận nhóm để trả lời các câu hỏi sau :
Câu 2: Hô hấp gồm những giai đoạn chủ yếu nào ?
Câu 3: Sự thở có ý nghĩa gì với hô hấp?
Câu 1: Hô hấp có liên quan như thế nào đến các hoạt động sống và tế bào của cơ thể?
Câu 1: Hô hấp có liên quan như thế nào đến các hoạt động sống và tế bào của cơ thể?
Cung cấp O2 tạo năng lượng cho mọi hoạt động sống của tế bào và cơ thể, thải CO2 ra khỏi cơ thể
Trả lời:
Hô hấp gồm 3 giai đoạn chủ yếu:
+ Sự thở (thông khí ở phổi)
+ Trao đổi khí ở phổi,
+ Trao đổi khí ở tế bào
Câu 2: Hô hấp gồm những giai đoạn chủ yếu nào ?
Trả lời :
Sự thở giúp thông khí ở phổi, tạo điều kiện cho trao đổi khí diễn ra liên tục ở tế bào
Câu 3: Sự thở có ý nghĩa gì với hô hấp?
Trả lời:
- Hô hấp là quá trình không ngừng cung cấp O2 cho các tế bào của cơ thể và loại CO2 do các tế bào thải ra khỏi cơ thể.
- Nhờ hô hấp mà ô xi được lấy vào để ô xi hoá các hợp chất hữu cơ, tạo ra năng lượng cho mọi hoạt động sống của cơ thể.
Hô hấp là gì?

Các giai đoạn : có 3 giai đoạn :
- Sự thở (hay thông khí ở phổi )
- Trao đổi khí ở phổi
- Trao đổi khí ở tế bào
? Hô hấp gồm mấy giai đoạn ?
Bảng 20 Đặc điểm cấu tạo của các cơ quan hô hấp ở người .

Câu 1: Những đặc điểm cấu tạo nào của các cơ quan trong đường dẫn khí có tác dụng làm ẩm, làm ấm không khí đi vào phổi và đặc điểm nào tham gia bảo vệ phổi tránh khỏi các tác nhân có hại ?
Trả lời:
- Làm ẩm không khí là do lớp niêm mạc tiết chất nhày lót bên trong đường dẫn khí
- Làm ấm không khí do lớp mao mạch dày đặc , căng máu làm ấm nóng dưới lớp niêm mạc , đặc biệt ở mũi, phế quản.
+ tham gia bảo vệ phổi:
-lông mũi giữ lại các hạt bụi lớn , chất nhày do niêm mạc tiết ra giữ lại các hạt bụi nhỏ, lớp lông rung quét chúng ra khỏi khí quản.
Nắp thanh quản ( sụn thanh thiệt) đậy kín đường hô hấp cho thức ăn khỏi lọt vào khi nuốt.
Các tế bào lim phô ở các hạch amiđan ,V.A tiết ra các kháng thể để vô hiệu hoá các tác nhân gây hại.
Lá màng ngoài (lá thành )
Lá màng trong (lá tạng)
phế nang
Câu 2: Đặc điểm cấu tạo nào của phổi làm tăng diện tích bề mặt trao đổi khí?
Trả lời:
- Bao bọc phổi có 2 lớp màng là lá thành dính chặt vào thành ngực và lá tạng dính chặt vào phổi , giữa chúng là dịch rất mỏng làm cho áp suất trong đó là âm hoặc không(0) làm cho phổi nở rộng và xốp.
- Có tới 700-800 triệu phế nang ( túi phổi) cấu tạo nên phổi làm cho diện tích bề mặt trao đổi khí lên tới 70-80 m2
Câu 3: Nêu nhận xét về chức năng của đường dẫn khí của hai lá phổi ?
Trả lời :
- Chức năng chung của đường dẫn khí : Dẫn khí ra vào phổi; Làm ẩm, làm ấm không khí vào phổi , bảo vệ phổi khỏi tác nhân có hại.
-chức năng của phổi : trao đổi khí giữa môi trường ngoài với máu trong mao mạch phổi.
+ Mao mạch làm ấm không khí
+ Chất nhầy làm ẩm không khí
+ Lông mũi ngăn bụi
+ Phế nang làm tăng diện tích trao đổi khí
? Hệ hô hấp gồm những cơ quan nào? Nêu cấu tạo các cơ quan đó?
?Đường dẫn khí có chức năng gì?
- Đường dẫn khí có chức năngdẫn khí vào và ra phổi, ngăn bụi, làm ẩm, ấm không khí
?Phổi thực hiện những chức năng gì?
- Là nơi trao đổi khí giữa cơ thể với môi trường ngoài
Các em cần có biện pháp gì để bảo vệ cơ quan hô hấp?
Xây dựng môi trường trong sạch
Không hút thuốc lào, thuốc lá
Đeo khẩu trang khi ra đường và khi lao động
CÂU HỎI LIÊN HỆ
So sánh hệ hô hấp của người và hệ hô hấp của thỏ
GIỐNG
+ Đều nằm trong khung ngực và ngăn cách với khoang bụng bởi cơ
+ Đều có đường dẫn khí và hai lá phổi
+ Đường dẫn khí đều có mũi, họng, thanh quản, khí quản, phế quản
+ Mỗi lá phổi đều cấu tạo bởi phế nang (túi phổi) tập hợp thành cụm, bao quanh mỗi túi phổi là mạng mao mạch dày đặc bao quanh mỗi túi phổi
KHÁC
Đường dẫn khí ở người có thanh quản, phát triển hơn về chức năng phát âm
Giải ô chữ :
T H A N H Q U Ả N
N I Ê M M Ạ C
H Ọ N G
L Ô N G M Ũ I
K H Á N G T H Ể
Q U É T V Â T L Ạ
L I M P H Ô
1. Cơ quan có nắp đậy kín đường hô hấp ?
2. Bộ phận làm ẩm không khí khi đi qua ?
3. Cơ quan có tuyến amiđan và tuyến VA ?
4. Bộ phận ngăn giữ các hạt bụi lớn ?
5. Chất tiết của tuyến amiđan và VA ?
6. Lông rung có tác dụng như thế nào ?
7. Các tế bào ở tuyến amiđan
DẶN DÒ:
-Về nhà học bài , trả lời câu hỏi cuối bài trong sgk
- Đọc mục “Em có biết ?’’
- Nghiên cứu trước bài : Hoạt động hệ hô hấp .