Bài 20. Chất dẫn điện và chất cách điện - Dòng điện trong kim loại

Giáo án điện tử môn vật lý 7
chất dẫn điện và chất cách điện

Dòng điện trong kim loại
Tiết: 22.
Ngu?i th?c hi?n: Nguy?n Tr?ng Thành
Đơn vị công tác: Trường THCS Lương Chí - Tĩnh Gia - Thanh Hoá
Kiểm tra bài cũ
Dùng cụm từ thích hợp trong khung để điền vào chỗ chấm của các câu sau đây cho đúng.
1/ Mỗi ..........đều có hai cực, đó là .............và .......
2/ ..................... chỉ có thể sáng khi có ........... Chạy qua nó.
3/ .........là dòng các ....... dịch chuyển có hướng.
4/ Trên vỏ mỗi .........kí hiệu dấu (+) là ........., kí hiệu dấu (-) là ...
bóng đèn điện
cực dương
cực âm
nguồn điện
cực dương
cực âm
dòng điện
dòng điện
điện tích
nguồn điện
cực dương cực âm nguồn điện
điện tích dòng điện bóng đèn điện
Dòng điện ở mạch điện gia đình nếu chạy trực tiếp qua cơ thể người sẽ rất nguy hiểm đến tính mạng. Vì vậy tất cả các dụng cụ và thiết bị dùng điện (dây điện, công tắc, phích cắm điện, ổ lấy điện, bóng đèn v.v.) đều phải được chế tạo đảm bảo an toàn cho người sử dụng. Chúng gồm những bộ phận dẫn điện và những bộ phận cách điện. Vậy chất dẫn điện là gì? Chất chách điện là gì? Chúng ta cùng nghiên cứu bài học hôm nay.
chất dẫn điện và chất cách điện
Dòng điện trong kim loại
Tiết: 22.
I- Chất dẫn điện và chất cách điện
- Chất dẫn điện là chất cho dòng điện đi qua
- Chất cách điện là chất không cho dòng điện đi qua
- Các bộ phận dẫn điện là: .. .. . . ..................
- Các bộ phận cách điện là: ........ ....................
hai chốt cắm.
dây trục,
C1: Quan sát và nhận biết:
trụ thuỷ tinh,
vỏ nhựa của phích cắm
Dây tóc
Dây trục
Hai đầu dây đèn
Lõi dây
Hai chốt cắm
dây tóc,
hai đầu dây đèn,
lõi dây
thuỷ tinh đen,
vỏ dây,
Vật lý 7: Ngày 16 tháng 02 năm 2009
chất dẫn điện và chất cách điện
Dòng điện trong kim loại
Tiết: 22.
I- Chất dẫn điện và chất cách điện
- Chất dẫn điện là chất cho dòng điện đi qua
- Chất cách điện là chất không cho dòng điện đi qua
Thí nghiệm
Vật lý 7: Ngày 16 tháng 02 năm 2009
Mắc mạch điện như hình vẽ
Chập 2 mỏ kẹp lại với nhau và kiểm tra mạch để đảm bảo đèn sáng.
- Kẹp hai mỏ kẹp vào hai đầu của vật cần xác định
chất dẫn điện và chất cách điện
Dòng điện trong kim loại
Tiết: 22.
I- Chất dẫn điện và chất cách điện
- Chất dẫn điện là chất cho dòng điện đi qua
- Chất cách điện là chất không cho dòng điện đi qua
Thí nghiệm
Vật lý 7: Ngày 16 tháng 02 năm 2009
chất dẫn điện và chất cách điện
Dòng điện trong kim loại
Tiết: 22.
I- Chất dẫn điện và chất cách điện
- Chất dẫn điện là chất cho dòng điện đi qua
- Chất cách điện là chất không cho dòng điện đi qua
Thí nghiệm
Vật lý 7: Ngày 16 tháng 02 năm 2009
Dây đồng
Đoạn ruột bút chì
Miếng sứ
Vỏ nhựa
chất dẫn điện và chất cách điện
Dòng điện trong kim loại
Tiết: 22.
I- Chất dẫn điện và chất cách điện
- Chất dẫn điện là chất cho dòng điện đi qua
- Chất cách điện là chất không cho dòng điện đi qua
- Các vật liệu thường dùng để làm vật dẫn điện: đồng, sắt, nhôm . (các kim loại)
- Các vật liệu thường dùng để làm vật cách điện: nhựa (chất dẻo), thuỷ tinh, sứ. ..
C2
C2: Hãy kể tên ba vật liệu thường dùng để làm vật dẫn điện và ba vật liệu thường dũng để làm vật cách điện?
Vật lý 7: Ngày 16 tháng 02 năm 2009
chất dẫn điện và chất cách điện
Dòng điện trong kim loại
Tiết: 22.
I- Chất dẫn điện và chất cách điện
- Chất dẫn điện là chất cho dòng điện đi qua
- Chất cách điện là chất không cho dòng điện đi qua
- Trong mạch điện thắp sáng trong phòng học các công tắc đã ngắt, giữa hai chốt công tắc là không khí, đèn không sáng. Vậy bình thường không khí là chất cách điện.
- Các ổ cắp điện tiếp xúc trực tiếp với không khí, chúng ta đứng gần không bị điện giật.
C3
C3: Hãy nêu một số trường hợp chứng tỏ rằng không khí ở điều kiện bình thường là chất cách điện
Vật lý 7: Ngày 16 tháng 02 năm 2009
chất dẫn điện và chất cách điện
Dòng điện trong kim loại
Tiết: 22.
I- Chất dẫn điện và chất cách điện
- Chất dẫn điện là chất cho dòng điện đi qua
- Chất cách điện là chất không cho dòng điện đi qua
II- Dòng điện trong kim loại
1. Êlêtron tự do trong kim loại
-
-
-
Mô hình đơn giản của nguyên tử
+ +
+
Hạt nhân của nguyên tử mang điện tích dương, các êlectrôn mang điện tích âm
C4
C4: Hãy nhớ lại xem trong nguyên tử, hạt nào mang điện tích dương, hạt nào mang điện tích âm.

