Bài 20. Chất dẫn điện và chất cách điện - Dòng điện trong kim loại

HÂN HOAN CHÀO ĐÓN
QUÝ THẦY CÔ
Giáo viên : THÂN THỊ THANH Trường THCS SUỐI NGÔ
Thứ ba
2/21/2011
Giờ học Vật lý
1. Dòng điện là gì? Nguồn điện có mấy cực?
Một mảnh ni lông đã được cọ xát
Chiếc pin tròn được đặt tách riêng trên bàn
Đồng hồ dùng pin đang chạy
Đường dây điện trong gia đình khi không sử dụng bất cứ một thiết bị điện nào
KIỂM TRA BÀI CŨ
+ Dòng điện là dòng các điện tích dịch chuyển có hướng .
+ Mỗi nguồn điện đều có 2 cực (cực dương và cực âm).
2. Đang có dòng điện chạy trong vật nào dưới đây ?
Đồng hồ dùng pin đang chạy
?
Bài cũ: Hãy quan sát thí nghiệm ở trên bàn giáo viên và trả lời các câu hỏi sau:
a. Trong mạch điện đã cho có dòng điện đi qua chưa? vì sao?
b. Muốn có dòng điện chạy trong mạch em phải kiểm tra và mắc lại mạch điện như thế nào?
c. Dấu hiệu nào giúp em nhận biết có dòng điện trong mạch?
Đáp án:
Câu a: Chưa có dòng điện trong mạch vì đèn chưa sáng.
Câu b: Kiểm tra lại và nối hai mỏ kẹp lại với nhau.
Câu c: Nếu đèn sáng chứng tỏ trong mạch có dòng điện.
KIỂM TRA BÀI CŨ
?
Hình 19.1a mô tả một mạch điện và hình 19.1b mô tả một mạch nước.
a) Hãy ghi sự tương tự vào chỗ trống trong các câu sau đây :
- Nguồn điện tương tự như...................................
- Ống dẫn nước tương tự như..........................
- Công tắc điện tương tự như...........................
- Bánh xe nước tương tự như..............................
- Dòng điện tương tự như.................................
- Dòng nước là do nước dịch chuyển, còn dòng
điện là do.............................................................
b) Hãy ghi sự khác nhau vào chỗ trống trong câu sau :
- Ống nước bị hở hay bị thủng thì nước chảy ra ngoài,
còn mạch điện bị hở thì .................................................
máy bơm nước
dây dẫn điện
van nước
quạt điện
dòng nước
các điện tích dịch chuyển
không có dòng điện
Bài 22
CHẤT DẪN ĐIỆN VÀ CHẤT CÁCH ĐIỆN
DÒNG ĐIỆN TRONG KIM LOẠI
Dòng điện ở mạch điện gia đình nếu chạy trực tiếp qua cơ thể người sẽ rất nguy hiểm tới tính mạng. Vì vậy tất cả các dụng cụ và thiết bị dùng điện (dây điện, công tắc, phích cắm điện, ổ lấy điện, bóng đèn, quạt điện .v.v.) đều phải được chế tạo đảm bảo an toàn cho người sử dụng. Chúng gồm những bộ phận dẫn điện và những bộ phận cách điện .
CHẤT DẪN ĐIỆN VÀ CHẤT CÁCH ĐIỆN
DÒNG ĐIỆN TRONG KIM LOẠI
BÀI 20
Chất dẫn điện là chất cho dòng điện đi qua .
Chất cách điện là chất không cho dòng điện đi qua .
I. Chất dẫn điện và chất cách điện:
Chất dẫn điện: ……… … …………………...………
...........................................
2. Chất cách điện: ………… …………………………….
.............................................
Chất dẫn điện: dây tóc,
dây trục, hai đầu dây đèn,
lõi dây, hai chốt cắm.
2. Chất cách điện: trụ thủy
tinh, thủy tinh đen, vỏ dây,
vỏ nhựa phích cắm.
C1. Quan sát và nhận biết:
I. Chất dẫn điện và chất cách điện
II. Dòng điện trong kim loại
1. Electron t? do
trong kim lo?i
2. Dòng điện trong kim loại.
* Ghi nh? :
III. V?n d?ng :
CHẤT DẪN ĐIỆN VÀ CHẤT CÁCH ĐIỆN
DÒNG ĐIỆN TRONG KIM LOẠI
BÀI 20
Chất dẫn điện là chất cho dòng điện đi qua .
Chất cách điện là chất không cho dòng điện đi qua .
I. Chất dẫn điện và chất cách điện:
Thí nghiệm : (SGK)
Dây nhôm

Dây đồng
Ruột bút chì ...
Thước nhựa
dây điện
Miếng sứ
Võ bút chì
...
