Bài 20. Chất dẫn điện và chất cách điện - Dòng điện trong kim loại

I. Chất dẫn và không dẫn điện
- Thí nghiệm
Ta có một số vật: thanh đồng (1), thanh sắt (2), thanh gỗ (3), thanh thuỷ tinh (4), lõi bút chì (5), vỏ bút bi (6). Hãy thiết kế một phương án thí nghiệm để khảo sát vật nào là dẫn điện, vật nào là cách điện
- Dụng cụ thí nghiệm:
+ Nguồn điện (Pin)
+ Một bóng đèn
+ Một số dây dẫn điện
+ Một ngắt K
- Tiến hành thí nghiệm:
- Mắc mạch điện như hình vẽ
- Lần lượt đặt các vật vào vị trí
- Đóng ngắt K, nếu:
+ Đèn đỏ: Vật đó dẫn điện
+ Đèn không đỏ: Vật đó cách điện
Kết quả thí nghiệm: Được ghi vào bảng trên
I. Chất dẫn và không dẫn điện
- Chất dẫn điện
- Chất cách điện
Là chất cho dòng điện đi qua và gọi là vật liệu dẫn điện khi chúng được dùng để làm vật dẫn điện trong mạch điện.
Là chất không cho dòng điện đi quavà gọi là vật liệu cách điện khi chúng được dùng để làm vật cách điện trong mạch điện.
Đui, dây trụ, dây tóc, hai đầu dây
Trụ TT, TT đen
Lõi dây, hai chốt cắm
Vỏ nhựa phích cắm và vỏ dây
- Thí nghiệm
I. Chất dẫn và không dẫn điện
- Các vật thường dùng để làm vật dẫn điện:
+ Sắt
+ Đồng
+ Nhôm
+ Chì.
- Các vật thường dùng để làm vật cách điện:
+ Nhựa
+ Thuỷ tinh
+ Sứ
+ Cao su.
- Trong một mạch điện, khi công tắc ngắt, giữa hai chốt của công tắc là không khí, đèn không sáng. Vậy bình thường không khí là chất cách điện.
- Giữa các dây tải điện không có vỏ bọc là không khí, nhưng giữa chúng không có dòng điện nào chạy qua. Nên không khí bình thường là chất cách điện.
- Rõ ràng bình thường không khí là chất cách điện, vì vậy con người vẫn gần gũi với các dây điện trần mà không bị giật.
- Chất dẫn điện
- Chất cách điện
- Thí nghiệm
I. Chất dẫn và không dẫn điện
II. Bản Chất của dòng điện trong KL
- Các kim loại đều là chất dẫn điện, chúng được cấu tạo từ các nguyên tử.
- Các nhà khoa học đã khẳng định: electron trong kim loại dễ thoát khỏi nguyên tử và trở thành electron chuyển động tự do. Phần còn lại chỉ giao động xung quanh vị trí cố định
1. Electron trong KL
- Chất dẫn điện
- Chất cách điện
- Thí nghiệm
Electron tự do (-)
Phần còn lại
mang điện tích (+)
- Các vòng tròn xanh (nhỏ) biểu diễn electron (nang điện âm -), vòng tròn đỏ (to) biểu diễn phần còn lại (mang điện tích dương +).
- Bình thường trong nguyên từ lượng điện tích âm bằng lượng điện tích dương. Khi thoát khỏi nguyên từ, electron đã làm cho phần còn lại thiếu điện tích âm nên nó mang điện tích dương.
2. Dòng điện trong KL
I. Chất dẫn và không dẫn điện
II. Bản Chất của dòng điện trong KL
1. Electron trong KL
- Chất dẫn điện
- Chất cách điện
- Thí nghiệm



Dây dẫn phóng to




Dây dẫn phóng to

-
-
Cực dương hút electron
Cực âm đẩy electron
Kết luận
Các electron tự do trong kim loại dịch chuyển có hướng tạo thành dòng điện chạy trong kim loại
Các electron chuyển động theo chiều
từ âm sang dương
2. Dòng điện trong KL
I. Chất dẫn và không dẫn điện
II. Bản Chất của dòng điện trong KL
1. Electron trong KL
- Chất dẫn điện
- Chất cách điện
- Thí nghiệm
III. Vận dụng
Thanh gỗ khô
B. Một đoạn ruột bút chì
C. Một đoạn dây nhựa
D. Thanh thuỷ tinh
B. Một đoạn ruột bút chì
Sứ
B. Thuỷ tinh
C. Nhựa
D. Cao su
C. Nhựa
Một đoạn dây thép
B. Một đoạn dây đồng
C. Một đoạn dây nhựa
D. Một đoạn dây nhôm
C. Một đoạn dây nhựa
- Chất dẫn điện là chất cho dòng điện đi qua. Chất cách điện là chất không cho dòng điện đi qua.
- Dòng điện trong kim loại là dòng dịch chuyển có hướng của các electron tự do
2. Dòng điện trong KL
I. Chất dẫn và không dẫn điện
II. Bản Chất của dòng điện trong KL
1. Electron trong KL
- Chất dẫn điện
- Chất cách điện
- Thí nghiệm
Là chất cho dòng điện đi qua và gọi là vật liệu dẫn điện khi chúng được dùng để làm vật dẫn điện trong mạch điện.
Là chất không cho dòng điện đi quavà gọi là vật liệu cách điện khi chúng được dùng để làm vật cách điện trong mạch điện.
- Dòng điện trong kim loại là dòng dịch chuyển có hướng của các electron tự do
III. Vận dụng
2. Dòng điện trong KL
I. Chất dẫn và không dẫn điện
II. Bản Chất của dòng điện trong KL
1. Electron trong KL
- Chất dẫn điện
- Chất cách điện
- Thí nghiệm