Vật lý 7: Ngày 16 tháng 02 năm 2009
v
chất dẫn điện và chất cách điện
Dòng điện trong kim loại
Tiết: 22.
I- Chất dẫn điện và chất cách điện
- Chất dẫn điện là chất cho dòng điện đi qua
- Chất cách điện là chất không cho dòng điện đi qua
II- Dòng điện trong kim loại
1. Êlêtron tự do trong kim loại
Vật lý 7: Ngày 16 tháng 02 năm 2009
Nếu nguyên tử thiếu 1 êlectrôn thì nguyên tử mang điện tích gì?
-
-
-
Mô hình đơn giản của nguyên tử
+ +
+
Hạt nhân của nguyên tử mang điện tích dương, các êlectrôn mang điện tích âm
chất dẫn điện và chất cách điện
Dòng điện trong kim loại
Tiết: 22.
I- Chất dẫn điện và chất cách điện
- Chất dẫn điện là chất cho dòng điện đi qua
- Chất cách điện là chất không cho dòng điện đi qua
II- Dòng điện trong kim loại
1. Êlêtron tự do trong kim loại
Các nhà khoa học đã phát hiện và khẳng định rằng trong kim loại có các êlectrôn thoát ra khỏi nguyên tử và chuyển động tự do trong kim loại. Chúng được gọi là các êlectrôn tự do.
Vật lý 7: Ngày 16 tháng 02 năm 2009
chất dẫn điện và chất cách điện
Dòng điện trong kim loại
Tiết: 22.
I- Chất dẫn điện và chất cách điện
- Chất dẫn điện là chất cho dòng điện đi qua
- Chất cách điện là chất không cho dòng điện đi qua
II- Dòng điện trong kim loại
1. Êlêtron tự do trong kim loại
Electrôn tự do trong kim loại chuyển động như thế nào?
Các nhà khoa học đã phát hiện và khẳng định rằng trong kim loại có các êlectrôn thoát ra khỏi nguyên tử và chuyển động tự do trong kim loại. Chúng được gọi là các êlectrôn tự do.
Vật lý 7: Ngày 16 tháng 02 năm 2009
- Trong kim loại có các êlectrôn tự do.
Mô hình một đoạn dây kim loại
chất dẫn điện và chất cách điện
Dòng điện trong kim loại
Tiết: 22.
I- Chất dẫn điện và chất cách điện
- Chất dẫn điện là chất cho dòng điện đi qua
- Chất cách điện là chất không cho dòng điện đi qua
II- Dòng điện trong kim loại
1. Êlêtron tự do trong kim loại
electrôn
Iôn
- Trong kim loại có các êlectrôn tự do.
Vật lý 7: Ngày 16 tháng 02 năm 2009
C5
- Kí hiệu nào biểu diễn các êlectrôn tự do?

