Bài 20. Chuẩn bị hành trang vào thế kỉ mới

HỘI GIẢNG HUYỆN
CHÀO MỪNG QUÝ THẦY CÔ VÀ CÁC EM
Trường: THCS Nguyễn Huệ
Môn: Ngữ văn
Giáo viên thực hiện: Lê Thị Bạch Vân
25/01/2010
Tiết 102:
CHUẨN BỊ HÀNH TRANG
VÀO THẾ KỈ MỚI
Vũ Khoan
I. Tìm hiểu tác giả, tác phẩm:
- Tác giả: Vũ Khoan sinh 1937, quê Hà Nội, nhà hoạt động chính trị.
- Tác phầm: Văn bản Chuẩn bị hành trang viết năm 2001, đăng trên tạp chí Tia Sáng.
Tiết 102: Văn bản CHUẨN BỊ HÀNH TRANG
VÀO THẾ KỈ MỚI
Vũ Khoan
A. Đọc - hiểu văn bản:
Tiết 102: Văn bản CHUẨN BỊ HÀNH TRANG
VÀO THẾ KỈ MỚI
Vũ Khoan
I. Tìm hiểu tác giả, tác phẩm:
- Tác giả: Vũ Khoan sinh 1937,
quê Hà Nội, nhà hoạt động chính trị.
- Tác phầm: Chuẩn bị hành trang viết năm 2001, đăng trên tạp chí Tia Sáng.
II. Tìm hiểu văn bản:
1. Đọc:
2. Phân tích:
* Vấn đề nghị luận:
Chuẩn bị hành trang vào thế kỷ mới.

Tiết 102: Văn bản CHUẨN BỊ HÀNH TRANG
VÀO THẾ KỈ MỚI
Vũ Khoan
I. Tìm hiểu tác giả, tác phẩm:
II. Tìm hiểu văn bản:
1. Đọc:
2. Phân tích:
Vấn đề nghị luận:
Chuẩn bị hành trang vào thế kỷ mới.
a. Luận điểm:
Lớp trẻ Việt Nam cần nhận ra những cái mạnh, cái yếu của con người Việt Nam để rèn những thói quen tốt
khi bước vào nền kinh tế mới.
b. Hệ thống luận cứ:




1. Quan trọng nhất là sự chuẩn bị bản thân con người.
2. Bối cảnh thế giới hiện nay và những mục tiêu, nhiệm vụ của đất nước.
3. Những điểm mạnh, điểm yếu của con người Việt Nam cần được nhận rõ khi bước vào thế kỷ mới.
 (3) là luận cứ chính.
Tiết 102: Văn bản CHUẨN BỊ HÀNH TRANG
VÀO THẾ KỈ MỚI
Vũ Khoan
II. Tìm hiểu văn bản:
1. Đọc:
2. Phân tích:
* Vấn đề nghị luận:
a. Luận điểm:
b. Hệ thống luận cứ:
 Quan trọng nhất là chuẩn bị bản thân con người.
 Bối cảnh thế giới hiện nay và những mục tiêu, nhiệm vụ của đất nước.
 Những điểm mạnh, điểm yếu của con người Việt Nam.


* Con người là động lực phát triển lịch sử.
* Trong nền kinh tế tri thức, vai trò con người càng nổi trội.

Khoa học, công nghệ
phát triển đòi hỏi sự
giao thoa, hội nhập
giữa các nền kinh tế.
* Thoát khỏi tình trạng nghèo nàn, lạc hậu của nền kinh tế nông nghiệp.

* Đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước.

* Tiếp cận nền kinh tế trí thức.
Tiết 102: Văn bản CHUẨN BỊ HÀNH TRANG
VÀO THẾ KỈ MỚI
Vũ Khoan
2. Phân tích:
Vấn đề nghị luận:
a. Luận điểm:
b. Hệ thống luận cứ:
 Quan trọng nhất là chuẩn bị bản thân con người.
 Bối cảnh thế giới hiện nay và những mục tiêu, nhiệm vụ của đất nước.
 Những điểm mạnh, điểm yếu của con người Việt Nam.
* Thông minh, nhạy bén với cái mới nhưng kiến thức cơ bản, khả năng thực hành, sáng tạo hạn chế.