I. Chất dẫn điện và chất cách điện
II. Dòng điện trong kim loại
1. Electron t? do
trong kim lo?i
2. Dòng điện trong kim loại.
* Ghi nh? :
III. V?n d?ng :
CHẤT DẪN ĐIỆN VÀ CHẤT CÁCH ĐIỆN
DÒNG ĐIỆN TRONG KIM LOẠI
BÀI 20
I. Chất dẫn điện và chất cách điện:
C2. Hãy kể tên ba vật liệu thường dùng để làm
vật dẫn điện và ba vật liệu thường dùng để làm
vật cách điện.
C3. Hãy nêu một số trường hợp chứng tỏ rằng không khí ở điều kiện bình thường là chất cách điện.
Các vật liệu thường dùng để làm vật dẫn điện : đồng, sắt, nhôm, chì ... (các kim loại)
Các vật liệu thường dùng để làm vật cách điện : nhựa, thủy tinh, sứ, cao su, không khí ...
Khi ngắt công tắc đèn chiếu sáng ở lớp học, khi công tắc ngắt giữa 2 chốt là không khí nên đèn không sáng .
I. Chất dẫn điện và chất cách điện
II. Dòng điện trong kim loại
1. Electron t? do
trong kim lo?i
2. Dòng điện trong kim loại.
* Ghi nh? :
III. V?n d?ng :
CHẤT DẪN ĐIỆN VÀ CHẤT CÁCH ĐIỆN
DÒNG ĐIỆN TRONG KIM LOẠI
BÀI 20
II. Dòng điện trong kim loại :
Êlectron tự do trong kim loại:
a)
C4: Hãy nhớ lại xem trong nguyên tử, hạt nào mang điện tích dương, hạt nào mang điện tích âm.
* Hạt nhân của nguyên tử mang điện tích dương, các electron mang điện tích âm
I. Chất dẫn điện và chất cách điện
II. Dòng điện trong kim loại
1. Electron t? do
trong kim lo?i
2. Dòng điện trong kim loại.
* Ghi nh? :
III. V?n d?ng :
CHẤT DẪN ĐIỆN VÀ CHẤT CÁCH ĐIỆN
DÒNG ĐIỆN TRONG KIM LOẠI
BÀI 20
II. Dòng điện trong kim loại :
Êlectron tự do trong kim loại:
a)
b) Các nhà khoa học đã phát hiện rằng trong kim loại có các eléctron thoát ra khỏi nguyên tử và chuyển động tự do trong kim loại . Chúng được gọi là electron tự do . Phần còn lại của nguyên tử dao động xung quanh những vị trí cố định .
I. Chất dẫn điện và chất cách điện
II. Dòng điện trong kim loại
1. Electron t? do
trong kim lo?i
2. Dòng điện trong kim loại.
* Ghi nh? :
III. V?n d?ng :
CHẤT DẪN ĐIỆN VÀ CHẤT CÁCH ĐIỆN
DÒNG ĐIỆN TRONG KIM LOẠI
BÀI 20
II. Dòng điện trong kim loại :
Êlectron tự do trong kim loại:
a)
b)
electron
tự do
Phần còn lại mang điện tích dương
C5: Hãy nhận biết trong mô hình này:
Kí hiệu nào biểu diễn các êlectron tự do?
Kí hiệu nào biểu diễn phần còn lại của nguyên tử. Chúng mang điện tích gì? Vì sao?
I. Chất dẫn điện và chất cách điện
II. Dòng điện trong kim loại
1. Electron t? do
trong kim lo?i
2. Dòng điện trong kim loại.
* Ghi nh? :
III. V?n d?ng :
CHẤT DẪN ĐIỆN VÀ CHẤT CÁCH ĐIỆN
DÒNG ĐIỆN TRONG KIM LOẠI
BÀI 20
II. Dòng điện trong kim loại :
Êlectron tự do trong kim loại:
Dòng điện trong kim loại :
Hình vẽ dây dẫn kim loại nối bóng đèn với 2 cực của pin và 1 số electron tự do trong dây dẫn đó .
I. Chất dẫn điện và chất cách điện
II. Dòng điện trong kim loại
1. Electron t? do
trong kim lo?i
2. Dòng điện trong kim loại.
* Ghi nh? :
III. V?n d?ng :
CHẤT DẪN ĐIỆN VÀ CHẤT CÁCH ĐIỆN
DÒNG ĐIỆN TRONG KIM LOẠI
BÀI 20
II. Dòng điện trong kim loại :
Êlectron tự do trong kim loại:
Dòng điện trong kim loại :
C6: Hãy cho biết các êlectron tự do bị cực nào của pin đẩy, bị cực nào của pin hút.
