Bài 20. Chuẩn bị hành trang vào thế kỉ mới

  
Tiết 102
Kiểm tra : Phân tích chứng minh "Nghệ thuật l� tuy�n truy?n, không tuyên truyền không có hiệu qu? v� sâu sắc"

Tiết 102
Vũ Khoan
Hoạt động 1 : Giới thiệu tác giả, văn bản
(GV cho HS đọc trong SGK)
Hỏi: Hiểu gì về hoàn cảnh ra đời của tác phẩm ? Vấn đề bàn là vấn đề gì ? có ý nghĩa như thế nào trong hoàn cảnh đó ?
GV hướng dẫn đọc, tìm hiểu chú thích, bố cục.
I. TÌM HIỂU CHUNG
1. Tác giả : (SGK)
2. Tác phẩm :
Viết đầu thế kỉ 21 (2001)trong tập "Một góc nhìn của tri thức"
3. Đọc tìm hiểu chú thích.
a. Đọc
b. Chú thích (SGK)
- GV cho HS ñoïc vaên baûn.
GV höôùng daãn ñoïc traàm tónh, khaùch quan, nhöng khoâng xa caùch, maø gaàn guõi, giaûn dò.
Hoûi: luaän ñieåm cuûa vaên baûn naèm ôû phaàn naøo ? Neâu caùch trieån khai vaán ñeà cuûa taùc giaû ?
Hoûi: Taùc giaû nhaán maïnh ñieàu caàn chuaån bò haønh trang laø gì ?
3. Ñoïc tìm hieåu chuù thích.
a. Ñoïc
b. Chuù thích (SGK)
4. Boá cuïc
Luaän ñieåm => giaûi thích => ñieåm maïnh => ñieåm yeáu
=> Keát luaän.
Hoạt động 2 : Phân tích đoạn 1
Vì sao tác cho rằng đặc điểm quan trọng của hành trang là con người ? Những luận cứ nào có tính thuyết phục ?
Em lấy ví dụ cụ thể ?
I. PHÂN TÍCH
1. Chuẩn bị hành trang là sự chuẩn bị của bản thân con người
- Con người là động lực phát triển của lịch sử.
- Trong thời kỳ nền kinh tế tri thức phát triển => con người đóng vai trò nổi trội.
Hoạt động 3 : Hướng dẫn phân tích đoạn 2
Hỏi: Tác giả đưa ra bối cảnh thế giới hiện nay như thế nào ?
Trong hoàn cảnh thế giới như vậy tác giả phân tích hoàn cảnh hiện nay và những nhiệm vụ như thế nào của nước ta ? Mục đích nêu ra điều đó để làm gì ? (lập luận khẳng định vai trò của con người).
2. Bối cảnh thế giới hiện nay và những mục tiêu nhiệm vụ nặng nề của đất nước.
- Thế giới : khoa học công nghệ phát triển như huyền thoại, sự giao thoa hội nhập cảu các nền kinh tế.
- Nước ta đồng thời giải quyết 3 nhiệm vụ : thoát khỏi tình trạng nghèo nàn lạc hậu của nền kinh tế nông nghiệp; đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa tiếp cận với kinh tế tri thức.
Hoạt động 4 : Hướng dẫn phân tích đoạn 3
Hỏi: Tác giả nêu và phân tích những điểm mạnh, điểm yếu nào trong tính cách, thói quen của người Việt Nam ?
Hỏi: Những điểm mạnh, điểm yếu ấy có quan hệ như thế nào với nhiệm vụ đưa đất nước đi lên công nghiệp hóa trong thời đại ngày nay.
Hỏi: Tác giả phân tích lập luận bằng cách nào ? (đối chi?u)
3. Nhöõng caùi maïnh, caùi yeáu cuûa con ngöôøi Vieät Nam
- Thoâng minh nhaïy beùn vôùi caùi môùi nhöng kieán thöùc cô baûn keùm kó naêng thöïc haønh.
- Caàn cuø saùng taïo nhöng thieáu tính tæ mæ, khoâng coi troïng qui trình coâng ngheä, chöa quen vôùi cöôøng ñoä khaån tröông.

GV lấy dẫn chứng sinh động trong thực tế. và yêu cầu HS cho VD
VD: Thói ích kỉ không muốn ai hơn. Thói khôn vặt ; chỉ tính lợi cho mình 1 lần hợp tác không được lâu bền.
VD: Trong tác phẩm văn học, lịch sử.
Hỏi: Em nhận thấy những thái độ của tác giả khi nói về những đặc điểm, phẩm chất này ?
Hỏi: Việc sử dụng những thành ngữ tục ngữ có tác dụng gì trong cách lập luận ?
- Có tinh thần đoàn kết, đùm bọc, nhất là trong công cuộc chống ngoại xâm nhưng lại đố kị nhau trong làm ăn và trong cuộc sống thường ngày.
- Bản tính thích ứng nhanh, nhưng lại có nhiều hạn chế trong thói quen và nếp nghĩ, kì thị kinh doanh, quen với bao cấp, thói sùng ngoại hoặc bại ngoại quá mức, thói khôn vặt, ít giữ chữ tín.
=> Tác giả phân tích chính xác và đưa ví dụ tiêu biểu bày tỏ thái độ nghiêm túc phê phán chỉ ra những hạn chế trong những đặc điểm của đất nu?c.
III. TỔNG KẾT
1. Nội dung : (ghi nhớ SGK
2. Nghệ thuật : lập luận chặt chẽ, ngôn ngữ giản dị có tính thuyết phục cao.

Hỏi: Qua bài tác giả đã phân tích những điểm gì trong phẩm chất và tồn tại của con người Việt Nam ?Mục đích phân tích của tác giả

IV. LUYỆN TẬP (2`)
Dẫn chứng điểm mạnh, yếu
- Cá nhân bạn bè : một số bạn lười học
- Ích kỉ
- Học không chăm
- Xây dựng ý thức công cộng chưa cao, chấp vặt.

- Tự nhìn nhận bản thân để sửa chữa
- Chuẩn bị bước vào thế kỉ này em sẽ làm gì ?
- Chuẩn bị bài : "Các thành phần biệt lập : gọi - đáp, phụ chú"
C. HƯỚNG DẪN HỌC Ở NHÀ
Hoạt động 6 : Hường dẫn luyện tập