Mạnh
Yếu
Nguyên
nhân
Thông minh, nhạy bén với cái mới.
Kiến thức cơ bản, khả năng thực hành,
sáng tạo hạn chế.
Chạy theo những môn học thời
thượng, học chay, học vẹt.

Không thích ứng với nền kinh tế tri thức.
Tiết 102: Văn bản CHUẨN BỊ HÀNH TRANG
VÀO THẾ KỈ MỚI
Vũ Khoan
2. Phân tích:
Vấn đề nghị luận:
a. Luận điểm:
b. Hệ thống luận cứ:
 Quan trọng nhất là chuẩn bị bản thân con người.
 Bối cảnh thế giới hiện nay và những mục tiêu, nhiệm vụ của đất nước.
 Những điểm mạnh, điểm yếu của con người Việt Nam.
* Thông minh, nhạy bén với cái mới nhưng kiến thức cơ bản, khả năng thực hành, sáng tạo hạn chế.
* Cần cù, sáng tạo nhưng không tỉ mỉ, chưa quen với cường độ khẩn trương, không coi trọng nghiêm ngặt quy trình công nghệ.








Mạnh
Yếu
Nguyên
nhân
Cần cù, sáng tạo

Ỳ lại, ảnh hưởng phương
thức sản xuất nhỏ, lối sống thôn dã.

Vật cản ghê gớm.
Không tỉ mỉ, chưa quen cường độ khẩn trương, không coi trọng quy trình công nghệ.
Tiết 102: Văn bản CHUẨN BỊ HÀNH TRANG
VÀO THẾ KỈ MỚI
Vũ Khoan
2. Phân tích:
Vấn đề nghị luận:
a. Luận điểm:
b. Hệ thống luận cứ:
 Những điểm mạnh, điểm yếu của con người Việt Nam.
* Thông minh, nhạy bén với cái mới nhưng kiến thức cơ bản, khả năng thực hành, sáng tạo hạn chế.
* Cần cù, sáng tạo nhưng không tỉ mỉ, chưa quen với cường độ khẩn trương, không coi trọng nghiêm ngặt quy trình công nghệ.
* Có tinh thần đoàn kết, đùm bọc trong chiến đấu nhưng đố kỵ trong làm ăn và cuộc sống.









Mạnh
Yếu
Nguyên
nhân
Đoàn kết, đùm bọc trong chiến đấu.

Sống thứ bậc, nếp nghĩ hơn thua.

Khó khăn cho việc hội nhập và phát triển kinh tế.
Đố kỵ nhau trong làm ăn và cuộc sống hàng ngày.
Tiết 102: Văn bản CHUẨN BỊ HÀNH TRANG
VÀO THẾ KỈ MỚI
Vũ Khoan
 Những điểm mạnh, điểm yếu của con người Việt Nam.
* Thông minh, nhạy bén với cái mới nhưng kiến thức cơ bản, khả năng thực hành, sáng tạo hạn chế.
* Cần cù, sáng tạo nhưng không tỉ mỉ, chưa quen với cường độ khẩn trương, không coi trọng nghiêm ngặt quy trình công nghệ.
* Có tinh thần đoàn kết, đùm bọc trong chiến đấu nhưng đố kỵ trong làm ăn và cuộc sống.
* Thích ứng nhanh nhưng kỳ thị, quen bao cấp, sùng hoặc bài ngoại quá mức, khôn vặt, thấy lợi trước mắt, không uy tín.











Mạnh
Yếu
Nguyên
nhân
Thích ứng nhanh.

Kinh tế nông nghiệp, lối sống bao cấp.


Tác hại lớn.

