Bài 20. Câu cầu khiến

PHÒNG GD - ĐT ĐỨC HUỆ
TRƯỜNG THCS MỸ THẠNH BẮC
LỚP: 8
GIÁO VIÊN THỰC HIỆN: LÊ MINH CÔNG
Trường THCS Sông Đà - TPHB
Nhiệt liệt chào mừng
quý thầy cô cùng các em học sinh
đã đến tham dự tiết học!
Môn: Ngữ văn 8
Lớp: 8A2
Giáo viên thực hiện: Đào Thị Hoa
KIỂM TRA BÀI CŨ
Em hãy nêu những chức năng tiêu biểu của câu nghi vấn. Cho hai ví dụ tương ứng với hai chức năng mà em đã nêu.
Tiết 82: Tiếng Việt:
CÂU CẦU KHIẾN
I. ĐẶC ĐIỂM HÌNH THỨC VÀ CHỨC NĂNG








Đọc những đoạn trích SGK – 30.
a, - Câu cầu khiến:”Thôi đừng lo lắng. Cứ về đi”.
- Đặc điểm hình thức: Có từ cầu khiến “Đừng”, “Đi”, “Cứ”.
=> Khuyên bảo.
b, - Câu cầu khiến:”Đi thôi con”.
- Đặc điểm hình thức: Có từ cầu khiến “Thôi”.
=> Yêu cầu.
Câu "Mở cửa!" trong đoạn b có ngữ điệu (thể hiện qua cách đọc) của câu cầu khiến có ý nghĩa yêu cầu, ra lệnh, đề nghị.
- Còn câu "Mở cửa" trong đoạn a là câu trần thuật với ý nghĩa thông tin - sự kiện.
- Câu "Mở cửa!" trong đoạn b dùng để đề nghị, còn câu mở cửa "Mở cửa" ở đoạn a dùng để trả lời câu hỏi.
GHI NHÔÙ:
-Caâu caàu khieán laø caâu coù nhöõng töø caàu khieán nhö: haõy, ñöøng, chôù,….ñi, thoâi, naøo,… hay ngöõ ñieäu caàu khieán; duøng ñeå ra leänh, yeâu caàu, ñeà nghò, khuyeân baûo,….
- Khi viết câu cầu khiến thường kết thúc bằng dấu chấm than, nhưng khi ý cầu khiến không được nhấn mạnh thì có thể kết thúc bằng dấu chấm.
I. ĐẶC ĐIỂM HÌNH THỨC VÀ CHỨC NĂNG.
Xét các câu SGK – 30, 31.
So saùnh yù nghóa cuûa hai caâu
Bài 1: (SGK – 31)
Ñaëc ñieåm hình thöùc nhaän bieát caâu caàu khieán:
a, - Cĩ t? c?u khi?n "H�y" v� k?t th�c b?ng d?u ch?m.
b, - Cĩ t? c?u khi?n "Di" v� k?t th�c b?ng d?u ch?m.
c, - Cĩ t? c?u khi?n "D?ng" v� k?t th�c b?ng d?u ch?m.
Nhaän xeùt veà chuû ngöõ trong nhöõng caâu treân:
a, - Vắng chủ ngữ. Nếu thêm chủ ngữ “Lang Liêu” hay “Con” thì câu sẽ đầy đủ và tình cảm hơn.
b, - Chủ ngữ là “Ông giáo”. Nếu bỏ chủ ngữ đi cũng không ảnh hưởng nhiều đến nội dung của câu vì người nói (Lão Hạc) lớn tuổi hơn người nghe (Ông giáo).
c, - Chủ ngữ là “Chúng ta”. Nếu bỏ chủ ngữ đi thì cũng không ảnh hưởng nhiều đến nội dung của câu vì người nói và người nghe đều bằng vai nhau (bạn bè).
I. ĐẶC ĐIỂM HÌNH THỨC VÀ CHỨC NĂNG.
II. LUYỆN TẬP:
a. Thôi, im cái điệu hát mưa dầm sùi sụt ấy đi.
b. Các em đừng khóc.
Bài 2: (SGK – 32).
Các câu cầu khiến là:
Nhận xét:
c. Đưa tay cho tôi mau! Cầm lấy tay tôi này! ? Vắng chủ ngữ, không có từ ngữ cầu khiến, chỉ có ngữ điệu cầu khiến (biểu thị về mặt hình thức bằng dấu chấm than)
a. Thôi, im cái điệu hát mưa dầm sùi sụt ấy đi ? Vắng chủ ngữ, từ ngữ cầu khiến đi.
b, ? Chủ ngữ các em, ngôi thứ hai- chỉ số nhiều, từ ngữ cầu khiến đừng
c. Đưa tay cho tôi mau! Cầm lấy tay tôi này!
DẶN DÒ
Làm các bài tập 3, 4, 5 (SGK – 32, 33) còn lại.
2. Đọc ghi nhớ, nắm rõ nội dung chính: Từ cầu khiến, tác dụng câu cầu khiến, dấu kết thúc câu cầu khiến.
3. Nghiên cứu tiết Tiếng Việt tiếp theo – Câu cảm thán.
Bài học đến đây là kết thúc.
Xin chân thành cảm ơn sự góp mặt
của quý thầy cô và các em học sinh!