Hãy vẽ thêm mũi tên cho mỗi êlectron tự do này để chỉ chiều dịch chuyển của chúng.
I. Chất dẫn điện và chất cách điện
II. Dòng điện trong kim loại
1. Electron t? do
trong kim lo?i
2. Dòng điện trong kim loại.
* Ghi nh? :
III. V?n d?ng :
CHẤT DẪN ĐIỆN VÀ CHẤT CÁCH ĐIỆN
DÒNG ĐIỆN TRONG KIM LOẠI
BÀI 20
II. Dòng điện trong kim loại :
Êlectron tự do trong kim loại:
Dòng điện trong kim loại :
Kết luận:
Các ……….. trong kim loại ……….. tạo thành dòng điện chạy qua nó.
Các êlectron trong kim loại dịch chuyển tạo thành dòng điện chạy qua nó.
I. Chất dẫn điện và chất cách điện
II. Dòng điện trong kim loại
1. Electron t? do
trong kim lo?i
2. Dòng điện trong kim loại.
* Ghi nh? :
III. V?n d?ng :
CHẤT DẪN ĐIỆN VÀ CHẤT CÁCH ĐIỆN
DÒNG ĐIỆN TRONG KIM LOẠI
BÀI 20
III. Vận dụng :
C7 : Vật nào dưới đây là vật dẫn điện ?
a) Thanh gỗ khô
c) Một đoạn dây nhựa d) Thanh thủy tinh
b) Một đoạn ruột bút chì
b) Một đoạn ruột bút chì
C8 : Trong các dụng cụ và các thiết bị điện thường dùng, vật liệu cách điện được sử dụng nhiều nhất là :
a) Sứ b) Thủy tinh
d) Cao su
c) Nhựa
c) Nhựa
C9 : Trong vật nào dưới đây không có các electron tự do ?
a) Một đoạn dây thép b) Một đoạn dây đồng
d) Một đoạn dây nhôm
c) Một đoạn dây nhựa
c) Một đoạn dây nhựa
I. Chất dẫn điện và chất cách điện
II. Dòng điện trong kim loại
1. Electron t? do
trong kim lo?i
2. Dòng điện trong kim loại.
* Ghi nh? :
III. V?n d?ng :
CHẤT DẪN ĐIỆN VÀ CHẤT CÁCH ĐIỆN
DÒNG ĐIỆN TRONG KIM LOẠI
BÀI 20
I. Chất dẫn điện và chất cách điện
II. Dòng điện trong kim loại
1. Electron t? do
trong kim lo?i
2. Dòng điện trong kim loại.
* Ghi nh? :
III. V?n d?ng :
Chất dẫn điện là chất cho dòng điện đi qua. Chất cách điện là chất không cho dòng điện đi qua.
Dòng điện trong kim loại là dòng các electron tự do dịch chuyển có hướng .
CHẤT DẪN ĐIỆN VÀ CHẤT CÁCH ĐIỆN
DÒNG ĐIỆN TRONG KIM LOẠI
BÀI 20
Củng cố bài học
* Điền các cụm từ thích hợp vào chỗ trống trong các câu dưới đây:
a) Các điện tích có thể dịch chuyển qua .............................
b) Các điện tích không thể dịch chuyển qua ..........................

vật dẫn điện
vật cách điện
* Điền các cụm từ thích hợp vào chỗ trống trong các câu dưới đây:
c) Kim loại là chất dẫn điện vì trong đó có các ........................... có thể dịch chuyển có hướng
d) Tia chớp là do các điện tích chuyển động rất nhanh qua không khí tạo ra . Trong trường hợp này không khí là ..................................
Củng cố bài học
electron tự do
chất dẫn điện
CHẤT DẪN ĐIỆN VÀ CHẤT CÁCH ĐIỆN
DÒNG ĐIỆN TRONG KIM LOẠI
BÀI 20
Củng cố bài học
* Các electron tự do trong dây dẫn bị cực dương của pin ................. , cực âm của pin……………….
a) đẩy , hút
b) hút , đẩy
c) đẩy , đẩy
d) hút , hút


b) hút , đẩy
Bài cũ:Các em học thuộc phần ghi nhớ .
Đọc phần “CTECB” và BT 20.1-20.4
Xem kại nội dung dòng điện trong kim loại để vận dụng và trả lời các câu hỏi
Bài mới:Chuẩn bị bài 21 :
SƠ ĐỒ MẠCH ĐIỆN – CHIỀU DÒNG ĐIỆN
Xem Kh của một số bộ phận mạch điện, chiều dòng điện và cách vẽ sơ đồ mạch điện
Bài học kết thúc
Chúc các em học tốt