Bài 20. Chất dẫn điện và chất cách điện - Dòng điện trong kim loại

Dòng điện ở mạch điện gia đình nếu chạy trực tiếp qua cơ thể người sẽ rất nguy hiểm đến tính mạng. Vì vậy tất cả dụng cụ và các thiết bị dùng điện (dây điện, công tắc, phích cắm điện, ổ lấy điện, bóng đèn, quạt điện.)đều phải chế tạo an toàn cho người sử dụng. Chúng gồm những bộ phận dẫn điện và những bộ phận cách điện.
I. CHẤT DẪN ĐIỆN VÀ CHẤT CÁCH ĐIỆN
- Chất dẫn điện là chất cho dòng điện đi qua

- Chất cách điện là chất không cho dòng điện đi qua
C1. Quan sát và nhận biết.
Hãy quan sát hình 20.1 hoặc các vật thật tương ứng và cho biết chúng gồm:
Các vật liệu dẫn điện là:
Dây tóc, dây trục, hai đầu dây đèn, hai chốt cắm, lõi dây…
2.Các bộ phận cách điện là:
Trụ thuỷ tinh, thuỷ tinh đen,vỏ nhựa của phích cắm, vỏ dây…
Thí nghiệm

Làm thí nghiệm để xác định xem một vật là vật dẫn điện hay vật cách điện.
Thanh thép
Đoạn dây đồng
Ruột bút chì
Vỏ gỗ bút chì
Vỏ dây điện
ống thuỷ tinh
Kết luận
C2. Hãy kể tên 3 vật liệu thường dùng để làm vật dẫn điện, 3 vật liệu thường dùng để làm vật liệu cách điện.
Vật liệu làm vật dẫn điện: đồng, nhôm, chì….
Vật liệu làm vật cách điện: nhựa (chất dẻo), thuỷ tinh, sứ, cao su, không khí…

C3. Hãy nêu 1 số trường hợp chứng tỏ rằng không khí ở điều kiện bình thường là chất cách điện
II. DÒNG ĐIỆN TRONG KIM LOẠI
1. Êlectrôn tự do trong kim loại

- Trong kim loại có các êlectron thoát ra khỏi nguyên tử và chuyển động tự do trong kim loại, gọi là các êlectron tự do, phần còn lại dao động quanh những vị trí cố định.

C4. Hãy nhớ lại xem trong nguyên tử, hạt nào mang điện dương, hạt nào mang điện âm
- Các kim loại là các chất dẫn điện, nó được cấu tạo từ các nguyên tử

C5. Hãy nhận biết trong mô hình này:
Kí hiệu nào là biểu diễn các êlectron tự do?
Kí hiệu nào là biểu diễn phần còn lại của nguyên tử, chúng mang điện tích gì ? Vì sao ?
-
2. Dòng điện trong kim loại
C6. Hãy cho biết các êlectron tự do bị cực nào của pin đẩy cực nào của pin hút
- Các êlectron trong kim loại dịch chuyển có hướng tạo thành dòng điện chạy qua nó.
III. VẬN DỤNG




Chất dẫn điện là chất cho dòng điện đi qua.
Chất cách điện là chất không cho dòng điện đi qua.
Dòng điện trong kim loại là dòng các êlectron dịch chuyển có hướng.
Ghi nhớ
Hướng dẫn về nhà
Xem lại bài học thật kĩ.
Xem các bài tập ở sách bài tập.
Chuẩn bị xem trước bài 21. SƠ ĐỒ MẠCH ĐIỆN- CHIỀU DÒNG ĐIỆN