- Kí hiệu nào biểu diễn phần còn lại của nguyên tử. Chúng mang điện tích gì? Vì sao?
chất dẫn điện và chất cách điện
Dòng điện trong kim loại
Tiết: 22.
I- Chất dẫn điện và chất cách điện
- Chất dẫn điện là chất cho dòng điện đi qua
- Chất cách điện là chất không cho dòng điện đi qua
II- Dòng điện trong kim loại
1. Êlêtron tự do trong kim loại
2. Dòng điện trong kim loại
Vật lý 7: Ngày 16 tháng 02 năm 2009
- Trong kim loại có các êlectrôn tự do.
chất dẫn điện và chất cách điện
Dòng điện trong kim loại
Tiết: 22.
I- Chất dẫn điện và chất cách điện
- Chất dẫn điện là chất cho dòng điện đi qua
- Chất cách điện là chất không cho dòng điện đi qua
II- Dòng điện trong kim loại
1. Êlêtron tự do trong kim loại
Khi chưa có nguồn điện êlectrôn tự do chuyển động như thế nào?
Vật lý 7: Ngày 16 tháng 02 năm 2009
2. Dòng điện trong kim loại
- Trong kim loại có các êlectrôn tự do.
Đây là hình phóng to dây dẫn kim loại nối với bóng đèn và một số êlectrôn tự do trong dây dẫn
chất dẫn điện và chất cách điện
Dòng điện trong kim loại
Tiết: 22.
I- Chất dẫn điện và chất cách điện
- Chất dẫn điện là chất cho dòng điện đi qua
- Chất cách điện là chất không cho dòng điện đi qua
II- Dòng điện trong kim loại
1. Êlêtron tự do trong kim loại
Vật lý 7: Ngày 16 tháng 02 năm 2009
2. Dòng điện trong kim loại
- Trong kim loại có các êlectrôn tự do.
C6
Các êlectrôn tự do bị cực nào của cục pin đẩy, bị cực nào của pin hút
Khi có nguồn điện êlectrôn tự do chuyển động như thế nào?

Các ............. trong kim loại ...................... tạo thành dòng điện chạy qua nó.
êlectrôn tự do
di chuyển có hướng
Kết luận
chất dẫn điện và chất cách điện
Dòng điện trong kim loại
Tiết: 22.
I- Chất dẫn điện và chất cách điện
- Chất dẫn điện là chất cho dòng điện đi qua
- Chất cách điện là chất không cho dòng điện đi qua
II- Dòng điện trong kim loại
1. Êlêtron tự do trong kim loại
Vật lý 7: Ngày 16 tháng 02 năm 2009
2. Dòng điện trong kim loại
- Trong kim loại có các êlectrôn tự do.
- Các êlectrôn tự do trong kim loại di chuyển có hướng . tạo thành dòng điện chạy qua nó.
III. Vận dụng
chất dẫn điện và chất cách điện
Dòng điện trong kim loại
Tiết: 22.
I- Chất dẫn điện và chất cách điện
- Chất dẫn điện là chất cho dòng điện đi qua
- Chất cách điện là chất không cho dòng điện đi qua
II- Dòng điện trong kim loại
1. Êlêtron tự do trong kim loại
Vật lý 7: Ngày 16 tháng 02 năm 2009
2. Dòng điện trong kim loại
- Trong kim loại có các êlectrôn tự do.
- Các êlectrôn tự do trong kim loại di chuyển có hướng . tạo thành dòng điện chạy qua nó.
III. Vận dụng
- Chất dẫn điện là ............................. Chất cách điện là .......................
...........trong kim loại là dòng .............. dịch chuyển .......
chất cho dòng điện chạy qua
chất không cho dòng điện chạy qua
- Dòng điện
các êlectrôn tự do
có hướng
Ghi nhớ
Có thể em chưa biết
Chất dẫn điện
Bạc, đồng, vàng, nhôm, sắt
Thuỷ ngân, than chì
- Các dung dịch axit, kiềm, muối, nước thường dùng
Chất cách điện ở điều kiện thường
Nước nguyên chất, không khí, gỗ khô
Chất dẻo, nhựa, cao su
- Thuỷ tinh sứ
Cách điện tốt hơn
Dẫn điện tốt hơn
- Trong những chất cho ở bảng bên, em tìm thấy chất nào dẫn điện tốt nhất, chất nào cách điện tốt nhất?
-Vì sao các lõi dây điện thường bằng đồng?
- Khi có dòng điện trong dây dẫn kim loại, các êlectron tự do dịch chuyển có hướng với vận tốc khoảng từ 0,1mm/s tới 1mm/s.
Thế mà đóng công tắc điện thì bóng đèn sáng hầu như tức thì, mặc dù dây dẫn có thể rất dài. Đó là vì khi đóng công tắc các êlectron tự do có sẵn ở mọi chỗ trong dây dẫn nhận được tin hiệu gần như cùng một lúc và hầu như đông loạt chuyển động có hướng. Thật đúng là nhanh như điện!