Bài 20. Chất dẫn điện và chất cách điện - Dòng điện trong kim loại

MÔN: VẬT LÝ 7
GVTH: PHAN THỊ KỲ NHẬT
TRƯỜNG THCS TÂY PHÚ
CHÀO MỪNG QUÝ THẦY CÔ VÀ CÁC EM HỌC SINH

CHẤT DẪN ĐIỆN VÀ CHẤT CÁCH ĐIỆN.
DÒNG ĐIỆN TRONG KIM LOẠI
Tiết 22: Bài 20


KIỂM TRA BÀI CŨ
Dòng điện là gì? Các hạt mang điện tích nào có khả năng tạo ra dòng điện?
Dòng điện là dòng các điện tích dịch chuyển có hướng.

Nguồn điện có khả năng gì? Cấu tạo nguồn điện? Nêu một vài nguồn điện mà em biết?
Nguồn điện có khả năng cung cấp dòng điện để các dụng cụ điện hoạt động.
Hãy quan sát hình 20.1 hoặc các vật thật tương ứng và cho biết chúng gồm:
1. Các bộ phận dẫn điện là:
2. Các bộ phận cách điện là:
Vỏ nhựa của phích cắm
Hai chốt cắm
Vỏ dây
Lõi dây
ĐUI CÀI
Hai đầu dây đèn
ĐUI XOÁY
Dây trục
Thủy tinh đen
Trụ thủy tinh
Dây tóc
Hình 20.1: Bóng đèn đui xoáy, bóng đèn đui cài và phích cắm điện với dây dẫn
C1: Quan s¸t h×nh vÏ, kÕt hîp víi quan s¸t c¸c vËt thËt t­¬ng øng h·y chØ ra nh÷ng bé phËn nµo lµ dÉn ®iÖn, nh÷ng bé phËn nµo lµ c¸ch ®iÖn?
I. CH?T D?N DI?N - CH?T C�CH DI?N:
Thí nghiệm :
L�m thí nghi?m d? ki?m tra v?t n�o l� d?n di?n, v?t n�o l� c�ch di?n trong nh?ng v?t sau:
M?t thanh g? khơ.
M?t do?n d�y d?ng.
M?t do?n v? nh?a b?c d�y d?n di?n.
M?t do?n d�y chì.
M?t do?n ru?t b�t chì
I. CH?T D?N DI?N - CH?T C�CH DI?N:
V?i t?ng tru?ng h?p, quan s�t bĩng d�n v� ghi k?t qu? v�o b?ng b�n:
X
X
X
X
X
+ Chất cách điện là chất không cho dòng điện đi qua.
+ Chất dẫn điện là chất cho dòng điện đi qua.
Thí nghiệm
1, Dụng cụ:Pin, bóng đèn, dây nối, mỏ kẹp, vật cần xác định tính dẫn điện.
2, Các bước tiến hành thí nghiệm.
+ Bước 1.Lắp mạch điện theo hình 20.2
+Bước 2.Chập hai mỏ kẹp với nhau và kiểm tra mạch để đảm bảo đèn sáng.
+ Bước 3. Lần lượt kẹp hai mỏ kẹp vào hai đầu của các vật cần xác định tính dẫn điện.
(Nếu đèn sáng thì vật đem thử là vật dẫn điện, nếu đèn không sáng thì vật ấy là vật cách điện. )
Hình 20.2
I. CH?T D?N DI?N - CH?T C�CH DI?N:
Ví dụ:
Ví dụ:
II. DÒNG ĐIỆN TRONG KIM LOẠI:
đồng, thép, nhôm,.
nhựa, thuỷ tinh, sứ,.
+ Chất dẫn điện là chất cho dòng điện đi qua.
+ Chất cách điện là chất không cho dòng điện đi qua.
C2: Hãy kể tên ba vật liệu thường dùng để làm vật dẫn điện, ba vật liệu thường dùng để làm vật cách điện.
C3: Hãy nêu một số trường hợp chứng tỏ rằng không khí ở điều kiện bình thường là chất cách điện.
Hình 20.3
Êlectrôn tự do
Phần còn lại của nguyên tử
I. CH?T D?N DI?N - CH?T C�CH DI?N:
C4: Hãy nhận biết trong mô hình này:
-Kí hiệu nào biểu diễn các êlectrôn tự do?
-Kí hiệu nào biểu diễn phần còn lại của nguyên tử?
Đây là mô hình đơn giản của một đoạn dây kim loại.

Hình 20.4
C6: Hãy cho biết các êlectrôn tự do bị cực nào của pin đẩy, cực nào của pin hút.
Pin
-
+
-
-
-
-
-
-
-
Hãy vẽ thêm mũi tên cho mỗi êlectrôn tự do để chỉ chiều dịch chuyển có hướng của chúng
Đáp án
Kết luận:
Các ………….. trong kim loại ……………………………. tạo thành dòng điện chạy qua nó.
êlectrôn
dịch chuyển có hướng
-
-
-
-
-
-
-
Pin
-
+
II. DÒNG ĐIỆN TRONG KIM LOẠI:
b, Êlectrôn tự do trong kim loại là các êlectrôn thoát ra khỏi nguyên tử, chúng chuyển động tự do trong kim loại.
2, Dòng điện trong kim loại
1, Êlectrôn tự do trong kim loại
a, Ca?c kim loại la` chất dẫn điện
Dòng điện trong kim loại là dòng các êlectrôn tự do dịch chuyển có hướng.
Kết luận
Các ............trong kim loại...... ........................tạo thành dòng điện chạy qua nó.
êlectrôn tự do
dịch chuyển có hướng
III. VẬN DỤNG:
C8 -
C7 -
C9 -
C7. Vật nào dưới đây là vật dẫn điện?
Một thanh gỗ khô.
Một đoạn ruột bút chì.
Một đoạn dây nhựa.
Một thanh thuỷ tinh.
C8. Trong các dụng cụ và thiết bị điện thường dùng, vật liệu cách điện được sử dụng nhiều nhất là:
A. Sứ. C. Nhựa.
B. Thuỷ tinh. D. Cao su.
C9. Trong vật nào dưới đây không có các êlectrôn tự do?
Một đoạn dây thép. B.Một đoạn dây đồng.
C. Một đoạn dây nhựa. D. Một đoạn dây nhôm.
III. VẬN DỤNG:
êlectrôn tự do
Điền các cụm từ thích hợp vào các chỗ trống sau :
cho
không cho
a. Chất dẫn điện là chất ……….dòng điện đi qua.
b. Chất cách điện là chất……………..dòng điện đi qua.
c. Dòng điện trong kim loại là dòng các ……………………. dịch chuyển có hướng.
DẶN DÒ:
Học thuộc phần "ghi nhớ" và đọc phần "có thể em chưa biết" trong SGK.
Làm các bài tập từ 20.1 đến 20.4 SBT.
Tìm thêm ví dụ về vật dẫn điện, vật cách điện trong thực tế, có thể làm thí nghiệm để kiểm tra nhưng chỉ được sử dụng nguồn điện là pin.
Nghiên cứu trước bài "Sơ đồ mạch điện, chiều dòng điện".
CHÚC CÁC EM HỌC TỐT