Kỳ thị, sùng hoặc bài ngoại quá mức, khôn vặt, thấy lợi trước mắt, không uy tín.
b. Hệ thống luận cứ:
 Quan trọng nhất là chuẩn bị bản thân con người.
 Bối cảnh thế giới hiện nay và những mục tiêu, nhiệm vụ của đất nước.
 Những điểm mạnh, điểm yếu của con người Việt Nam.
* Thông minh, nhạy bén với cái mới nhưng thiếu kiến thức cơ bản, kém khả năng thực hành.
* Cần cù, sáng tạo nhưng thiếu đức tính tỉ mỉ, không coi trọng nghiêm ngặt quy trình công nghệ, chưa quen với cường độ khẩn trương.
* Có tinh thần đoàn kết đùm bọc trong chống ngoại xâm nhưng đố kỵ nhau trong làm ăn và cuộc sống hàng ngày.
* Thích ứng nhanh nhưng kỳ thị, quen bao cấp, sùng hoặc bài ngoại quá mức, khôn vặt, thấy lợi trước mắt, không uy tín.
Thảo luận nhóm
Những nhận xét của tác giả có gì giống và khác với những điều em đã học trong sách vở? Thái độ tác giả như thế nào khi nêu những nhận xét này?
* Giống: Khẳng định, trân trọng những ưu điểm.
* Khác: Đề cập, phê phán những khuyết điểm.
 Thái độ: Tôn trọng sự thật, nhìn nhận vấn đề khách quan, toàn diện.
Tiết 102: Văn bản CHUẨN BỊ HÀNH TRANG
VÀO THẾ KỈ MỚI
Vũ Khoan
II. Tìm hiểu văn bản:
1. Đọc:
2. Phân tích:
Vấn đề nghị luận:
a. Luận điểm:
b. Hệ thống luận cứ:
c. Kết thúc luận điểm:
* Yêu cầu: Phát huy những điểm mạnh, khắc phục những điểm yếu.
* Hành động đầu tiên: Giáo dục lớp trẻ nhận ra những điểm mạnh, điểm
yếu và rèn luyện từ việc nhỏ nhất.

Bước vào thế kỷ mới, muốn “sánh vai cùng các cường quốc năm châu” thì chúng ta sẽ phải lấp đầy hành trang bằng những điểm mạnh, vứt bỏ những điểm yếu. Muốn vậy thì khâu đầu tiên, có ý nghĩa quyết định là hãy làm cho lớp trẻ - những người chủ thực sự của đất nước trong thế kỷ tới - nhận ra điều đó, quen dần với những thói quen tốt đẹp ngay từ những việc nhỏ nhất.
Bước vào thế kỷ mới, muốn “sánh vai cùng các cường quốc năm châu” thì chúng ta sẽ phải lấp đầy hành trang bằng những điểm mạnh, vứt bỏ những điểm yếu. Muốn vậy thì khâu đầu tiên, có ý nghĩa quyết định là hãy làm cho lớp trẻ - những người chủ thực sự của đất nước trong thế kỷ tới - nhận ra điều đó, quen dần với những thói quen tốt đẹp ngay từ những việc nhỏ nhất.
Bước vào thế kỷ mới, muốn “sánh vai cùng các cường quốc năm châu” thì chúng ta sẽ phải lấp đầy hành trang bằng những điểm mạnh, vứt bỏ những điểm yếu. Muốn vậy thì khâu đầu tiên, có ý nghĩa quyết định là hãy làm cho lớp trẻ - những người chủ thực sự của đất nước trong thế kỷ tới - nhận ra điều đó, quen dần với những thói quen tốt đẹp ngay từ những việc nhỏ nhất.
Tiết 102: Văn bản CHUẨN BỊ HÀNH TRANG
VÀO THẾ KỈ MỚI
Vũ Khoan
Tiết 78: Văn bản CHUẨN BỊ HÀNH
TRANG VÀO THẾ KỈ MỚI
Vũ Khoan
II. Tìm hiểu văn bản:
1. Đọc:
2. Phân tích:
Vấn đề nghị luận:
a. Luận điểm:
b. Hệ thống luận cứ:
c. Kết thúc luận điểm:
III. Tổng kết:
Ghi nhớ/SGK/30.
IV. Luyện tập:
Bài tập:

Nghệ thuật:
* Phong cách viết báo chí ngắn gọn, dễ hiểu.
* Lập luận chặt chẽ, rõ ràng.
* Lời văn giản dị.
* Lối so sánh, đối chiếu và dùng ca dao, tục ngữ, thành ngữ cụ thể, sinh động.
Nội dung:
Nhận biết những điểm mạnh để phát huy và điểm yếu để khắc phục, rèn luyện và hình thành những đức tính, thói quen tốt ngay từ việc nhỏ.
* Mạnh: Thông minh, nhạy bén, cần cù, sáng tạo, đoàn kết, đùm bọc nhau, thích ứng nhanh.
* Yếu: Kiến thức cơ bản, khả năng thực hành, sáng tạo hạn chế, thiếu tính tỉ mỉ, không coi trọng nghiêm ngặt quy trình công nghệ, đố kỵ, không có tính cộng đồng, không giữ chữ tín,…
Viết đoạn văn nêu những điểm mạnh, điểm yếu của bản thân và hướng khắc phục.
LOÀI HOA EM YÊU
Bắt đầu
Đáp án: Thi?u ki?n th?c co b?n,
k�m kh? nang th?c h�nh.
Đáp án
LOÀI HOA EM YÊU
HOA ĐÀO
Thông minh,
nhạy bén với cái mới.
1s
2s
3s
4s
8s
9s
7s
6s
10s
5s
Bắt đầu
Đáp án: Thi?u d?c tính t? m?, khơng coi tr?ng nghi�m ng?t quy trình cơng ngh?, chua quen v?i cu?ng d? kh?n truong.
Đáp án
LOÀI HOA EM YÊU
HOA LAN
Cần cù, sáng tạo.
1s
2s
3s
4s
8s
9s
7s
6s
10s
5s
Bắt đầu
Đáp án: D? k? nhau trong l�m an
v� cu?c s?ng h�ng ng�y.
Đáp án
LOÀI HOA EM YÊU
HOA SEN
Đoàn kết, đùm bọc trong chống ngoại xâm.
1s
2s
3s
4s
8s
9s
7s
6s
10s
5s
1s
2s
3s
4s
8s
9s
7s
6s
5s
10s
Bắt đầu
Đáp án: K? th?, quen bao c?p, s�ng ho?c b�i ngo?i qu� m?c, khơn v?t, th?y l?i tru?c m?t, khơng uy tín.


Đáp án
LOÀI HOA EM YÊU
HOA CÚC
Thích ứng nhanh.
I. Tìm hiểu tác giả, tác phẩm:
II. Tìm hiểu văn bản:
1. Đọc:
2. Phân tích:
Vấn đề nghị luận:
Chuẩn bị hành trang vào thế kỷ mới.
a. Luận điểm:
Lớp trẻ Việt Nam cần nhận ra những cái mạnh, cái yếu của con người Việt Nam để rèn những thói quen tốt khi bước vào nền kinh tế mới.
b. Hệ thống luận cứ:
 Quan trọng nhất là chuẩn bị bản thân con người.
 Bối cảnh thế giới hiện nay và những mục tiêu, nhiệm vụ của đất nước.
 Những điểm mạnh, điểm yếu của con người Việt Nam.




* Thông minh, nhạy bén với cái mới nhưng thiếu kiến thức cơ bản, kém khả năng thực hành.
* Cần cù, sáng tạo nhưng thiếu đức tính tỉ mỉ, không coi trọng nghiêm ngặt quy trình công nghệ, chưa quen với cường độ khẩn trương.
* Có tinh thần đoàn kết đùm bọc trong chống ngoại xâm nhưng đố kỵ nhau trong làm ăn và cuộc sống hàng ngày.
* Thích ứng nhanh nhưng kỳ thị, quen bao cấp, sùng hoặc bài ngoại quá mức, khôn vặt, thấy lợi trước mắt, không uy tín.
c. Kết thúc luận điểm:
* Yêu cầu: Phát huy những điểm mạnh, khắc phục những điểm yếu.
* Hành động đầu tiên: Giáo dục cho lớp trẻ ý thức rèn luyện bản thân từ những việc nhỏ nhất.
III. Tổng kết: Ghi nhớ/SGK/30.
IV. Luyện tập:
Bài tập:Viết đoạn văn nêu những điểm mạnh, điểm yếu của bản thân và hướng khắc phục.




HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ
A. Bài cũ:
- Học thuộcghi nhớ, bài ghi.
- Hoàn chỉnh đoạn văn vào vở bài tập.
B. Bài mới:
Chuẩn bị bài Các thành phần biệt lập (tt).
(Đọc kỹ các ví dụ a, b/ SGK/ 31; a, b/ SGK/ 32 và trả lời các câu hỏi 1,2,3/ SGK/ 31, 32)
Tiết 102: Văn bản CHUẨN BỊ HÀNH TRANG
VÀO THẾ KỈ MỚI
Vũ Khoan
BÀI HỌC ĐÃ KẾT THÚC
THÂN ÁI CHÀO QUÝ THẦY CÔ VÀ CÁC EM