Bài 20. Các thành phần biệt lập (tiếp theo)

CHÀO MỪNG QUÝ THẦY CÔ VỀ DỰ HỘI GIẢNG!
Đơn vị: Nguyễn Trọng Kỷ
Giáo viên: Lê Thị Ánh Châu
Tiết 103:
CÁC THÀNH PHẦN BIỆT LẬP (tt)
Tiết 103: CÁC THÀNH PHẦN BIỆT LẬP (tt)
I) Bài học:
Xét các ví dụ sau: a) Này, các bác có biết mấy hôm nay súng nó bắn ở đâu mà nghe rát thế không? b) Các ông,các bà ở đâu ta lên đấy ạ? Ông Hai đặt bát nước xuống chõng hỏi. Một người đàn bà mau miệng trả lời: - Thưa ông , chúng cháu ở Gia Lâm lên đấy ạ .
1) Thành phần gọi đáp:
Ví dụ (sgk/ )
a) Này -> gọi, mở đầu cuộc thoại.
b) Thưa ông -> đáp, duy trì cuộc thoại.
- Những từ: này, vâng , thưa ông, bạn ơi…… không tham gia diễn đạt nghĩa sự việc trong câu
=> Thành phần biệt lập có tên gọi: thành phần gọi đáp.
I) Bài học: 1) Thành phần gọi đáp: 2) Thành phần phụ chú:
Ví dụ:
Xét các ví dụ: a) Lúc đi, đứa con gái đầu lòng của anh – và cũng là đúa con duy nhất của anh - chưa đầy một tuổi.






c) Cô bé nhà bên (có ai ngờ ) cũng vào du kích.
Tiết 103: CÁC THÀNH PHẦN BIỆT LẬP (tt)
a) Và cũng là đứa con duy nhất của anh ->chú thích cho vế “đứa con gái đầu lòng”
b) Tôi nghĩ vậy-> chú thích cho cụm C-V (1) và là lý do cho cụm C-V(3)-> cảm nhận của tác giả.
c) ( Có ai ngờ ) -> nêu lên thái độ cảu người nói trước sự việc.
=> Chú thích cho cụm từ: đứa con gái đầu lòng
b) Lão không hiểu tôi , tôi nghĩ vậy , và tôi càng buồn lắm.
=> Nêu lên thái độ của người viết trước việc cô bé hàng xóm cũng vào du kích.
=> chú thích cho: “Lão không hiểu tôi” và là lý do để : “ tôi càng buồn lắm”.
d) Sa pa -> chú thích cho: “ một thị trấn nhỏ ở Lào Cai luôn chìm trong sương mù”.
Xét các ví dụ: a) Lúc đi, đứa con gái đầu lòng của anh – và cũng là đứa con duy nhất của anh - chưa đầy một tuổi.
b) Lão không hiểu tôi , tôi nghĩ vậy , và tôi càng buồn lắm.
c) Cô bé nhà bên (có ai ngờ ) cũng vào du kích.
d) Truyện viết về một thị trấn nhỏ ở Lào Cai luôn chìm trong sương mù : Sa pa
=> Chú thích cho : một thị trấn nhỏ ở Lào Cai luôn chìm trong sương mù
=> Thành phần được dùng bổ sung một số chi tiết cho nội dung của câu -> thành phần phụ chú .
3) Ghi nhớ: ( SGK/ 32)
Tiết 103: CÁC THÀNH PHẦN BIỆT LẬP
I) Bài học: 1) Thành phần gọi đáp: 2) Thành phần phụ chú: 3) Ghi nhớ: ( SGK / 32)
II) Luyện tập:
Bài tâp 1: ( SGK/ 32) Xác định thành phần gọi đáp :
( tt)
- Này -> để gọi
- Vâng -> để đáp

=>Quan hệ ngang hàng.
Bài tập 2: (SGK/32) Tìm thành phần gọi đáp :
- Bầu ơi -> gọi
Bầu, bí: cách nói ẩn dụ chỉ những người có nòi giống, điều kiện, hoàn cảnh khác nhau nhưng cùng chung một dân tộc, đất nước => hướng đến nhiều người.
Bài tập 3+4: (SGK/33) Tìm thành phần phụ chú và cho biết tác dụng của nó:
a) Kể cả anh => giải thích thêm cho chủ ngữ: “mọi người.”
b) Các thầy, cô giáo, các bậc cha mẹ, đặc biệt là những người mẹ => bổ sung cho chủ ngữ: “ những người nắm giữ chìa khóa ……”
c) Những người chủ thực sự của đất nước trong thế kỷ tới => giải thích thêm cho : “ lớp trẻ” .
d) Có ai ngờ ; thương thương quá đi thôi => thể hiện thái độ của người nói trước sự việc, sự vật.
Bài tập 5: (SGK/33)
Thảo luận nhóm: Viết một đoạn văn ngắn trình bày suy nghĩ của em về việc : “thanh niên chuẩn bị hành trang vào thế kỷ mới” trong đó có sử dụng thành phần phụ chú?
Hướng dẫn chuẩn bị bài:
- Hoàn thành các bài tập, làm lại bài tập 5
- Học thuộc ghi nhớ.
- Nắm lại cách làm bài nghị luận các vấn đề xã hội để làm bài viết số 5: Nghị luận xã hội.
CẢM ƠN QUÝ THẦY CÔ ĐÃ VỀ DỰ HỘI GIẢNG.
CHÚC CÁC EM HỌC TỐT